Morgunblaðið - 17.05.1961, Blaðsíða 2

2
MORGVHBLAÐIB
Miðvik’udagyr 17. mai 1961
♦
jT
*-
Hugvísindadeiid úthlut-
aði 540 þús. kr.
HU GVÍSIND ADEILD Visinda-
sjóðs hefur fyrir skömmu lokið
við úthlutun styrkja úr sjóðnum
fyrir álrið 1961. Umsóknarfrestur
var að þessu sinni til 25 marz.
Alls bárust deildinni 31 umsókn,
en veittir voru 16 styrkir, er
námu samtals 540 þús. kr. Til
samanburðar skal þess getið, að
árið 1960 voru veitiir 12 styrkir
að qipphæð 350 þús. kr. Aukning
in stafar af því, að bráðlega er
von á framlagi til Vísindasjóðs
frá Seðlabankanum samkvæmt á
kvæðum í lögum þeim, er sett
voru um bankann á síðasta Al-
þingi. Væntanlega mun verða
unnt að hækka styrkupphæðina
tvö næstu ár, ef allt fer sem horf-
ir.
— ★ —
Eins og jafnan áður eru styrk
upphæðirnar talsvert misháar.
Hæstu styrkina hafa þeir hlotið,
sem eingöngu sinna rannsóknum
Og genga ekki launuðu st&rfi eða
hafa lagt í sérstakan kostnað
vegna rannsókna sinna. Flestir
þessara manna þurfa að dveljast
erlendis lengst af styrktímabils-
ins.
— ★ —
Að þessu sinni veitti nefndin
eftirtalda styrki:
50 þús. kr. hlutu:
Björn Þorsteinsson, sagnfræð-
ingur. — Til að semja rit um
verzlunar- og hagsögu íslands
fram til 1602. (Björn hlaut einn
ig styrk 1959).
Sigfús H. Andrésson cand mag.
— Til að semja rit um verzlun
og verzlunarmálefni á íslandi
1774—1807. (Sigfús hlaut einnig
Styrk 1959 og 1960).
Sigurður Líndal cand. jur. og
B.A. — Til rannsókna í norrænni
og germanskri réttarsögu.
Stefán Karlsson mag art. — Til
að rannsaka rithandir og mál
Guðbjartur
Ólafsson látinn
GUÐBJARTUR ólafsson, fyrrum
hafnsögumaður, lézt í Landakots
spítala í fyrradag. Guðbjartur
var fæddur í Rauðasandshreppi
árið 1889, lauk stýrimannaprófi
árið 1911 og var á sjónum, fyrst
stýrimaður, síðan skipstjóri, fram
til 1929, er hann gerðist hafnsögu
maður í Reykjavík. Guðbjartur
var um árabil formaður Slysa-
varnafélags íslands og vann mik
ið og óeigingjarnt starf í þágu
slysavarna og annarra framfara-
mála. Kona hans, Ástbjörg Jóns-
dóttir, lifú- mann sinn.
íslenzkra fornbréfa fram til 1450,
þeirra sem varðveitt eru í frum-
riti. Stefán hefur undanfarið unn
ið að útgáfu þessara bréfa. (Ste-
fán hlaut einnig styrk 1960).
40 þús. kr. hlutu:
Gaukur Jörundsson cand jur.
— Til að rannsaka og vinna að
ritgerð um stjórnskipulega vernd
eignarréttar og eignarnám (Gauk
ur hlaut einnig styrk 1960).
Séra Jakob Jónsson sóknar-
prestur. — Til að standa straum
af kostnaði við rannsókn, er varð
ar kímni og hæðni í Nýja testa
mentinu, og útgáfu doktorsrit-
gerðar um þetta efni. Ritgerðin
er á ensku og nefnist „Humor and
írony in the New Testament".
Jón Sveinbjörnsson cand theol.
og fil. kand. — Til að vinna að
ritgerð um samanburð á grískum
og kristnum siðfræðihugtökum.
(Jón hlaut einnig styrk 1960).
Lúðvík Kristjánsson sagnfræð-
ingur. — Til þess að dveljast um
skeið á Norðurlöndum, einkum
þó í Noregi, til að kynna sér rann
sóknir og rannsóknarferðir Norð
urlandaþjóða á sviði þjóðhátta
til sjávar, en Lúðvík hefur um
margra ára skeið safnað gögnum
um íslenzka sjávarhætti fyrr og
síðar. Fyrirhuguð ferð hans er
undirbúningur að samningu rits
um þetta efni.
30 þús. kr. hlutu:
Bjarni Einarsson cand. mag. —
Til að rannsaka vinnubrögð heim
ildir og fyrirmyndir höfundar Eg
ils-sögu og semja rit um efnið.
(Bjarni hláut einnig styrk 1958).
Handritaútgáfunefnd Háskól-
ans. — Til rannsókna á riddara-
söguhandritum. Nefndin hefur í
hyggju að gefa næst út Viktors
sögu og Bláus og fá Jónas Krist-
jánsson skjalavörð til að annast
verkið.
— Jóhann Þ.
Framh. af bls. 1.
flutti hann búferlum til Reykja-
víkur.
Alþingismaður Vestmanaeyja-
kaupstaðar var hann samfleytt
frá 1923 til ársins 1959.
Jóhann Þ. Jósefsson var fjár-
málaráðherra 1 ráðuneyti Stef-
áns Jóhanns Stefánssonar árið
1947 til 1949 og atvinnumála-
ráðherra í ríkistjórn Ólafs Thors
1949 til 1950.
Þýzkur ræðismaður í Vest-
mannaeyjum var hann um
fjölda ára.
Hann átti sæti i mörgum verzl
unarsendinefndum í viðskipta-
samningum við Þýzkaland og
fleiri lönd og gengdi fjölda trún
aðarstarfa fyrir íslenzkan sjáv-
arútveg. Lengi var hann einn-
ig einn af fulltrúum íslands í
Evrópuráðinu.
Jóhann Þ. Jósefsson var frá-
bærlega starfhæfur og fjölhæf-
ur maður.
Hann var tvíkvæntur. Fyrri
kona hans; Svanhvít Ólafsdóttir,
lézt árið 1916 en síðari kona
hans, Magnea Þórðardóttir, lifir
mann sinn.
Á fundi Miðstjórnar Sjálf-
stæðisflokksins, sem haldinn var
í gær, minntist Bjarni Bene-
diktsson, dómsmálaráðherra, Jó-
hanns Þ. Jósefssonar, gat fjöl-
þættra starfa hans í þágu
flokksins, og vottuðu miðstjóm-
armenn honum virðingu sína og
þakklæti með því að rísa úr
sætum.
20 þús. kr. hlutu:
Árni Böðvarsson cand mag. —
Til að vinna að málfræðilegri
rannsókn handritsins Holm. Perg.
nr. 15 (Stokkhólmshómilíubók).
(Árni hlaut einnig styrk árið
1958).
Hörður Ágústsson listmálari. —
Til að kanna íslenzka húsagerð
til sjávar og sveita á síðari öld
um.
Séra Jónas St. Gíslason sóknar-
prestur. — Til að rannsaka sögu
siðaskiptanna á íslandi einkum
þó sögu Gizurar biskups Einars-
sonar.
Magnús Gíslason fil lic. náms
stjóri. — Til að rannsaka þátt
kvöldvökunnar í verklegri og bók
legri menningu þjóðarinnar.
Óskar Halldórsson cand mag.
— Til að vinna úr framburðar-
rannsóknum er dr. Björn Guð-
finnsson lét eftir sig og búa þær
til prentunar.
Séra Sigurður Pálsson sóknar-
prestur. — Til að Ijúka riti um
þróun og sögu messunnar en að
þessu .efni hefur sr. Sigurður
unnið í ígripum um 30 ára skeið.
— ★ —
Stjórn Hugvísindadeildar skipa
þessir menn:
Dr. Jóhannes Nordal banka-
stjóri formaður dr. Halldór Hall-
dórsson prófessor dr. Kristján
Eldjárn þjóðminjavörður Ólafur
Jóhannesson prófessor Stefán
Pétursson þjóðskjalavörður.
Ritari deildarstjórnar er Bjarni
Vilhjálmsson skjalavörður.
UNGUR MAÐUR situr nú í gæzlu
varðhaldi, fundinn sekur um
tilraun til nauðgunar. Þetta er
Síldin flök-
uð til fryst-
ingar
SANDGERÐI, 15. maí. — Hafin
er tilraun til að flaka síld í þeim
tilgangi að losna við átuna úr
henni, sem gerir hana óhæfa til
frystingar. Það er Hraðfrystihús
Gerðabátanna í Gerðum sem
gerir þessa tilraun, en hún er
alveg á byrjunarstigi. Er ekki
vitað hvaða verð fæst fyrir
síldina þannig, en að sjálfsögðu
verður að fá allmiklu hærra
verð, þar sem svo mikið gengur
úr henni. Flökunarvélin sem
notuð er, er af norskri gerð.
Guðmundur Jónsson í Sand-
gerði ætlcir að reyna að frysta
síld strax og tök eru á fyrir of
mikilli átu. En hingað til hefur
lítið verið hægt að frysta fyrir
henni.
Ralf Törngren
Utanríkisráðherra
Finna látinn
HELSINGFORS, 16. maí. (Reut-
er) Ralf Johan Törngren utanrík
isráðherra Finna andaðist skyndi
lega í dag úr hjartaslagi. Hann
varð fyrir þessu áfalli, er hann
var viðstaddur athöfn þar sem
skipi var hleypt af stokkunum í
Turku, eða Ábo í vesturhluta
Finnlands.
Törngren hafði verið utanrik
isráðherra síðan í janúar 1959.
Áður hafði hann verið fjármála-
ráðherra lands síns 1945—48,
félagsmálaráðherra 1951—53. For
sætisráðherra var hann skamma
stund árið 1954 og áður hafði
hann verið utanríkisráðherra
1956—57.
Hann var foringi sænska þjóð-
flokksins í Finnlandi enda var
hann sænskumælandi.
togarasjómaður, liðlega tvítugur,
utan af landi.
Hann fór í heimsókn til kunn
ingjafólks í Kópavogi s.l. fimmtu
dagskvöld, heimsótti rúmlega
tvítuga konu og mann, sem býr
með henni. Konan var ein heima.
Gesturinn var öf^aður og er hann
reyndi að koma vilja sínum fram
við konuna varðist hún eftir
mætti. — Bróðir konunnar, sem
býr í sama húsi, kom henni loks
til hjálpar.
Lögreglan í Kópavogi skýrði
blaðinu svo frá í gær, að rann-
sókn málsins væri ekki lokið, en
maðurinm. hefði meðgengið.
AKUREYRI, 16. maí — Tveir pilt
ar slösuðust í umferðaslysi á Ak-
ureyri í dag, þó ekki mjög alvar
lega. Saoitjáin ára piltur, Jón
Hjaltason frá Akureyri, ók bíln-
um. Hann var nýbúinn að taka
bílpróf. Þetta var nýlegur Mosk-
witch-bíll — og var ekið norður
frá Akureyri. f bílnum voru tveir
Grimsby-
togarar
úr höfn
VERKFALLINU í Grimsby lauk
ekki fullkomlega um helgina eins
og talið var að það myndi gera,
þegar yfirmenn á togurunum til-
kynntu að þeir væru fúsir að
sigla.
Smávegis afturkippur kom í
málið a sunnudag þegar félag
vélstjóra á togurunum lýsti því
yfir að þeir væru enn í verk-
falli.
Vegna þessa verkfalls fórst það
fyrir að allur flotinn sigldi úr
höfn á sunnudag eins og búizt
hafði verið við. Það voru aðeins
tæplega tíu togarar, sem sigldu
út, allir litlir Norðursjávartog-
arar.
En i gær tókst loksins að ná
samkomulagi við vélstjóra og er
ekki búizt við að fleiri hindranir
verði í veginum. Málið er leyst
og togararnir munu nú sigla út
í stórum hópum. f kvöld höfðu
40 látið úr höfn af 176 togurum
sem tóku þátt í verkfallinu.
Það var á föstudag og laugar-
dag sem samkomulag náðist um
að yfirmenn, þ. e. skipstjórar og
stýrimenn, hæfu vinnu á ný. Og
á laugardaginn var samið við
hásetana. Gáfu togaraeigendur
þá fyrirskipun um að sigla og
hlýddu sjö togarar því þegar á
laugardagsmorgun.
En þá lýsti George Harker for
ingi vélstjóra því yfir að þeir
myndu halda verkfallinu áfram.
Harker var sár yfir því, að fé-
lag yfirmanna skyldi afturkalla
verkfallið án þess að hafa sam-
ráð við félag vélstjóra um þetta.
Taldi hann þetta hart, þar sem
ítrekaðar yfirlýsingar hefðu ver
ið gerðar um samstöðu þessara
félaga í venkflallinju.
Peter Henderson framkvæmda
stjóri sjómannadeildar sambands
flutningaverkamanna hefur birt
greinargerð um Grimsby-verk-
fallið. Hann segir. að það sé frá
upphafi allt eitt heimskustykki.
Sundrungaröfl hafi staðið að
baki því sem vilji sundra öll-
um samtökum sjómanna og
skapa algera ringulreið í launa-
málum útvegsins, þar sem lög-
mál frumskóganna ríki í kjara-
samningum.
farþegar á svipuðu reki og Jón,
Hreinn bróðir hans og Kristján
Árnason.
Rétt utan við Dvergastein
missti Jón stjórn á bílnum. Þar
er kröpp beygja, ómerkt — og
hafa þar orðið slys áður. Bíllinn
endastakkst út af veginum niður
í skurð — og þegar hann stöðv
aðist snéri bíllinn í öfuga átt
við þá, sem ekið hafði verið í.
Þama er vegbrúnin hálfur þriðji
metri á hæð.
öllum piltunum var ekið á
sjúkrahús og reyndist bílstjórinn
mest meiddur. Yoru þeir þó flutt
ir heim í kvöld.
Ekki tókst mér að afla öruggra
heimilda um það hver á Mosk-
witch-bílinn, en að því er ég bezt
veit er það faðir bræðranna. Bíll
inn skemmdist mikið.
— St.E.Sig.
Undir bíl
Á HOFSVALLAGÖTUNNI varð
umferðarslys um nónbil í gær.
Þriggja ára telpa, Petrina Krist-
jánsdóttir, Grenimel 26, varð und
ir utanbæjarfólksbíl með þeim
afleiðingum að hún lærbrotnaði
og hlaut heilahristing.
VORBLÍÐA er nú um allt hiti, hlýjast á Egi&töíðum
, ... , .. * og næst Akureyri með 16 stig.
land, einkum a Norður- og sKunnan. og vestan lands var
Austurlandi. Klukkan 15 í 10 til 12 stiga hiti og víðast
gær var þar víða 14—18 stiga hvar sólarlaust.
Ungur sjómaður ger&i
nau&gunartilraun
Bíllinn endasteyptist
og tveir slösu&ust
4