Morgunblaðið - 14.05.1966, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLADID
Laugardagur 14. maí 1966
— Borgarsjúkrahús
Framhald af bls. 1
hann rakti nokkuð byggingar-
sögu sjúkrahússins og sagði
hann m.a.:
Bygggingarframkvæmdir við
kjal'lara og 1. hæð hófust vorið
1954, og annaðist þær Bygginga-
félagið Brú h.f., sem gert hafði
lægsta tilboð í verkið, en það
hafði verið boðið út.
Á þessum árum var að áliti
ráðamanna þjóðarinnar nauðsyn
legt að takmarka mjög bygg-
ingarframkvæmdir í landinu.
Voru sjúkrahús þar engin und-
antekning, og þau fjárfestingar-
leyfi, sem veitt voru til spítala
okkar, hrukku skammt. Borgar-
spítalinn átti hér og í vök að
verjast, þar sem einmitt um þess
ar mundir var farið að teikna
og byggja við Landsspítalann,
sem vitanlega þurfti einnig á
fjái-festingarleyfum að halda.
Á árunum 1954 til 1960, fékk
Borgarspítalinn fjárfestingar-
leyfi, er námu samtals tæpum
26 millj. kr., eða að meðaltali
3,7 milljónum á ári í þessi 7 ár.
Gefur auga leið, að við þessar
aðstæður hlaut hægt að miða
byggingu, sem er um 55 þús.
rúmmetrar.
Eftir að fjárfestingarhömlur
- voru afnumdar, brá fljótt til
batnaðar. Á næstu árum, 1961-
65, var fjárveiting til sjúkrahúss-
Ins síaukin, nam á þessum árum
alls 106 milljónum króna, þar
af 51,5 milljónir á sl. ári. Á fjár
hagsáætlun yfirstandandi árs er
áætlað til byggingarinnar 55
milljónir króna.
Um síðustu áramót var kostnað
ur við Borgarspítalann orðinn
144,2 milljónir króna, en af því
ber ríkissjóði, lögum samkvæmt
að greiða 71,7 milljónir og voru
af þeirri upphæð greiddar um
síðustu áramót 41,3 milljónir kr.
Ekki er ólíklegt að þessar upp
hæðir vaxi þeim í augum, sem
ókunnugir eru sjúkrahúsbygg-
ingum. Hér skal því á það bent,
að í nágrannalöndum okkar er
kostnaður við spítalabyggingar
nú frá einni milljón og allt að
tveim milljónum ísl. króna á
hvert sjúkrarúm. Kostnaður við
byggingu Borgarspítalans fer
því örugglega ekki fram úr því,
■ sem gerist hjá nágrönnum okk-
ar, sérstaklega ekki, þegar haft
er í huga, að eftir er að byggja
sjiúkraálmu með um 200 rúmum,
en sá hluti spítalans er tiltölu-
lega ódýr í byggingu og mun
lækka verulega byggingarkostn-
að miðað við hvert sjúkrarúm.
Biúmin verða þá orðin um 400,
en dýrasti hluti spítalans er nú
þegar að mestu byggður.
Á byggingatíma sjúkrahússins
5 þeirra nú tilbúnar, og 4 þegar
komnar í gagnið, en sú sjötta,
sem- er rannsóknarstofa fyrir sér
hæfoar æðarannsóknir og, aðrar
rannsóknaraðgerðir verður vænt
anlega tilbúin síðari hluta sum-
ars eða í haust.
Ásmundur Brekkan, yfirlæknir röntgendeildar lýsir fyrirkomulagi deildarinnar fyrir gestum
Geir Hallgrímsson, borgarstjóri og Jón Sigurðsson borgarlæk nir.
hafa orðið stórstígar framfarir í
læknavísindum og sjúkrahúsmál
um. M.a. hefur sjúkdómsgrein-
ing 'flutzt æ meira frá sjúkra-
beði í rannsóknarstofur og rönt-
gendeildir, sem sífellt krefjast
stærri og stærri hluta af spítala-
rýminu.
Það hefur ætíð vakað fyrir
þeim, er stjórnað hafa byggingu
þessa sjúkrahúss, að það skuli
verða nýtízku spítali, sem full-
nægði kröfum tímans. Því hef-
ur verið tekið fullt tillit til
hinna breyttu viðhorfa. Rönt-
gen-deild, sótthreinsunardeild og
rannsóknarstofur hafa verið
stækkaðar og þar af leiðandi
fluttar til í byggingunni, og
vaktdeild, sem er nýj-
ung í sjúkrahúsmálum, komið á
fót. Þessar breytingar hafa kost
að furðu lítið rask á bygging-
unni, en m.a. vegna þeirra má
fullyrða, að Borgarspítalinn
verði mjög hagkvæmt sjúkrahús,
sem fullnægir kröfum tímans
þegar það verður fullgert. Hillir
nú undir að svo verði, og munu
fyrstu sjúklingarnir flytja í
sjúkrahúsið að loknum sumar-
leyfum, sennilega í september
eða október.
í árSbyrjun 1965 var bygging-
arnefndin lögð niður, en hún
hafði unnið mikið og gott starf
undir ágætri forystu dr. Sig.
Sigurðssonar. Samtímis var
stjórn framkvæmda, sem nú
voru komnar á lokastig, falin
sjúkrahúsnefnd. ásamt húsameist
ara borgarinnar og forstöðu-
manni byggingardeildar borgar-
verkfræðings, en sjúkrahús-
nefnd mun sjá um rekstur spít-
alans. í henni eiga sæti:
Úlfar Þórðarson, augnlæknir
og hugsað fyrir því, að staðsetja
sjúkradeildir í sem eðlilegustu
fjarlægð við þær þjónustudeild-
ir, er þær kynnu mest að nota.
E-álman er tæpir 800 fermetrar
að flatarmáli.
Við skipulagningu röntgen-
deildarinnar voru eftirfarandi
sjónarmið fremst þöfð í huga:
1. Góðar samgöngur við aðrar
þjónustudeildir og sjúkradeildir.
Við skipulagninguna hefur
ennfremur eftir megni verið
reynt að sjá fyrir sem mestri
vinnuhagræðingu, og þá hjálpar
tækjum til vinnuhagræðingar.
Þannig hefur verið tekin upp
sjálfvirkni í framköllun, færi-
bandskerfi til flutnings röntgen-
filma að og frá rannsóknarstof-
unum, rafknúnir skjalaskápar af
svonefndu „compactussystem“-
gerð og rafknúnar skjalageymsl
ur, sem auk þess að vera til
vinnusparnaðar spara einnig
mjög mikið pláss.
Afkastageta þess hluta deildar
innar, sem nú er komin í gagn-
ið, er áætluð um 15.000 röntgen
rannsóknir á ári við beztu hugs-
anlegu skilyrði, þ.e.a.s. að fengnu
fulllþjálfuðu starfsliði, og að
fenginni' fullri nýtingu tækja og
hjálpartækja, en slíkt tekur
nokkurn tíma, og mun afkasta-
geta deildarinnar í bráð ekki ná
þessu marki. Þörfin fyrir rönt-
genrannsóknir er mikil. Þannig
er áætlað í löndum með svipuð
skilyrði og hér eru hjá okkur,
að komi u.þ.b. ein röntgenrann-
sókn á hvern innlagðan sjúkling
eða ca. 23 röntgenrannsóknir á
hvert sjúkrarúm per ár, en rann
sóknarþörfin miðað við íbúa-
fjölda og þá meðtaldar rann-
sóknir á utansjúkrahúss sjúkling
um er áætluð um 30% af íbúa-
fjöldanum á ári. Við eigum hér
við sama vandamál að stríða og
allar nágrannaþjóðir okkar, þ.e.
2. Greiður aðgangur að deild-
inni fyrir þá utanspítala sjúkl-
inga, sem hún þarf að þjóna, og
í þriðja lagi niðurröðun rann-
sóknarstofa m.a. þeirra verk-
efna, sem deildinni er ætlað að
sinna, en þau eru: Röntgenrann-
sóknarþjónusta fyrir sjúkrahús-
ið og inniliggjandi sjúklinga
þess og þá sjúklinga, seip þar
eru til meðferðar bæði á hinum
venjulegu deildum, og eins á
slysavarðstofu og slysaspítala.
Ennfremur röntgenrannsóknar-
þjónusta fyrir utansjúkrahúss
sjúklinga, sem visað er af lækn-
uin og heilbrigðisstofnunum ut-
an þessa sjúkrahúss. í þirðja
lagi sérhæfðar rannsóknir og
rannsóknaraðgerðir. Hefur eftir
föngum verið reynt að koma
ransóknarstofunum þannig fyrir,
að þær gætu sinnt þessum mis-
munandi hlutverkum og enn-
fermur hefur við tækjaval og
skipulagningu rannsóknarstof-
anna verið reynt að fylgja þeirri
línu, að þær styðji sem
mest hvor aðra. Rannsóknar-
stofurnar eru 6 talsins, og standa
sár og tilfinnanlegur skortur á
þjálfuðu aðstoðarfólki. Vonandi
tekst að ráða nokkra bót á þessu
í náinni framtið og eru þau mál
öll í undinbúningi í samvinnu
við Landsspítalann og m.a.
Hjúkrunarfélag íslands.
Starfslið deildarinnar er nú 3
læknar, 2 röntgenhjúkrunarkon-
ur, 2 ritarar og 6 aðstoðarstúlk-
ur, og er vonandi að einhverjar
þeirra muni geta hafið röntgen
tækninám. Okkur vantar samt
nú a.m.k. 2 þjálfaðar röntgen-
hjúkrunarkonur eða röntgen-
lækna.
og borgarfulltrúi, Alfreð Gísla-
son, læknir og borgarfulltrúi,
frú Herdis Biering, hjúkrunar-
kona, Hjálmar Blöndal, hag-
sýslustjóri og Jón Sigurðsson,
borgarlæknir.
Framkvæmdastjóri nefndarinn
ar er Haukur Benediktsson.
Afkastagetan 15000
röntgenrannsóknir á ári
Ásmundur Brekkan, yfirlækn-
ir röntgendeildarinnar, skýrði
frá fyrirkomulagi deildarinnar
og sagði:
Röntgendeild Borgarspítalans
er staðsett í E-álmu sjúkrahúss-
ins ásamt öðrum (þjónustueining
um þess, en þær eru
„intensiv care-deild“, 2 skurð-
stofudeildir, sótthreinsunar-
deild, þá röntgendeild og neðan
við hana slysavarðstofa, og loks
meinefna- og blóðmeinarann-
sóknarstofur og meinvefjarann-
sóknarstofa. Allar þessar deildir
eru í nánum og góðum innibyrð-
is tengslum, og sömuleiðis eru
tengsli og samgöngur við sjúkra
rúmadeildirnar í A-álmunni góð,
Tvær starfsstúlkur röntgendeildarinnar við sjálfvirka fram-
köllunarvél.
AFHAM