Morgunblaðið - 11.10.1966, Blaðsíða 10

10
MORCU NBLAÐIO
Þrlðjudagur 11. okt. 1966
í heimsdkn
Haanborg ekki
einungis borg
peningamanna
MENNTAMÁLARÁÐHERRA
Hamborgar og nágrennis heit,-
ir Kramer og hefur verið á
íslandi undanfarna daga
ásamt fleiri Þjóðverjum.
áhugamönnum um íslenzk
málefni. Blaðamaður Mbl.
hitti hann í gær niður við
Tjörnina, á móts við Frí-
kirkjuna þar sem hann var
ásamt landa sínum og vini á
göngu áleiðis til Loftleiða-
hótelsins þar sem hann býr;
sagði að sér þætti gott að
ganga eftir jafnmikla máltíð
og hann hefði fengið um borð
í Dettifossi — annars væri
lengri leið til hótelsins en
hann hefði grivað, jú
kannske ég komi með þér
þangað.
dögum Kólumbusar. Heitir
sú bók: „Hin hvíta kveðja“
og var gefin út í Þýzkalandi
1952.
Aðspurður um menntamál í
Hamborg, sagði Kramer, að
þótt jafnan væri litið á Ham-
borg sem borg peningamanna
og viðskiptafyrirtækja, þá
væri þar einnig önnur hlið
lífsins, sú sem snýr að list-
um og þarmeð fegurð.
Menntamálaráð Hamborgar
og Altona (sem þýðir alltof
nærri) síðan á þögum veldis
Danakonunga, er þeir stóðu
með herjum sínum jafnan við
dyr Hamborgar, úthlutar á
hverju ári verðlaunum til
þeirra listamanna, sem þykja
skara fram úr. T.d. hlaut tón-
listarmaðurinn Ernst Krenek
20 þúsund marka viðurkenn-
ingu fyrir ekki löngu fyrir
túlkun sína á Bach.
Þrjú óperu- og leikhús eru
í Hamborg, og hljóta þau ár-
lega 10 milljón marka styrk
frá fylkinu Hamborg og ná-
grenni.
Kramer menntamálaráð-
herra, var að flýta sér á fund
borgarstjóra Reykjavíkur, og
Þá hefur Kramer skrifað
skáldsögu um sígarettuna,
sögu hennar og gengi síðan á
Islandsvinir
Niels Diederichs
bókaforlag sitt hefði auk ís-
lenzkra íornrita gefið út bók
um íslenzk ævintýri og væri
sú bók ein í safni slíkra bóka
sem gefnar hefðu verið út
um ævintýri frá sem flestum
löndum heims.
EINS og þegar hefur verið
frá skýrt komu til íslands
í boði Loftleiða sl. föstudag
hópur þýzkra áhugamanna
um ísl. málefni. í hópnum
eru 31 maður þar af 16 frá
Köln en 15 frá Hamborg. Á
meðal þessa fólks eru ýmsir
kunnir Islandsvinir, sem hafa
látið sig íslenzk málefni
miklu skipta og reynzt Is-
landi sem og íslenzkri menn
ingu miklir hollvinir í landi
sínu. Tíðindamenn Morgun-
blaðsins tóku nokkra af þess-
um ágætu gestum tali, þ.e.
dr. Max Adenauer fyrrum
borgarstjóra í Köln og for-
mann þýzk-íslenzka vináttu-
félagsins þar í borg, Niels
Diederichs bókaútgefandi frá
Köln og Gerhard Kramer
þingmann frá Hamborg.
IGagnrýnin á
Erhard oft ekki
málefnaleg
Dr. Max Adenauer var í
tvö ár borgarstjóri í Köln,
en er nú bankastjóri í banka
þar í borg. Hann er í flokki
1 kristilegra demókrata, stærsta
stjórnarflokksins í V-Þýzka-
landi og sonur dr. Konrads
Adenauers fyrrum kanzlara.
Max Adenauer skýrði frá því,
að þetta væri í fjórða sinn,
sem hann kæmi til íslands.
Fyrst hefði hann komið hing
að 1930. Hann gat þess, að það
vekti undrun sína í hvert
sinn, sem hann kæmi til í:>
lands, hve breytingar og fram
farir væru hér stórstígar.
Tæknilegar framfarir virtust
vera hér mjög örar og mætti
greinilega sjá það á mörgum
sviðum atvinnulífsins svo sem
landbúnaði, samgöngum, ekki
sízt flugmálum og enn víð-
ar.
Max Adenauer var spurður
að því, hvort hann áliti gagn-
rýni þá, sem fram hefur kom
ið að undanförnu á Ludwig
Erhard kanzlara Vestur-
Þýzkalands vera á rökum
byggðar og svaraði hann því
þá til, að þeir, sem gagn-
rýndu stefnu Erhards ættu
einu sinni að beita sjálfa sig
gagnrýni. Kvaðst hann því
ekki vera samþykkur, að
kanzlarinn og stjórn hans
væru gagnrýnd með þeim
hætti og nú væri gert.
Menn gætu haft mismun-
andi skoðanir á mörgum mál
um. Þannig hlyti það að vera
í lýðræðisríki og það væri
algjörlega eins og vera bæri.
! Gagnrýni yrði hins vegar að
vera málefnaleg, en hann
væri þeirrar skoðunar, að það
atriði hefði oft verið látið
þarna undir höfuð fallast.
! Max Adenauer sagðist enn
fremur álíta, að það að flokk
ur hans hefði tapað kosning-
unum í Nordrhein-Westfalen
fyrir nokkru, stafaði að mjög
miklu leyti af þessari ómál-
efnalegu gagnrýni á stjórnar-
stefnu Erhards og af því, að
allt of mikið hefði verið gert
úr skoðanaágreiningnum inn
an Kristilega demokrata-
flokksins.
Fólk vildi, að forystumenn
irnir í stjórnmálunum sýndu
styrk og ákveðni. Ef þessir
stjórnmálamenn sýndu styrk
og ákveðni. Ef þessir stjórn-
málamenn gerðu það ekki,
þá glötuðu þeir, þegar til
lengdar léti hylli fólksins. í
stuttu máli: Hinn gamli orðs-
kviður ætti einnig við hér.
Dr. Max Adenauer og dr.
Sameining væri undirstaða
styrkleikans en óeining veik-
leikans.
IHeir en
100.000 eintök
Snorra-Eddu
Einn hinna þýzku gesta er
Niels Diederichs, einn af eig
endum bókaforlagsins Eugen
Diederichs Verlag í Köln.
Faðir hans var Eugen Dieder
ich, hóf útgáfu að nýju á
„Sammlung Thule“ sem var
sérstök útgáfa íslendinga-
sagna, er gefin var út á sín-
um tíma af Berlínarprófess-
ornum Felix Niedner og
Gustav Neckel og var það
fyrsta heildarútgáfa af fslend
ingasögunum á þýzku. Sú
útgáfa var fyrir löngu upp-
seld og með því að Eugen
Diederich hafði mikinn áhuga
á íslenzkum fornbókmennt-
um, sem hann taldi vera eina
af mikilvægustu menningar-
arfleifðum Evrópu ákvað
hann að hefja útgáfu forn-
bókmenntanna að nýju.
Á vori komanda er gert
ráð fyrir, að hinni nýju út-
gáfu verði lokið. Hafa unn-
ið að henni hinir færustu vís
indamenn, ýmsir þeirra mjög
kunnir á sínu sviði og er
ekki að efa að þýðing þeirra
er hin vandaðasta, en forn-
sögurnar eru þýddar á þýzkt
nútimamál. Þess má geta, að
Edda Snorra Sturlusonar sem
þýdd var af Felix Genzmer
hefur verið gefin út í yfir
100.000 eintaka upplagi.
Er Niels Diederichs var
spurður að því, hvort lifandi
áhugi væri á íslenzkum forn
ritum í Vestur-Þýzkalandi al
mennt svaraði hann, að
Snorra Edda og íslendinga-
sögurnar væru lesnar í æðri
skólum landsins. Kvaðst
Diederichs fagna því, að
hann og bókaforlag hans gætu
átt þátt í því að auka og
útbreiða þekkingu á íslenzK-
um fornbókmenntum og ís-
lenzkri menningu.
Jón Vestdal form. Germaniu.
Diederichs, sem er menn-
ingu Norðurlanda mjög vel
kunnugur, en hann las bók-
menntir m.a. við háskólana
í Kaupmannahöfn og • Uppsöl
um, gat þess að lokum, að
Kramer er 62 ára gamall,
og hefur síðan á háskólaár-
um sínum haft afskipti af
stjórnmálum. Hann var við
lögfræðinám í Berlín á árun-
um eftir 1924, og gerðist þar
foringi Sósíal Democrata
meðal nemenda. Árið 1931
hóf hann lögfræðistörf í Ham
borg og starfaði við slíkt þar
til 1958, er hann var skipaður
sendiherra Hamborgar til
Bonn. Á stríðsárunum var
hann túlkur fyrir Þjóðverja
(maðurinn talar, auk þýzku.
ensku, frönsku, hollenzku), en
síðar í stríðinu var hann her-
maður á austurvígstöðvunum.
hætti þó þar þegar Rússar
gerðust ágengir og komst f
hendur Bretum, sem héldu
h' "um stríðsfanga til stríðs-
loka. Um ævintýri sín í stríð-
inu skrifaði Kramer bók, sem
heitir: „Við skulum marsera
á ný“. Kramer sagði, að bók
þessi hefði selzt vel í Þýzka-
landi og Bretlandi, en illa í
Bandaríkjunum Kramer hélt
ástæðuna fyrir því vera, að
Bandaríkjamenn fengu ekki
lýsingar á stríðshetjum í bók-
inni; „hún fjallar um aðra
hluti“, sagði menntamálaráð-
herrann.
Á laugardaginn opnaði
Kramer sýningu þýzkra
korta og myndbréfa í Þjóð-
minjasal — og gefur þar að
líta pensilför frægra manna á
borð við Max Liebermann og
fleiri góðra myndlistarmanna
þýzkra. Hefur verið ákveðið,
að í sinn stað sýni íslendingar
þjóðlega myndlist í Hamborg
fyrir jól, sennilega I nóvem-
ber.
Þegar þangað kom, átti
Kramer vart orð yfir íslenzka
gestrisni, og kvað þeim Ham-
borgarmönnum erfitt að
launa þegar þar að kæmi, en
vonaðist þó til, að íslenzkir
endurgyltu heimsckn Þjóð-
verja hið fyrsta.
Gerhard Kramer
hafði því ekki mikinn tíma
aflögu. Hann sagði að lokum:
„Við Hamborgararar skulum
launa ykkur íslendingum gest
risnina næst þegar þið takið
ykkur ferð á hendur til okkar
borgar“.