Forvitin rauð - 01.06.1981, Side 24
24
Utan úr heimi
Hottæk kvennabarátta á
ekki beinlínis upp á pall-
boróið í f jölmiðlum hér á
landi. Þaó telst til undan-
tekninga ef fréttir af kven-
frelsisbaráttu í heintLnum
berast ckkur þá leiðina.
Æskilegra þykir aó halda að
akkur alls kyns ónerkilegum
fréttum á borð við frásögur
af einkalifi kcngafólks, svc
dæmi sé tekið. Kvennabar-
áttan er þó síður en svo
dauð úr öllum æóum, eins og
dæmin hér á eftir raunu
sanna.
8. mars er,sem kunnugt er,
alþjóðlegur baráttudagur
kvenna og í ár lágu kven-
frelsissinnar ekki á liði
srnu. Hér á Islandi stóð
Rauðsckkahreyfingin fyrxr
ráóstefnu sem bar yfir-
skriftina: "Hvert stefcir
kvennabaráttan?" Ráðstefna
þessi var mjög athyglisverð,
en ekki verður fjölyrt um
hana hér þar eð f jallað er
um hana annars staðar í
blaóinu. Við skulum fremur
snúa ckkur að því sem gerð-
ist á ctegi þessum víðs veg-
ar um heim.
Sjálfsákvöróunarréttur
kvenna til fóstureyðinga var
í brennidepli aðgerðanna í
fjölmörgum lcndum. Þannig
var það m. a. í Bandaríkjun-
um en þar tóku þusundir
kvenna þátt í mótmælaaógeró-
rnn gegn takirörkunum á frjáls-
um fóstureyóingum.
Arið 1973 staðfesti
hæstiréttur Bandaríkjanna
lög er veittu þarlendum
kcnum rétt til löglegra og
öruggra fóstureyðinga.
Þessi sigur gaf baráttunni
fyrir frjálsum fóstureyðing-
um í ýmsum lcndum byr undir
báða vængi og í kjölfarið
unnust ýmsir markverðir
sigrar: En í fyrra var ann-
að hljóð í þeim frómu mönn-
um sem skipa hæstarétt þar
\estra. Þá staðfesti hann
lög frá 1976, svonefnd Hyde
Amendment lög, sem kveóa á
um stórfelldan niðurskurð á
fjárhagsaðstoó hins cpinbera
til fóstureyðinga. Eins og
gefur að skilja, bitna þessi
lög haróast á þeim fátækustu'
o.e. blökkufólki og innflytj-
andum frá Roiröisku Ameríku.
Þannig hefur fóstureyóingum
fekkað úr 296.000 1977 I
3.985 árið 1979.
23. mars í ár ákvað hæsti**
rétturinn ennfremur aó
skylda lækna til aó tilkynna
foreldrum unglingsstúlkna
um væntanlega fóstureyðingu.
Og fleiri árásir eru í að-
sigi. Svckallaó "mannrétt-
indafrumvarp" er nú fyrir
öldungadeild Bandaríkja-
þings, en r þessu frumvarpi
er fóstur I móóurkviói skil—
greint sem manneskja sem
beri sömu réttindi og skyld-
ur og aðrir nenn. Ef frum-
varp þetta nær fram að
ganga, kann svo að fara aó
fcstureyðingar verði bann-
aðar þar í landi. Og eins
og nærri má geta hefur
íteagan lýst yfir eindregn-
um stuðningi við frumvarp
þetta.
Fóstureyðingar voru
einnig I brennideplinum á
Italíu. 10.000 konur fóru
í mótmælagöngu um götur
ífcimar til að mótnæla íhald-
samri afstööu páfa til
fóstureyðingarmála. 20.000
konur fóru í samskcnar mót-
irælagcngur annars staðar
á Italíu.
Á Spáni hafa fóstureyð-
ingar verið ólöglegar frá
árinu 1939 og hjónaskiln-
aóir eru enn bannaóir þar
£ landi. Fjölmargir nót-
rrælafundir voru haldnir
víðsvegar um landið 8. mars
í ár. Krafist var réttar
til atvinnuþátttöku kvenna,
hjóiaskilnaða og frjálsra
fóstureyðinga.
1 Austurríki, Frakklandi
og Danrröiku fóru fram
öflug motnæli gegn öllum
tilraunum til skerðingar
frjálsra fóstureyðinga.
I Bretlandi tók verka-
lýðshreyfingin I ár mLkil-
vægt frunk'væði í baráttunni
fyrir sjálfsákvörðunarrétti
kvenna til fóstureyðinga.
14 mars sl. stóð hún fýrir
velheppnaðri ráðstefiiu þar
sem ákveðið var að berjast
fýrir bættri aðstöðu til
fóstureyðinga innan bresku
heilbrigðisþjcnustunnar en
niðurskurður Ihatcherstjóm
arinnar á f járframlögum til
heilbrigðismála hefur 'mjög
bitnaó á þeim. Á ráð-
stefirunni var einnig akveð-
ið að berjast fyrir fullum
lagalegum rétti kienna til
fóstureyðinga en fyrir eru
engin lög sem tryggja
breskum kcnum slíkan rétt.
Nú I ár tckst kvenna-
hreyfingunni í Belgíu x
fyrsta sinn að fa stærstu
verkalýðssamtck þar í landi
(FGTB) til liðs við sig.
7. mars hl. tck nær 10.000
manns þátt í mótnælaaðgaró-
um í Brússel. Afleiðingum
efnahagssamdráttar þar í
landi var mótnælt, auk þess
sem krafist var ókeypis
getnaðarvama, frjálsra
fcstureyðinga og ókeypis
dagvistaiheimLla. Atvinnu-
leysi er nú mikið I Belgíu
og bitnar það hvað rrest á
kcnum.
1 Torcnto I Kanada korrtu
saman 4000 kcnur og karlar
7. mars sl. til aó krefjast
ckeypis dagvistarheimila.
Sama dag fóru rúmlega 6000
manns í mótnælagöngu í
Mcntreal. 1 'forsvari fyrir
þessari göngu var Alþýðusam**
band Kanada (CSN) og þrjú
önnur verkalýðsfélög. Lfeð-
al krafna voru rýmri fóstur-
eyðingarlöggjöf, fleiri og
betri dagvLstarheimili,
aukinn aðgangur kvenha I
hefðbundin karlastörf auk
þess sem hvers kyns ofbeldi
gegn kcnum var fordæmt.
Krafan um aukinn aðgang
kvenna x hefðDundin karla-
störf hefur veriö í brenni-
ctepli þar undanfarið og
umtalsverðum árangri verið
náð í þeim efixum. Lfeð
stuðningi veikalýðsfélaga
hafa konur verið ráðnar I
störf sem hingað til hafa
eingöngu verió ætluð körl-
um, eins og t.d. hjá Stelco
veiksmiðjunni í Hamiltcn og
hjá jámbrautarfyrirfikinu
Canadian Naticnal Railways
I Mcntreal.
Ástralskar konur unnu
nýverið svipaðan sigur.
38 kcnur kærðu ástralska
jám- og stálfyrirtakið
fyrir mismunun við manna-
ráðningar. rfeð dómsúrskurðj
neyddist fyrirtakið siðan
til að ráða kcnur þessar
I vinnu. 1 kjölfar þessa
hefur stærsta iðnfyrirfidci
Ástrallu, the Brcken Hills
Prcpriety coirpany, sem
staósett er í Newcastle,
ráðið til sln kcnur í hefð-
bundin karlastörf.
tétnæli gegn stríðs-
brölti og vígbúnaðarkapp-
hlaupi í heiminum setti
sinn sviþ á alþjóðlegan
baráttudag kvenna í ár.
1 Vestur-Þýskalandi tóku
10.000 kcnur þatt í viku-
löngum mótnœlum gegn striós—
brölti. H%iunktur þessara
aðgsrða var fjölnenn kröfu-
ganga að herstöð Bandarxkja-
manna í Ramstéin. Einnig
í Stckkhólmi gengu 3000
manns til stuðnings friði
I heiminum og 12. mars sl.
tóku 1.500 manns í Aþenu
þátt í mótrrælum gegn NATO
og vígbúnaðarkapphlaupinu.
Á Noróur-lrlandi tcku
1000 manns þátt í irótrræla-
stöóu fyrir utan kvenna-
fangelsið Armagh Jail til
stuáiings kvenfangum þar
sem, eins og fleiri liðs-
nenn írska lýðveldishersins,
krefjast þess að farið sé
með þá sem pólitlska fanga.
Fjölmörg skeyti frá kven-
frelsishópum og veikalýðs-
félögum bárust þessum mót-
nælafundi. Einnig bárust
stuáiingsyfirlýsingar frá
Bemadettu Efevlin og leik-
kcnunni Vanessu Redgrave.
1 Chile var 41 kcna
handtekin fyrir aó taka
þátt I mótmælum á alþjóð-
legum baráttudegi kvenna.
Jafiirétti karla og
kvenna er skammt á \eg kom-
ið I Sviss. SvLssneskar
kcnur fengu ekki kosningar-
rétt fyrr en árið 1971.
NÚ er fyrirhuguð þjóðarat-
kvæóagreiðsla um jafnrétti
karla og kvenna. 8. mars
I ár tóku 2.500 manns þátt
I aógerðum til stuáiings
jafiiréttinu I borginni
Bem.
Allar þessar aðgerðir I
kring um_ alþjóðlegan bár-
áttudag kvenna £ ár sýna
ljcslega vilja kvenna og
karla til að berjast saman
gagn áhrifum alþjóðlegrar
sóknar heinsauóvaldsins.
Þörfin fyrir samvinnu
kvennahreyfingarinnar og
verkalýðshreyfingarinnar er
og verður sífellt brýnni
ef takast á að verjast
sckn ríkjandi valdastéttar
á lífskjör kvenna og veika-
fólks almennt.
Byggt á Interoonti-
nental Press. M. R.
Inga Dóra Björnsdóttir:
Hver er EG?
þeir segja að ég sé
kcna mannsins míns
dóttir föður iríns
systir bróður rtáns
og móðir bamanna minna
Mér finnst ég frekar vera
móðir mannsins mxns
systir föður míns
kona bróður iníns
og dóttir bamanna minna
En samt er ég ekki viss um
hver Ég er
i á A
L
f <m m