Morgunblaðið - 13.12.1960, Blaðsíða 17

í>riði"da<nir 13. des. 1960
MORaUlSfíLAÐlh
17

Opnir bréfmolar
Karl minn Kristjánsson
p. t. Alþingi íslendinga,
Reykjavík.
ÞAÐ gleður mig að þú skulir
iiafa lesið hugvekju mína í
Morgunblaðinu, sömuleiðis bréf-
kornið þitt í sama blaði. Ég átti
von á að heyra frá þér og til
þess var leikurinn gerður, því
ekki hefði ég á móti því að ræða
við þig á opinberum vettvangi
um dægurmálin, og þar sem þín
er nú svo mikið getið í þing-
fréttum, þá átti ég von á meira
andríki og túlkun á móðuliarð-
indunum, en fram kæmi aðéins
nokkrar stolnar fjaðrir r.am-
hengislauslega framsettar og sótt
ar til útgerðarmanna, því aldrei
hefi ég orðið var við að útgerð-
armál væru þér hjartfólgin. Ég
hefi nú þessi fljótfæmi maður,
reynt að hugleiða heilræði þín
um minni fljótfærni bg meiri
gjörhygli, og varð niðurstaða
haldið fram, að í samvinnufélög-
unum væru allir jafnir til áhrifa
og allt sem framkvæmt væri og
fjárhagslega áynnist yrði eftir í
byggðunum eftirkomendum til
betri lífskjara og blessunar, en
auðgunarstefnan gæti flutt fjár-
magn burt úr héruðunum og
væri því stórhættulegt dreifbýl-
inu. Þess vegna spyr ég þig enn
Karl: Hvers vegna var þessu
hlutafélagsfrækorni sáð inn í
samvinnuhreyfinguna? Nýlega
skrifaði Jónas frá Hriflu um
gjaldþrot þessarar stefnu, en
Jónas er þekktur fyrir mikla bar
áttu samvinnustefnunnar og hef-
ir meira en hálfa öld verið rit-
færasti talsmaður þeirra hug-
sjóna. Enn sppyr ég þig: Hvar
er þitt starf og hvar er þín gjör-
hygli við að koma þessum ó-
þurftar gauksunga úr hreiðrinu?
Nú virðist það koma í ljós að
samvinnúfélögin og hlutafélags-
mín spurningin um, hvort nokk- bólur forystumannanna eiga litia
ur kastaði steini úr glerhúsi, og
skaut þá upp í huga mínum ým-
islegu um félr.^iþroska þinn, og
jþá sérstaklega innan samvinnu-
’hreyfingarinnar, en þú skipar
þar einn hinn virðulegasta sess
þar sem þú ert formaður stjórn-
ar Kaupfélags Þingeyinga, elzta
kaupfélags landsins og bar með
arftaki frumherjanna, sem með
hugsjónum, dugnaði og ósér-
plægni þroskuðu einstaklinga í
dreifðum byggðum landsins til
sameiginlegs átaks um að bæta
verzlun og viðskipti lands-
manna, og völdu til þess stefnu
samvinnu. Þetta fjöregg skildu
þeir eftir í höndum manna sem
þeir vildu að vernduðu og hlúðu
að því. Þú varst einn af þessum
vökumönnum Karl minn, og nú
spyr ég þig. Vökumaður, hvað
líður nóttinni? því vökumanns-
starf þitt virðist mest hafa venð
í þvi, að passa að komast heim
á aðalfund kgupfélagsins, stjórna
honum með hraða og lægni og
reyna að taka fljótt af dagskrá
málefni, sem þá villt ekki láta
ræða mikið um. Einnig reynir
þú að sá nokkrum frækornum
af pólitískum rótum í gervi fund
arsamþykkta, sem oftast má lit-
ið ræða um og helzt á að sam-
þykkja með lófaklappi og eru
sumar þessar tillögur þínar þann
ig eðlis, að þær eiga að leggja
hlessun sína á stefnu Framsókn-
arflokksins hverju sinni. Þess
vegna spyr ég þig:
Var það af fljótfærni eða gjör-
hygli, þegar þú gerðir grín af
fundarmönnum á aðalfundi K. Þ.
með þvi að láta þá í fundar-
ályktun sýkna forystumenn Olíu
félagsins í gjaldeyrissvikamáli í
sambandi við flutningsgjöld og
skipaleigur? Æðstu dómstóiar
landsins sáu sér ekki annað fært,
en dæma þessa forystumenn í
þyngstu refsingar, þrátt fyrir
þessa sýknunar málsmeðferð
fundarmanna elzta kaupfélags
landsins.
Ég ætla ekki í bráð, að taka
til fieiri samþykktir sem þú hef-
ir komið með, en þær eru marg-
ar, en þú gefur mér kannske
tækifæri og ástæðu til að rifja
upp fleiri slíkar tegundir sem ég
tel að skaði þennan félagsskap,
en sá er munurinn á okkur þótt
við teljum okkur báða samvinnu
menn, að ég tel eðlilegt
gamvinnufélögunum til þroska,
að þau séu undir smásjá, og þeir
sem þar veljast til forustu verði
að taka á móti eðlilegri gagn-
rýni, en þú vilt að allir félags-
menn fylgi forystumönnum
blint og jafnvel Framsóknar-
flokknum líka, en þetta tel ég
óráð, því -slík innreið pólitíkusa
í félag sem saman standa af
mönnum úr öllum flokkum
hljóta með tímanum að leiða til
sundrungar og þar með veikja
samtakamáttinn í fjárhagslega
veikum byggðum landsins.
Málsvarar samvinnumanna
hafa mikið borið saman stefnu
samvinnufél. og hlutafélags, sem
þeir hafa talið stefnu sérhyggju
og auðgunarmanna, og því ætið
samleið, og virðast nú vera far-
inn að togast á, því nýlega birt-
ist sú frétt í blöðum, að fjár-
málayfirmaður S. í. S. hefði kom
ið til Ólafsvíkur og kallað sam-
an stjórnarfund kaupfélagsins
þar og látið þá samþykkja að
afhenda eignir svo sem fisk-
vinnslustöðvar o. fl. þessara
samvinnumanna í dreifbýli und
ir hlíðum Snæfellsjökuls til
hlutafélags í Reykjavík sem
heitir Kirkjusandur hf., og það
voru ekki hljóðir og hógværir
menn, sem héldu þá til Reykja
víkur, og því vil ég enn spyrja
þig vökumanninn: Hvernig hefir
þessU frækorni vegnað sem alda-
mótamennirnir sáðu og vernd-
uðu með eldheitum hugsjónum
og ósérhlífni^ Hefir kannski af-
kvæmið breyzt í illgresi eða
kaktus með eitruðum nálum sem
stinga þá sem þar vilja koma
nærri.
Ég minnisl þess að ég sá
Tímanum blaði þínu sl. sumar
grein skreytta myndum og fögr-
um lýsingum um framtak og at-
hafnir samvinnumanna í þessum
hraðvaxandi útgerðarbæ á Snæ
fellsnesi undir forystu athafna-
mannsins Alexanders Stefánsson
ar kaupfélagsstjóra (líklega ætti
að titla hann Aladdins lampa
Ólafsvíkur samanber þingræðu
þína í fyrra), svo allt í emu
koma fyrirferðarmiklir armar
teygjandi sig norður yfir Faxa
flóa, krafsandi og sogandi nær
ingu þessa dreifbýlis inn í æðar
sinar og flytja hana burtu, og
hvert spyrja menn? fer næring
in kannske í einhvem svangan
mallakút við eitthvert skugga
sund? Hver er það sem slekkur
á Aladdins-lampanum undan
Jökli? Er það kannske íhaldið
Reykjavík, sem nægir ekki að
hafa fegurð Snæfellsjökuls sér
til yndisauka, en vill nú ræna
þá afkomumöguleikunum? Hvað
er Kirkjusandur hf., það er von
menn spyrji. Ég veit ekki annað
en það er hultafélag og kallað
dótturfyrirtæki S. í. S., en ein
hverjir hljóta þá að vera hlut
hafar og auðgunarmenn þai
Þegar þetta fyrirtæki fór á kreik
réðist þar 'að framkvæmdar-
stjóri, fyrrverandi fræðslufull
trúi S. I. S., sem lengi hafði
ferðazt um landið og kynnt
stefnu samvinnumanna fram
yfir auðgunarstefnu hlutafélags
manna. En skyndilega hætti
þetta hlutafélag rekstri fisk
vinnslu og afhenti fyrirtækið
þekktum einstakiingi. Varla get
ur komið til mála að þetta fyrir
tæki sem rekið var af andans
mönn um samvinnumanna haf i
tapað á rekstri sínum á þessu
gullaldar skeiði vinstri stjórnar
innar, þegar öll frystihús græddu
samkvæmt kenningum ,,vinstr
manna“, en hafi þeir tapað
rekstrinum, er það þá með gjör
hygli að sömu mönnum er af-
hent fjöregg samvinnumanna
dreifbýli Snæfellssýslu til rekst
urs. Ég vil nú biðja þig Kari
minn að róa taugarnar með að
Framh. á bls. 23
/btíð/r til sölu
Nokkrar 3ja og 4ra herb. íbúðir í Stóragerði 10, 12
og 14 í fokheldu ástandi og lengra komnar. Hag-
kvæmir greiðsluskilmálar. Tvenn lán fylgja og 1.
veðréttur laus. Allar uppl. í Stóragerði 10.
Magnús Oddsson, byggingameistari
Amerískir
tækifæriskjóla
ií/
Gu-Orun
Rauðarárstíg 1
SheafferS
IMPERIAL 11
Algjörlega ný gcrð
á hóflegu verði
Loksins . . . fæst sjálfblekjungur
á hóflegu verði,, sem uppfyllir
allar þær kröfur sem alltaf hafa
verið gerðar til Sheaffer’s penna,
varanlegt lof fyrir smekkvísi
eigenda þeirra.
• Nýr hólklaga oddur
gerður til að endast —
jafnvel eftir árlanga .
stöðuga notkun.
• Auðveld blek-
fylling
• Fagurlaga . . .
með hettu úr
hrímguðu ryðfríu
stáli.
SHEAFFERS-UMBOÐIÐ
EGILL GUTTORMSSON
Vonarstræti 4 — Rcykjavík.
íemur út á morgun
Leikrit
Shakespetres
Macbeth
Hamlet,
Ótello
Romeo og Júlía
íslenzkað hefir
um 400 bls.
★
Aðrar sígildar bækur
sr. Matthíasar eru:
Sögukaflar af sjálfum
mér, 430 bls. Verð kr.
220.—.
Ljóðmæli 1.—II., um
1500 bls. Verð kr. 500.—
Sögu herlæknisins I.—
III. Verð kr. 525,—
Þetta eru bækur allrar
alþýðumanna á ís-
landi.
★
Ennfremur viljum vér
minna á þessar nýút-
komnu bækur:
Ævisaga Jóns Guð-
mundssonar ritstjóra,
eftir Einar Laxness.
438 bls. Verð kr. 250.—.
Bólu Hjálmar,
eftir
Finn Sigmundsson
landsbókavörð, 253 bls.
Verð kr. 160.—.
Herleidda stúlkan,
saga frá Tyrkjaráninu,
eftir Sigfús M. Johnsen
Verð kr. 195,—
Hver vilt þú verða
eftir Paul Bruton,
330 bls. Verð kr. 180.—.
Prestasögur
Oscars Clausen, tvö
bindi. Verð kr. 216.—.
Bókaverzlun ísafoldar