Morgunblaðið - 19.06.1956, Blaðsíða 11

49
feriðjudagur 19. júni 1956
M GRCUNTIT/AÐ 1Ð
11
TVÆR FLOKKSLÝSINGAR
FRAMSÓKN
ÞAB er vanalega einblínt á efnahagsmálin, þegar talað er nm
það, sem aflaga fer í þjóðfélaginu. En glundroðinn í íslenzk-
nm stjórnmálum á sér miklu dýpri rætur en þær, að baggahalli
sé á fjármálunum. Þjóðfélagsmein okkar eiga sér fyrst og fremst
sálarlegar orsakir.
Á hinum Norðurlöndunum stendur öll bændastéttin og reyndar
611 þjóðin óskipt vörð um þjóðskipulag frelsis, eignarréttar og
einstaklingsframtaks, að fámennum kommúnistaflokkum undan-
teknum. Ágreiningsefnin milli stjórnmálaflokkanna eru þar því
veigalítil og stjórnmálabaráttan rekin á tiltölulcga friðsaman hátt.
fslenzka þjóðfélagið er aftur á móti klofið niður í grunn í tvær
eða fleiri fjandsamlegar fylkingar og enginn stétt þess er klofnari
en bændastéttin í afstöðu sinni til þjóðskipulagsins. Framsóknar-
flokkurinn, sem upprunaiega var stofnaður seni bændaflokkur og
gengur enn undir því dulnefni, hefur árum saman sáð hatri og
tortryggni í garð þessa þjóðskipulags og kallað þá, sem vilja vernda
það, leigusveina heildsala og braskara. Með sífelldum rógi sín-
um um „íhaldið“ hefur honum tekizt að vekja andúð margra
meðal uppvaxandi kynslóðar á vestrænu þjóðskipulagi og á heil-
brigðu íhaldi í menningarlegum efnum, svo að þjóðin á það á
hættu að glata ýmsu því sérkennilegasta og bezta í fari sínu.
fVfleiðingin er agaleysi, siðleysi, trúleysi og drengskaparleysi og
síðast en ekki sízt meiri og magnaðri kommúnismi en í nokkru
öðru nálægu landi. Við, sem aldir erum upp við gamla og góða,
en íhaldssama bændamenningu, og fengum þaðan hollt veganesti
þegar við lögðum út á stormsama lífsleið, höfum með hryggð og
blygðun orðið að horfa upp á þessa meðferð á uppvaxandi æskulýð
sveitanna, höfum séð frændur og vini selja frumburðarrétt sinn
fyrir baunasúpu, sem blandin er eitri.
'k 'k 'k
Það hafa mörg hret nætt um íslenzka bændur á því vori, sem
aldamótaskáldin okkar dreymdi um. Stórgróðri beggja styrjaldar-
tímabilanna við sjóinn raskaði atvinnujafnvæginu bændum í óhag
í bili, þótt hann legði grundvöll að þeirri þjóðarvelmegun, sem
bændur njóta góðs af eins og aðrir. Með sársauka hafa þeir orðið
að sjá af sonum sínum og dætrum hverfa þangað, sem meira var
eða virtist vera í aðra hönd, og sumir staðið eftir eins og hrömandi
þöll á þorpi. Framsóknarflokkurinn kom með vinarhót til þessara
vonsviknu manna og margir þeirra gengust upp við það, enda
er á því enginn vafi, að flokkurinn var stofnaður í þeim lofsverða
tilgangi að rétta hag bænda. í hlífðarlausri baráttu um völd, sem
hcfur einkennt þennan flokk frá upphafi, voru að visu ýmsir
þeirra flæmdir burt úr fyikingunni, sem stóðu dýpstum rótum í
jarðvegi sveitanna, en við tóku menn, sem lætur það bezt að vera
lausakaupmenn á markaðstorgi metorða og valda, og nú er svo
komið, að þeir bjóða þar fram þrjú atkvæði sveitamanna í jöfnum
skiptum fyrir eitt atkvæði kauptúnsbúa. Gengið á íslenzkum
bændum hcfur fallið í kauphöll Framsóknar i seinni tið, ekki
siður en gengið á islenzku krónunni.
k ~k k-
Ekkert ríki fær staðizt, sem er sjálfu sér sundurþykkt, var sagt
fyrir tvö þúsund árum. íslenzka rikið, menning þess og fjárhagur,
riðar vegna þess sæðis sundrungar, öfundar og fjandskapar, sem
sáð hefur verið í sveit og bæ, ekki hvað sízt í sveit af Fram-
sóknarflokknum, sem hefur samvinnu á vörunum, en orm sundr-
ungar og eigingirni við hjartarætur. Hann hafði allra flokka bezt
skilyrði til þess að halda í og hlynnna að öllu því bezta í gamalli
bændamenningu þjóðarinnar, en hefur svikizt um það og tekið
upp svo skrílslegar og drengskaparlausar bardagaaðferðir, að eins-
dæmi er á Norðurlöndum. Hann hefur reynzt svikull í öllu sam-
starfi, hvikull í öllum stefnumálum og reikull í öllu nema rógin-
um um það þjóðskipulag, sem hefur fært íslendingum framfarir
og velmegun. Með öllum sinum margslitnu slagorðum um „íhald“
hefur hann aukið á rótleysi í þjóðfélaginu, því að án heilbrigðs
íhalds slitnar hver þjóð úr tengslum við fortíð sína og menningu.
Rótleysi og heilbrigt íhald eru þær andstæður, sem nú berjast
um sál íslenzku þjóðarinnar. Sú þjóð, sem grefur undan sínu eigin
stjórnarfari í blygðunarlausri baráttu um stundarhagsmuni og
svipul völd, er rótlaus þjóð. Án nauðsynlegs íhalds á fornar dyggðir
gleymir hún sjálfri sér og týnir þeim svip, sem hún bar. Hún verður
rótlaust þang, sem hrekst fyrir hvcrjum straum og vindi, þangað
til það rotnar í fjöruborði fjarlægra stranda í austri eða vestri.
k k k
Ég er í báðar ættir kominn af bændum, sem háðu harða lífsbar-
áttu, stundum á lélegum afdalakotum, án þess að missa kjarkinn
eða láta metnað sinn. Ég er stoltur af þessum uppruna mínum
og ég vil kveða þann kjark og metnað í bændur, að þeir gangi
fúsir til drengilegs samstarfs við aðrar stéttir um baráttuna fyrir
velferð lauds og þjóðar. Ég vil, að þeir verði þar framarlega og
njóti virðingar í þessari fylkingu. Foringjar Framsóknarflokksins
vilja aftur á móti halda bændum einangruðum og hræddum, þvi
að hrædd og einangruð hjörð lætur betur að stjórn þeirra og lið-
þjálfa þeirra, sem þeir hafa á liverju landshorni. Þetta er munurinn
á afstöðu minni og þeirra og ég mun halda áfram að berjast fyrlr
metnaði og sjálfsvirðingu þeirrar stéttar, sem ég er sprottinn út af,
þrátt fyrir öil þeirra óp og læti.
Páll V. G. Kolka, i Mbl. 15. Júní 1956.
Reykvlkingar!
Kjósið D-lisfann
• >
^NÝLEGA hafa fram komið^
S tvær flokkslýsingar, sem vafa-;
) Iaust verður í vitnað í fslands- S
; sögum framtíðarinnar, sem-
Sskörpustu og sannorðustu sam;
5 límaheimildaum framkomu ogS
\ áhrif þessara flokka. Lýsingin ■
Sá Framsókn er eftir Pál V. G. s
\ Kolka héraðslækni, en komm- S
j ánistum lýsir hinn óþekkti ■
shöfundur greinaflokksins Sjáj
\ roðann í austri. Með því að góð S
^vísa er sjaldan of oft kveðin-
S þykir rétt að prenta báðar;
Mýsingarnar upp aftur, og þái
hvað sizt með tilliti
s þess, að þær verði til í hand-j
^hægri útgáfu fyrir þá, semS
; ;afna blaðagreina-heimildum •
S til skilnings á sögu íslands á s
) síðari tímum. S
1 S
fríver skrifaði
Oitnu Karen-
inu ?
LUNDÚNABÚAR hafa unda;
farið skemmt sér við sögv
sem sögð er af Nikita Krúr
jeff, sem sótti þá heim nýlegr
Krúsjeff kvað hafa sp'i'
stúdent í Moskvu: „Hver skrif
aði Önnu Kareninu?" „Ekl
ég“, svaraði stúdentinn skelfd
ur. „Ég gerði það ekki.“ Krúf
jeff var svo leiður yfir þess
svari, að hann sendi hið brá'
asta eftir lögregluforingjanui
og atyrti hann fyrir úrelt:
aðferðir í ógnarstjórn. Næst
dag kom lögregluforinginn ;
fund Krúsjeffs og tjáði hor.
um, að málinu hefði verií
bjargað við. „Hvernig?" spurð
Krúsjeff. „Ég hafði tal a'
stúdentinum sjálfur, og hanr
viðurkenndi, að hann hefðí
skrifað Önnu Kareninu.“ Sag
an kvað ekki vera alveg ný af
nálinni, en það, sem gaf henni
gildi í þetta sinn, var sú stað
reynd, að Krúsjeff sagði sjálf-
ur þessa sögu, er hann var
staddur í Downing Street 10.
KOMMÚNISTAR
ÞAÐ ÞYKIR óvænlegt til árangurs að stökkva vatni á gæs, en
ennþá tilgangslausara er að rökræða við sanntrúaðan komm-
únista. Oft og einatt eru þetta menn, sem gaman er að rabba við
um aðra hluti, en þegar komið er við kennisetningarnar verða þeir
skyndilega að umskiptingum.
Út og inn, það er eitt og samt,
aftur og fram, það verður jafnt.
Þessari manntegund er nákvæmlega sama, hvað snýr upp eða
niður á félaga Stalín. í dag hrækja þeir í spor „barna- og hunda-
vinarins", þessi spor sem þeir krupu við og kysstu fyrir skemmstu.
Og komi skipun um það frá miðstjórninni í Moskvu, eru þeir þess
fúsastir að sleikja sinn eigin hráka úr sporum harðstjórans á
norgun.
Við þessi fyrirbrigði af mannverum þýðir ekki að ræða. Ku
'iinir, sem að undanförnu hafa léð þeim kjörfylgi, ýmist hugsunar-
aust eða i þeirri trú, að kommúnistar hér væru allt öðruvísi og
niklu meinlausari en annars staðar, þeir vcrða að gera sér ljóst,
ð þeir eru að ieika liættulegan leik.
í ENGU ÞEIRRA LANDA, ÞAR SEM KOMMÚNISTAR RÁÐA
IÚ RÍKJUM, HAFA ÞEIR KOMIZT TIL VALDA FYRIR FYLGI
"ÓLKSINS
k k -k
Kommúnista-„flokkurinn“ er í raun og veru ekki FLOKKUR
þeirri merkingu, sem það orð er notað i lýðræðisrikjum. Þeir
i-u harðsviruð REGLA, sem að mörgu er sniðin eftir Jcsúítarcgl-
nnL Það er örfámenn klíka, og stundum einn maður, sem öllu
æður. „Flokknum" er stjórnað með járnaga ofan frá valda-
ásæti miðstjórnarinnar. Hlutverk flokksbræðranna, — félaga“
inars, „félaga" Brynjólfs, „félaga“ Kristins og allra hinna, er
3 klappa þegar þeim er skipað; gera verkfall þegar þeim er
vipað; kasta grjóti þegar þeim er skipað, og að leika lömb, þegar
i er línan að austan.
„Dansaðu Krutsjov,“ skipaði Stalin. „Og hvað gat cg gert nema
I dansa?“ sagði Krutsjov á kommúnistaþinginu. Nú hcfir hann
kið upp sama leikinn sjálfUr. „Dansaðu Þórbergur,“ skipar
trutsjov. Og nú sem stendur er Þórbergur að dansa tangó (tvö
por áfram og eitt útundan sér) kringum hræið af Stalin, þótt
íkki vilji hann reka löppina í fornvin sinu enn.
k k k
Með ofbeldi og lævisi, stundum si.t á hv.ið og stnndum hvoru-
'Veggja í senn, leikur þessi litla klíka, kja.-ni konimúnistaflokks-
íns, refskák sína um heimsvöldin. Aðfcrðin er æ ofan í æ hin
sama. Þeir pretta aðra flokka í bandalag við sig með loforðum um
heiðarlegt samstarf. Þeir læða inn flugumönnum hjá andstæð-
ingum og samverkamönnunum. Komist þcir í stjó’-n hxeiðra þeir
um sig og sofa með rýtinginn í erminni. Og þegar þeir telja, að
stundin sé komin, er rýtingurinn rekinn í bak sessunau-arins, unz
hið svokallaða „alræði öreiganna" er koraið á.
Úr greinaflokknum „Sjá roðann í austri“.
94 nemendur í skóga-
skóla síðastliðinn vetur
HERABSSKÓLANUM að Skóg-
um var slitið laugardaginn 2.
júní kl. 11 árdegis að viðstödd-
um nemendum, kennurum, skóla-
nefnd og gestum.
Athöfnin hófst með því að all-
ir sungu skólasönginn „Komið
heil til Skóga .... “ eftir sr. Sig-
urð Einarsson. Að því loknu tók
skólastjórinn, Jón R. Hjálmars-
son, til máls. Gat hann þess í
upphafi máls síns að séra Sigurð-
ur Einarsson, sem verið hefur
prófdómari við skólann frá stofn-
un hans og hafði einnig verið
byrjaður á því starfi þetta vor,
hefði veikzt og dveldist nú á
sjúkrahúsi. Bað hann alla við-
stadda að sameina hugi sína í
góðri ósk um skjótan bata hon-
um til handa.
Við prófdómarastörfum hafði
tekið séra Jónas Gíslason í
Vík.
.... AÐ VINNA VEL LANDI
SÍNU ....
Síðan lýsti skólastjórinn skóla-
starfi liðins vetrar. Alls höfðu
verið í skólanum 94 nemendur,
ér skiptust í 3 bekld, en af þeim
var einn, þriðji bekkur, tvískipt-
ur í landsprófs- og gagnfræða-
deild. Árangur í námi hafði yfir-
leitt verið góður og hjá mörgum
afbragðs góður. Heilsufar nem-
enda gott og félagslíf fjölbreytt
og vaxandi. Að yfirliti skóla-
starfsins loknu beindi skólastjór-
inn máli sínu sérstaklega til
hinna ungu gagnfræðinga, sem
voru að kveðja skólann að loknu
námi. Hvatti hann þá til dugn-
aðar og samvizkusemi, hvert sem
leiðirnar kynnu að liggja og
hvert sem starfið kynni að verða,
til að vinna vel landi sínu, yrkja
það og rækta, efla það og bæta
nr.eð fórnfúsu starfi og góðum
hug. Bað hann þá að temja sér
þrek og að sýna trúmennsku í
hvivetna gagnvart sjálfum sér og
öðrum. Þakkaði hann þeim sam-
veruna og árnaði þeim allra
heilla. Afhenti hann síðan nem-
endum prófskírteini sín og sagði
skólanum slitið. Risu þá allir úr
sætum og sungu sálminn „Faðir
andanna“.
unn hlaut Margrét Þórðardóttir,
Lýtingsstöðum í Holtum, 8.00.
Auk skólastjórans töluðu við
skólaslitin sr. Jónas Gíslason og
Óskar Jónsson skólanefndar-
maður.
PRÓF
Til landsprófs gengu að þessu
sinni 12 nemendur og stóðust það
allir. Hæstu einkunn í landsprófs-
greinum hlaut Sigurlaug Gunn-
arsdóttir, Suður-Fossi í Mýrdal
7,48, en í aðaleinkunn úr lands-
prófsdeild var hæst Borghildur
Karlsdóttir, Hjálmholti í Holtum,
7.89. Hlutu þær báðar bókaverð-
laun úr verðlaunasjóði skólans.
Til gagnfræðaprófs gengu 23
nemendur. Hæstu einkunn á
gagnfræðaprófi hlaut Bergljót
Kristjánsdóttir, Grænavatni í
Mývatnssveit, 8.60 og hlaut hún
einnig bókaverðlaun úr áður
greindum sjóði. Aðra hæstu eink
VERDL AUNA VEITINGAR
Við skólaslitin var Björn
Björnsson, sýslumaður í Rang-
árvallasýslu. Hafði hann með-
ferðis fjórar bækur er sýslu-
nefnd Rangæinga hafði gefið og
úthluta skildi að verðlaunum
fyrir beztan námsárangur og
góða frammistöðu á öðrum svið-
um, meðal nemenda í 1. og 2.
bekk skólans, en þeir útskrifuð-
ust fyrir rúmum mánuði siðan.
Af 2. bekkingum hlutu þessir
nemendur verðlaun sýslunefnd-
arinnar: Gunnar Björnsson, Hvols
velli fyrir hæstu aðaleinkunn i
2. bekk og jafnframt yfir skól-
ann, ágætiseinkunn, 9,10 og Lár-
us Valdimarsson, Kirkjubæjar-
klaustri, fyrir vel unnin störf í
þágu skólans og góða framkomu.
Af 1. bekkingum hlutu verðlaun:
Guðrún Ester Halldórsdóttir,
Hvolsvelli, fyrir hæstu aðaleink-
unn í 1. bekk, 8.18 og Ásta Ein-
arsdóttir, Runnum í Reykholts-
dal fyrir dugnað og' árvekni í
námi og góða framkomu.
Ráðskona mötuneytis skólans
var ungfrú Guðrún Sigurðar-
dóttir. Döfnuðu nemendur vel og
þyngdust að meðaltaii um 4 kg.
yfir veturinn.
Nemendur unnu við trjáplönt-
un í skógrækt skólans að lokn
um prófum eins og undangeng-
in vor og var plantað að þessu
I sinni rúmlega 3000 plöntum.