Morgunblaðið - 09.03.1966, Síða 14

14
MORCU NBLAÐIÐ
Miðvikudagur 9. marz 1988
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Yigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Simi 22480.
Áskriftargjald kr. 95.00 á mánuði innanlands.
I lausasölu kr. 5.00 eintakið.
SKYLDA ISLENDINGA
VIÐ L ÝÐRÆÐI
OG FRELSI
TWyjustu fregnir um athafnir
Frakka innan Atlantshafs
bandalagsins benda til þess,
að Frakklandsforseti hyggist
losa þann herstyrk Frakka,
sem enn er undir yfirstjórn
bandalagsins, undan henni.
Er það í samræmi við þá
stefnu Frakka undanfarin ár
að draga mjög úr starfi sínu
innan bandalagsins.
Greinilegt er, að de Gaulle
telur Atlantshafsbandalagið
ekki jafn þýðingarmikið og
áður, en sennilegri skýring á
afstöðu hans til þess er þó
sú, að Bandaríkjamenn og
Bretar hafa jafnan neitað að
verða við kröfu hans um sam
stjórn þessara þrívelda á mál
efnum þess, sem að sjálf-
sögðu mundi draga mjög úr
áhrifum annarra bandalags-
þjóða á stefnu þess og störf.
Ýmsir eru þeirrar skoðunar,
að Frakkar stefni að því að
hætta þátttöku í Atlantshafs-
bandalaginu eftir 1969. Vera
má að svo sé, og segja má að
slík ákvörðun skipti ekki meg
inmáli, eftir að Frakkar hafa
tekið herstyrk sinn að mestu
leyti undan stjórn NATO, þar
væri aðeins um að ræða form
lega staðfestingu á því, sem
í raun og veru hefur verið að
gerast.
De Gaulle hlaut mikið áfall
í forsetakosningunum í des-
ember, aðallega vegna stefnu
sinnar gagnvart samvinnu við
hinar Evrópuþjóðirnar. Ó-
hætt er að fullyrða, að stefna
hans gagnvart Atlantshafs-
bandalaginu nýtur mjög tak-
markaðs stuðnings meðal
frönsku þjóðarinnar. En hers
höfðinginn er sérvitur og fer
ekki troðnar slóðir. Markmið
hans eru hins vegar mjög
óljós, og oft virðist utanríkis-
stefna hans hafa þann til-
gang einan að skapa banda-
lagsþjóðum hans erfiðleika,
án þess að staða og hagur
Frakka hafi batnað.
En hvað sem líður afstöðu
Frakka er kjarni málsins auð
vitað sá, að Atlantshafsbanda
lagið er í dag engu þýðing-
arminna en það var, þegar
það var stofnað. Harka kalda
stríðsins hefur að vísu færzt
frá Evrópu til Asíu, en það
er auðvitað fyrst og fremst
að þakka Atlantshafsbanda-
laginu. . Ekkert hefur enn
komið fram, sem bendir til
þess að slík meginbreyting
hafi orðið á utanríkisstefnu
Sovétríkjanna, að þau mundu
ekki grípa tækifærið til þess
að magna útþenslustefnu sína
í Evrópu á ný, ef Atlantshafs
ríkin slökuðu á árvekni sinni.
Enn hafa engir friðarsamn-
ingar verið gerðir við Þýzka-
land. Enn er Þýzkaland tví-
skipt. Berlínarmálið er áleyst.
Múrinn er á sínum stað.
Þannig hafa í rauninni engin
þeirra vandamála, sem ger't
hafa Evrópu að hættulegri
púðurtunnu frá stríðslokum,
verið leyst. Það eina, sem
hefur gerzt er, að Atlants-
hafsbandalagið hefur stöðvað
útþenslustefnu kommúnism-
ans í Evrópu, og þess vegna
hafa kommúnistar beint at-
hygli sinni að annarri heims-
álfu.
Meðan svo er, er nauðsyn-
legt að ríkin í Atlantshafs-
bandalaginu haldi áfram
hernaðarsamstarfi sínu og
annarri samvinnu innan
bandalagsins, með eða án
Frakka. Og meðan svo er,
er það skylda íslendinga við
lýðræði og frelsi að taka þátt
í þeirri samvinnu.
SVAR
HELGA BERGS
lll'bl. beindi nýlega að gefnu
tilefni þeirri fyrirspurn
til Helga Bergs alþm. hvenær
hann teldi tímabært að reisa
hér alúmínverksmiðju. Þótt
nokkuð sé nú um liðið hefur
alþm. sent frá sér svar:
Þar segir m.a.:
„Núverandi ríkisstjórn hef
ur aldrei fengizt til að gera
neina allsherjaráætlun um
uppbyggingu atvinnulífsins
og raunar engar áætlanir,
sem tryggt gætu skipulega
nýtingu framkvæmdagetu
þjóðarinnar. Og héðan af er
þess ekki að vænta af henni.
Hún nýtur ekki lengur þess
trausts, sem þarf til að hafa
forustu um slíkt, hafi hún
þá nokkurn tíma notið þess.“
Og síðar: „Það er margt sem
þarf að breytast áður en til
mála kemur að mínum dómi
að telja alúmínbræðslu tíma-
bæra m.a. það sem nú hefur
verið nefnt.“
Af þessum orðum alþm.
verður ekki önnur ályktun
dregin en sú, að hann telji
forsendur fyrir byggingu al-
úmínverksmiðju því aðeins
vera fyrir hendi, að Fram-
sókn komist í stjórn. Sem
sagt: Ef Framsóknarflokkur-
inn væri nú í ríkisstjórn væri
bygging alúmínverksmiðju
tímabær að dómi Helga
Bergs. Er til betri lýsing á
afstöðu Framsóknarflokks-
ins til mikilvægustu hags-
munamála þjóðarinnar en sú,
sem ritari flokksins hefur nú
gefið?
OZYMW
Hvað verður um Minds-
zenty kardínála?
Búdapest, 6. marz, NTB, AP.
SENDIMAÐUR Páfastóls kom
til Búdapest á sunnudagr,
þeirra erinda að þvi er talið
er, að kynna sér hvort það
muni ætlun Jozefs kardínála
Mindszentys að dvelja áfram
í bandaríska sendiráðinu í
Búdapest. Eins og kunnugt
er, leitaði kardínálinn hælis
í sendiráðinu 1956 þegar upp
reisnin í Ungverjalandi var
bæld niður, Mindzenty kard-
ínáli bafði verið dæmdur í
lífstiðarfangelsi 1949 fyrir
drottinssvik og njósnir en
tókst að flýja úr fangelsinu.
Sendimaður pófastóls, Franz
kardínáli König, erkibiskup
Vínarborgar, er sagður hafa
fengið það verkefni að telja
hinn ungverska starfsbróður
sinn á að hverfa brott úr
landinu og halda suður til
Rómar. Sagt er að Minds-
Mindszenty kardináli.
zenty kardínáli, sem verður
74 ára 29. marz n.k., sé því
mótfallinn og líti á sjálfan
sig sem pislarvott kaþólsku
kirkjunnar í Ungverjalandi.
Krefst kardínálinn þess að
sögn að ungversk yfirvöld
setji fram tryggingu fyrir
frelsi kirkjunnar og vilji
hvergi fara nema slík trygg-
ing fáist. Þá er og sagt að
yfirvöld í Ungverjalandi séu
heldur hlynnt því að akrdín-
álinn fái að fara úr landi,
með því skilyrði þó að hann
og pófastóll sömuleiðis, láti
hjá líða öll ótilhlýðileg af-
skipti af innanríkismálum
Ungverja.
König kardínáli og Minds-
zenty ræddust við í fimm
klukkustundir síðdegis á
sunnudag, að því er fregnir
herma, en ekkert hefur verið
uppskátt látið um hvað hafi
einkum verið til umræðu á
fundi þeirra.
Illa horfir í at-
vinnumálum Svía
— meiri likur til allsherjarverkfalls,
en ver/ð hefur um árabil
Stokkhólmi, 3. marz — NTB.
SAMKOMULAGSUMLEITANIR
samtaka sænskra atvinnurek -
enda og launþega, sem staðið
hafa undanfarna mánuði, hafa
ekki borið árangur.
Sáttasemjari, Jarl Hjalmars-
son, tilkynnti í nótt, að tilraunir
hans til að koma á samkomu-
lagi hafi ekki leitt til neins sam
komulags, og fái hann engu til
leiðar komið. Sagði hann, að 10
vikna starf sitt, og margir og
langir fundir með deiluaðilum
síðustu daga, hafi orðið árang-
urslausir. Sé ekki lengur neinn
grundvöllur fyrir frekari mála-
miðlun af sinni hálfu.
Bilheldur ís á
Skorradalsvatni
AKRANESI, 7. marz — Einn
hitti ég, nýkominn ofan úr Borg
arfirði. Aðspurður sagði hann að
ísinn á Skorradalsvatni hefði ver
Er#nú almennt talið í Svíþjóð,
að ver horfi í atvinnumálum,
en verið hefur um langt skeið.
Talsmaður atvinnurekenda-
samtakanna, Bertil Kugelberg,
sagði í dag, að svo mikið bæri
á milli, að atvinnurekendur
myndu heldur hætta á verkfall,
en ganga til móts við kröfur
launþega.
Ákveðið hefur verið að kalla
saman til fundar á laugardag
formenn samtaka ýmissa iðnað-
ar- og iðnverkamanna, en fram
hefur komið af ummælum tals-
manna launþega, að iðnaðar-
samtökin ráði mestu um það,
hvort til almennra vinnustöðv-
ana kemur í Svíþjóð.
Umræðurnar undanfarið hafa
að mestu snúizt um það, innan
hvers ramma helldarsamningar
fyrir næsta samningsár skuli
gerðir.
Segja fréttaritarar, að hættan
á allsherjarvinnustöðunum á
þessu ári sé meiri, en verið hefur
um mjög langt skeið í Svíþjóð.
f sama streng tók sænski innan-
ríkisráðherrann, Rune Johans-
son, í dag. Sagði hann horfur
mjög alvarlegar.
Adenauer
til ísrael
Bonn, 7. marz (NTB-AP)
t Konrad Adenauer, fyrr-
um kanzlari V-Þýzka-
lands, hefur þegið boð um að
heimsækja ísrael í maí næst-
komandi, að því er upplýst
var af hálfu flokks Kristi-
legra demókrata í Bonn í
morgun.
Adenauer, sem nú er níræður,
fer þangað í boði stjórnar lands-
ins og er þess getið til, að hann
verði sæmdur heiðursdoktors-
nafnbót við Weizmann-stofnun-
ina.
Sakaðir um
samsæri gegn
Fidel Castro
Havana, Kúbu, 7. marz NTB.
• TVEIR foringjar úr kúb-
anska hernum, Roland Cubelaa
og Ramon Guin verða leiddir
fyrri rétt í Ilavana á morgun,
ásamt nokkrum óbreyttum
kúbönskum borgurum, allir sak-
aðir um aðild að samsæri um
að ráða Fidel Castro af dögum.
Stjórn Kúbu segir bandaríska
aðila hafa staðið að baki sam-
særinu. Verði menn þessir sekir
fundnir, eiga þeir yfir höfði
dauðadóma.
v Berlin:
Somkomulag um keimsóknir
ið orðinn bílheldur í byrjun
þorra, og ísinn loks orðið hálfur
meter á þykkt. Einn bæ að
minnsta kosti veit ég um í daln-
um, sem enn sækir vatn í vatn-
ið og hefur lengi gert í brúsum,
sem ekið er á traktor. Fara 3
klukkustundir daglega í þetta.
Þó rignt hafi í 2—3 daga undan-
farið, er vatn allt ofan á enn.
— Oddur.
Berlín, 7. marz NUTB—AP.
• FULLTRÚAR yfirvaldanna
í Vestur-Berlín og Austur-Þýzka
landi hfaa undirritað samkomu-
lag, þar sem kveðið er á um
heimsóknir V-Berlínarbúa til
ættingja í Austur Berlío um
næstu páska og hvítasunnu.
Samkomulagið gildir til 30. júní
nk. Páskaheimsóknirnar verða
leyfðar á tímabilinu 7. — 20.
apríl og hvítasunnuheimsókn-
irnar 23. maí — 5. júní.