Morgunn - 01.12.1941, Síða 53

MORGUNN
151
yrði sekur fundinn um fals og svik gagnvart skjólstæð-
ingum sínum, og hefði notað sér auðtrú þeirra sjálfum
sér til auðgunar? Nei, það þarf meira til þess að kollvarpa
heilli vísindagrein en það eitt, að einhver einstaklingur
reynist ekki vaxinn verki sínu.
Að draga þá ályktun, að sálarrannsóknirnar séu hégóm-
inn einber, af þeim einum forsendum, að blekkingar hafi
sannazt á einhverja einstaka menn í þeim efnum, er ekki
að eins rökfræðileg villa af versta tagi, það er eitt af hin-
um sorglegu dæmum þess, hvernig ofstækisfull dómsýki
misþyrmir heilbrigðri skynsemi og dómgreind. Slík dæmi
eru til varnaðar, en ekki til eftirbreytni.
Hitt er eðlilegt og sjálfsagt, að í hvert sinn, er blekk-
ingar sannast á miðla yfirleitt, þá verði það til þess að
gera menn aðgætnari og tortryggnari í rannsóknum fyrir-
brigðanna og vandlátari að sönnunum. Og það er vel. Heil-
brigð gagnrýni og varfærni við rannsókn hinna sálrænu
fyrirbæra er mönnum jafn nauðsynleg eins og fljótfærnis-
legir palladómar og hrifnisjúkt ofmat í þessum efnum er
skaðlegt. Beztu stuðningsmenn sálrænna rannsókna munu
og jafnan verða þeir, sem leita sannleikans með varfærni
og aðgæzlu, en ekki hinir, sem til þeirra rannsókna ganga
með fyrirfram ákveðnum skoðunum með eða móti, sem þá
hlýtur að móta rannsóknir þeirra að verulegu leyti og rýra
gildi þeirra.
Sálarrannsóknirnar eru svo mikilsvert mál og vanda-
samt, og það, hvort sál vor lifi eftir líkamsdauðann, skipt-
ir svo miklu fyrir hvern hugsandi mann, að þar eiga sízt
við hvatvísir dómar eða fljótfærnislegar fullyrðingar. Slík
málefni þarf og á að rannsaka með fullri ró og gætni, og
niðurstöður sálarrannsóknanna er hollast að meta með
skynsamlegum rökum og stillingu.
Þá vil ég víkja nokkrum orðum að frú Láru Ágústsdótt-
ur og miðilsstarfi hennar. Hún hefir rekið miðilsstarfið
sem atvinnu um nokkur undangengin ár, haldið fjölmarga
fundi í Reykjavík og víðsvegar um landið og hvarvetna
. ll*