Tíminn - 24.12.1955, Page 11
JÓLABLAÐ TÍMANS 1955
11
INDRDÐI G. ÞORSTEINSSON:
— S A G A —
Um kvöldið ókum við frá Sund-
eyju til Kænufoss. Þetta hafði ver-
ið góður dagur, bjartur og lygn og
endaði vel í veitingahúsinu á eynni,
meðan við sátum yfir viskýinu og
horfðum á slétt og tært og blátt
vatnið íyrir utan, og grænan skóg-
inn í kringum vatnið.
Við komum nokkuð seint til
Hænufoss og stönzuðum hjá bif-
reiðarstöðinni. Þrír okkar fóru með
myndhöggyaranum að líta á kven-
manninn hans á steypta svæðinu
hjá rauóa tígulsteinshúsinu. Kon-
an var úr eir og kaldleg, en línu-
nijúk í kvöldbirtunni. Þetta var op-
inber staður, og hann hafði högg-
ið konuna eftir ósk bæjarstjórnar-
innar, e;i ég vissi ekki hvernig
staðurinn var opinber, af því það
hafði verið mikið viský á Sundeyju.
Þegar vió komum frá konunni varð
töluvert þras á stæðinu hjá bif-
reiðarstöðinni og Norðmennirnir
voru að taka hvorn annan afsíðis.
Við fundum ekki lengur til viskýs-
ins, en kvöldið var mjög yndislegt,
og allt í lagi að bíða þess að Norð-
mennirnir hefðu talað saman, áð-
ur en við færum til Osló. Suma
okkar langaði í meira og það var
jafnvel búizt við það yrði látin
flaska með okkur til að hafa á leið-
inni. Blaðakonan var hjá okkur
og talaði við okkur meðan við bið-
um, en hún sagði ekkert eftirminni-
legt. Þegar Norðmennirnir hættu
að ráðslaga, komu þeir til okkar.
— Viljið þiö ekki halda áfram.
— Er það ekki strákar.
— Liggur nokkrum á að komast
til Osló.
— Ég verð að fara.
— Hvers vegna.
— Ég þarf til Hafnar í fyrramálið.
— Heyrið þið. Hann þarf að fara.
— Hvers vegna?
— Hann þarf til Hafnar í býtið í
fyrramálíð.
— Menn hafa nú brallað annað
eins.
— Nei, í alvöru. Ég þarf að sofa.
— Hver þarf ekki að sofa — ann-
að slagið?
— En ég legg ekki á mig aö fara
timbraður til Hafnar.
— Konan hans er í Höfn; verið
ekki að þrefa þetta.
— Heyrið þið bræður; konan
hans er í Höfn. Þetta er ekkert
persónulegt. Hann vill bara líta
snyrtilega út, þegar hann kemur
til konunnar.
— Fyrst svo er, þá útvegum við
bifreið.
— Verið þið bless.
— Blessaður og þakkir fyrir dag-
inn.
— Þakka sama. Þetta hefur ver-
ið skemmtilegt.
— Bless drengir. Ég sé ykkur
heima.
— Blessaður og góða ferð.
Hann gekk upp að afgreiðslunni
og setti t inn í eina bifreiðina og
var horíhin í skyndi. Við vorum
fjórir ehir hjá blaðakonunni, mynd
höggvaianum og ölgerðareigandan-
um og settumst inn í bifreiðarnar,
sem höfðu beðið eftir okkur og ók-
um ti3 annars staðar í bænum og
sót'tum 3ærið. Á eftir var ekiö til
öigerðarhússins og myndhöggvar-
inh og eigandinn náðu í ölið. Bif-
réiðunum var snúið við- og ekið aft-
ur í gegnum bæinn og upp fyrir
hann eftir malarvegi, sem lá beint
á fjallið. Við vorum í Mercedes
Benz bifreiðum og þær fóru hratt í
brattanum. Það var farið að
skyggja dáiítið, en þeir sögðu
dimmdi ekki meir. Þeir höfðu öiið
aftani hjá okkur, en lærið var í
hinni bifreiöinni hjá blaðakonunni
og mér sýndist ekki verða komizt
öiiu lengra upp i fjaHið, þegar þeir
beygðu inn á fcliðarstig. Skógv.rinn
var beinvaxinn og íallegur og
skuggasæil og kyrr og yndislegur.
og ég var að vona þeir kæmust
fljótt til fjaiiakofans, tll þes; ég
gæti fengið öiið hans vinar míns,
sem var bróðir minn og bruggaöi
þetta sérstaklega handa félögum
sínum. eins og mér og hinum. Ég
var að hugsa. um þetta og lærið í
hinni bifreiðinni, þegar við lentum
í skaflinum. Þetta var nokkvð seint
á sumri til að búast við sköflum cg
við fórum út og töluðum dálitið af
norsku milli þess við ýttum bifreiö-
inni. Þegar hún var komin niður
fyrir, gengum við frá henni og bif-
reiðastjórarnir urðu að sjá uní hún
kæmist upp aftur. Við tókum ölið
og lærið og þeir sögðu það væri
stutt til kofans. Það var nokkuð
lengra en viö héldum, en afr.r þægi-
legt að ganga með krónufríðan
skóginn á allar hliðar og fjarandi
viský í blóðinu, sem þú hugsaðir
ekki um, því skógurinn var mjög
áfengur í skuggsýninu.
Við beygöum út af stígnum og
gengum eftir fölri grundinni heim
að kofanum. Hann stóð framan í
fj allsbrúninni og þeir báru ölið og
lærið inn í hann. Það logaði á arn-
inum af því einhver hafði farið á
undan til að kveikja upp í honum.
Kertaljósin vörpuðu dimmrauðri
birtu á timburveggina, sem höfðu
ferska skógarlykt blandaðri þefj-
an af skíðaáburði og leðri. Blaða-
konan hjálpaði vini mínum við
glösin og síðan fengum við okkur
af dökku ölinu. Við skáluðum fyrir
kónginum og forsetanum og Hænu-
fossi og bræðraþjóðunum, og þeg-
ar þú horfðir út um gluggann og
yfir sveitina fyrir neðan og yfir
skóginn og snævi þakin fjöllin hin-
um megin, vildir þú að blóðið
sprytti út um þig allan.
Við héldum áfram að drekka öl-
ið, er var sætulítið og lúmskt og
gladdi okkur fljótt, þótt við yrðum
dálítið syfjaðir jafnframt. Það
voru ljós í pappírsverksmiðjunni í
Hænufossi, en landið dimmt þar
fyrir utan og lýstist ekki fyrr en of-
ar dró hinum megin. Það var snjór
á olympíufjallinu þeirra og upp af
því reis hvítblár næturhiminninn.
— Hvað voru þeir eiginlega að
fara?
— Hverjir?
— Fíóki vinur minn og hann
Ingólfur.
— Ég hélt þú ættir við Hauk og
Árna.
—■ Það var skiljanlegt.
— Háraidur var ekki fýsilegur
kóngur.
— Það er fegurra heima á ís-
lantíi.
— Vertu ekki með þetta föður-
landsþras.
— Ekki held. ég. Og þeir vissu
það ekki fyrir.
— Þeír skildu ekki náttúrufeg-
urð.
— Kjaftháttur.
— Náttúrulýsingar urðu ekki til
fyrr en á átjándu öld.
— En lioilenzku meistararnir?
— Landslag í málverkum var al-
gjört aukaatriði. Þeir máluðu hús
eða mann og það var tjörn á bak
við og kannski skógur út í horn-
inu, en ég segi það satt; þeir not-
uðu það til aö íyila á léreftið.
— Hvað veizt þú um málverk?
— Sjáðu da Vinci og sjáöu Ti-
tian.
— F.éttu mér ölflöskuna.
— ' að er hroðalegur skandinav-
i?m; að' vera hrifinn af svona lands-
lagi.
— Flatlendismenn, eins og þú,
eiga ekki áð hafa málfrelsi hér í
Noregi.
— Kvaða skáld hafið þið átt, sem
ekki rann sundur í skandinavisma?
— Hamsun.
— En Gróöur iarðar?
— Skítt veri með Gróður jaröar.
Það er ekki allur Hamsun.
— En Ibsen?
— Alveg aftaka vont skáld. Hann
er hallesbýinn í skáldskap ykkar.
Hann er eins hroðalega sígildur og
Sliakespeare, nema hvað hann er
ekki brezkur. Og það er engin af-
sökun.
— Hefurðu heyrt um Olav Duun?
— Hvað er þaö?
— Talaðu ekki við hann. Hann
er fáfróður beinasni og flatlendis-
maður. Hann skilur ekki skáld-
skap.
— Ég hef lesið Oiav Duun. Hann
er mjög gott skáld.
— Hann er mitt uppáhald.
— Guð minn góður!
— Þegi þú nú.
— Hvar er ölið?
— Hérna.
— Þeir eru snillingar þessir
tveir. Talið við þá. Þeir voru snill-
ingar út um allt ísland í vetur og
þeir eru sannir Skandinavar.
— Vinur.
— Þú ert Ameríkudindill.
— Hvað er hann?
— Eins og ég sagði; flatlendis-
maður og Ameríkudindill.
— Vinur. Eruð þið ekki að týna
ykkur í Ameríkanana?
— Það er tómur áróður.
— Hvort er þetta crew cut eða
short cut?
— Ég er að missa hárið.
— Hann sagði í Osló þetta væri
Bismark.
— Það gæti allt eins verið Paasi-
kivi.
— Klippir hann sig svona?
— Hefurðu ekki séð myndir af
honum, vinkona?
— Ég hef ekki tekið eftir því.
Hann er víst góður forseti.
— Hann er góður handa Finn-
um. Þeir eru vinir, þessi þarna og
Paasikivi.
— Hver?
— Þessi með háa ennið og
skálksaugun.
— Hann?
— Einmitt. Þeir eru vinir.
— Hérna er öl.
— Eru myndhöggvarinn og
demókratinn enn að tala um
Duun.
— Demókratinn þykist vita meira
um norskan skáldskap heldur en
hánn vinur okkar.
Rf K I
Indriði G. Þorsteinsson.
— Láttu hann ekki drepa mynd-
höggvarann.
— Ljóðaðu á þá snillingur,
svo hann drepi ekki myndhöggv-
arann.
— Ég kveð ekki upp það, sem
hann hefur kveðið niður.
— Þetta er stéttvísi. Þið ættuð
að læra svona stéttvísi í flokknum,
til að hann væri verkamannaflokk-
ur í raun og sannleika; ekki kom-
inn handan yfir eitthvað, eins og
öll pólitík á íslandi.
— Við getum talað um alit, nema
ekki pólitík.
— Samþykkt.
— Samþykkt.
. — Talið þið norsku?
— Já, elska, og þú mátt ekki tala
um pólitík.
— Mér hefur ekki dottið það í
hug.
— Gott.
— Láttu ekki helvízkan demó-
kratann þrasa endalaust.
— Nú er það Kielland.
— Þá líður mér betur.
— Hér í Noregi morar allt í
demókrötum.
— Og hallesbýum.
— Og hér skrifa þeir um hel-
víti og himnariki í forustugreinum
blaðanna.
— Þetta er stórkostlegt land.
— Ætli þeir hafi ekki nóg að
borða.
— Talið þið norsku?
— Er það satt, að Hamsun hafi
pissað yfir veizluborð í Osló?
— Það hef ég ekki heyrt.
— Hann var snillingur, hvar svo
sem hann pissaði.
— Rétt.
— Talaðu meiri norsku, af því
ég kann hana ekki.
— Hvað eru margir ibúar í
Hænufossi?
— Fjögur þúsund.
— Ef þú getur ekki talað öðru-
vísi norsku, gef ég þér á kjaftinn.
— Talaðu hana sjálfur.
— Getur þú ekki sagt eitthvað
af viti?
— Talið þið norsku?
— Jah, meine liebe.
— Þetta er það eina, sem hann
kann í þýzku.
— Er það?
— Ég sver.
— Hann lærði það í Herberts-
strasse.
FrámhL á'blsr37.