Morgunblaðið - 14.05.1966, Blaðsíða 23

Laugardagur 14. maf t§66
MORCU NBLAÐIÐ
23
Málverkasýning Guð-
mundar K. Ásbjörnssonar
Guðmunur Karl Ásbjörnsson og tvær mynda hans: til vinstri
myndin af Euterpe, til hægri „Gömlu bátarnir."
Framhald af bls. 10
íiú við, þar sem er bygging
Búrfellsvirkjunar. Stjórnin
hefir haft þar allmikið starf
að vinna, því hún hefir kann-
að allar útboðslýsingar, áætl-
anir og samninga um bygg-
ingu virkjunarinnar. Hér er
um að ræða nýtt fyrirtæki,
þar sem Landsvirkjun er, sem
að vísu tekur við rekstri Sogs
virkjunarinnar, en engu að
síður þarf að byggja þetta
fyrirtæki upp frá grunni og
laða starfshætti og skipulag
sem mest að nútíma fram-
kvæmdum.
Um hin miklu verkefni, sem
framundan eru fórust Birgi
orð á þessa leið:
— Þótt mikið hafi verið
gert í borginni fyrir forgöngu
Sjálfstæðismanna í borgar-
stjórn, eins og hinn mikli
vöxtur og framkvæmdir, sem
allir hafa fyrir augunum, ber
með sér, þá gera sér engir
betri grein fyrir því en ein-
mitt Sjálfstæðismenn, að
mörg stór viðfangsefni eru
framundan í svo ört vaxandi
borg. Auðvitað gera Sjálf-
Btæðismenn sér þess fulla
grein að margt mætti betur
fara og að enginn er óskeik-
ull. Það sem úr sker þó um
(þær miklu framfarir, sem hér
bafa orðið, er að með stjórn
borgarmála hefir farið sam-
bentur meirihluti, fólk úr öll-
um stéttum og af öllum ald-
ursskeiðum, sem gengur inn
í borgarstjórn, fyrst og fremst
til að láta gott af sér leiða
íyrir borgarfélagið og starfar
samkvæmt því. Það eyðir
ekki tíma sínum í fánýtt þras
og makk, sem einkenna myndi
störf hinna sundurleitu vinstri
flokka, ef þeir næðu völdum,
og dæmin sýna þar sem þeir
hafa sameiginlega farið með
stjórn.
Um kosningabaráttuna sagði
Birgir:
— Kosningabarátta þessi
hefir verið með nokkuð öðr-
um blæ, heldur en áður hefir
tíðkazt hér á landi. Sjálfstæð-
ismenn með borgarstjórann,
Geir Hallgrímsson, í broddi
fylkingar hafa í ríkari mæli
en áður, reynt að ná nánara
sambandi við borgarana til
þess að gefa þeim kost á að
kynnast þeim störfum, sem
unnin hafa verið á vegum
borgarstjórnar, og komið þar
fram af fullri hreinskilni og
sagt kost og löst á hverju
máli. Vonandi kemur að því
fyrr en síðar að það heyri for-
tíðinni til að stjórnmálaflokk-
ar telji það vænlegast til ár-
angurs til fylgis að beita
blekkingum og koma ekki til
dyranna eins og þeir eru
klæddir. Þa'o virðist þó því
miður eiga enn nokkuð í land,
þvi bæði málgögn og einstakir
frambjóðendur andstöðu-
flokka Sjálfstæðisflokksins
virðast ekki hafa meiri trú á
sínum málstað en svo, að þeir
þurfi að beita blekkingum í
skrifum sínum og málflutn-
ingi.
— Þannig hefir Einar
Ágústsson, efsti maður á lista
Framsóknarflokksins, látið að
því liggja í grein, er hann rit-
aði fyrir nokkrum dögum í
Tímann um skipulagsmál, að
þeir 18 milljarðar króna, sem
reiknað er með að Reykja-
víkurborg þurfi að fjárfesta
á næstu 20 árum, sé til þess
að laga mistök, sem þegar hafi
verið gerð, en hann lætur þess
ógetið að í ofangreindri upp-
hæð er fólgin væntanleg fjár-
festing borgarsjóðs og allra
iborgarfyrirtækja, fyrst og
fremst í nýjum framkvæmd-
um. Það er því alger blekk-
ing að með þessu fé sé verið
að leiðrétta fyrri mistök. Þá
hefir Tíminn líka, ekki alls
fyrir löngu, gagnrýnt það að
'heildartekjur borgarinnar og
fyrirtækja hennar hafi vaxið
um 800 milljónir á 4 árum og
þar talað um hreinar álögur á
Reykvíkinga. Þess var þó
ekki getið í blaðinu að þarna
voru meðtaldar tekjur allra
þjónustufyrirtækja borgar-
innar, t.d. hitaveitu og raf-
magnsveitu, en tekjur þjón-
ustufyrirtækjanna hafi vaxið
mjög mikið á undanförnum
árum, vegna þess að þjónusta
þeirra nær nú til mun fleiri,
en áður var. Ef það er sér-
stakt gagnrýnisatriði að heild
artekjur hitaveitu hækki ár
frá ári, þá er um leið verið að
gagnrýna, að fleiri njóti nú
þjónustunnar en áður.
Slíkur málflutningur ber
ekki vott um trausta málefna-
lega aðstöðu.
Reykjavík er ung borg,
verkefnin blasa hvarvetna við
og ég hef þá trú að unga fólk-
ið í Reykjavík vilji að Reykja
vík verði áfram borg uppbygg
ingar og framfara og því
muni unga fólkið velja borg-
inni áfram styrka, samhenta
og stórhuga stjórn, sagði Borg
ir ísleifur Gunnarsson að lok-
um. —
—■ Ofnasmiðjan
Framhald af bls. 11
sem orðið er að stórfyrirtæki.
Ertu ánægður með tilveruna?
— Ég hef öðlazt mikla reynslu.
Hef þjónað iðnaðinum talsvert.
Ég hef átt margar ánægjustund-
ir, en ég hef líka orðið fyrir
miklum vonbrigðum í lífinu.
Vanheilsa hefir háð mér, t.d.
hef ég orðið að þola fjóra hol-
skurði.
— Og þú ert haldinn mikilli
söfnunargleði á gamla muni?
— Segja má það. Ég reyndi
eitt sinn mikið til að eignast
eitthvað sem afi minn, Þórður á
Hnjúki, hafði átt. Komst ég þá
að því að frændi minn einn í
Svarfaðardal átti muni, sem hann
hafði átt, hurðarskrá eina t.d. Og
þessi frændi minn sagði við mig:
„Ég á raunar annað sem afi þinn
átti. Það er brennivínskraninn á
kútnum hans. Ég ætti að láta þig
hafa hann!“
Ég þakkaði honum kærlega
fyrir og sagði: „Já, blessaður
gefðu mér kranann og ég skal
lofa þér því að það skal aldrei
brennivín í gegnum hann fram-
ar.“ Að vísu var kranaskrattinn
útlendur, en hann hafði verið í
eigu afa mins og það var mér
nóg.
— Hvað myndir þú, Svein-
björn að síðustu vi'lja segja með
alla þína reynslu, sigra og von-
brigði, við unga menn, sem
hyggðust leggja út á svipaða
braut _og þú hefir á lagt?
— Ég myndi segja: Verið var-
kárir, bjartsýnir, heiðarlegir og
trúið á guð og föðurlandið.
Með þessu látum við samtal-
inu lokið, en Sveinbjörn lét þess
að síðustu getið að í dag ætlar
fyrirtæki hans að taka á móti
vinum og velunnurum í hinum
nýju húsakynnum við Suður-
landsbraut. Haldið er austur Vest
sem ekki rata, og ekið upp að
smálöndum, en þar beygt til suð-
urs upp í Ái-bæjarhverfi og blas-
ir þá verksmiðjuhverfið við. í
dag gefst mönnum kostur að sjá
hvernig hin nýja gerð ofna er
framleidd, sem Sveinbjörn hefir
nefnt eirálofna, kenndir við efn-
in, sem í þeim eru, eir og ál.
Þar verða mönnum einnig boðn-
ar góðgerðir. Við látum þessu
þá lokið með hamingjuóskum til
afmælisbarnanna beggja.
f DAG opnar málverkasýningu
í Bogasal Þjóðminjasafnsins ung
ur Reykvíkingur. Guðmundur
Karl Ásbjörnsson. Guðmundur
Karl er fæddur 21. des. 1938 og
hóf ungur nám í Myndlistarskói-
anum í Reykjavík og fór síðan
utan og stundaði nám hjá einka
kennurum, únz hann innritaðist
1960 í „Academia Di Belli Arti
E Liceo Artistico“ í Flórenz.
Hann útskrifaðist þaðan árið
1964 eftir nám í teikningu. list-
málun, listsögu o.fl. Haustið
1964 hóf hann síðan framhalds-
nám við „Escuela Superíor De
Bellas Artes De San Jorge“ og
lauk þaðan prófi vorið 1965 í
málverkaviðgerðum. Guðmund-
ur Karl er félagi í Myndlistar-
félaginu og hefur tekið þátt í
nokkrum sýningum þess. Sýn-
ingin, sem opnar í dag kl. 14.00
er hins vegar fyrsta sjálfstæða
sýning hans, en hann er nýkom-
inn að utan, þar sem hann hef-
ur dvalizt síðan snemma sumars
1965. Við hittum hinn unga mál-
ara að máli, þar sem hann var
staddur í Bogasalnum í gær og
röbbuðum lítil'lega við hann.
— Það er óalgengt, að svo ung
ur maður sem þú málir svo
naturalistiskt eða impressjónist-
iskt?
— Já, það mundi maður segja,
a.m.k. er það sjaldgæft hérlend-
is. Hins vegar er það mjög al-
gengt í Suður-Evrópu, þar nýtur
MÁNUDAGINN 16. maí opn-
ar bandarísk fjölskylda mál-
verkasýningu í Ameríska
bókasafninu, sem er til húsa
í Bændahöllinni suður á Mel-
um (á fyrstu hæð í suður-
enda). Húsbóndinn, Gene
Haynes, á flest málverk á
sýningunni, en einnig sýna
kona hans, Lee, og tvær ung-
ar dætur þeirra, Susan og
Parm.
Gene Haynes er veðurfræðing-
ur í varnarliðinu suður á Kefla-
víkurflugvelli. Hann hefur verið
í bandaríska sjóhernum um tutt-
ugu ára skeið, þar af fimm ár
á Kodiak-ey í Alaska. Hjónin
höfðu áhuga á að dveljast á fs-
landi, og sótti Gene Haynes um
að fá að starfa hér. Leyfið var
veitt, og hefur fjölskyldan nú
dvalizt hér hátt á annað ár. Hús-
bóndinn getur bjargað sér nokk-
urn veginn í íslenzku, en telur
það galla, hve margir íslending-
ar skilji og tali ensku, því að
fyrir bragðið lærist íslenzkan
síður.
Fyrir um það bil tíu árum fór
hann að mála í frístundum sín-
um, og fjórum árum síðar tók
frú Lee að stunda listmálun. Nú
hafa dæturnar bætzt í hópinn.
Fjölskyldan hefur ferðazt tölu-
vert um Suðvesturland og kynnzt
landinu, og dæturnar hafa með-
al annars verið í fiskvinnu í
Keflavík. Gene Haynes er frá
Arizona, en frúin frá Texas. Þau
voru sammála um, að landslag-
inu á Reykjanesskaga og í suð-
vesturhluta Bandaríkjanna svip-
aði mjög saman, — víða eyðilegt
eldfjallaland, sem býr yfir mik-
illi en oft næsta hrikalegri feg-
urð. Einnig minnti landslagið á
sum svæði í Alaska og á Aljúta-
eyjum, þar sem eldfjöll láta á
sér bæra annað veifið. Dalur einn
I Alaska nefnist á Indíánamá'li
Þúsundreykjadalur, enda er þar
mergð hvera og lauga, og minnir
nafngiftin nokkuð á íslenzku
abstraktlist ekki eins mikilla vin
sælda og hér.
—• Hefurðu málaralistina að
aðalstarfi?
— Já, en hins vegar hef ég
kennt teikningu í Gagnfæða-
deild Vogaskóla í vetur, þó ekki
sem fastur kennari,
Málverk Guðmundar Karls
eru mjög margvísleg. Þar má
sjá kyrralífsmyndir, landslags-
myndir o.m.fl. Ein myndanna er
kopía af Euterpe eftir Giovanni
Battista Tiepolo.
— Þarf ekki töluvert aðra
tækni við að mála eftir gömlum
málverkum, svo að þau verði
Reykjadalina. Málverk eitt, sem
frúin málaði í Arizona, gæti fullt
eins vel verið málað á Suður-
nesjum, ef kaktustré vísuðu ekki
til annars.
Málverk frá
Suðurnesjum
Mörg málverkanna eru mál
uð suður með sjó, til dæmis við
Grindavík og í Sandsvík, sem
Gene Haynes segir, að breytist
á nokkurra daga fresti, vegna
þess að fjörusandurinn færir sig
um set. Hjónin og dætur þeirra
kváðust vona, að íslendingar
sæju sitthvað nýtt í landi sínu
í málverkunum, því að glöggt
væri gests augað.
Ætlun fjölskyldunnar er að
setjast að í Arizona eða Kali-
forníu að þremur árum liðnum,
þegar húsbóndinn hyggst hætta
störfum í bandaríska hernum og
helga sig málaralistinni einvörð-
ungu. Öll eru þau afar ánægð
með dvöl sína hér og hafa tekið
ástfóstri við landið. Munu ís-
lendingar eignast góða málsvara
vestur í Bandaríkjunum, þar sem
þessi glæsilega og prúðmannlega
fjölskylda er.
Eins og fyrr segir, verður sýn-
ingin opnuð mánudaginn 16.
þ. m. Hún verður opin fram á
föstudaginn 27. þ. m., á mánu-
dögum, miðvikudögum og föstu-
dögum frá kl. 12 til 21, .þriðju-
dögum og fimmtudögum frá kl.
12 til 18, og laugardögum og
sunnudögum frá kl. 13 til 19. —
Myndirnar eru allar til sölu, og
er verð þeirra hóflegt, miðað við
það, sem nú gerist.
ýv Um málaralist
Um skoðanir sínar á list-
málum segir Gene Haynes:
„Mér þykir gaman að mála
alls konar hluti á marga, ólika
eða mismunandi vegu. Ég hef
ekki haft neinar áhyggjur af þvi
að mynda mér sérstakan, per-
sónulegan stíl, en reyni að nálg-
ast viðfangsefnið á expressjón-
istískan hátt („dynamic, creativé,
sem líkust?
— Jú. Fyrst verður maðui að
má'la myndina eins og um frum-
málun væri að ræða, síðan verð
ur maður að lakka hana upp og
hreinlega mála ellimörkin á
hana á eftir.
Ég hef lært málaverkavið-
gerðir í Barcelóna, en við þær
þarf alveg sérstaka tækni og að
því er ég veit eru mjög fáir,
sem gera við málverk hérlend-
is. ^
Á sýningu Guðmundar Karls
Ásbjörnssqijar eru 30 myndir
og mun sýningin verða opin i
viku til tíu daga.
expressionistic approach“), og
mér fellur vel að nota hugsanir
mínar, drauma, raunverulega
hluti, atburði og fólk sem inn-
blástur. Allt er þetta þó aðeins
kveikja, því að ég aðlaga það
síðan hughrifum mínum. Þetta
reyni ég að gera á skáldlegan
hátt. Þegar ég mála, reyni ég að
koma einhverju þannig á léreft-
ið, að það veki tilfinningalegt
andsvar hjá áhorfendum, þegar
ég var að mála, — hamingju-
kennd, hryggð, gleði, sorg, ein-
manaleika og fleiri tilfinningar.
Vitaskuld er mismunandi erfibt
að túlka þessar tilfinningar.
Ég held ekki, að neinn einstak-
ur listmálari ráði yfir „bezta“
stílnum. 4 líkir og mismunandi
listmálarar höfða til mismunandi
fólks. Venjulega er það mjög
persónubundið, að hverju fólki
geðjast í listum.
Ég verð aldrei fær um að mála
alla þá fegurð eða alla leyndar-
dóma, sem ég sé í daglegu lífi
mínu. Hið fegursta, sem ég þekki,
hef ég aðeins séð í huga mér,
og það er ég ekki nægilega fær
til að túlka á léreftinu.
Ég er þeirrar skoðunar, að tak
mark listmálarans sé fyrst og
fremst að lifa lífi sínu með öll
skilningarvit og huga sinn opinn
og glögglega meðvitandi um allt,
sem gerist umhverfis hann, og
síðan skuli hann reyna að end-
urspegla lífið í öllum hinum fjöl-
breytilegu og auðugu myndum
þess og merkingum í verkum sín
um.“
— vig.
Sjálfboðaliðar
SJ ÁLFSTÆÐISFLOKKINN vantar fjölda sjátfhoðaliða við
skríftir í dag næstu daga. Þeir sem vilja leggja til lið sitt
hringi í sima 21409 — 17100 eða komi á kosningaskrifstofu
Sjálfstæðisflokksins Hafnarstræti 19 3. hæð. (Hús HEMCO).
Bandarísk fjölskylda
heldur málverkasýningu