Morgunblaðið - 15.07.1964, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 15. júlí 1964
MORGU N BLAÐIÐ
3
Einn ruslakassanna, sem staðsettur er við Suðurgötu. Þessi mynd er tekin í hliðargötu við hjarta Miðbæjarins. —
Ruslið væri betur komið í körfu.
STAKSIEINAR
„Að velja sér viSræðendur
við hæfi“.
Afturgangan er enn mikið
deiluefni í hópi kommúnista og
beinist reiði þeirra sem fyrr
einkum gegn forsprökkum göng-
unnar, sjónvarpstrúðunum Jón-
asi og Ragnari. Nýlega hefur Jón
Baldvin Hanníbalsson ritað grein
um þessi mál í „Frjálsa þjóð“,
sem vakið hefur mikla athygli.
GreinarhÓfundur er ekki myrk-
ur í máli og segir m. a. „Hitt
þótti mér öllu furðulegra, að
nokkrir liðsoddar hernámsand-
stæðinga skyldu láta það henda
sig að vera að skattyrðast á þjóð
hátiðardaginn við einhverjar und
irtyllur í sjónvarpsstöðinni — og
voru þó einir til frásagnar ©g
gátu þagað“.
„ forystumenn íslenzkrar
sjálfstæðisbaráttu verða að gæta
virðingar sinnar og þeirrar hreyf
ingar, sem þeir eru fulltrúar
fyrir. Þeir verða að kunna þá list
að velja sér viðræðendur við
hæfi — óvini af óskeikulli smekk
vísi.“
Jón Baldvin Hanníbalsson seg-
ir síðan, að hann hafi verið í
hópi „þeirra mörgu hernámsand-
stæðinga“, sem hafi talið göng-
una misráðna frá upphafi. „Ég
gekk því ekki í þessari göngu og
svo var um marga fleiri hernáms
andstæðinga.“
Forystu kommúnista
dagaði uppi
Hrein torg - fögur borg
Ruslakassar með auglýsingaspjöldum
settir upp 1 Reykjavíkurborg að
kostnaðarlausu
EINS og kunnugt er, stendur
nú yfir mikil hreinsunarher-
ferð borgaryfirvaldanna í
Reykjavík. Verið er að fjar-
lægja skúra og aðra óprýði úr
gömlum garðlöndum, hreinsa
gaddavír og rusl af Öskjuhlíð-
inni og gera þar gangstíga,
flokkar unglinga hlaða drasli
á vörubíla fyrir ofan Árbæ og
svo mætti lengi telja. Unnið
er að því að gera græn öll
svæði meðfram malbikuðum
götum, sem sífellt er að
fjölga, svo að mold, sandur
og annað rjúki ekki í vindi
og setjist á göturnar. t>að er
einnig mikilvægt að halda
hreinum þeim svæðum borg-
arinnar, sem þegar hefur ver-
ið gengið frá. í þeim tilgangi
hefur Hreinsunardeild Reykja
víkurborgar meðal annars
haft um 200 ruslakörfur á
staurum víðs vegar um borg-
ina, einkum í Miðbænum og
í nágrenni við búðir og við-
komustöðvar strætisvagna. —
Mikil brögð hafa verið að
skemmdum á körfum og dýrt
að halda þeim við.
Nú hefur borgarráð veitt
nýju fyrirtækj, Borgarauglýs-
ingu hf. leyfi til að setja upp
ruslakassa á staura um bæ-
inn. Verður þetta gert Reykja
víkurborg að kostnaðarlausu
og mun Borgarauglýsing einn
ig sjá um viðhald á kössun-
um. Fyrirtækið mun standa
straum af kostnaðinum með
því að leigja kassana út fyrir
auglýsingar.
Morgunblaðið átti í gær tal
við forstöðumenn Borgaraug-
lýsingar, Ingva Þorkelsson,
framkvæmdastjóra fyrirtækis
ins, og Gunnar Lárusson,
verkfræðing. Með þeim var
einnig Norðmaður nokkur,
Robert B. Wetlesen, sem fann
upp þessa tilhögun og hefur
fengið einkaleyfi á hugmynd-
inni í 42 löndum, þar á meðal
íslandi. Wetlesen kvaðst hafa
sett upp um 3000 kassa í ýms-
um norskum borgum utan
Oslóar og um 100 í Frederiks-
berg í Kaupmannahöfn. Sagð-
ist hann einnig hafa fengið
leyfi í París, þar sem franskt
fyrirtæki mun setja uipp
slíka kassa. Wetlesen sagði,
að borgaryfirvöldum Kaup-
mannahafnar hefði líkað svo
vel þessi tilhögun, að þau
hefðu látið gera sérstaka
staura til að festa kassana á,
þar sem þörf krafði.
• Ingi og Gunnar sögðu, að
50 kassar hefðu þegar verið
settir upp í Miðbænum, við
Hverfisgötu og Laugaveg. —
Tilhögunin yrði sú að leigja
sama fyrirtækinu alla kass-
ana í einu um vissan tíma,
minnst eina viku. Ekki mundi
kössunum fjölgað um nokk-
urra mánaða skeið, eða fyrr
en reynsla hefði fengizt á því,
hvort þeir yrðu fyrir miklum
skemmdum. Hins vegar hefði
Borgarauglýsing hf leyfi yfir-
valdanna til að setja upp allt
að 560 kassa. Ætlunin væri,
ef vel horfði, að dreifa köss-
unum einnig um úthverfin,
eða allsstaðar þar sem þeirra
væri þörf. Kæmi þar sér vel,
að saman færi þörf á kössum
og auglýsingagildi, þar sem
hvorttveggja byggðist á mik-
illi umferð manna.
Ruslakassamir eru gerðir
af málmi, en á framhliðinni er
plasthurð, sem auglýsingin er
sett á. Hurðin er lasst, en
starfsmenn Hreinsunardeildar
Reykjavíkur hafa lykla að
henni, svo að þeir geti losað
kassana. Kassarnir eru keypt-
ir frá Noregi og sögðu for-
svarsmenn Borgarauglýsing-
ar, að kaupverð þeirra væri
um 500 krónur, en þar við
bættist 70% innflutningstoll-
ur. Einnig sögðust þeir
mundu greiða fyrirtæki Wetl-
esens, Norsk Byreklame, á-
kveðið gjald á mánuði.
uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiililliiiiinii
• Hún brenndi ekki
Framhald af bls. 1
Bréf sín undirritaði Harding
Btundum með fullu nafni,
stundum skírnarnafni, Warr-
en, og stundum notaði hann
dulnafnið „Constant". Ást-
konu sína kallaði hann skírn-
arnafni hennar, Carrie eða dul
nafninu „Sis“ og var óspar á
blíðuyrði. Á jólum 1914 orti
hann henni ljóð, sem hét
„Sjöunda afmælið" og segir
þar, að hann elski hana meira
en allt annað í heiminum.
Ljóðinu lýkur Harding þann-
ig: „O, Guð, ef örlögin aðeins
vildu unna okkur þess að mega
lifa og elskast".
Einhvern tíman á árinu
1920 skrifaði Harding ástkonu
sinni, að hann gæti ekki séð
henni fyrir hinum hærra líf-
eyri er hún hefði margoft
ámálgað, og bætti við: „Ég
get greitt meg lífi mínu eða
æru, en slík fjárhæð er mér
ofviða“. Til þess að firra
hneyksli, bauðst forsetaefni
repúblikanaflokksins árið
1920 til þess að koma aftur til
Marion og setjast þar að —
„en ef þú heldur, að ég geti
gert þér meira gagn með því
að gegna opinberri stöðu, með
áhrifum mínum...........skal
ég greiða þér 5.000 dali árlega,
í marz-mánuði hvers árs, með-
an ég sit í embætti“,
í bók um forsetann, sem
gefin var út árig 1920 og ber
heitið „Warren Gamaliel Har-
ding“ segir höfundur, Willi-
am Estabrook Chanoellor, sem
var háskólakennari við
Wooster College í Ohio, frá
því að Harding og frú Philips
hafi oft farið saman til Upper
Sandusky. Segir Chancellor,
að leiðtogum repúblikana-
flokksins hafi verið kunnugt
um ferðir þessar og hafi þeir
viljað kosta för frú Philips til
Japans, og boðið 25.000 dala
greiðslu út í hönd og 2.000
dali á mánuði til að standast
straum af ' dvalarkostnaði
frúarinnar þar.
Talið er, að í bréfum þess-
um sé einnig að finna sönnun
þess sem haldið var fram í
bók einni, er gefin var út árið
1927 og hét „Dóttir forsetans“.
í bók þessari, sem hefur verið
mjög umdeild, heldur höfund-
ur, Nan Britton, því fram, að
hún hafi verið ástkona Hard-
ings í nær heilan áratug áð-
ur en hann lézt, 2. ágúst, 1923
og að hún hafi alið honum
dóttur, sem skírð var Eliza-
beth Ann, 22. október, 1919.
Þegar gengið var á Nan
Britton að sanna mál sitt, gat
hún ekki fært fram nein bréf
frá Harding til stuðnings máli
sínu. f bók sinni skrifaði hún:
„Við gerðum okkur þag Ijóst,
hve mikinn vanda við gætum
bakað hvort öðru og hve
mikil óhamingja gæti af því
hlotizt (að uppvíst yrði um
samband okkar) og ákváðum
því snemma, að eyðileggja öll
ástarbréf er okkur færu í
milli“ .
Fleiri virðast vera á sama
máli og þau voru 1919 Nan
Britton og Harding og er nú
unnið að því að fá dánarbú
frúarinnar til þess að arfleiða
bandaríska þingbókasafnið
eða einhvel-ja aðra stofnun að
bréfunum og fá þau innsigluð
til fimmtíu ára.
Frú Philips, sem gift var
forstjóra Uhler-Philips verzl-
unarinnar í Marion, dó árið
1960. Hún hafði búið ein um
margra ára skeið en dvaldi
síðást á elli- og hjúkrunar-
heimili ríkisins og lézt þar.
Um Kommúnistaflokkinn segir
Jón Baldvin:
„ Sameiningarflokkur al-
þýðu er einfaldlega ekki það,
sem hann segist vera og verður
það ekki úr þessu. Hafi hann ein-
hvern tíma átt að sameina ís-
lenzka alþýðu þá er það fyrir
löngu sannanlega borin von.
Flokkur, sem ekki getur samein-
að sjálfan sig þessu, ,„sameinar
ekki aðra.“
„Hina gömlu forystu flokksins
hefur dagað uppi í nýjum tím-
um, sem hún skilur ekki. Ilún er
hugmyndalega gjaldþrota, refur
beðið pólitiskt skipbrot. Kreppu-
kommúnisminn er dauður á fs-
landi. En þetta gamla fólk er
ekki aldeilis á því að þekkja
sinn vitjunartíma — gerist það
nokkurn tima? Það virðist hald-
ið þeirri meinloku að það sé aS
verja heilög vé fyrir spillingar-
öflunum. Sjálfur MarxLsminn og
Flokkur hinna Útvöldu er í veði.
Sér eru nú hver ósköpin. „Og
hin aldraða sveit“ hjúfrar sig
saman undir Fánann, til þess að
öðlast píslarvætti hetjunnar. —
Hvemig er það: Er Einar Ol-
geirsson búinn að gleyma sánum
Þorsteini Erlingssyni? Hvarflar
ekki að þeim að það sé full seint
að bjarga Flokknum, þegar hann
er dauður.“
10 Marxismar í umferð
„Og hvaða marxisma á að
bjarga með leyfi? Hefur það far-
ið framhjá mönnunum, að það
eru a.m.k. tiu marxismar í um-
ferð núorðið, ef ekki fleiri? Það
er ekki annað sýnna en Sósíalista
flokkurinn sé orðinn haldinn af
þessum sama pólitíska „meydóms
komplex“ sem Sverrir Kristjáns-
son, sá gamli syndaselur hefur
hvað mest brigzlað Þjóðvarnar-
mönnum um og hlegið dátt að.“
Jón Baldvin Hannibalsson
hvetur síðar í grein sinni til
stofnunar nýs flokks sem sé laus
úr „þrældómsviðjum gjaldþrota
hugmyndakerfis. Grein hans cr
enn eitt dæmi um þá sundrung
og úlfúð, sem ríkt hefur og rikir
innan kommúnistaflokksins.