Morgunblaðið - 27.04.1965, Síða 17
T* Þriðjudagur 27. apríl 1965
M0R6UNBLADID
17
Ræða Ingólfs Jónssonar, landbúnaðarráðherra
á Landsfundi Sjálfstæðisflokksins
LANDSFUNDUR Sjálfstæðis-
fiokksins byrjaði vel í gærkvöldi,
þar sem mikill mannfjöldi var
saman kominn í Háskólabíói.
Margt bendir til að fundurinn
verði til loka í samræmi við
byrjunina. Auðfundið er að fund
armenn eru samstilltir og ákveðn
ir að vinna í einingu undir merki
Sjálfstæðisflokksins og gera
flokkinn enn öflugri en hann hef-
ur noklcru sinni verið. I>að
hefur löngum verið stýrkur
flokksins að innan hans hefur
verið eining og kraftarnir sam-
stilltir til átaka við úrlausnir
góðra mála. Sextándi landsfund-
ur Sjálfstæðisflokksins, sem nú
er haldinn, mun vera einn hinn
fjölmennasti landsfundur, sem
haldinn hefur verið. Á lands-
fundum eru þjóðmálin rædd og
ráðherrar flokksins gera nokkra
grein fyrir þeim málaflokkum,
sem þeir hafa sérstaklega með
að gera, auk annarra þjóðmála,
sem eðlilegt er að ræða á lands-
fundi.
Um leið og ástæða er til að
fagna mörgu, sem áunnizt hefur
í framfaraátt, en það er vissu-
lega margt, verður huganum
ósjálfrátt leitað til fyrri tíma,
þegar þjóðin var umkomulaus og
lítilsmetin. Atvinnuvegirnir, land
búnaður og sjáuarútvegur, sem
þjóðin hefur lengst lifað af, voru
fábreyttir og reknir með frum-
Ingólfur Jónsson flytur ræðu sína.
stæðum hætti. Fjármagn var
ekki fyrir hendi, iðnaður var
enginn utan lítiL heimilisiðnaður,
vegir voru engir eða hafnir, skip
til siglinga voru engin í eigu
Landsmanna, fiskiskipin aðeins
litlir árabátar, verzlunin var í
höndum eriendra manna og arð-
urinn af henni fluttist úr iandi.
Um síðustu aldamót kom vakn-
ing í þjóðiífið. Ýmsir hugsjóna-
og áhugamenn bentu á ieiðir til
uppbyggingar, framfara og sjálf-
stæðis.
Einar Benediktsson og fleiri
góðskáld brýndu menn til dáða
í ljóðum sínum. „Fleytan er of
smá, sá guli er utar, hve skal
lengi dorga drengir, dáðlaus upp
við sand?“ Vissulega hættu ís-
lendingar að dorga upp við sand.
Þeir ieituðu að fiskinum þar sem
hann var, togaraöldin var gengin
í garð og ýmsar mikilsverðar
framkvæmdir komu í kjölfarið.
Með togaraútgerðinni kom fjár-
magn inn í landið, framleiðslan
margfaldaðist, atvinnan varð
meiri, tekjur einstaklinga og
þjóðarbúsins í heild uxu með
hverju ári. Með nýju fjármagni
fór þjóðin að gera kröfur til
margs konar framkvæmda, svo
sem vegagerða, bygginga, hafn-
argerða og ræktunar. Verzlunin
varð að öllu leyti innlend, ís-
lendingar önnuðust sjálfir sigl-
ingar miili landa. Framfarirnar
hafa verið miklar síðustu áratug-
ina.
Yfir 300% aukin
framlög' til vegamála
Samgöngur á sjó og landi
og í lofti mega teljast mjög
góðar miðað við allar aðstæður.
Landið er stórt og strjálbýlt.
Vegamálin verða því alltaf dýr
og erfið viðfangs. Þjóðvegir
landsins eru nú yfir 9000 km,
auk sýsluveganna. Til vegamála
hefur vitanlega verið varið of
litlu fé til þess að vegirnir þoli
samanburð við það, sem bezt
gerist hjá þéttbýlli og fjölmenn-
ari löndum. Eigi að síður má
segja, að bílvegir séu komnir til
flestra bæja á landinu þótt mis-
jafnir séu. Nýlega var lokið við
að afgreiða vegaáætlun til fjög-
urra ára. Er gert ráð fyrir að
verja til vegamála á þessu tíma-
bili allt að 1500 milljónum króna.
Á árinu 1965 er gert ráð fyrir
að unnið verði að vegamálum
fyrir hátt á fjórða hundrað
milljónir. Árið 1958 var varið
tii vegamála 83 milljónum króna.
Vegagerðarvístala hefur hækkað
síðan um 76% og er því sýnilegt
að tiltölulega miklu meira fjár-
magni er nú varið til vegamála
heldur en var á vinstri-stjórnar-
árunum. Það er eðiilegt að gera
þennan samanburð, vegna þess
að stjórnarandstæðingar teija
að ekki sé unnið vel að þessum
málum nú. Það er rétt að æski-
legt væri að hafa meira fé til
vegamála. En þeir, sem létu sér
nægja 83 milljónir á ári til vega-
gerða á meðan þeir höfðu völd,
geta tæplega með sanngirni haft
uppi gagnrýni á þá ríkisstjórn,
sem hækkar þetta framlag um
meira en 300% á fárra ára
tímabili. Það eru mörg verlc-
efni framundan í vegamál-
um. Okkur vantar góða vegi með
varanlegu slitlagi. Það er á valdi
ríkisstjórnar og Alþingis að auka
vegaféð þegar henta þykir. Gert
er ráð fyrir að ljúka Keflavíkur-
veginum í sumar, en hann er einn
af fjölförnustu vegum landsins.
Þá verður Vesturlandsvegur upp
í Kollafjörð og Austurvegur tekn
ir á áætlunartímabilinu og unnið
að undirbyggingu þessara vega
Fraimhald á bls. 20.
„Heff valið tnér aiýjan vettvang og
verkahring um sinny/
Ræða Gunnars Thoroddsens
á Landsfundi
A LOKAFUNDI sextánda
Landsfundar Sjálfstæðisflokkg
ins á sunnuda," flutti Gunnar
Thoroddsen, fjármálaráðherra
eftirfarandi ræðu, en hann læt
ur nú af störfum sem vara-
formaður Sjálfstæðisflokksins.
Ungur var ég að árum, þeg-
ar þær hugsjónir fæddust og
festust í sál og sinni,
að ísland ætti að ráða sjálft
öllum málum sínum og
verða lýðveldi,
að andlegt frelsi og athafna-
frelsi ætti að ráða hér ríkj-
um,
að hinar ótæmandi auðlind-
ir íslands, til lands og sjáv-
ar yrði að nýta sem fyrst og
sem bezt,
og að íslenzka tungu og
þjóðlega menningu þyrfti að
vernda og varðveita.
Það var hafið yfir allan
efa að ég hlyti að skipa mér
undir merki Sjálfstæðisflokks
ins strax við stofnun hans til
þess að vinna þessum hug-
sjónum. Þær voru í beztu sam
ræmi við Sjálfstæðisstefnuna
og hún við þær.
Þessi flokkur hefur gefið
mér tækifæri, sem ég er ósegj
anlega þakklátur íyrir.
Sem erindreki Sjálfstæðis-
flokksins um tveggja ára
skeið ferðaðist ég um öll hér-
uð íslands, átti þess kost, að
kynnast landi o»g þjóð, hinum
ólíku atvinnugreinum, stað-
háttum og þörfum fólksins, og
ekki sízt að tengjast traustum
vináttuböndum við mikinn
fjölda manna.
Sem þingmaður Snæfellinga
kynntist ég héraði, þar sem
saman fara nokkuð jöfnum
höndum sjávarútvegur og
landbúnaður, kauptún og
sveitir. Og hlýleika, tryggð
og vináttu Snæfellinga fæ ég
ekki fullþakkað.
Sem borgarstjóri 1 Reykja-
vík, fékk ég mörg viðfangs-
efni, sem vissulega voru heill-
andi, þótt oft væru þau örðug.
En það var hressandi glíma að
fást við þau og reyna að leggja
fram lið sitt til þess að byggja
upp hina ört vaxandi höfuð-
borg, þessa unigu borg, sem
jafnframt er elzta byggð á ís-
landi. Og ómetanlegur styrkur
var það og aflgjafi, að hafa
þar sér við hlið samhentan
og stækkandi meirihluta.
Starf fjármálaráðherra er
kannski erfiðast þessara
starfa. En umbótaþörfin á
mörgum sviðuni íslenzkra
fjármála var rík, og undir-
tektir landsmanna undir flest
ar þær umbætur hafa yfirleitt
verið með þeim hætti að þær
hat'a hlýjað utn hjartarætur
og gert störfin iéttarL
Oftlega hef ég í starfi mínu
sem borgarstjóri «g í ríkis-
stjórn hugsað til þess, hver
fengur mér var að því i þess-
um störfum að hafa áður átt
þess kost að víkka sjóndeildar
hringinn með erindarekstri og
ferðalögum um land allt og
með þingmennsku fyrir kjör-
dæmi úti á landi.
Nú eru þáttaskil. Tilbreyt-
ing er okkur öllum nauðsyn-
leg. Ég hafði aldrei ætlað mér
að verða eilífur augnakarl í
fjármálaráðuneytinu. Það er
hollt að aðrir reyni sig nú við
verkefni fjármálanna, og ég
við önnur ný. 18 ár samfleytt
í embætti fjármálaráðherra otg
borgarstjóra er nóg í biii.
Ég hef valið mér nýjan vett-
vang og verkahring um sinn.
Utanríkismál hafa jafnan ver-
ið mér hugstæð, og ekki sízt
norræn samvinna. Ég hygg
gott til hins nýja starfs. Von
mín er sú að ég geti á ókomn-
um árum gert íslandi eitt-
hvert gagn.
Ég læt nú senn af störf-
um sem fjármálaráðherra og
varaformaður flokksins og
geri það með góðri samvizku
af því, að ég þykist þess full-
viss, að til þeirra starfa beggja
muni veljast þeir menn, að
ekki verður á betra kosið.
Á þessari stundu er mér
fyrst og fremst þakklátssemi
í hug, þakklæti til formanna
Sjálfstæðisflokksins, sem ég
hef unnið náið með öllum —
til hinna mikilhæfu leiðtoga
Jóns Þorlákssonar, Olafs
ffhors og Bjarna Benedikts-
sonar, — þakklæti til sam-
starfsmanna og samherja.
Kæru vinir. Einlægar þakk-
ir til ykkar allra, Lifið heil.
Jóhann Hafstein, varaforniaður Sjálfstæðisflokksins, Bjarni Benediktsson, formaður Sjálf-
staeðist'lokksins og Gunnar Thoroddsen. fyrrverandi varaformaður.
(Ljósm,: Vigfús Sigurgeirsson)