Vísir - 24.12.1949, Blaðsíða 3

JOLAIíLAÐ \1SIS
r>
mákið mikið islenzkt. landslag. .Um viðhorf
sitt lil islen^ks lands og .islenzkrar náttúru
hefir Jón sjálfur skrifað: „Ileimskauta- og
eldfjallanáttúra íslands er crfitt viðfangsefni,
sem freistar mín stöðugt. Mér finnst islenzkt
landslag vera í samanburði við landslag meg-
inlandsins eins og nakinn likami, samanbor-
ið við likama, sem hjúpaður er klæðum. Og
einmitt af þvi að náttúran er nakin cr hún
svo undarlega fögur.“
Jón Stefánsson fluttist alkominn heim árið
1923 og var búsettur hér til ársins 1937. IJá sigldi
Jiann enn til Kaupinannahafnar og sat þar
fastur í stríðinu á svipaðan hátt og liann sat
fastur í Innniíyrri heimsstyrjöld. En 1940 kom
Jón Iieim mcð konu sína og búslóð og býr nú
að Bergstaðaslræti 71 A.
Eins og áður er tekið fram, hafði Jón strax,
barn að aldri, lmeigzt til dráttlistar. í sveil-
inni hafði hann dönsk myndablöð til fyrir-
mvndar, en þegar liann kemur í Latínuskól-
aann gafsl honum tækifæri til að skoða mynd-
ir þær, sein málverkasa'fn rikisins átti geymd-
ar i Alþingishúsinu. En þcgar .lón kemur til
Damnerkur getur hann skoðað mörg ágæt
listasöfn og sýningar. Áhrifin gagntaka hann
með svo íniklum ofurþunga að hann fær ekki
rönd við reist. Ilann langar til að reyna sjálf-
ur, hann skeytir ekki um námsferil þann, sem
hann hefir að baki sér og varpar fyrir borð
öruggri framtíðaratvinnu, sém honum stóð
opin að loknu háskólanámi. Örlög lians eru
ákveðin i einu vetfangi, en þeirri úrslitastund
liefir Jón aldrci séð eftir.
Ilvei' einasti listamaður, á hvaða sviði sem
er, verður fvrir meiri eða minni utanaðkom-
Á réttri býlgjutmfjd.
Framh. af 3. síðu.
ir hinni himncsku blessun. Þar fékk Guð að
komast að. Hjartað var reiðubúið til þess að
taka á móti Gúði. Þess vegna voru englarnir
sendir til hirðanna. Fyrir j>eim fékk engill-
inn leyfi til þess að prédika og þar var engl-
umun velkomið að syngja. Þar var allt undir-
búið, svo að hægt væri að halda jólaguðsþjón-
ustu.
Englarnir fóru ekki tíl hallar keisarans. Þeir
fóru ekki til æðstu prestanna. Þeir fóru ckki
inn í gistihúsið, joar sem hinum fátæku var út-
hýst. Þar höfðu menn allt annað að gera cn að
hlusta á englasöng.
En englarnir fóru til Joeirra, sem biðu eftir
Guði. Þeir fluttu boðskapinn jieim, sem vöktu i
nælurmyrkrinu, og biou el'lir morgunstjörn-
unni.
Tökum vel eftir þessu. Áðferð hinna lnrnn-
esku hersyeitíi cr hin sama enn.
Látlu því aldrei vantrúna hræða þig. Það er
ekki von, að hún sjái þetta. Það er ekki við
jiví að lniast, að hún sjái dýrð Guðs. Það eru
svo margir bundnir af anda heimsins, að Jieir
skilja ekki hvað Guðs anda er, og veita því
ekki gjöfum Guðs viðtöku. Guð verður að fá
að komast að hjarta mannsins og láta dýrðar-
birtuna ljóma. Þá breytist allt. Þá sjá menn
allt í ljósi Guðs, og segja: „I jiínu ljósi, ó,
Drottinn, sjáiun vér ljós.“
Þess vegna skulum vér ekki dæma þá, sem
geta ekki séð jólabirtuna. Vér skiiíum biðja
fyrir jieim, að Jieir Jirái hið himueska ljós, og
að Jiá birtLst Jieim dýrð Drottins.
En það vil eg um lcið segja við oss, scm
trúum jólaboðskapnum: „Það hvílir ábyrgð
á oss. Hjá hinum kristnu ætti að sjást endur-
skin dýrðarbirtunnar, svo að menn langaði til
þess að fá að sjá ljósið, scm lýsir hinum
kristnu.4
Vér erum ekki cins góðir boðberar og
Guð ætlast til. En svo mikill máttur fylgir orði
Guðs, að livað sem líður vanmætti vorum, þá
nær orð Guðs þeim tökum á mörgum mönn-
um, að augu Jieiri-a opnast, svo að -þeir sjá
dýrð Guðs, ganga frá niyrkri til Ijóss, ei-ns og
andi áhrifum. Hjá þeim verður ekki komizl
hversu mikill persónuleiki sem í manninum
býr. Og a'ð sjálfsögðu varð Jón Stefánsson fyr-
ir margháttuðum álirifum á listamannaferli
sínum. Áhrifa þessara gætir frá hinum gömlu
meislurum endurvakningartímabilsins, frá
griskri, egypzkri og austurlenzkri list og þann-
ig allar götur aftur úr. En mestra álirit'a gæt-
ir frá franskri seinni tíma list, og umfram alll
frá Matisse, hinum heimskunna franska mál-
ara og kennara Jóns.
'Samt er ekki hægt að segja a'ð list Jóns lik-
ist list Matisse. Mennirnir eru fyrst og fremsl
um marga hluti ólikir, en viðfangsefnin J>ó
fremur öðru. Enda J)ót( Jón sé ckki við eina
fjölina felldur í list s'mii og hafi á margt lagt
gjörva hönd, svo sem uppstillingar, manna-
myndir, dýramyndir, sjávarmyndir og hug-
dcttur allskonar, er uppistaða listar hans sótt
í isicnzka náttúru. „Lg er og verð íslending-
ur“, segir Jón sjálfur, „eg get ckki annað —
það er mér í blóð borið og í hug ofið, hvað
scm cg geri, og hvað sein a'ðrir segja.“ Sama
máli gegnir um lisl hans. Þó að luin hafi orðið
fvrir margháttuðom áhrifum, frönskum og
hollenzkum, ítölskum og grískun'i og jafnvel
langt'austan úr austurlcnzkri 'forneskju, hefir
Jón í gcgnum persónulcik sinn, skaplyndi og
hæfni gert list sína islenzka og islenzk
vcrður hún, hvað scm hver segir. />. ./.
fagnandi börn úr dimnm herbergi að uppljóm-
uðu jólatré, og þeir fá að skilja orð Jesú:
„Sæl eru þau augu, sem sjá það, scm þér sjá-
ið.“
Eitt ber oss að gera. Hvað er það? Flytja
mönmmum jólaboðskapinn. Eitt ber mér að
gera. Hvað er það? l.æra af englinum að flytja
jólaræðu. Að flytja mönnum Guðs orð óskorað,
segja blátt áfram frá kærleika Guðs. Engillinn
segir: Sjfu Þetta er ölhun ætlað að sjá. Hér
er engu að leyna. Þetta má allt sjást. Líf Jesú
Krists þolir birtuna. lvom Jni með hið rann-
sakandi ljós. Jesús þolir hverja rannsókn. Hann
Jjarf ekld að líta undan.
Þessi fögnuður jólanna cr ætlaður öllum. Þá
hlýtur hann cinnig að vera ætlaður þér.
„Eg boða yður mikinn fögnuð, sem veitast
mun öllum lýðnum.“ Svo segii* í jölnræðu' eng-
ilsins. Þetta er handa ölluin lýðnum. Þetta er
hauda allri hinni íslenzku þjóð.
Það Jiarf ekki að biðja afsökunar á þessu
fagnaðarerindi. Engra umbúða cða endurbóta
]>arf ]>að við. Flytjum mönnunum jólabóðskap
i ngilsins skýrt og afdráltarlaus. Það ]>arf ekki
að biðja skipbrotsmenn afsökunar, cr björg-
unarbáturinn kemur. Það Jiarf ekki að biðja
mcnn afsökunar, er á l>á er kallað, og |>eim
bjargað út úr brennandi húsi.
Guð gefi oss, sem boðum mönmuuun Guðs
orð, að pixídikun vor sé svo sltýr, að menn
f'inni: „Nú er mér l'lutt gleðifregn l'rá himnin-
um.“
Skilum Jiví erindi, sem vér erum sendir með.
Boðum hinn mikla fögnuð, svo að heyrist hinn
rétti hljómur, svo að menn finni: „Þetta er
handa mér. Nú er vcrið að kalla á mig inn í
1 >á f íðarsal j ólanna.“
Jólin koma. Milclu meira. Það cr Drottinn,
sem kernur. Eg flyt J>ér boðskap frá Drottni.
Eg þarf ekki að biðja )>ig afsökunar, cg Jiarf
ekki að fara hikandi uiulan i flæmingi, ]>ví að
það er ekki eg, sem hcfi búið Jxdta til. Það er
Drottinn, sem sendi boðskapinn, og J>ví vil eg
af englinum hrra hina réllu aðferð, sem er sú,
að segja umsvifalaust: Eg boða þér mikinn
fögnuð. llann er svo mild.ll, að hann nægir
öllum, og um leið er-hann ætlaður þér.
Enn einu sinn eru jólin komin. Enn einu
’sirini er Jiér flutt gleðifregn frá háum himin-
sölum og mér líka. En spurningin er: Fær
Guð að komast að með blessun sína?
Guð neyðir engan. Keisarinn skipaði, að láta
skrásetja alla heur.sbyggðina. Þá urðu allir að
lilýða. Guð fer öðruvisi að. Hann skipar ekki,
en gefur. Svo mikil er gjöfin, að húu megir
öllum. En vilja allir taka við henni? Nei, margir
vilja J>að ekki. Menninur ráða því, livort þeir
veita gjöf Guðs viðtöku eða ekki. Það er aðals-
tign mannsandans, að eiga frjálst val.
llér er frjálst val, hvort ]>ú vilt eiga frels-
ara eða ekki. Það er frjálst val, h.vort J>ú vilt
halda jól án frelsara eða halda heilög jól með
honum, sem er frelsari heimsins og í'relsari
þinn.
Þar scm andi Drotlins er, þar er frelsi. En
cg veit, að ]>ar sem andi Drottins l'ær-að ráða,
J>ar verða J>að ekki talin jól, ekki sönn jól, ncma
j>essi boðskapur liafi náð hjartanu: „Yður cr
í dag frclsari fæddur.“
Þegar cg á þenna hátt fagna jólunum, þcgar
cg veit og finn: „Þcssi gjöí' er handa mér, nú
í dag,“ J>á veit'ég, hvað eg gcri, J>ó að enginn
neyði mig og valið sé frjálst. Eg veit, hváð cg
gcri. Eg-stgnd tipp l'rá næturvökunni, og verð
samferða hirðunum.
Guð elskár. Guð gefur. öllur er Irjálst að
laka við gjöfinni eða haf'na hcnni. Svo mikils
mctur Guð oss, aö vér mcgum vclja. Erum
vér i vafa? Nei. Þess vcgna stöndum vér upp,
verður hirð.unum samferða og höldum jól meo
]>eim, sem |>rá það og bíða þess, að dýrð Drott-
ins birtist.
Nú höldum vér lieilög jól og töluim á móli
jólagjöfinni. Guð blessar brosið, og Guð ándar
á hvarma Jiess, er grætur. Guð er sjálfur gestur
hér. Mcira en gestur. Hann er kominn til ]>ess
að búa hjá oss. Orðið varð' liold, og hann býr
með oss, hinn blcssaði Drottiim, og xill ekki
fara l'rá Oss.
Fögnum á ]>enna hátt komu jólanna,
Gjör dyrnar breiðar, hliðið hátt,
þig, hjarta. þrýð, sem bezt þú mátt
og Irúarlamnann tendra Jrinn
og til þín bjóð J>ú Jesú inn.
Þá er hátiðin komin í allri fyllingu sinni,
I myrkrum Ijómar lífsins sóL,
*J>ér, Guð, sé lóf fvrir gleðileg jól.