Morgunblaðið - 10.12.1963, Síða 6

MORCUN BLAÐIÐ
ÞriðjudagtiT 10. d«s. 1963
Ymislegt á prjónunum
Fornritafélaginu
Spjallað við Jón Asbjörnsson, formann
félagsins
ÚTGÁFA Fornritafélagsins á fs-
lendinga sögum er tvímælalaust
eitt merkasta framlag til bóka-
útgáfu og bókagerðar hér á
landi, og hefur stundað mjög
að því að auka kynni almenn-
ings við gullaldarbókmenntir
Islendinga. Útgáfan hófst fyrir
um 30 árum og markaði þá þeg-
ar djúp spor, þvi frá upphafi
vega var hún með þeim glæsi-
brag, sem raun ber enn vitni.
Fyrsta ritið sem Fornritafé-
lagið gaf út var Egils saga
Skallagríinssonar, sem margir
fræðimenn telja nú ritaða af
Snorra Sturlusyni. Um útgáfuna
annaðist prófessor Sigurður
Nordal, og má segja að þar með
hafi brautin verið vörðuð. Síðan
hefur Egils saga komið út í
þremur útgáfum, þ.e.a.s. félagið
hefur látið Ijósprenta hana tvisv-
ar sinnum, auk frumútgáfunnar.
Kemur þriðja útgáfan í bóka-
Hóir SAS nð getn ekki selt fnr-
miðn from og oftur yfir Ationtshnf
DANSKA blaðið B.T. ræðir á
laugardaginn hinar ódýru
flugferðir SAS yfir Atlants-
haf og samkeppni félagsins
við Loftleiðir. Segir m.a., að
hinar ódýru ferðir SAS gangi
ekki vel. Megin orsökin sé, að
félagið hafi enn ekki aðstöðu
til þess að keppa við Loftleið-
ir á jafnréttisgrundvelli. Það
veiki samkeppnisaðstöðu SAS
að félagið hafi ekki heimild
IACA (Alþjóðasamhands flug
félaga) til þess að fljúga á
lágum fargjöldiim, nema til
1. apríl n.k. og þess vegna geti
það ekki selt fargjöld fram og
til baka, ef menn ætla yfir
Atlantshaf eftir þennan tíma.
Blaðið segir, að enn sé óvíst
hvort SAS fái heimild til þess að
halda áfram ferðum yfjr Atlants-
haf á lágum fargjöldum eftir 1.
apríl, en Loftleiðir geri það hins
vegar og komið geti til greina,
að þær lækki fargjöld sin enn,
ef IATA samþykki lækkuð far-
gjöld með þotum.
Blaðið bendir einnig á, að Loft-
leiðir auglýsi Ameríkuferðir sín-
ar mjög, en SAS hafi fremur
hljótt um sínar ferðir af ótta við,
að þær tæki farþega frá þotum
félagsins. Einnig ræðir blaðið hin
lágu fargjöld Loftleiða til Lux-
emburg og segir, að þau valdi
forráðamönnum Flugfélags ís-
lands áhyggjum.
Jón Ásbjörnsson.
verzlanir innan skamms.
Það er gleðilegt tákn um vin-
sældir þær, sem fornritaútgáfan
hefur átt að fagna meðal al-
mennings hér á landi, að nokkr-
ar sögurnar hafa selzt upp og
það jafnvel á skömmum tíma.
Nú hefur félagið látið bæta úr
þessu og verður hægt að eignast
allt safnið þegar Egla er komin
ÚL
Eins og kunnugt er hafa marg-
ir ágætir fræðimenn lagt hönd
á plóginn við útgáfu þessa og
gefur það ritunum aukið gildi.
Fornritafélagið hefur nú ákveð-
ið næstu spor, sem stigin verða,
og hefur Jón Ásbjörnsson, for-
maður Fornritafélagsins, góðfús
lega veitt Morgunblaðinu upplýs
ingar um það, sem félagið er nú
að hrinda í framkvæmd. Af upp-
lýsingum hans má sjá, að félag-
ið hefur síður en svo látið staðar
numið, en mun nú skera upp
enn eina herör og efla útgáfu
sína með nýjum ritum.
Hér á eftir fer stutt frétta-
samtal við Jón Ásbjörnsson, fyrr
um hæstaréttardómara um vænt-
anlega útgáfu Fornritafélagsins:
— Félagið hefur nú gefið út
samtals 15 bindi af íslenzkum
fornritum, þar af 12 bindi ís-
lendinga sagna og svo Heims-
kringlu í 3 bindum. Bindi þessi
eru nokkuð mismunandi að
stærð, en að meðaltali rúmar 30
arkir í Skírnisbroti, auk korta
og mynda frá sögustöðvum eða
af fornum gripum. Frumútgáfa
þeirra sumra er uppseld og hafa
þau bindi verið ljósprentuð,
stundum með nokkrum viðauk-
um. Má þar einkum nefna Borg-
firðinga sögur en inn í ljósprent-
un þeirra hefur verið bætt því
sem læsilegt var af skinnblað-
inu úr Heiðarvíga sögu, sem
fannst í Landsbókasafninu fyrir
nokkurum árum, svo og viðbót
við formálann. Þurfa kaupendur
íslenzkra fomrita að eignast ljós-
prentun þessa, til þess að hafa
Heiðarvíga sögu eins fullkomna
og kostur er á. í haust hefur
félagið látið ljósprenta Egils
sögu, sem var uppseld. Mun hún
bráðlega koma á markaðinn. —
Verður þá allt sem félagið hef-
ur gefið út af íslenzkum forn-
ritum fáanlegt hjá bóksölum.
— Hvað hefur félagið nú í
undirbúningi?
— Verið er að undirbúa nokk-
ur bindi, svo sem ég mun nú
gera grein fyrir. Ber fyrst að
nefna síðasta bindið af ís-
lendinga sögunum (að Land-
námu undanskilinni), XIII. bindi
íslenzkra fornrita, en í því verða
nokkrar síðskrifaðar sögur og
þættir. Undirbúning þessa bind-
is hefur prófessor Þórhallur Vil-
mundarson að mestu leyti annazt
af frábærri vandvirkni. Útgáfu
einnar sögunnar (Bárðar Snæ-
fellsáss) hefur þó Bjarni Vil-
hjálmsson, skjalavörður, með
höndum. Alllangt er umliðið
síðan hafizt var handa um und-
irbúning þessa bindis og gerði
félagsstjómin í upphafi sér von-
ir um, að það kæmi út 1961, en
margt hefur orðið til tafar. Yrði
það of langt upp að telja. Þó
má geta þess, að í bindi þessu
verða 4 sögur og fjölmargir þætt-
ir. Er útgáfa þeirra binda, sem
margar sögur eru í, ávallt sein-
legri en hinna. Þótt félagsstjórn-
inni sé hugleikið að hraða út-
gáfu þessa bindis, svo að fyllt
verði það skarð, sem þar er í
íslendinga sögurnar, er hæpið að
það sjái dagsins ljós fyrr en
eftir 1—2 ár, því að mörgu er
enn ólokið, sem að því lýtur.
— Er ekki byrjað að undir-
búa útgáfu Landnámu?
— Félagsstjórninni þykir mjðg
miður, hversu lengi útgáfa
Landnámsbókar hefur dregizt.
En hún er slikt höfuðrit í ís-
lenzkum bókmenntum og þótt
víðar sé leitað, að til hennar
verður að vanda, svo sem kostur
er. Var því fljótt farið að svip-
ast um eftir hæfum manni til
að annast útgáfu hennar. Var að
lokum Jón heitinn Jóhannesson
prófessor, sem allra manna fróð
astur var um Landnámsbækur
og ýtarlegast hafði rannsakað
allt, sem að þeim laut, ráðinn
til að taka útgáfu Landnámu að
sér. En hann andaðist um það
leyti sem hann var að hefja und-
irbúning að því starfi. Var þá
leitað til dr. Jakobs Benedikt9-
sonar, sem telja verður færast-
an núlifandi manna til að inna
það starf af höndum, þeirra sem
Framh. á bls. 22.
— Flugmálastjóri
Framh. af bls. 3
í flugvélina," klukkan er far-
in að ganga tíu og við verðum
að ná til London fyrir hádegið
til að borða þar með flugmála
ráðherra Breta, Mr. Julían
Amery, sem er tengdasonur
Maemillans.“
„Hve lengi verðið þig á
leiðinni?" spurði ég.
„2 klst. og 20 mínútur, býst
ég við. Við vorum 5 tíma á
leiðinni frá Washington til
Kef!avíkur.“
Er við höfðum kvatt renn-
ur þotan út á brautina og
innan fáeinna minútna geysist
hún eftir brautinni. „Hún er
að vísu hraðfleyg,“ hafði frú
Halaby sagt skömmu áður,“
en mér finnst hún aldrei ætla
að komast á loft. Það er hræði
leg tilfinning, sem grípur mig
alltaf, þegar brautarendinn
fer ag nálgast ískyggilega, en
vélin er enn á jörðinni." —
Loksins hefst hún þó á loft,
hverfur á skammri stundu og
flýgur áleiðis til London með
næstum eitt þúsund kílómetra
hraða á klst.
Vín og akstur
Borgari skrifar:
„Það eru tíðar fréttir í blöð
unum, að svo og svo margir
menn hafi verið teknir fastir af
lögreglunni vegna ölvunar við
akstur. Venjulega ber mest á
slíkum fréttum eftir helgar eins
og vænta má.
Ég er ekki bindindismaður á
vín og þykir gaman að lyfta
glasi í vina- og kunningjahópi,
en ég er algjörlega andvígur
því, að menn snerti við akstri
bifreiða undir áhrifum áfengis
og vil, að tekið sé enn harðara,
en gert er, á þeim brotum.
Það hefur þráfaldlega sýnt
sig að eina leiðin til að fá menn
til hlýðni við lög eða reglur er
sú, að refsingin við brotum
komi eftirminnilega við per-
sónufrelsið eða pyngjuna. Gott
dæmi um þetta og nærtækt, er
sá árangur, sem náðst hefur við
að fá menn til að leggja bifreið-
um sínum rétt við götur. Með
sífelldri eftirgangssemi lögregl-
unnar og sektum er nú svo kom
ið, að til undantekninga má
telja, að út af sé brugðið.
Boðið um borð
Mér var gengið
niður að
höfninni síðla dags fyrir
skömmu, fer þangað oft og hef
gaman af að virða fyrir mér at-
vinnulífið þar. Þar sem ég nú er
staddur á einum stað við austur
höfnina, drífur þar að allmargt
þekktra borgara, flestir akandi
í bílum sínum, leggja þeim hér
og hvar við gangstéttarbrúnir
og taka svo strikið niður á
bryggju.
Þetta kom mér hálf spanskt
fyrir sjónir, mér þótti óvenju-
legt að sjá marga þessara manna
niðri á bryggju, taldi þeim eðli-
legra að troða aðrar slóðir. Brátt
varð ég vísari hvers kyns var,
nýtt skip hafði bætzt í flotann,
lá nú hér við bryggju og voru
menn saman kvaddir til að
fagna komu þess, sem eðlilegt
var, að mér fannst.
En það var annað í sambandi
við þetta, sem mér þótti óeðli-
legt. Þarna voru bornar fram
dýrar veigar, að því er ætla má,
ómældar. Marga þeirra gesta,
sem þarna drifu að, kannaðist
ég við úr borgarlífinu og flestir
þannig stemmdir, að með ólík-
indum væri, ef þeir brygðust
við hinu framborna góðgæti á
þann veg að hafna því. En allir
hurfu einkabílarnir af þessum
vettvangi síðar um kvöldið og
gaman hefði verið að fylgjast
með ökumönnunum og ástandi
þeirra.
Boðið í sendiráð
Annað dæmi langar mig til
að nefna hér, sem mér þykir
jafnvel öllu lakara. Á afmælis-
degi þjóðhöfðingja eins þeirra
ríkja, er hér hafa sendiherra,
var boðið til eftirmiðdagssam-
komu með tilheyrandi „kokteil-
um“ og „sjússum".
Margir þeirra gesta sem
þarna komu, voru á einkabílum
sínum og óku flestir sjálfir.
Þeir k'omu að bílum sínum að
loknu gildinu, stigu upp í þa og
óku brott. Ég býst við, að flest-
um þyki ósennilegt, að allir þess
ir vel virtu gestir hafi verið í
því ástandi, er þeir óku á brott,
að standast mundu gagnrýni
umferðarlaganna.
Það þótti mér þó athyglisverð
ast við þetta síðara tilfelli að
hér fór allt fram undir lögreglu
vernd, tveir lögregluþjónar
voru hafðir á staðnum, senni-
lega til að koma í veg fyrir að
gestunum yrði gerður nokkur
trafali við akstur þeirra að og
frá staðnum. Enda voru meðal
gestanna sumir æðstu manna
þeirra, er gæta laga og réttar
meðal vor.
Væri nú til of mikils mælzt,
að þeir menn, sem að ýmsu
leyti standa á hærra sjónarhóli
í hinu daglega lífi, en almenn-
ingur, gæti svo að hegðun sinni,
að þeir gangi ekki beinlínis á
undan með slæmt eftirdæmi og
rifu þannig niður það, sem
reynt er að byggja upp til góðs
í þjóðfélaginu?
Borgarf*.
Misskilningur
leiðréttur
Um leið og ég þakka vin-
samleg ummæli um mig í dálk-
um yðar á laugardag, vil ég þó
leiðrétta misskilning, sem raun-
ar hefur komið fram áður, en
sem ég taldi svo auðsæjan, að
ekki þyrfti að benda á, Fyrst
þetta er síendurtekið tel ég þó
rétt að gera það.
Það er misskilningur, að ég
eigi einn að taka við stjórn
Borgarsjúkrahússins. Ég á að-
eins að standa fyrir einni deild,
handlæknisdeildinni. Aðrir yf-
irlæknar Borgarsjúkrahússins
eru dr. med. Óskar Þórðarson i
lyflæknisdeild, Haukur Krist-
jánsson í slysavarðstofu, dr.
med. Eggert Ó. Jóhannsson i
rannsóknadeild og Ásmundur
Brekkan yfirlæknir í röntgen-
deild.
Með þökk fyrir birtinguna.
Friðrik Einarsson.
ÞURRHLODUR
ERU ENDINGARBEZIAR
BRÆÐURNIR ORMSSON hf.
Vesturgötu 3.
Sími 11467.