Morgunblaðið - 17.05.1961, Síða 6
6
MORGVN BLAÐJÐ
Miðvikudagur 17. mai 1961
Nýr strokkur í Mjólkurstöðinni.
IUjólkurstöð
Húnvetninga
stækkuð og endurbætt
AÐXLFUNDUM Kaupfélags
Húnvetninga og Sölufélags Aust-
ur-Húnvetninga lauk 10. þ.m.
1 lok fundar sölufélagsins bauð
stjórn þess fulltrúum . og kon-
um þeirra, starfsfólki beggja
félaganna og fleiri gestum
þess að skoða mjóikurstöð-
ina. en hún hefur nú
verið endurbyggð að mestu
eg búin nýjum og fullkomnum
tækjum. Var skyr og fleira boð
ið gestum í mjólkurstöðinni, en
boðinu lauk með kaffigildi og
dansi að Hótel Blönduósi.
Mjólkursamlag Húnvetninga
var stofnað 1947 og hófst mót-
taka mjólkur i ársbyrjun 1948.
Þá var hagur húnvetnskra
bænda þröngur. Kreppan mikla
á árunum 1930—1940 hafði leik
ið þá grátt og 1936 barst mæði
veikin í héraðið. Lék hún síð-
an lausum hala til haustsins
1948, en þá voru höfð fjár-
skipti. Bændum var ljóst, að
ef ekki tækist að vinna bug
á veikinni, var fjárhagslegt
hrun framundan, og varð þetta
til þess að byggingu mjólkur-
stöðvarinnar var hraðað meir
en annars hefði orðið.
Mjólkurstöðin stækkuð
Frá upphafi og fram á sum-
ar 1959 voru Vestur-Húnvetn-
ingar með í mjólkursamlaginu,
en byggingar og rekstur ann-
aðist Sláturfélag Austur-Hún-
vetninga.
Fyrsta árið tók stöðin á móti
1278 þús. lítrum. Framleiðslan
óx ört og varð brátt ljóst að
stöðin gæti ekki lengi tekið á
móti allri sölumjólk úr báðum
sýslunum. Við undirbúning að
stækkun stöðvarinnar var rætt
um að Vestur-Húnvetningar
gerðust eignaraðilar að stöð-
inni og hún yrði áfram fyrir
báðar sýslurnar, en þeir hurfu
að því ráði að byggja eigin stöð
á Hvammstanga. Á síðastiiðnu
sumri var nafni og lögum Slát-
urfélagsins breytt og heitir það
nú Sölufélag Austur-Húnvetn-
inga. Mjólkursamlagið var al-
gerlega sameinað því og félag-
ið tók að sér sölu á öllum
framleiðsluvörum bænda en áð-
ur hafði kaupfélagið hana að
nokkru leyti á sínum vegum.
Mjólkurstöðvarhúsið er nú að
lokinni stækkun þess um 900
fermetrar. Kjallari er undir
nokkrum hluta þess. Kostnaður
við hinar nýju framkvæmdir er
4,5 millj. kr. Teiknistofa land-
búnaðarins gerði teikningar að
húsinu. Byggingarmeistari var
Einar Evensen, raflagnir annað-
ist Halldór Þorgrímsson, raf-
virkjameistari, múrarameistari
var Valgarð Ásgeirsson, allir á
Blönduósi.
Xnnvegin mjólk árið 1960 var
2824 þús. lítrar. Hefur hún auk-
izt á félagssvæðinu um 307 þús.
lítra eða 12,2%, miðað við fyrra
ár. Nærri öll mjólkin fer í
vinnslu. Framleidd voru 81 tonn
af smjöri ,191 tonn af þurr-' móður Sigurgeirsson. Aðalfund-
mjólk og 39 tonn af skyri. —
Meðalfita mjólkurinnar var
3,592%. —. Fullnaðarverð var
3,94% kr. pr. lítra.
Yfir 34 þús. slátrað
1 sláturhúsi S.A.H. var íhaust
slátrað 34.230 kindum og er það
2500 kindum fleira en árið áð-
ur. Að lokinni sauðfjárslátrun
var slátrað 1029 hrossum, mest
folöldum. Fyrir sláturfjárafurð-
ir frá 1959 greiddi félagið fulln-
aðarverð samkvæmt verðlags-
grundvelli landbúnaðarins. —
Fullnaðaruppgjöri fyrir árið
1960 er ekki lokið. Heildarum-
setning félagsins varð 29,5
millj. kr., þar af fyrir mjólk
og mjólkurafurðir 13,2 millj. kr.
Innstæður í innlánsdeild jukust
um 235 þús. kr. og voru í árs-
lok tæpar 5 millj. kr. Fasteign-
ir, tæki og bifreiðar voru af-
skrifaðar um 468 þús. kr.
Stjórn félagsins skipa Ólafur
Sverrisson, kaupsféiagsstjóri, for
maður, Guðjón Hallgrímsson,
Marðamúpi, Lárus Sigurðsson,
Tindum, Ólafur Magnússon,
Sveinsstöðum og Sigurður Þor-
björnson, Geitaskarði. Mjólkur-
stöðvarstjóri er Sveinn Ellerts-
son.
Heildarsala 24 milij. kr.
Heildarsala K.H. var 24 millj.
kr. Eignir félagsins voru af-
skrifaðar um 119 þús. kr. og
lagt í sameignarsjóði 148 þús.
kr. Til Blönduósbryggju lagði
félagið 50 þús. kr. sem óaftur-
kræft framlag. Sl. sumar keypti
félagið bifreiðavog, sem er not-
uð við að vigta kol, kiöt, salt
og fleiri vörur. Kostaði hún 200
bús. kr. uppkomin. Véla- og bif
reiðaverkstæði, sem félagið á að
% hlutum á móti búnaðarsam-
bandi sýslunnar, tók til starfa
á árinu. Þar er einnig verzlað
með varahluti í vélar. Verk-
stæðið er 650 fermetrar og
nokkur hluti þess á tveimur
hæðum. í vetur hafa 10—12
menn unnið á verkstæðinu. —
Verkstæðisformaður er Þor-
ii
Hvítasunnuferð
Vestmannaeyja
tJNGIR Sjálfstæðismenn efna sunnuna, og mun hljómsveit
til ferðar til Vestmannaeyja Svavars Gests sjá um
um hvítasunnuna. Verður far skemmtiatriði.
ið frá Reykjavík n.k. laugar- Farmiðar fást hjá félögum
dag kl. 2,30 og frá Þorláks- ungra Sjálfstæðismanna, í
höfn kl. 4. Dvalizt verður í Reykjavík hjá Heimdalli, Val
Eyjum þar til síðdegis á mánu höll, sími 17102 (opið kl. 4—
dag, siglt um eyjarnar, ekið 7).
um Heimaey, horft á bjarg- Myndin hér að ofan er tek-
sig og hlýtt messu í Herjólfs- in í hvítasunnuferð ungra
dal. Ungir Sjálfstæðismenn í Sjálfstæðismanna til Vest-
Vestmannaeyjum efna til mannaeyja fyrir nokkrum ár-
tveggja skemmtana um hvíta- um.
ur K.H. ákvað að byggja í sum
ar vandað verzlunarhús fyrir
útibú félagsins sunnan Blöndu.
Útibú hefur verið rekið þar i
19 ár en húsnæði verið mjög
ófullkomið.
Stjórn félagsins skipa Guð-
mundur Jónasson, Ási, form.,
séra Þorsteinn B. Gíslason, Stein
nesi, Jón Tryggvason, Ártúnum
og Halldór Jónsson, Leysingja-
stöðum. — Kaupfélagsstjóri er
Ólafur Sverrisson.
B. B.
Farnir að slá
í GÆR var verið að slá bletti
í Hljómskálagarðinum í Reykja-
vík og er það fyrsti slátturinn
í bæjargörðunum. Aftur á móti
kvaðst Hafliði Jónsson, garð-
yrkjustjóri, hafa séð fyrsta
mann með sláttuvél úti í garði
hjá sér í apríl og taldi þetta
litið fréttnæmt.
• Illa hirt lóð
Fyrir skömmu talaði kona
ein, sem býr í bæjarhúsunum
svokölluðu við Hringbrautina,
við Velvakanda. Hún var ákaf
lega leið yfir lóðinni í kring-
um húsin, sem hún segir að
sé illa hirt og illa umgengin.
En hún kennir bæjaryfirvöld-
unum um.
Þar eð mér þótti dálítið kyn-
legt að bærinn ætti að hirða
lóð eða garða við hús, sem
er í eign 48 einstaklinga, þá
spurði ég garðyrkjustjóra bæj
arins um þetta.
— Það er nú svo, sagði Haf-
liði Jónsson. fbúarnir hafa
aldrei fengizt til að taka við
lóðinni og vifCast ekki bera
neina art til hennar. Við höf-
um gert ítrekaðar tilraunir á
undanförnum árum til að gera
lóðinni til góða, en hún er allt-
af eins og svað og umgengnin
slík að við getum ekki hirt
hana með þeim vélakosti, sem
við eigum yfir að ráða.
* Þarf reglur
Við Hafliði komum okkur
saman um, að þetta viðfangs-
efni yrði að taka í gegn. Það
þarf að setja einhverjar regl-
ur um hirðingu lóða í kringum -
margbýlishúsin, þar sem hver
eigandi á sína íbúð. Það er
greinilegt hvert stefnir, Og
manni hrýs hugur við að
hugsa til þess hvernig kemur
til með að líta út í sam.býlis-
húsahverfunum í framtíðinni.
Eitt sambýlishús í bænum
virðist vera til fyrirmyndar
hvað þetta snertir. Það er síma
mannablokkin svokallaða á
Melunum. Þar er mér sagt að
íbúarnir hafi gefið einni konu
í húsinu umboð til að sjá um
FERDINAIMft
☆
garðinn. Hún fái í hendurnar
ákveðið fjármagn til þess og
geti kallað út vinnulið frá íbú-
unum eftir þörfum. Það virðist
prýðileg lausn.
Mér er sagt að frá því kon-
an í bæjarhúsunum talaði við
mig, hafi nokkrir íbúar þar
tekið sig til og ætlað að safna
liði til að þrífa lóðina. Fóík
fékkst frá fjórum ibúðum af
48 til að hreinsa í kringum
húsið, og gerði það í betta
skipti. E. t. v. hefur þetta að
einhverju leyti verið að
kenna mistökum í fram-
kvæmd útkallsins, en það stvð
ur óneitanlega orð Hafliða
garðyrkjustjóra um málið.
• Viljum ekki hirðn
annarra lóSir
Og ég verð nú að segja eins
og er, að mér finnst það æði
hart ef íbúar annarra hverfa,
sem leggja kostnað og vinnu
í að hafa sæmilega snyrtilegt
í kringum sín hús, eiga einnig
að greiða í sköttum fyrir
vinnu við hús annarra húseíg-
enda.
Lausnin verður sjálfsagt sú
að í háhýsunum þar sem verða
hvort sem er að vera dyraverð
ir, þá fellur hirðing á lóðinni
undir hans verksvið. Dyra-
vörður hefur sitt kaup, sem
skiptist á íbúana. En hvaða
reglur eiga að gilda í húsum
af millistærðinni þar sem til-
tölulega fáar fjölskyldur eiga
hver sína íbúð? Ef ekki eiga
að verða árekstrar, eða algert
afskiptaleysi að ríkja, þarf að
setja einhverjar reglur, sem
farið er eftir eða sekt greidd.