Morgunblaðið - 23.10.1963, Blaðsíða 8

8
MORCUNBLAÐIÐ
Miðvlkudagur 23. okt. 1963
Þýzkur sérfræðingur flytur fyr
irlestru n vegum Vurðbergs
NÆSTKOMANDI miðvikudagr,
23. október, ketnur hingað til
lands í boði Varðbergs, Stephan
G. Thomas, yfirmaður Austur-
Þýzkaiands-deildar vestur-þýzka
Alþýðuflokksins. — Mun hann
flytja hér fyrirlestra og erindi í
boði félagsins og hitta ýmsa á-
hrifamenn að máli. Er þannig
ráðgert, að hann flytji fyrirlest-
ur í Háskóla íslands, erindi á ráð-
stefnu stúdenta um næstu helgi,
fyrirlestur í Menntaskólanum á
Akureyri, fyrirlestra á fundum
Varðbergs í Reykjavík og á Ak-
ureyri o. s. frv. Áætlað er að
hann hverfi heimleiðis eftir 6
daga dvöl hér. Hann er einn
helzti sérfræðingur ríkisstjórnar-
innar í Bonn í málefnum Austur-
Þýzkalands og járntjaldsland-
anna yfirleitt, hefur oft og víða
flutt erindi og fyrirlestra um þau
mál og hefur síðan árið 1948 veitt
forstöðu þeirir deild í aðalstöðv-
um vestur-þýzka Alþýðuflokks-
ins í Bonn, er fjallar um málefni
Austur-Þýzkalands.
Stephan G. Thomas er liðlega
fimmtugur að aldri, fæddur í
Selassie
reynir að
sætta
*
Algeirsborg, 21. oiktóber — AP
NTB
Hailie Selassie, Eþíópíu-
keisari, kom í kvöld til Al-
geirsborgar. Reyndi hann að |
miðla málum í deilu Alsír og
Marokkó. I gær dvaldist hann
í Rabat, og ræddi við ráð-
herra Marokkóstjómar. Við
brottför keisarans frá Marok-
kó í dag, sagði utanríkisráð-
herra landsins, Ahmed Bela-
frej, að afstaða Marokkó væri
í engu breytt.
í Alsír nr.un Selassie m.a.
ræða við Ben Bella, forseta,
en ekki er búizt við miklum
árangri. Enginn viðræðugrund
völlur hafi fengizt, er keisar-i
inn hélt frá Marokkó. í
Er viðræður stóðu hæst í;
Rabat, var um tíma talið, að \
fundin væri sú leið, er leiða k
myndi til samninga. Þá sendif
Ben Bella utanríkisráðherra 7
sinn, Bouteflica, til Marokkó.i
Hann fór þó erindisleysu. 4
Bardagar standa enn á landa (
mærum Alsír og Marokkó, og/
manntjón mun talsvert, þóttj
áreiðanlegar tölur liggi ekkil
fyrir. 4
l 7
Berlín árið 1910. Hann lauk prófi
í stjórnlagafræði árið 1938. Síðan
nam hann alþjóðalög, mannkyns-
sögu og slafnesk fræði við háskól-
ann í Berlín og Varsjá árin 1934
—1939. Hann varð meðlimur Al-
þýðuflokksins árið 1930 og barð-
ist í andspyrnuhreyfingunni gegn
nazistum frá upphafi þar til yfir
lauk. Árið 1945 var hann kjörinn
í framkvæmdastjórn flokks síns.
Hann er nú, auk fyrrgreinds
starfa síns, fyrirlesari við svo-
kallaðan „Ostkoileg" þýzku ríkis-
stjórnarinnar í Köln og ráðgjafi
Friedrich-Ebert-stofnunarinnar í
Bonn. Meðal nýiegra rita hans
má nefna „Stefnuskrá sovézka
Stephan G. Thomas.
kommúnistai.okksins", „Jafnaðar
stefnan og kommúnisminn“,
„Stefnuskrá austur-þýzka komm-
únistaflokksins“, „Deilur Rússa
og Kínverja“ og „Valdakerfi ein-
ræðisríkisins og utanríkisstefna
þess“.
(Fréttatilkynning frá Varð-
bergi, félagi ungra áhuga-
manna um vestræna sam-
vinnu).
Iðnþing
í þessari viku
25. IÐNÞING fslendinga verður
háð í Reykjavík dagana 24. til
26. október nk. Iðnþingið verður
sett á Hótel Sögu, en fundir
verða síðan haldnir í samkomu-
Jsal í Iðnaðarbankahúsinu við
Lækjargötu.
Helztu mál, sem rædd verða á
Iðnþinginu eru m.a.: Iðnfræðsla
og tæknimenntun, almennur líf-
eyrissjóður iðnaðarmanna; lána-
mál iðnaðarins o. fl.
Á þinginu mun mæta um, 100
fulltrúar víðsvegar lað af land-
inu.
f MÖRGUM stórborgum, bæði
í Evrópu og vestanhafs, eru
torg og önnur opin svæði
löngum þakin dúfum. Mörg-
um þykja dúfurnar hið mesta
augnayndi og eru ósparir á
korn handa þeim. Þeir eru
áreiðanlega fáir ferðamenn-
irnir, sem lieimsótt hafa Mark
úsartorgið í Feneyjum án
þess að gauka nokkrum korn
um að dúfunum, sem þar eru
þúsundum saman. En dúfurn
ar eiga einnig sína óvini
meðal mannanna vegna sóða-
skaparins, sem þeim fylgir og
nýlega hafa rannsóknir lækna
í New York leitb í ljós, að
dúfur geta verið hættulegir
smitberar. Á fyrra ári létuzt
tveir menn í borginni af völd
um smitunar frá dúfum.
Dúfur geta borið fjölda
sjúkdóma og má t.d. nefna
páfagaukasótt (psittacosis). í
New York og sennilega flest-
um öðrum borgum Bahdaríkj
anna eru það dúfur, fyrst og
fremst, sem be'ra sveppinn
„Cryptococcus neoformans“.
Sveppurinn virðist ekki gera
dúfunum mein, og er það ef
til vill vegna hins háa blóð-
hita þeirra. En með driti sínu
dreifa þær honum um allt
og hann getur orðið mönn-
um bana, ef þeir anda að sér
ryki, sem berzt frá dritinu.
Ef sveppurinn fer ekki lengra
en í barkann eða lungun,
veldur hann sjúkdómi, sem
oftast líkist slæmu kvefi. En
í alvarlegum tilfellum rugla
menn þessum sjúkdómi oft
saman við lungnakvef eða
berkla . Hættulegasta mynd
sjúkdómsins, sem áðurnefnd-
ur sveppur veldur, er heila-
hirjmubólga. Hún var undan-
tekningarlaust banvæn þar til
fyrir sex árum, en þá var far-
ið að nota gegn henni lyfið
„Amphotericin B“. Nú látast
ekki nema um 30% þeirra,
sem fá heilahimnubólgu. Ekki
er vitað nákvæmlega hve
margir fá lungnasjúkdóma af
völdum „Cryptococcus neo-
formans", því að sjúkdóms-
greiningarnar eru oft rangar.
í New York eru skráð um
20 tilfelli heilabólgu af völd-
um sveppsins árlega og nokkr
ir menn látast af sjúkdómin-
um.
ÁT ★
í n^örgum borgum Banda-
ríkjanna láta yfirvöldin að-
varanir um ifættuna af dúf-
um sem vind um eyru þjóta,
en víðsvegar hefur þúsund-
um króna verið eytt í varnir
gegn því að dúfur setjist á
byggingar og óhreinki þær.
T.d. hafa verið notuð raf-
mögnuð net, fuglahræður og
hljóð, sem mannseyrað heyr-
ir ekki. Þetta héfur gert lítið
gagn, en fyrir skömmu kom
á markaðinn efni, sem roðið
er á húsveggi og lyktin af
því fælir dúfurnar frá.
Yfirvöld tveggja borga i
Bandaríkjunum hafa opin-
berlega sagt dúfunum stríð á
hendur. 1 annarri þessara
borga, Cincinnati, veiktust 11
~a
verkamenn, er þeir voru að
hreinsa dúfnadrit og einn
þeirra lézt. í borginn er bann
að með lögum að gefa dúf-
um og menn, sem brjóta lög-
in eru sektaðir um allt að
2000 kr. Þetta hefur bórið góð
an árangur og dúfur eru nú
sjaldséðar í CincinnatL í
Buffalo hafa yfirvöldin í þjón
ustu sinni sérstaka dúfnaeyð-
ingarmenn, sem veiða dúfur
í búr og drepa þær, eða skjóta
þær á flugi snemma á morgn
ana.
í New York hafa menn full
an hug á að skera upp herör
gen dúfunum, en yfirvöldin
eru hrædd um að tapa at-
kvæðum dúfnaunnenda. Þau
hafa rætt vandamálið að und-
anförnu og ef til vill fara
þau að ráðum fuglafræðings,
sem hefur lagt til, að dúfunum
verði framvegis gefið korn
blandað efni, sem gerir þær
ófrjóar.
★ ★
Dúfurnar á Péturstorginu
í Róm, Markúsartorginu í
Feneyjum og við Pálskirkj-
una í London eiga svo marga
vini og aðdáendur meðal
mannanna, að ólíklegt er að
nokkur yfirvöld muni láta til
skarar skríða gegn þeim.
Frakkar hafa bannað að dúf-
um sé gefið í París, en bann-
inu er ekki framfylgt og eng-
in refsing liggur við. í Moskvu
er unnið á laun að útrým-
ingu dúfnanna til þess að forð
ast reiði dúfnaunnenda.
Fimmtíu tonn af
nýju símaskrána
I fyrrad. boðaði póst og síma-
málastjóri fréttamenn á sinn
fund í tilefni þess að út er
komin ný símaskrá. Skráin
er prentuð í 50 þúsund ein-
tökum og er 416 blaðsíður að
stærð án gjaldskrár, sem er
heft sér og er 12 síður að
stærð. ‘— Símaskráin hefur
stækkað um 52 síður frá því
hún var síðast gefin út 1961.
Pappírinn í þessa skrá er 50
tonn og heildarkostnaður við
útgáfu hennar er nær 3 millj.
króna. — Prentun önnuðust
prentsmiðjurnar Leiftur og
Oddi, en bókband prentsmiðj-
an Hólar. Ritstjórar eru Haf-
steinn Þorsteinsson skrifstofu
stjóri og Magnú% Oddsson
fulltrúi.
Hin nýja símaskrá gengur í
gildi 3. nóv. nk„ en nóttina milli
laugardags og sunnudags fer
fram tenging við nýjar stöðvar,
sem koma í samband við síma-
kerfið. Sjálfvirka, símastöðin .1
Selási verður ekki tilbúin til
notkunar fyrr en í janúar 1964
og þau 150 númer frá 60 000 til
60 150, sem prentuð eru í síma-
skránni, taka ekki gildi fyrr.1
Auk hinnar nýju heildarskrár
fyrir allt landið voru gefnar út
sérsímaskrár fyrir Akranes, Ak-
ureyri, ísafjörð, Keflavík og
Súðurnes, Selfoss, Siglufjörð og
Vestmannaeyjar.
Þess má gsta að í nýju síma-
skránni hefur ritsíminn fengið
nýtt nr. 06 í stað 22020. Þar er
og sýnt svæðakort með svæða-
pappír í
númerum fyrir sjálfvirk síma-
svæði í landinu eins og þau eru
fyrirhuguð.
Undirbúningur símaskrárinnar
hefur undanfarið tekið alllangan
tíma, en í framtíðinni er fyrir-
hugað að stytta hann mikið með
því að færa alla nýja notendur
svo og breytingar jafnóðum inn
á gataspjöld og fá svo handrit
að nafnaskránni úr skýrsluvélum.
Framkvæmdir á næstunni:
Hinn 3. nóvember nk. verður
opnuð ný símstöð í Kópavogi
(fyrir 2000 númer) og sama dag
verður 1000 númerum bætt við
Miðbæjarstöðina í Reykjavík, en
í raun og veru er viðbótin þar
helmingi meiri, þar sem svo mörg
númer sem undanfarið hafa verið
tengd við hana færéist nú til
Kópavogsstöðvarinnar. F j ö 1 d i
símanúmera breytist, og meðal
amjars fá Kópavogsnotendur nú
númer sem byrja á tölustafn-
um 4.
Gert er ráð fyrir að um miðjan
desember verði tekin í notkun
sjálfvirk símastöð í Vestmanna-
eyjum með sjálfvirku sambandi
milli notenda þar og í Reykjavík,
og skömmu síðar samskonar stöð
á Akranesi. Hvor þeirra er gerð
fyrir 1400 númer. í janúarmán-
uði verður væntanlega opnuð
sjálfvirk stöð í Selási (við
Reykjavík) fyrir 200 númer.
Gömlu númerin fyrir Vestmanna-
eyjar nr. 22240, Akranes nr.
22300 og Selás nr. 22050 gilda
áfram þangað til sjálfvirku stöðv
arnar þar verða opnaðar. Því
miður er athugasemd ekki gerð
um þetta í nýju símaskránni.
Með þessum framkvæmdum
verða símanotendur í landinu
orðnir nærri 40.000 með um
48.000 talfærum. Notendur sjálf-
virkra sima verða þá um 31.000,
þar af rúmlega 24.000 í Reykja-
vík, Kópavogi og Hafnarfirði. Á
þessu svæði hefur að undanförnu
verið úthlutað 1870 nýjum sím-
um, og komast flestir þeirra í
samband 3. nóvember, en 150
væntanlega fyrrihluta nóvember.
Fyrirliggjandi umsóknir, sem enn
hafa ekki verið afgreiddar, eru
186 og bíða linulagna. Þá verða
eftir um 1100 laus símanúmer á
þessu svæði, eða 600 á Miðbæjar-
stöðinni, 277 í Kópavogi og 246
í Hafnarfirði, en ekkert I Grens-
ásstöðinni, en hún verður stækk-
uð um 2000 nr. á næsta ári. Nú
koma að jafnaði um 100 nýjar
umsóknir á mánuði á Reykja-
víkursvæðinu, en þó urðu þær
nærri 200 í síðasta mánuði.
Tala símnotenda í landinu hef-
urtvöfaldast á síðasta áratug, en
á safna tíma hefur hún 2'/z fald-
ast í Reykjavík. Notkun símans
eða símtalafjöldinn hefur þó vax
ið enn örar, og hefur það vald-
ið nokkrum örðugleikum, þar
sem afhendingarfrestur á síma-
búnaðinum er nú 2 ár eða jafn-
vel meira, svo að erfitt er um
skjótar úrbætur, þegar viðskipt-
in vaxa óvænt.
Á þessu ári hafa farið fram
miklar breytingar á gömlu sjálf-
virku stöðinni í Reykjavík, til
þess að gera hana færa um að
vinna með nýju stöðvunum, sem
eru af annari gerð. Þetta hefur
samfara hinum öra vexti sím-
talafjöldahs bæði innanbæjar og
utan valdið tímabundnum örð-
ugleikum fyrir notendur, svo
sem drætti á að fá sóninn til
þess að geta valið númerið.
Hefur þess sérstaklega gætt i
Framh. á bls. 23.