Bændablaðið - 15.10.2002, Blaðsíða 1

17. tölublað 8. árgangur Þriðjudagur 15. október2002 ISSN 1025-5621
Rjúpnaveiðar innan
Vegna undangenginna umræðna
um rjúpu og rjúpnaveiðar hafa
blaðinu borist ábendingar um að
reglugerð umhverfisráðuneytis-
ins nr. 686 frá 30. september
2002 sé villandi hvað varðar
leyfi til veiða. Þar er auglýst, án
skýringa, að rjúpnaveiðar séu
heimilar á tímabilinu 15. októ-
ber til 22. desember, nema á
friðuðu svæði í landnámi
Ingólfs. Bent er á að koma ætti
skýrt fram í ölium opinberum
tilkynningum, að rjúpnaveiðar
innan landamerkja lögbýla eru
óheimilar nema með leyfi land-
eigenda.
Samkvæmt upplýsingum land-
búnaðarráðuneytisins er öll ijúpna-
veiði á ríkisjörðum í umsjá land-
búnaðarráðuneytisins, þ.m.t. á
jörðum í umsjá Landgræðslu
ríkisins og Skógræktar ríkisins,
bönnuð nema með leyfi ábúanda.
Bann þetta nær einnig til eyði-
jarða á forræði landbúnaðarráðu-
neytisins.
Sjá líka bls. 14 og 15.
Frjúsemi ú sunn-
lenskum minkabúum
meiri en í Danmðrku
Minkabændur á þeim átta búum
sem eru á Suðurlandi hafa á
undanförnum árum unnið
markvisst að því að auka frjó-
semi dýranna á búunum, enda
skiptir hún miklu máli varðandi
afkomu þeirra. Að sögn Stefáns
Guðmundssonar, formanns
Loðdýraræktarfélags Suður-
lands, eru sóknarfæri á því sviði.
Fyrir nokkru komu minka-
bændur á Suðurlandi saman og
fóru yfir það sem þeir hafa gert í
þessum efnum. Borin voru
saman ár og borið saman á milli
búa. Þá voru ræddar áherslur í
lífdýravali fyrir næsta ár, svo
sem hlutfall litanna á búunum.
„Það kemur í ljós að okkur
hefúr tekist að auka frjósemina
verulega. Grófur samanburður
sýnir að munurinn á því sem var
fyrir íjórum árum og því sem er
núna er hálfur hvolpur á paraða
læðu. Frjósemin á okkar búum er
þar með komin upp fyrir meðal-
talið hjá Dönum. Ef það er
umreiknað í veltu á búunum þá
getum við sagt að veltuaukningin
sé að meðaltali um ein milljón
króna á bú á ári, og er þá miðað
við meðalverð fyrir skinnin. Hér er
um lauslega áætlun að ræða. Menn
sjá best hvað frjósemin skiptir
miklu máli þegar hún er um-
reiknuð í krónur og aura eins og
við gerðum þama," sagði Stefán.
Stefán segir að það sé mjög
ánægjulegt að fara þama upp fyrir
Danina, enda hafi loðdýrabændur
hér á landi ævinlega miðað við
meðaltal þar í landi og þangað séu
mikið sóttar faglegar upplýsingar.
Þess vegna sé það mjög gaman að
slá þeim við.
„Undanfarin ár hefúr okkur
miðað fram á við með ræktunina,
ekki bara í frjóseminni, heldur líka
stærð skinna og háragæðum.
Erfiðast er kannski að eiga við
háragæðin, en þar bindum við
miklar vonir við að innflutningur á
kynbótadýrum fari að skila
vemlegum ffamforum. Allt
hjálpast þetta að við að gera búin
arðvænlegri," sagði Stefán
Guðmundsson.
Bœndablaðið
kemur nœst út
þriðjudaginn 29.
október.
Hér eru allir átta loðdýrabændurnir á Suðurlandi saman komnir ásamt
fjölskyldum sínum í Ásaskóla, þar sem þeir héldu grillveislu að loknum
góöum fundi.
Bændablaðið/Jón Eiríksson
Þarfasti þjónninn
VHanl að slíta umrædu om
matvælaverð úr samhengi
við tekjur og lífskjðr
Umræða um matvælaverð á
Islandi og samanburður við mat-
vælaverð í Evrópu hefur verið
fyrirferðarmikil siðustu vikur. Ari
Teitsson, formaður Bændasam-
taka Islands, segir þessa saman-
burðarfræði hafa verið á hreinum
villigötum. "Matvælaverð er mjög
mismunandi milli landa mælt á
gjaideyrisvog og einnig mjög
breytilegt innan landa m.a. vegna
mismunandi gæða og þjónustu-
stigs," sagði Ari og hann benti á
að í samantekt sem unnin hefur
verið á vegum NBC, sem er sam-
starfsvettvangur bændasamtaka á
Norðurlöndum, kemur fram að
mjög mikil fylgni er milli verðlags
annars vegar og tekna og skatt-
heimtu hins vegar í Evrópu-
löndunum. Þannig eru tekjur í
Portúgal aðeins um 70 % af
meðaltekjum í Evrópu og verðlag
þar nálægt 30 % lægra en “áætlað
meðalverðlag í Evrópu”. Sam-
kvæmt sömu heimild eru tekjur á
íslandi um 25 % yfir meðal-
tekjum í Evrópu og verðlag hér
nálægt 20 % hærra en meðalverð
í Evrópu. "Að slíta umræðu um
matvælaverð úr samhengi við
tekjur og lifskjör að öðru leiti eru
blekkingar - viljandi eða óvilj-
andi," sagði Ari.
Rannveig Guðmundsdóttir,
Samfylkingunni, mælti á Alþingi á
dögunum fyrir þingsályktunartillögu
um að athugað yrði hversvegna mat-
vælaverð á Islandi væri hærra en á
Norðurlöndunum og í ríkjum ESB.
Bent var á að verslunarkeðjur ráða
nú yfir 70-80% af markaðnum á Is-
landi. I umræðunum á Alþingi kom
einnig fram að innlendir ffam-
leiðendur matvæla eiga ekki sök á
háu matvælaverði. Rannveig sagði
orðrétt: „Þegar maður skoðar tilsend
gögn kemur í ljós að ffam-
leiðandinn, bóndinn, fær ekki mikið
til sín. Þetta má lesa á heimasíðu
nautakjötsfiamleiðenda. Við
þekkjum umræðuna um bændur og
kindakjötsffamleiðslu og vitum að
mjög margir bændur eru við
fátæktarmörk. Ekki fá þeir miklu
hærri tekjur en bændur á Norð-
urlöndunum ef við eigum að draga
ályktanir af umfjölluninni undan-
farið,” sagði Rannveig.
Sigurgeir Þorgeirsson, ffam-
kvæmdastjóri Bændasamtaka ís-
lands, sagði verð á matvöru á Islandi
almennt 15,6% hærra en í Dan-
mörku svo dæmi væri tekið. Að
teknu tilliti til mismunandi virðis-
aukaskatts væri verðið 26% hærra.
Sigurgeir sagði marklaust að bera
saman verðlag hér og í ríkjum
Suður-Evrópu, þar sem skilyrði,
launakostnaður og lífskjör eru allt
önnur. Ennffemur verður að taka til-
lit til þess að markaðurinn hér er lítill
og flutningskostnaður til landsins til-
tölulega hár, þannig að við getum
aldrei reiknað með öðru en verðlag
verði hér hærra en í nágranna-
löndum. Þá vildi Sigurgeir vekja
athygli á að íslenskar búvörur skæru
sig ekki úr öðrum matvörum í
þessum samanburði, sem væri
athyglisvert þar sem umræðan hefði
gefið annað til kynna. "Það er því
ágætt ef gerð verður úttekt á þessum
málum," sagði Sigurgeir.