Morgunblaðið - 01.11.1963, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 1. nóv. 1963
— Verður oá lokum
Framhald af bls. 23.
aldagömul heimkynni sín, svo að
hér hafi sama sem heil þjóð verið
rekin úr ættlandi sínu. Að fólk
þetta fær ekki að snúa aftur til
heimkynna sinna og engin bót
fáanleg á hörmungarástandi þess,
liggi eins og mara á störfum SÞ
og beri vott um einskonar vonda
samvizku þessara samtaka vegna
afglapa þeirra, sem þau ekki
megnuðu að afstýra. Þetta sé
einnig undirrót þess, að í meir
en 13 ár hafi SÞ veitt nokkurn
fjárstyrk, sem þó aldrei hefur
nægt til þess að halda líftóru í
þessum fjölda ailslauss fólks. Ár-
ið 1948 nam tala þeirra um
800.000, en þeir eru nú orðnir um
1.200.000 talsins. Flóttamanna-
búðir þeirra eru staðsettar í Jór-
daníu, en aðeins fáir dvelja í
Egyptalandi, Sýriandi og írak.
Afkomu og örlög þessa fólks get-
um við gert okkur í hugarlund,
ef við heyrum, að af fjármagni
því, sem hjálparstofnun SÞ hefur
hingað til haft árlega til umráða,
reiknast 40 dollarar árlega á
hvert mannsbarn, en það munu
vera rúmlega 1.300 íslenzkar
krónur, og verður af þessari upp-
hæð að sjá þeim fyrir húsaskjóli,
fatnaði, mat og fræðslu auk
heilsuverndar. Palestínu-fólkið
stendur í dag nær undantekning-
arlaust utan viðskiptalífsins.
Sáralítil bót er að því, að stjórn-
ir ýmissa Arabaríkja svo og vel-
gerðarstofnanir ýmsar veiti auka
lega nokkurn styrk — það er
samt langt frá því, að jafnvel
lægstu lágmarkskröfum um
mannsæmandi lifsviðurværi get-
ur verið fullnægt. Hjálparstofn-
un SÞ heitir United Nations
Helief and Works Agency for
Palestine Refugees — UNRWA,
sem áriega gefur út skýrslur um
starfsemi sína, og má í þeim lesa,
að hún leggur megináherzlu á
fræðslustarf með það fyrir aug-
um, að örva ýmsa aðila til að
veita flóttamönnunum vinnu.
Því hefur verið haldið fram,
að Arabaríkin af ásettu ráði og
illvilja neiti að taka á móti flótta
mönnum frá Palestínu í þeim
eina tilgangi, að nota eymd og
hatur þeirra sem stöðuga ögrun
við ísrael og heimsfriðinn. Araba
ríkin neita þessum sakargiftum
afdráttarlaust, og það er eftir-
tektarvert, að einnig nefndir SÞ
hafa komizt að þeirri niðurstöðu,
að dreifing þessa stóra hóps
flóttafólks meðal hinna Araba-
rikjanna sé ómöguleg, þar eð þar
sé fólksfjölgunin alveg eins mikil
og því efnahagsaðstæður allar
hinar örðugustu. Arabaríkin öll
tilheyra hinum svokölluðu ný-
frjálsu ríkjum, sem hvert um sig
á við margvíslega erfiðleika að
etja. En í Arabafurstadæmum
þeim, þar sem olían er mest og
skapar nokkrum höfðingjum of-
fjár ,er stjórnarfari öliu vægast
sagt ábótavant.
Af hálfu ráðamanna ísraels er
þrotlaust lýst því yfir, að þeir
óski friðar við Arabaríkin, og
— bætti ambassadorinn við —
vitanlega getur enginn ábyrgur
stjórnmálamaður verið þekktur
fyrir að vilja ekki stuðla að friði.
En er yfirleitt hægt að treysta á
frið þann, sem ísraelsmenn segj-
ast stefna að? Lái Aröbum hevr
sem vill, að þeir trúi engu orði
ísraelsmanna um friðarást
þeirra: Það eru ekki nema sjö ár
liðin, siðan frumhérjar hins
frjálsa heims, Bretar og Frakkar,
í bandalagi við Ísraelsríkið gerðu
fóiskulega vopnaða ínnrás í Eg-
yptaland með það fyrir augum,
að steypa stjórn Nassers forseta
af stóli og leggja undir sig Súez-
skurðinn og annað egypzkt iand.
Enn einu sinni var sáttmáli SÞ
gróflega brotinn á Aröbum, og í
skjóli brezkra og franskra vopna
reyndu fsraelsmenn, að koma
leyndustu fyrirætlunum sínum,
að þenja ríki sitt milli Nilar og
fljótsins Efrat, í framkvæmd.
Sameinuðu þjóðirnar báru þá
gæfu til að stöðva hernaðarað-
gerðirnar og í dag virðist, sem
allt sé komið í eðlilegt horf aft-
ur. En ekkur við hjara veraldar
gengur áreiðaniega erfitt að
skilja, hversu mikið þessi árás
Vattstungnar
n
úlpur
100% nylon-efni.
Falleg snið.
Góðir litir.
Marteinn Einarsson & Co.
Fata- & gardínudeild Laugavegi 31 - Sími 12816
Vélstjóri
2. vélstjóri óskast á togarann Maí. Uppl.
í skrifstofunni.
Bæjarútgerð Hafnarfjarðar
Hefi opnoð Iækningastoin
að Klapparstíg 25, III. hæð, sími 11228.
Viðtalstími eftir umtali.
LÁRUS HELGASON
Sérgrein: Tauga- og geðsjukdómar.
hefur aukið á hatur ekki einungis
Egypta, heldur margra annarra
þjóða Afríku og Asíu á nýlendu-
þjóðunum, og hversu stórlega
friðarhorfur milli Gyðinga og
Araba hafa spillzt.
Ambassadorinn sagði, að taiað
sé um ógnun við heimsfriðinn,
þegar Arabar efla landvarnir sín-
ar, en um hinn gífurlega vígbún-
að ísraels séu ekki höfð mörg orð.
En eru það ekki Arabar, sem orð-
ið hafa að verja hendur sinar og
lönd? Og eru það ekki Arabar,
sem verða að lifa í ótta við út-
þensiustefnu Israels? Þetta litla
ríki hefur nú þegar tæplega tvær
miiljónir íbúa á að miklu leyti
ófrjósömu landi og er því eitt af
fjölbýlustu löndum. En ennþá í
dag eru Gyðingar um alian heim
hvattir til að flytjast þangað og
að setjast þar að. Skapa ísraels-
menn með þessari stefnu ekki
frumskilyrði til þess, að fleiri
lönd Araba verði hertekin „til að
tryggja lífsgrundvöll Israels-
manna“, og að síðar verði heimt-
að af Aröbum og öllum öðrum
þjóðum, að nýjum „sögulegum
staðreyndum" verði veitt viður-
kenning.
Ég spurði ambassadorinn,
hvort Arabaríkin væru þá alls
ekki fús að semja við Israels-
menn. Því að víða hefði ég orðið
var við þá skoðun, að á meðan
ísrael væri reiðubúið til að sætt-
ast, væru Arabaríkin ekki að
hugsa um annað en að reka Gyð-
inga burt frá Palestínu aftur.
Þessu svaraði ambassadorinn
næstum orðrétt:
1. Aröbum kemur ekki til hug-
ar að reka einn einasta Gyð-
ing „út í Miðjarðarhafið“.
2. Arabaríkin munu ekki byrja
á neinni styrjöld til að knýja
fram lausn vandamálsins,
enda viðurkenndu þau sátt-
mála SÞ í einu og öllu.
Spurði ég því næst, hvernig þá
gæti á því staðið, að deiluaðilarn-
ir væru ekki fyrir löngu seztir
að samningaborði, og svaraði
Somkomur
Frá Kristniboðssambandi
kvenna i Reykjavik.
Okkar árlega fórnarsam-
koma verður iaugardagskvóld-
ið 2. nóv. kl. 8.30 í Kristni-
boðshúsinu Betaníu, i-,aufás-
vegi 13. Dagskrá: Kristniboðs-
þáttur, Bjarni Eyjólfsson rit-
stjóri. Söngur o. fl. AUur
ágóði rennur til Kristniboðs-
stöðvarinnar í Konso. Góðir
Reykvíkingar, styrkið gott
málefni og hjálpið okkur í
hinu góða verki. Verið hjart-
anlega velkomin.
Stjórnin.
THRIGE
Ralmótorur
Eigum fyrirljggjandi
1- og 3-íasa rafmótora
riðstr,- og jafnstraums.
Útvegum GÍRMÓTORA
með stuttum fyrirvara.
*^
í LUDVIG STORR i
1 imsii f -t o
1-16-20
TÆKNIOEILD
ambassadorinn þessu að efninu
til þannig:
Þau atriði, sem mestar deilur
rísa út af, eru þessi:
a) landamæri fsraelsríkis,
b) heimfluttningur flóttamanna
frá Palestínu,
c) staða Jerúsalemsborgar, sem
er vagga og helgur staður ó-
líkra trúarbragða, og ætti því
að setja borgina undir stjórn
Sameinuðu þjóðanna.
Arabaríkin vilja að sjálfsögðu
semja á grundvelli SÞ, og ísrael
er einnig aðili að þeim samtök-
um. En nú bregður svo kynlega
við, að um sáttmála SÞ ræða
ísraelsmenn alls ekki, og hvað
viðvíkur fyrrnefndum deiluatrið
um hafa þeir margoft lýst yfir:
a) að um landamæri fsraels
væri alls ekkert að semja, þar
sem þau hafi þegar verið á-
kveðin með vopnavaldi árið
1948,
b) ekki væri heldur að tala um,
að flóttamennirnir fengju að
snúa til heimkynna sinna,
c) Jerúsalem væri og verði fram
vegis höfuðborg Ísraelsríkis.
Ambassadorinn spurði því,
hvernig menn hugsuðu sér samn-
inga, ef þau atriði, sem deilum
valda, væru fast ákveðin, áður en
að samningaborði væri setzt. •—
Þykir mér ekki sennilegt, að
samningsgrundvöllur fáist að ó-
breyttu.
Mér finnst rétt að geta þess hér
að víða bera menn skilning á
löngun Gyðinga, að koma á fót
þjóðarheild, enda hafði samúðin
með þeim vaxið mjög, síðan þeir
urðu að þola einhverjar þær
hroðalegustu ofsóknir og mann-
fórnir, sem sögur fara af, vegna
kynþáttastefnu þjóðernisjafnað-
armannanna þýzku. Þessi afstaða
mun og vera meginorsök þess, að
margar þær þjóðir, sem álíta sátt
mála SÞ grundvöll alþjóðavið-
skipta, hafa viðurkennt þetta
Gyðingariki, en borgarar þess
hafa af dugnaði og harðfengi
skapað sér efnahagsgrundvöll og
staðið í miklum framkvæmdum.
Hins ber jafnframt að geta, að
langt í frá allir Gyðingar út um
heim séu fylgjandi stofnun og
stefnu ísraels. Réttlætiskenndin
og mannúðin mæla vissulega með
því, að Gyðingar jafnt sem aðrar
þjóðir hafi sitt ríki, en ekki er
auðvelt að svara þeirri spurn-
ingu, hvort stofnun Gyðingaríkis
einmitt í Palestínu sé einasta og
heppilegasta lausn vandans.
Ambassadornum var eðlilega
ómögulegt að svara þeirri spurn-
ingu, hver framtíðarskipan yrði,
ef síðar fengist samningsgrund-
völlur, þar eð ólík atriði hefðu
si og æ áhrif á þróun stjórn-
mála. Svo er og — og það varð
mér greinilega ljóst í þessu sam-
tali — að allt þetta deilumál er
flóknara en svo, að hægt yrði að
kryfja það til mergjar í einni
grein.
Eftir að hafa kynnzt rökum og
hugarfari málsmetandi Araba,
vildi ég mega draga þá ályktun,
að þrátt fyrir nær óbrúandi and-
stæður mun með þrautseigju
verða hægt að finna friðsamlega
lausn, einnig á þessu hættulega
deilumáli. Sáttatilraunum þeirra,
sem geta sett sig í spor beggja
deiluaðila og vilja þeim fyrir
beztu, má ekki linna.
Þannig stóð á, að eftir fáa daga
var þjóðhátíðardagur Arabíska
sambandslýðveldisins, sem víða
var minnzt í blöðum og útvarpi,
og bauð ambassadorinn mér að
koma í móttöku, sem haldin var
í tilefni dagsins.
(Framhald: Arabar þrá stofn-
un víðáttumikils, sterks sam-
bandsríkis).
Málflutningsskrifstota
JON N. SIGURÐSSON
Sími 14934 — Laugavegj 10
Msgnús Thorlacius
hæstaréttarlögmaður
Málflutingsskrifstula.
ASalstræti 9. — Sími 1-1875,
Viðs': iptamenn
*
IIna5srbanka Islands hf.
Frá og með 1. nóvember n.k. verða sparisjéðs- og
hlaupareikningsdeildir bankans opnar til afgreiðslu
frá kl. 17 til 19 á föstudögum.
Iðnaðarbanki Islands h.f.
Garnahreinsun
Ungur maður óskast til starfa við garnahreins-
unarvél. Tveggja mánaða reynslutími nauðsynlegur.
Gott og vel launað framtíðarstarf fyrir áhugasam-
an mann. Umsækjendur vinsamlegast leggi inn nöfn
og heimilisföng, ásamt upplýsingum um fyrri störf
til afgr. Mbl. fyrir 6. nóvember, merkt: „3950“.
AV0N
iimkrem
Some where .............. Kr.
Topaze .................
Persian wood............... —
Here’s my heart ....... —
Cotillion ................. —
220,00
— 207,00
182,00
182.00
156,00
Sendum gegn póstkröfu um land allt.