Ægir - 01.07.2004, Blaðsíða 29
29
Æ G I S V I Ð TA L I Ð
ingatækni sem við höfum nú yfir
að ráða við gerð nýrra sjókorta
gerir það að verkum að nýju kort-
in eru mjög nákvæm,“ segir Árni
Þór. Hann segist ekki geta sagt
fyrir um hvenær takist að ljúka
útgáfu nýs kortagrunns af öllu
grunnsævi við landið, það helgist
m.a. af því hversu mikið fjármagn
fáist til verksins á næstu árum.
En að óbreyttu má ætla að næsta
áratuginn verði unnið markvisst
að þessu verkefni.
Ný og betri tækni
Ný kort af grunnsævi byggjast nú
fyrst og fremst á mælingum með
svokölluðum fjölgeislamæli, sem
bandaríski sjóherinn á, en Sjó-
mælingar hafa fengið lánaðan
undanfarin ár yfir sumarmánuð-
ina. Mælinum hefur verið komið
fyrir í sjómælingabátnum Baldri.
Í sumar og reyndar einnig í fyrra-
sumar var Baldur að stærstum
hluta við mælingar fyrir austan
land. Á meira dýpi hafa verið
gerðar mælingar á hefðbundin
hátt á v/s Ægi. „Fjölgeislamælir
er dýpismælir sem skannar allan
botninn, ef svo má segja. Það fer í
raun ekkert framhjá þessum mæli
og hann veitir mjög nákvæmar
upplýsingar,“ segir Árni Þór.
Í fyrrasumar og sumar hefur
verið safnað miklu magni upplýs-
inga sem nýtast til þess að endur-
útgefa sjókort númer 73, sem nær
yfir stærstan hluta grunnsævis út
af Austfjörðum, norðan frá Glett-
inganesi og suður að Hlöðu. Árni
Þór Vésteinsson segir að á kom-
andi vetri verði unnið úr fyrir-
liggjandi mælingum fyrir austan
og þess sé vænst að á næsta ári
verði unnt að gefa út nýtt sjókort
af svæðinu.
Vegna fyrirhugaðra álversfram-
kvæmda í Reyðarfirði hafa verið
gerðar mjög nákvæmar mælingar
í Reyðarfirði, en til þessa hefur
kortagerð af firðinum stuðst við
hundrað ára gamlar dýptartölur
frá dönsku skonnortunni Díönu.
Fyrir liggur að eftir að álver
Alcoa á Reyðarfirði hefur rekstur
má gera ráð fyrir að allt að 80
þúsund tonna flutningaskip sigli
um fjörðinn og því er brýnt að
sjókort byggi á nýrri og ítarlegri
mælingum en treyst hefur verið á
hingað til.
Endurskoðuð hafnarkort
Vegna tíðra breytinga á höfnum
landsins er brýnt að gefa reglu-
lega út endurskoðuð kort af höfn-
um. Nýverið hafa fimm slík hafn-
arkort verið endurgerð, en í öllum
tilfellum hefur verið ráðist í viða-
miklar hafnarbætur, annað hvort
eða bæði farið í nýframkvæmdir
eða dýpkun. Í Grindavíkurhöfn,
einni af erfiðustu höfnum lands-
ins, var sem kunnugt er ráðist í
gerð brimvarnagarða og ný inn-
siglingarrrenna gerð. Á Sauðár-
króki hefur viðlegukantur verið
lengdur og þar er mikill sand-
burður viðvarandi vandamál og
leiðir til grynnkunar hafnarinnar.
Á Húsavík hefur verið gerður
gríðarmikill brimvarnagarður og
höfnin því breyst töluvert. Þar
sýndi gamalt hafnarkort grynn-
ingu skammt suðaustan innsigl-
ingarlínu, en við fjölgeislamæl-
ingar fannst þessi grynning ekki
og því hefur hún verið tekin út í
nýjustu útgáfu af korti af Húsa-
víkurhöfn. Á bæði Þórshöfn og
Raufarhöfn hafa verið gerðar fjöl-
geislamælingar og hafnakort end-
urnýjuð í kjölfarið. Það sama á
við um Vopnafjarðarhöfn, en þar
hefur verið ráðist í verulegar
hafnarbætur. Þá voru nýverið
gerðar mælingar í Dalvíkurhöfn,
en þar var sömuleiðis gerður veg-
legur brimvarnagarður norðan
sjálfrar hafnarinnar fyrir nokkrum
árum, og fyrir dyrum standa
mælingar í höfnunum í Bolung-
arvík og Patreksfirði og í fram-
haldinu gerð hafnarkorta.
Margvíslegur ávinningur
Árni Þór Vésteinsson segir marg-
víslegan ávinning af endurskoðuð-
um sjókortum. Með nýjum kort-
um, byggðum á nýjum mæling-
um, aukist öryggi sjófarenda til
muna. Hann nefnir sem dæmi í
því sambandi að við mælingar í
utanverðum Grundarfirði hafi
komið í ljós sker á sex metra dýpi,
sem ekki var áður vitað um og
hvergi var sjáanlegt á eldri sjó-
kortum. „Þarna er um að ræða
varasaman stað fyrir stærri skip.
Til dæmis sigla stór skemmti-
ferðaskip nú inn til Grundarfjarð-
ar og þetta sker hefði hæglega
getað valdið slíkum stærri skipum
verulegu tjóni,“ nefnir Árni og
bætir við að mikill fengur hafi
sömuleiðis verið af dýpismæling-
um í Hrúteyjarál, á svæði sunnan
Oddbjarnarskers austur undir
Melrakkaey, en það svæði hafði
verið ómælt. „Nú er búið að mæla
þetta svæði mjög nákvæmlega og
koma þeim upplýsingum skil-
merkilega á kort. Á þessu svæði
töldu menn að væru lítt eða ekki
færar siglingaleiðir, en nákvæmar
mælingar hafa leitt annað í ljós,“
segir Árni Þór Vésteinsson.
Árni Þór Vésteinsson, deildarstjóri
kortadeildar Sjómælinga Íslands.
Sjöfn Axelsdóttir og Þórður Gíslason, kortagerðarmenn, báru hit-
ann og þungann af gerð korta 37 (Hjörsey-Stykkishólmur) og 426
(Ólafsvík-Stykkishólmur), auk að sjálfsögðu áhafnar sjómælinga-
bátsins Baldurs.
aegiragust2004-7tbl 30.8.2004 14:20 Page 29