Ægir - 01.07.2004, Blaðsíða 17
17
F E R S K L E I K I F I S K S
Fiskmarkaðurinn í Zeebrugge
Philippe Maryssael, gæðastjóri
fiskmarkaðarins í Zeebrugge lýsti
m.a. ávinningi fiskmarkaða af
gæðamati. Markaðurinn í
Zeebrugge tók upp QIM-gæða-
mat á fiski fyrir tveimur árum.
Þeir byrjuðu með fjórar fiskteg-
undir (þorsk, skarkola, sólflúru
og sandhverfu), sem eru helstu
fisktegundir sem landað er hjá
þeim. Ári síðar bættu þeir svo við
tveimur tegundum (slétthverfu
og þykkvalúru). Upplýsingar um
gæðamatið liggja fyrir áður en
uppboðið hefst og er QIM-gæða-
stuðull sýndur á uppboðsklukk-
unni. Maryssael fullyrti að gæða-
matið hefði haft í för með sér
aukningu á verðmæti landaðs afla
hjá fiskmarkaði Zeebrugge. Hann
sagði að þeir hefðu fengið nýja,
mjög mikilvæga kaupendur á
netinu og að þeir sem kaupi á
staðnum geti notað gæðamatið til
að bera saman við sitt eigið mat
þegar þeir velji hvaða fisk þeir
eiga að bjóða í.
Ábyrgð markaðarins varðandi
gæðaeftirlit á fiskinum lýkur
reyndar þegar hann er afhentur.
Hins vegar hjálpar matið veru-
lega þegar meta þarf hugsanlegar
kvartanir frá kaupendum. Þegar
fiskmarkaðurinn í Zeebrugge tók
upp gæðamatið lýstu sjómenn
yfir efasemdum, því þeir óttuðust
að verð myndi lækka en annað
kom síðan í ljós. Þetta varð
hvatning fyrir þá að koma með
betri afla að landi, þ.e. aflinn var
meðhöndlaður eins vel og hægt
er. Meira traust skapaðist þarna á
milli kaupenda og seljenda fisks-
ins.
Eitt af því sem veldur erfiðleik-
um á fiskmarkaðinum er að fiski
milli veiðidaga er stundum
blandað saman sem gerir sýnatök-
ur erfiðari, þar sem örfáir fiskar
sem eru metnir eiga að endur-
spegla gæði á stærra safni. Að
sögn Philippe Maryssael er ný-
veiddur fiskur markaðssettur í
dag sem hágæðamatvara, það eru
gæðin en ekki magnið sem skipta
máli fyrir neytendur. Markaður-
inn nýtir sér QIM-gæðamatið
sem aðferð til markaðssetja gagn-
sæ viðskipti þar sem allar upplýs-
ingar um vöruna eru gefnar upp.
Framtíðin varðandi
ferskfiskmat
Það er ekkert því til fyrirstöðu að
fiskmarkaðir og fiskvinnsluhús
hér á landi taki upp gæðamat skv.
QIM-aðferðinni. Nú þegar hefur
farið fram veruleg þjálfun á starfs-
fólki og auðvelt er að fylgja því
eftir. Íslenskir fiskmarkaðir og
kaupendur á þeim þurfa að sjá sér
hag í að gæðin á fiskinum séu
gefin upp við uppboð. Mun auð-
veldara er að eiga við sýnatöku
hér á landi þar sem fiskur er dag-
merktur, en mjög misjafnt er
hvernig þessu er háttað annars
staðar í Evrópu. Útflytjendur á
ferskum fiski munu væntanlega
innan skamms sjá sér hag í að
sýna erlendum kaupendum fram
á að þeirra fiskur sé gæðametinn
þar sem aðferðin er þegar orðin
verulega þekkt í Mið-Evrópu og í
Bretlandi. Um leið og einhverjir
aðilar taka upp þessa aðferð mun
þrýstingur aukast á aðra. Reglu-
gerðir Evrópusambandsins breyt-
ast hægt en líkur eru þó á því að
mælt verði með QIM-aðferðinni á
allra næstu árum.
Það er mikilvægt fyrir Íslend-
inga að nýta sér það forskot sem
þeir hafa með því að hafa tekið
þátt í þessari þróun frá upphafi.
Verkefnið QIMCHAIN (In-
troduction of Quality Index Met-
hod (QIM) in the European fis-
hery chain EU-QLK1-CT-2002-
30152 ) er styrkt af ESB.
Á vegum verkefnisins QIMCHAIN var í júní sl. haldið kynningarnámskeið í Billingsgate Seafood Training School í
London, en skólinn er hluti af Billingsgate-markaðnum. Greinarhöfundur er hér önnur frá hægri.
aegiragust2004-7tbl 30.8.2004 14:20 Page 17