Vísir - 24.12.1949, Blaðsíða 12

12
liinn mesti öðlingsmaður og
ágætasti, kom þó til sundur-
lyndis nokkurs milli þeirra,
sem ekki var unnt úr að
bæta, og því urðum við að
hætta þeim félagsskap og
selja Elíasi skipið Golden
Ho|K', fyrir 24 þús. krónur;
var það geysiverð og til þess,
að liver okkar hafði 1250 kr.
hagnað af sölunni. Annars
græddum við ekkert á út-
gei-ðinni, þótt aflabrögðin
Aæri óvenjulega mikil og
góð. Fiskur var þá í lágu
verði og útgerðarkostnaður-
inn mikill, því í engu var
sparað og að ýnlsu var út-
gerðin okkur óhagstæð á
þessum stað „Svartaskóla“.
Misklíðin milli þeirra Elís-
ar og Kristins var, að mínu
áliti byggð á misskilningi
og jafnvel tortryggni í garð
lvristins, en hún var með öllu
ástæðulaus, enda upplýstist
|)að síðai’, að svo var, og
tókst vinátta meðal þeirra
aftur, eftir að félagsskapnum
sleit, en um hann mátti segja,
að hann gengi vel og minnist
eg hans og þeirra félaga allra
ávallt með söknuði og þakk-
læti.
Kristinn Jónsson vagna-
smiður er öllum svo góð-
kunnur maður, að óþarft er
að segja frekar ncitt um hann
og hina miklu mannkosti
hans og göfuglyndi.
Jón Pálsson.
Ath.s. og viðbót:
Séra Bjarni Jónsson vígslu-
hiskup ,er fæddur i Mýrar-J
holti, vestan Brunnstígs og
uppalinn þar. Sagði hannj
mér ( 2 apríl 1944) að þar
hefði verið þjóttumýri, þýfð
og votlend og rás grafin með
borði til að ganga yfir. Náðij
hún frá Vesturgötu niður að
sjó og hét „Mýrin“. Þar liafði
hann og aðrir drengir gættj
hesta ferðamanna þeirra, er
stutta dvöl höfðu í bænum.
Mýri þessi og umhverfi henn-
ar hafði oftast verið nefnd
„Svartiskóli“, en eigi vissi
séra Bjarni til þess eða
mundi eftir því, að þar hefði
verið nein bær með þessu
nafni. Síðar, sagði hann að
„Mýrin“ og umhvérfi liennar
hefði fengið nafnið „Keldu-
hverfí“. Austur takmörkin
voru við Ægisgötu, sem nú
< r, eða ve.stan Hlíðarhúsa.
JÖLABLAÐ VISIS
GÚÐLArG BEAEDIKTSDÓTTIR:
BÆNARSTUND
í saumastofunni J>ar sem
Jéj’ianna vann, var sífellt
sk\ aldur. Fólkið masaði sam-
an am alla heima og geima.
Aðei '3 J)cgar framkvæmdar-
sljómn sjálfur koin inn á
verkst '?ið, sló öllu í dúna-
Iogn og þá voru ekki notuð
fleiri orð en' nauðsynlega
þurfti.
Jóhanna var ekki málgefin
og reyndi að standa utan við
skvaldrið, sem mest hún
mátti. Henni fannst stiuid-
um lilfinnanlega lítil ró fyrir
einstaklinginn með sínar
hugsanir. Dýpt J)agnarinnar
var seiðandi og áhrifarík fyr-
ir skapgerð Jóhönnu. En
hvað um það, afvinnan var
henhi nauðsyn, án hennar gat
hún ekki séð um sig og móð-
ur sína.
En nú stóð til að breyta
fyrirkomulaginu á saumu-
stofunni upp úr áramótun-
tim, Jiess vegna var búið að
segja mörgum upp vinnunni
þar. Jóhanna var ein af
Jjeim. Að vísu hafði for-
stjórinn látið þess getið, að
J)ær sem lengst væru búnar
að vinna við fyrirtækið,
gengju fyrir cf til kæmi að
meiri starl’skrafta Jjyrfti.
Jóhanna var aðeins húin
að vinna J>arna stuttan tíma,
hún gerði sér því engar vonir
um að fá að vera áfram, |>að
var fjarri henni að álíta að
slíkt kæmi lil greina. —- Nei,
hún gerði sér engar tyllivon-
ir, hún Jækkti lífið og erfið-
leikana við íalæktina. Hún
mundi baráttuna á meðan
hún lcitaði sér að atvinnu,
einhverju vissu starfi, sem
hún madli treysta á, — og
óttann um það, að þær
myndu ekki hafa nóg fyrir
sig að bera, hún og móðir
hennar, á meðan hún var að
I læra.
| Svo fékk hún vinnu á
saumastol'unni. En livað hún
var sæl fyrst Jicgar henni
voru borguð út mánaðarlnun-
in. öll franitíðin hrosti við
henni, — móður hennar var
borgið, hún gat verið á-
hyggjulaus.
Jóhanna hristi höfuðið,
en livað hún Var lengi að
vaxa upp úr barnaskapnum
upp í fullþroska manneskju.
Svona, hafðu Jietta, —-
— sagði reynsluleysi henn-
ar. Skildu lífið, það gerir
þá kröfu til þín. —
Já, já, hún vissi það. — En
það var sársáuki í sál liennar
yfir því hvað starf hennar
varð endasleppt hér, henni
fannst J>að lamandi fyrir
traust sitt og æsku.
Jóhanna gékk í hægðum
sinum heimleiðis, hálf vansæl
og áhyggjufufl.
„Þú ert þó ekki lasin góða
míh,“ sagði frú Áslaug við
dóftur sína er þær höfðu
setið inni dálitla stund.
Jóhanna hrökk við, Jiegar
hún heyrði spurningu móður
sinnar. Hún leit upp, stórum
dökkum augum og tautaði
svo undarlega yfirbuguð: —
„Lasin, nei það er eg
ekki. “ En henni var býsna
þungt um andardráítinn, en
livað allt var ömurlegt, og
hvers vegna datt móður
hennar í hug að vera að
spyrja hana að þcssu?
Jólumna ýtti saumadótinu
sínu frá sér. Hún hafði verið
ákveðin í, að segja móður
sinni ekki frá hvernig komið
væri, fyrr en eftir jólin, en
svo jöfn og ha'g. Hún ósk-
aði þess {>ó í huga sínum,
að lífsbarátta liennar væii
ekki eins erfið og raun var
á, svo að stöðugar áhyggjur
gagnvart móður hennar,
sviftu hana ekki jafn oft
sálarró. Hún vissi að tækist
henni ekki að vinna l'yrir
lienni og sér, áttu Jwer engan
að sem myndi lijálpa.
Jóhanna reyndi að hugsa
ekki, reyndi að lá tímann til
að líða, verkið til'að vinnast,
og huga sinn til að fljóta með
í áhyggjuleysi, —- og Jhí var
liún ekki of góð, frekar en!
aðrar manneskjur, til að
horfast í augu við kjör sín
og aðstöðu til lífsins, — berj-
var hún þá svo veikgeðja að ast, sigra, eða hníga í valinn.
hún gæti ekki leynt hugar-'En móðir hennar gal ekki
angri sínu- fyrir árvökrum
augum hennar?
Frú Áslaug Jiagði. Hún
liálfsá eftir að hafa vakið
máls á Jiessu við dóttur sína,
víst myndi- hún tjá lienni
áhyggjuefni sín nú, ekki síð-
ur en endranær, — aðeins
þegar luin hefði hugsað J)au
nægilega sjálf. — En síðap
Jóhanna íekk J)essa vinnu
hafði luin alltaf verið von-
glöð og örugg, það var orðið
nýtt að sjá áhyggjur á svip
hennar. — Frú Áslaug dró
J>að heldur ekki í efa, að dólt-
ir hennar myndi nú sem fyrr
treysta þeim er ávallt liafði
gefið henni kjark og kraft í
margskonar erfiðleikum, —-
og vissulega myndi gleðin og
jalnvægið ná til þeirra lyrir
lengur barizt. Hún var búin
að heyja sína haráttu, og ekk-
ert vrði sárari raun fyrir Jó-
hönnu en það, að hún, - eins
og margar mæður máttu
reyna á efri árum sinum,
yrði verra en ein, J>rátt fyrir
börn sín. Einstæðings mann-
eskjan hafði ekki eltir neinu
að vonast, — en móðir sem
hafði annnst með fórnfýsi og
kærleika um börnin sín, hún
átti ,að geta verið örugg um
umönnun Jæirra á efri ár-
um. Jóhanna lékk sting
í hjartað. Hún mamma henn-
ar mátti ekki verða ein af
öllum konunum, sem sátu
einar og snauðar, J>rátt fyrir
öll börnin og allar hilling-
arnar og vonirnar á meðan
þær héldu Jieim á örmum
blessaða jólahátíðina, eins og slllum-
Það kvaddi hver af Öðrum
saumastofunni og bauð
svo oft áður, þegar vonin
lifði og yfirgaf ]>ær ekki,
Jirátl fyrir ])éttari skugga en
nú voru á vegi þeirra.
gleðileg jól. Jóhanna var við-J
utan, henni fannst þvi líkast,1
Aðfangadagurinn rann að hún sæi starfssystkini sín
upp. Veðrið var svo stillt, að sem í draumi livcrfa hvort af
ekki blakti hár á liöfði. Snjór öðru út í snjóinn og hátíða- 'i
huldi göturnar, hann sat blæinn. Nú var lnin sjálf al-|
jafnfallinná húsþökum, girð-, veg að enda við sína flík,
ingum og greinum trjánna, hendur hennar unnu af kappi
lognið hafði gefið honum en hugur hennar Var fjar-1
na>ði til að dreifa allsstaðár rænn og undarlega stemd-,
jafnt sinni hvítu ábreiðu. — ur. — Þarna kom umsjónar-.
Hreinleikinn og hátíðablær- maðurinn og tók við jakkan-
inu var svo aúðsær, að jafn- um, sem hún hafði verið að
vel hver skcpna myndi á sinn leggja síðustu hönd á. Þá
hátt skynja J>að að liátíð væri var starfinu lokið fyrir há-j
í nánd. | tíðina, henni var frjálst að
Fólkið sem gékk um göt- l’ara.
urnar varð ósjálfrátt hljóð- Jóhanna hristi af sér
látara en venjulega, og á deyfðina. Æ, bara að hiin
saumastofunni J>ar sem Jó-
hanna vann, var lítið talað.
Flestir vorii þöglir og venju
liefði mátt sitja og sauma, og
h.ugsa ekki um annað en
vérlcið, sem varð að gerast.
fremur kappsamir við að.Gleyma umhverfinu og hvað
leggja síðustu hönd á ]>að. hénnar heið á nýja árinu, að
scm lofað hafði verið fyrir sækja vouandi og biðjandi til
jólin.
Jóhanna kepptist við, hún
var J)akklát fyrir þögnina
og óvenju i'ó'tt í lniga. Það
var liklcga nálægð jólahátíð-
arinnar, sem geiði skap henn-
ar svo rólegt og hjartaslögín
vinnuveitendanna, leitandi
að atvinnu. Hún þekkti
minnifná t larkendina, seni
]>að vakti, og kannaðist við
áhril' vonbrigðanna Jiegar
málaleitunin bar engan á-
rangur.
Jóhanna tók ekki eftir
helgiblænum, sem hvíldi yfir
snjóbreiðunni, eða hljóðleik-
anum, sem einkeiindi fólkið.
Eftirvænting spyrjandi
barnsaugnanna fór cinnig
fram hjá henni, dapurlcikiuii
í hennar eigin sál myrkvaði
alla tilveruna. En smátt
og smátt var eins og helgi-
hlærinn næði inn í hjarta
Jóhönnu, liún gat ekki sjálf
gert sér grein fyrir breyting-
unni, |)að var líkast, sem hún
hyrí'i sjálfri sér smátt og
smátt og smátl, jafnvel
hennar eigið skóhljóð hvarf
inn i J)á stóru heild, sem hin
líðandi stund tímans skaj)-
aði. Hún barst áfram á breið-
um vængjum jafnvægis og
friðar. Lofsyngjandi gleði
strevmdi lun hugskot hennar
og snart sál hennar, og alll
í einu vissi hún það citt með
vissu, að hún varð að biðjast
fyrir, — varð að kalla frið
yfir sjálfa sig og alla mcnn,
— finna frið Guðs og frið
jólanna, — þar var unaður
og ilmur alls lífs og allrar
tilveru. Var J>að ekki vegna
Jiess friðar og öryggis, sem
einstæðingarnir brostu,
horfðu djörfum, vonglöðum
augum fram á ókomnar
brautir, — gátu lifað lífinu
án kvíða? Var hún ckki
sjálf lítið vaggandi ljós á
hafi mannlífsins, sem hinn
alsjáandi voldugi guð gaf
allar þarfir. Jú, aldrei
mundi hún leyna sjálfa sig
J)ví, að það var Guð, sem var
bjargið, sem aldrei brást,
jxið var Guð, sem menniruir
vildu helzt ckki nefna upp-
hátt, en vissu (k> að var allt
iiryggi Jieirra. Án Guðstrúar
spillti einstakhngurinn getu
sinni í vonlausri baráttu,
flaut eins og korkur undan
straumi lífsins, leilandi að
sjálfum sér.
Jóhanna varð allt í einu
vör við, að mikill mannfjöldi
fyllti göturnar. Hún barst
áfram með fjöldanum, og
fann hvernig þessi manngrúi,
sem hún var nú komin í fylgd
með, var hljóður, og hugur
fólksins fullur af lofgjörð.
Þessi ljöldi var að ganga í
Guðs luis, ]>að J)urfti enginn
að scgja Jóhönnu, — og J>ó,
— ef luin hefði ljáð J>vi hugs-
un, vissi hún, að enn var ekki
kominn messutími. En
hún lagði ekki huga sinn nið-
ur við neitt slíkt, — hún
hlaut að fylgja fólksstraumn-
um í hús Guðs, |)ar sem var
svo gott til lofgjörðar.
Jóhönnu sóttist leiðin
greiðlega, fjöldinn sem hún
hafði slegizt í för með, bar
hana ál'ram. Hún gekk hægt
og hátíðlega inn í gömlu
veglegu kirkjuna sína, stöð-
ugt á valdi sömu hughrif-
annn. Nú skildi hún svo
margt, sem áður var leyndar-
dótnur, skildi að Guð notaði
hin ýmsu atvik, til að kom-
ast -inn í sálardjúp mann-
anna, — og að Guði tilheyrði