Morgunblaðið - 21.05.1966, Page 14
14
MORCUNBLAÐIÐ
Laugardagur 21. mai 1968
Frá Sjálfstœðiskonum
Útgefandi: Landssamband Sjálfstæðiskvenna.
Ritstj.: Anna Bjarnason og Anna Borg.
Gdð þjdnusta verður alltaf
dýr og kref st einhverra fdrna
— sagði IngibjÖrg Magnúsdóttir, forstöðukona á hinum
glæsilega bæjarmálafundi kvenna á Akureyri
BÆJARMÁLAFUNDUR kvenna
var haldinn í Sjálfstæðishúsinu
á Akureyri þriðjudaginn 10. maí
mA. Ingibjörg Magnúsdóttir for-
stöðukona gerði þar grein fyrir
þeim baráttumálum, er hún mun
sérstaklega beita sér fyrir, ef
hún nær kosningu, en hún skip-
ar baráttusæti á lista Sjálfstæð-
isflokksins á Akureyri.
Auk hennar töluðu Xngibjörg
Halldórsdóttir húsfreyja, Krist-
björg Pétursdóttir kennari og
Halldóra Gunnarsdóttir kennari.
Kristín Pétursdóttir var fund-
arstjóri en fundarritarar Guð-
laug Hermannsdóttir og Ásgerð-
w Snorradóttir.
Fundurinn var mjög fjölmenn
ttr og voru þar samankomnar
hátt á þriðja hundrað konur
Gerðu þær góðan róm að ræð-
um ræðukvenna, enda var mál-
flutningur rökfastur og í hóf
stillt. Mikill einhugur og bar-
áttuvilji var fyrir því að tryggja
Ingibjörgu Magnúsdóttur sæti í
bæjarstjórn, enda hefur hún
bæði til að bera þá festu og ein-
urð, sem til þess þarf að koma
málum sínum fram.
Hér á eftir fer stuttur úrdrátt-
ur úr ræðum þeim, sem fluttar
voru á fundinum:
★
INGIBJÖRG HALLDÓRS-
DÓTTIR húsfreyja fór í upphafi
nokkrum orðum um Sjálfstæðis-
kvennafél. Vörn, en það verður
30 ára 2. des. næsta ár. Stofn-
endur voru 187 og fjölgaði fé-
lagskonum svo, að þær urðu yfir
200 á næstu árum. Gerði hún
síðan stuttlega grein fyrir starf-
semi félagsins fyrr og síðar.
Síðan vék hún að málefnum
elztu borgaranna. Með bættri
læknisþjónustu og betri aðbún-
aði hefur fólk yfirleitt náð
hærri aldri og ein af skyldum
bæjarfélaganna er að koma upp
elliheimilum eða fjölga þeim,
aem fyrir eru.
Elliheimili Akureyrar var
vígt á 100 ára afmæli bæjarins
29. ág. 1962 og tók til starfa í
des. sama ár, en fram að þeim
tíma hafði enginn dvalarstaður
verið fyrir aldrað fólk á Akur-
eyri. Þó mætti ekki gleyma því,
að Stefán Jónsson klæðskeri
reisti elliheimili á eignarjörð
sinni Skjaldarvík a.m.k. 20 ár-
um áður og bætti úr brýnni þörf,
enda væri oft búið _ að stækka
það og endurbæta. Á s.l. sumri
færði hann Akureyri eignir þess-
ar að gjöf, sem voru þakksam-
lega þegnar en á Skjaldar-
vík eru núna 60 manns, en full-
ásett tekur Elliheimilið þar 70
manns.
Sagði Ingibjörg, að um leið og
nægilegt fé yrði fyrir hendi,
mundi ráðist í stækkun Elliheim-
ilisins til þess að bæta úr brýnni
þörf, en einnig væri stærð þess
óheppileg.
Loks minntist hún hins merka
þáttar, sem Kvenfélagið Fram-
tíðin hefði átt í byggingu Elli-
heimilisins, en félagskonur hefðu
hvorki sparað tíma né fyrirhöfn
til að hlynna að því og hefðu
fært því margar gjafir, þ.á.m.
eina milljón króna, er það var
vígt.
★
KRISTBJÖRG PÉTURSDÖTTIR
kennari ræddi í upphafi máls
síns vaxandi erfiðleika á því,
að unglingar fengju holla at-
vinnu og við sitt hæfi yfir sum-
armánuðina. Á s.l. sumrið hefði
verið starfræktur vinnuskóli í
gróðrarstöðinni og væri gert ráð
fyrir að í sumar yrðu 60—70
börn tekin í hann á aldrinum
10—12 ára.
Kvað hún vinnuskólann hafa
farið vel af stað og taldi sjálf-
sagt að færa út kvíarnar, en
miklu færri kæmust að en vildu.
Landrými er nóg og eyfirzka
moldin er góð mold.
Síðan gat hún um barnaheim-
ilið Pálmholt, sem kvenfélggið
Hlíf hefði starfrækt um árabil,
og leikskólann Iðavelli við Gránu
félagsgötu, sem Barnaverndarfé-
lag Akureyrar stendur fyrir, en
bæði hljóta félögin styrk til starf
semi sinnar. Kvað hún næsta
verkefni Barnaverndarfélagsins
að koma upp upptökuheimili
fyrir börn, sem ekki njóta nægr-
ar aðhlynningar á heimilum sin-
um vegna veikinda foreldranna
eða af öðrum ástæðum.
Siðan gerði Kristbjörg grein
fyrir byggingamálum skólanna.
Loks vék Kristbjörg að sam-
vinnu heimila og skóla, sem
þyrfti að efla. En hún lagði á-
herzlu á, að svo bezt gæti hið
opinbera. stuðlað að góðu upp-
eldi barnanna og öryggi þeirra,
að mæðurnar fengju skilning á
því að börnunum er eðlilegast
og þau þroskast bezt á því að
alast upp heima hjá foreldrum
sínum, þar sem samheldni og
lífsgleði ríkir innan fjölskyld-
unnar.
Halldóra Gunnarsdóttir kenn-
ari ræddi hlutverk kvenþjóðar-
innar og afskipti hennar af op-
inberum málum. Konur hefðu nú
um áratugaskeið setið í bæjar-
stjórnum bæði á íslandi og á
öðrum Norðurlöndum, sem eðli-
legast væri að bera okkur sam-
an við í þessu efni. Það hefði
sýnt sig, að konur hafa viðast
hvar barizt fyrir sömu málunum,
hvar í flokki, sem þær standa.
í bæjarstjórnum hafa þær fyrst
og fremst barizt fyrir umbótum
á sviði uppeldis- og mannúðar-
mála og bættum hag þeirra
kvenna, sem eiga við erfiðar að-
stæður að búa.
Síðan minnti hún á störf
þeirra kvenna, er sátu í borgar-
stjórn Reykjavíkur síðasta kjör-
tímabil. En það er mál manna,
sagði hún, að aldrei hafi verið
unnið jafn ötullega að skóla-
og leikvallamálum þar og und-
anfarin fjögur ár, að ógleymdri
stofnun heimila fyrir vegalaus
börn og bættum aðbúnaði ein-
stæðra mæðra. Og það voru bæj
arstjórnarkonurnar, sem voru
potturinn og pannan í þessum
framkvæmdum.
Síðan hvatti Halldóra konur á
Akureyri til að láta ekki þetta
tækifæri til að velja sér eigin
fulltrúa ónotað. „Hér í bæ biða
fjölmörg verkefni og kalla á
röska kvenmannshönd", sagði
hún. „Konur hafa sýnt, að þær
geta staðið saman, þegar þær
vilja, og að þessu sinni er vilj-
inn einn og hinn sami: Að fá
fulltrúa í bæjarstjórn, sem talar
þeirra máli!“
Halldóra Gunnarsdóttir
Ingibjörg Magnúsdóttir
INGIBJÖRG MAGNUSDÓTTIR
forstöðukona kvað það gleðja
sig mjög hve margar konur væru
saman komnar á fundinum. Að
þessu sinni mundi hún sérstak-
lega ræða sjúkrahusið og heilsu-
verndarstöðina, enda hefðu aðr-
ar ræðukonur komið inn á flest
þau mál önnur, er konur létu
sér sérstaklega annt um. En þau
mál varða fyrst og fremst þær
stofnanir, er þær sjálfar og börn
þeirra leita til, — og veltur á
miklu, að þær stofnanir séu heil-
brigðar og sterkar.
Sýnir saga spítalans glöggt,
hvernig ungir áhugasamir og
bjartsýnir yfirlæknar, fyrst Guð-
Ingibjörg Halldórsdóttir
mundur Hannesson, Steingrím-
ur Matthíasson og loks Guð*
mundur Karl Pétursson, hafa
barizt fyrir byggingamálum þess
en um skeið var húsakostur svo
þiöngur, að Steingrímur Matt-
híasson hafði allmarga sjúklinga
í tjöldum á sumrin.
Núverandi húsnæði var tekið
í notkun rétt fyrir áramót 1964.
Húsið var 7 ár í smíðum og
kostaði uppkomið á 13. millj. kr,
Töluvert fé safnaðist með frjáls-
um samskotum frá bæjarbúum
og nærliggjandi sveitum, — úr
Þingeyjarssýslum og allt austan
úr Múlasýslum. Starf Framtíðar-
kvenna og framlag, er nam yfir
500 þús. kr., var ómetanlegt og
sýndi, hvað konur geta, ef þær
bindast samtökum til að hrinda
áhugamálum sínum áleiðis.
Aðstaða öll batnaði gífurlega,
er flutt var í hina nýju bygg-
ingu. Annar yfirlæknir var ráð-
inn að sjúkrahúsinu, Ólafur Sig-
urðsson, yfirlæknir lyflækninga,
og nokkru síðar sérfræðingur í
röntgen, Sigurður Ólason. Sjúkra
húsið varð þá deildaskipt og er
eitt af fjórum almennum deild-
arskiptum sjúkrahúsum á land*
inu.
í þessi rúmlega 12 ár í sið-
ustu húsakynnum hefur starfið
stóraukizt, nýjum starfskröft-
um bætt við og nýjum viðfangs-
efnum.
Síðan rakti Ingibjörg sögu
heilstlverndiarstöðvarinnar frá
1938, er fyrsti vísir varð að
berklavarnarstöð fyrir forgöngu
Jóhanns Þorkelssonar héraðs-
læknis sem þá var nýkominn til
Akureyrar. Ákveðið var að leigja
stöðinni tvö herbergi ásamt for-
stofu í húsi Lárusar Rist, en
aðgangur var leyfður að röntgen
tækjum sjúkrahússins og film-
um.
Á þessum árum var mikið um
berkla í iandinu. Það voru svo
miklir berklar í héraðinu, að
t.d. í Saurbæjarhreppi voru
berklar eða höfðu verið á hverj-
um einasta bæ.
1958 verða tímamót. Berkla-
varnarstöðin fær nýtt nafn,
Heilsuverndarstöð Akureyrar, og
ráðinn er sérfræðingur sjúkra-
hússins í fæðingarhjálp, Bjarni
Rafnar, til að hafa eftirlit með
vanfærum konum, og ljósmóðir
ihonum til aðstoðar. Og svo þegar
sjúkrahúsið fær sinn sérfræðing
í barnasjúkdómum, Baldur Jóns-
son, ræðst hann einnig til heilsu
vemdarstöðvarinnar og hefur
eftirlit með ungbörnum og ó-
hæmisaðgerðum. Stuttu síðar er
fengin heilsuverndarhjúkrunar-
kona, sem gengur í hús og fylg-
ist með börnum á fyrsta ári,
Nú er orðið svo þröngt um
Heilsuverndarstöðina, að hún er
á tveim stöðum. Það er um hana
eins og sjúkrahúsið, — hún er
að sprengja utan af sér og hús-
næðisskortur stendur henni fyrir
þrifum.
Eins og sjá má hafa þessar
stofnanir átt samleið og svo mun
verða áfram, sagði Ingibjörg.
Kvaðst hún mundu ræða fram-
tíðaráætlanir þeirra á sama eða
svipuðum grundvelli.
Ingibjörg Magnúsdótttr