Morgunblaðið - 16.09.1961, Blaðsíða 13
Laugardagur 16. sept. 1961
MOHGVNBLAÐIÐ
13
SJÁVARÚTVEGUR
SVÍAR HAFA ákveðið að byrja í
haust mikla auglýsingaherferð
fyrir mjög aukinni fiskneyzlu.
Meðal ársfiskneyzla á mann í Sví
jþ j óð er nú um 18,6 kg, en til sam
anburðar má geta þess, að meðal
ársfiskneyzla á mann í Noregi
var 52 kg á síðasta ári.
f Svíþjóð eru nú um það bil
15 þús. fiskimenn er hafa fiskveið
ar að aðalatvinnu og eiga flestir
fiskibátana sjálfir, segir Georg
Aaberg form. Vestkustfiskarnes
Centralforbund í blaðaviðtali. En
flóttinn frá fiskveiðunum fer
stöðugt vaxandi — fiskimennirn
ir fá betur launuð störf í landi.
Sjómenn vantar á danska
fiskibáta
' Vegna skorts á sjómönnum á
danska fiskibáta, hefir komið til
tals, að ráða Grænlendinga til
slíkra starfa. Knud Schröder for
maður útvegsmannafélags Es-
Ibjerg, hefir látið 1 ljós, að slíkt
vseri mjög æskilegt, því að á þann
máta kynntust Grænlendingarn
ir meðferð nýtízku veiðarfæra og
skipa við fiskveiðar, en yrði jafn
framt til þess að bæta úr yfir-
standandi vandræðum danska
bátaútvegsins.
Sj ávarútvegsmiálaráðuneytið hef
tr tekið þessum tillögum vel.
Síldartogbátar í Norðursjó
Um 250 sænskir síldveiðitogbát
ar eru nú að veiðum í Norðursjó.
Meirihluti þessara báta hefir
ihaldið sig norðarlega í Norður-
sjó. Afli hefir verið þar í meðal
lagi, en síldin feit Og góð. Marg-
ir þessara báta landa afla sínum
erlendis, einkum 1 Vestur-Þýzka-
landi.
Síldveiði sænskra báta við
Skagerak, hefir gengið heldur
treglega segir í „Svenska Vest-
kustfiska>ren“.
Fiskveiðar Færeyinga
I Á síðustu 30 árum hefir orðið
stórfelld aukning í fiskveiðum
Fsereyinga. 1029 var fiskafli Fær
eyinga við Grænland um 10 þús.
tonn, en 1960 var hann um 50,500
tonn. Miðað við sömu ár voru
fiskveiðar þeirra við Nýfundna-
land 9 þús. tonn og 10 þús. tonn.
Árið 1929 fiskuðu Færeyingar á
Iheimamiðum um 1800, en 1960 var
heimamiðaaflinn 19.500 tonn.
Fiskveiðar Færeyinga við fs-
Xand hafa hinsvegar á sama tíma
bili minnkað stórlega eða úr
64 þús. tonnum árið 1929 niður í
14,300 tonn 1960.
Panskar fiskveiðitilraunir
Tvennskonar fiskileitartilraun-
|r sem Danir hafa stofnað til að
endanförnu til breyttra veiði-
aðferða hafa misheppnazt. Til-
raun til selveiða við Nýfundna
Jand, á norska veiðiskipinu „Opo“
»em leigt var til þessara tilrauna
um tveggja ára skeið, hefir kom
ið út með verulegu reksturstapi.
Fyrra árið Dkr. 560.000 (fsl. kr.
8,5 millj.) og um 200.000 D kr.
(ísl. kr. 1,2 millj.) síðara árið.
iÞrátt fyrir þetta mikla reksturs
tap, hefir verið ákveðið að halda
tilraununum áfram.
Við hina tilraunaveiðina voru
tveir stálbátar frá Skagen, er
reyndu fiskveiðar með flotvörpu
og botnvörpu við vestur-Græn-
Jand. Þessar tilraunir misheppn-
Uðust einnig og varð reksturtap
af þeim um 300.000 d kr. (ísl. ki .
1,8 millj.).
Fiskimjölsverksmiðja í Esbjerg
Fyrir stuttu síðan hækkaði fiski
mjölsverksmiðjan í Esbjerg inn
kaupsverð sitt á síld til mjöl-
vinnslu um 1 eyri á kg. 6 aura
isl. og er þá innkaupsveiðið 22
tiurar á kg (ísL kr. 1,37) Annar
fiskur til mjöivinnslu er keyptur
á 16 aura pr. feg. (isL kr. 1.00).
„Aqua-pökkun“
Neyziuvörur í plastpoka inn-
pökkun ryðja sér nú til rúms í
Bandaríkjunum, einkum þó sú
matvara sem er þannig tilraeidd,
að ekki þarf annað en láta pokana
beint niður í sjóðanai vatn. Heil-
ar miðdagsmáltíðir — að mestu
samsettur matur — er nú hægt
að fá í slíku formi. Það segir sig
sjálft, að það er ákaflega auðvelt
vinnulag, að stinga máitiðinni í
umbúðum ofan 1 sjóðandi vatnið
í pottinum.
Félagasamtök er nefna sig —
„Modern Foods Councii“ hefir
beitt sér fyrir því að fá samheiti
fyrir slíka pökkun og framleiðslu.
Var ákveðið á sameiginiegum
fundi í Dallas í marz s.l. að þessi
matvæla pökkun yrði nefnd
„Aqua-pack“.
Vaxandi smíði skuttogara
Við vestur-þýzkar fiskiskipa
byggingarstöðvar er nú sem stend
ur eingöngu skuttogarar í smíð
um. Unterweser skipabygginga-
stöðin hafði nýlega fengið tilboð
um smíði 5 nýrra venjulegra tog
ara, en byggingarsamningnum
var breytt í 5 skuttogara.
•
Brezk fiskiskip fá rekstursstyrki
Frá því var nýlega skýrt í„Fish
ing News“ að fyrir breska þingið
hefðu verið lagðar fram tillögur
um áframhaldandi fjárhagsstuðn
ing tii breskra fiskiskipa, og þar
á meðal væru nú einnig tillögur
um fastan rekstursstyrk til djúp
hafsveiðiskipa (togara). Er áformi
að að þeir fái greitt 17 stpd. (um
2000.00 ísl. fer.) á dag hvern, sem
þeir eru við fiskveiðar frá 1. ág.
þ.á. til 31. júlí 1962.
Þessi styrfcur er byggður á því,
að þrengt hefir verulega að afla
möguleikum brezkra togara með
útfærslu landhelgislínu Rúss-
lands, fslands, Noregs og Fær-
eyja.
Formaður félags togaraeigenda
í Hull, Mr. Fairbairn lét í ljós í
blaðaviðtali, að hann teldi þetta
eðlilega ráðstöfun, sem bráða-
birgðaaðstoð þar til tími hefði
unnist til þess, að gera langtíma
áætlun um afkomu útvegsins. Það
eru 140 Hull-togarar sem njóta
þessa stuðnings, en tveir kola-
kynntir togarar sem einnig ættu
rétt til hans, eru ekki í reksr.ri.
Mr. Fairbairn skýrði eir.nig frá
því, að daglegur reksturskostnað
ur á hvert skip væri mjög mis-
munandi mikill, en ætla mætti að
eðlilegur meðalkostnaður væri
um 280 stp. á dag, svo að styrkur-
inn væri aðeins lítið brot af heild
arkostnaðinum. (Meðal kostnað-
ur Hull togara er því 36 þús. fer.
ísl. á dag).
[S v b. >. .S. - 5.-. S&
Sandhóllinn, þar sem sprengjunni var komið fyrir.
anatilræði
EINS og sagt hefur verið
frá hér í blaðinu, var de
Gaulle Frakklandsforseta
sýnt banatilræði sl. föstu-
dag. Var hann í bifreið á
leið frá París til sveitaset-
urs síns, Colombey-les-
deux-Eglises, um 225 km
frá höfuðborginni.
Um 75 km frá París beið
tilræðismaðurinn í runna
skammt frá þjóðveginum og
við hlið hans rafhlaða, en
úr henni lá rafmagnsvír, sem
tengdur var við benzínbrúsa.
Við benzínbrúsann lá 10
kílóa plastsprengja og var
hvorutveggja komið fyrir í
smá sandhól rétt við veg-
kantinn.
SPRAKK EKKI
Þegar bifreið de Gaulles
kom að sandhólnum, hleypti
tilræðismaðurinn rafmagni á
leiðsluna og kveiknaði þá í
benzíninu. En sprengjan
sprakk ekki. Varð það for-
setanum til lífs.
Þegar kveiknaði í benzín-
inu, lagði logana þvert yfir
veginn og bræddu þeir lakk-
ið af bíl forsetans og gler í
annarri framluktinni brotn-
aði. •
Tilræðismaðurinn náðist á
flótta stuttu síðar og hefur
hann játað á sig glæpinn. —
Þetta er þrítugur maður,
fyrrverandi þulur útvarpsins
í Saigon og meðlimur í leyni-
félagi herforingja, sem nefn-
ist SAO. — Maðurinn heitir
Martial de Villemandy.
Fjöldi háttsettra herfor-
ingja hefur verið handtekinn
í Frakklandi í sambandi við
tilræðið, meðal þeirra tveir
Martial de Villemandy.
(AF-mynd)
hershöfðingjar, þeir Paul
Vanuxem, sem gat sér mik-
illar frægðar í stríðinu í
Indó-Kína, og Paul de Creve-
coeur, fyrrverandi yfirmaður
franska hersins í Kóreu.
f þessu sambandi mæti skjóta
því hér inn, að þetta mun vera
svipaður kostnaður eins og nú er
hjá íslenzkum meðaltogara á dag.
Meðalverð á fiski (án tillits til
fisktegunda) til brezkra togara í
fyrra var um 7,00 kr. pr. kg. en
til íslenzkra togara hér um kr.
2.50. Undanfarið hefur ársafli afla
hæstu brezku togaranna verið um
og yfir 2.500 tonn, en íslenzku
toigaranna um og yfir 5000 tonn.
Til annarra fiskiskipa í Bret-
landi er einnig veittur styrkur í
mismunandi formi. Til „near and
middle water“ flotans eru veittir
fastir dagstyrkir fyrir hvern veiði
dag, mismun'andi eftir stærð og
gerð skipanna. Kolakynt gufu
skip fá 10 stpd. á dag (1200 ísl.
kr.) án tillits til stærðar. Olíu-
kynnt gufuskip byggð fyrir 1952
fá 15 stpd. á dag.
Styrkgreiðslum til miótorfiski-
skipa hefir einnig verð breytt og
fá þau frá 6 til 10 stp. á dag, eft-
ir stærð. Dragnótabátar sem eru
lengur en 7 daga í veiðiferð fá nú
frá 8—10 stpd. á dag. Dagróðra-
bátar fá greitt á hvert „stone“ af
fiski 1 sh. 2d. fyrir slægðan fisk
og 1 sh fyrir óslægðan.
Styrkveitingum til síldvieiði-
skipa hefir einnig verið breytt
fyrr næstu 12 mánuði frá 1. sept.
að telja, mótorskp undir 60 fetum
£á 12—14 stpd. eftir stærðum,
einnig hefir verið ákveðið að gufu
fcnúin skip fái 12—14 stpd. eftir
stærðum. Ríkisstjórnin hefir einn
ig ákveðið að uppbótargreiðslur
á umframmagn á síld í mjöl-
vinnslu haldist áfram til 31. ágúst
1962.
Nýjar hljómplötur
á vegum Fálkans
ÞESS hefur áður verið getið hér
í blaðinu að Fálkinn h.f. hefur
um alllangt skeið haft með hönd-
um útgáfu á hljómlpötum með
íslenzkri hljómlist. Skipta plöt-
urnar, sem fyrirtækið hefur gef-
ið út nú hundruðum. í fyrstu var
aðeins um 78 sn. plótur að ræða,
en eftir að hæggengu plöturnar
með 45 eða 33% snúningshraða
komu til sögunnar hefur Fálk-
inn gefið út slíkar plötur með ís-
lenzkri tónlist og söng og hljóð-
færaleik íslenzkra listamanna.
Þessi starfsemi Fálkans hefur að
verðleikum hlotið miklar vinsæld
ir enda hafa „upptökurnar" yfir-
leitt heppnast mjög vel. Heldur
Fálkinn þessari starfsemi áfram
með miklum myndarbrag, enda
hefur hinn ötuli áhugasami for-
stjóri fyrirtækisins Haraldur
Ólafsson ekkert til sparað að út-
gáfan mætti verða sem bezt og
fullkomnust.
Nýlega eru komnar út á veg-
um Fálkans þessar plötur:
1. Rögnvaldur Sigurjónsson,
píanósóló: Ballade A-Flat Major
Op. 47 eftir Chopin. Polanaise A-
Flat Major Op. 53 eftir sama (Ein
plata, 45 sn.).
2. M. A. kvartettinn 2 plötur
45 sn. Er þetta endurupptaka.
Söng kvartettinn umrædd lög inn
á 78 sn. plötur (4) fyrir réttum
tuttugu árum. Fór sú upptaka
fram hjá Ríkisútvarpinu fyrir
atbeina þáverandi útvarpsstjóra,
Jónasar Þorbergssonar, alls 8 lög,
sem nú hafa verið gefin út á 2
E. P. plötum. Voru hinar gömlu
upptökur hreinsaðar og endur-
bættar hjá H. M. V. í London.
3. Ein plata 45 sn. með „O, guð
vors lands“ og „Ó, guð þú sem
ríkir“. Er þetta endurupptaka á
78 sn. Columbiaplötu, endurbætt
og hreinsuð.
4. Ein plata 45 sn. með „Heims
um ból“ og „í dag er glatt í döpr-
um hjörtuin*.
Er vissulega mikill fengur að
þessum plötum öllum, því bæði
er það að hér er um afbragðs-
góðan söng og hljóðfæraleik að
ræða og auk þess hafa upptök-
urnar tekizt með miklum ágæt-
um. M. A. kvartettinn hefur alla
tíð notið almennra vinsælda hér
á landi, enda eru raddir þeirra fé
laganna prýðilegar, ágætlega sam
stilltar og söngur þeirra mjög
fágaður og undirleikur Bjarna
heitins Þórðarsonar öruggur og
smekkvís. Þá er og glæsilegur
píanóleikur Rögnvalds Sigurjóns-
sonar og næm túlkun hans á þess
um tveimur fögru tónverkum
Chopin’s er gera hinar ítrustu
kröfur til píanóleikarans. — Plata
nr. 3 hér að ofan er sungin af
blönduðum kór með hljómsveit
undir stjórn Sigurðar Þórðarson-
ar Og plata nr. 4 er sungin af
Dómkirkjukórnum í Reykjavík
undir stjórn Sigfúsar Einarssonar
með undirleik Páls ísólfssonar.
Er hér um mjög tilkomumikinn
og fagran kórsöng að ræða.
Þá má geta þess að bráðlega
koma á markaðinn frá Fálkanum
2 plötur 45 sn. með söng. „Fóst-
bræðra“ undir stjórn Ragnars
Björnssonar og með undirleik
Carls Billich. Á annarri plötunni
eru: Bára blá, Grænlandsvísur,
Sé ég eftir sauðunum (í útsetn-
ingu Emils Thoroddsens) og
Brim, eftir Pál ísólfsson við
kvæði Einars Benediktssonar. Á
hinni plötunni eru hin góðkunnu
lög: Landkjenning eftir Grieg,
„Ja vi elsker dette landet, og Slaa
ring um Norge. Einsöngvarar eru
Kristinn Hallsson, Sigurður
Framhald á bls 14.