Morgunblaðið - 25.11.1966, Qupperneq 31

Föstudagur 25. nóv. 1966
MORGUNBLAÐIÐ
31

Hlaut Goncourt-
bókmenntaverðlaunin
Skrifaði i frístundum sinum, um helgar

FYRIR nokkrum dög-
nm voru frönsku Conco-
urt -bókmexmtaverðlaunin
veitt skáldkonunni Ed-
monde Charles-Roux, 37
ára, fyrir bók hennar
„Oubher Palerme“ (Að
gleyma Palermo).
Hér fer á eftir stutt við-
tal við skáldkonuna, og
frásögn, eftir bandarísku
blaðakonuna Mary Blume.
Viðtalið birtist í „New
York Herald Tribune“.
„í raun og veru, þá veit ég
ekki, hvort ég get unnið fyr-
ir mér með skrifum“, sagði
Edmonde Charles-ítoux, er
ég ræddi við hana. Þó hefur
hún hlotið Goncourt-verð-
launin nú.
Þótt Frakkar séu í sífellu
að úthluta bókmennaverð-
launum — „Guide des Prix
Litteraires“ telur um 800
verðlaun — þá leikur enginn
vafi á því, að Goncourt-verð-
launin ber hæst. Sá, sem þau
hlýtur, fær að vísu aðeins kr.
430 — $ 10.—) í fé, en heiður
og aukin sala eiga að bæta
það upp.
Ungfrú Charles-Roux
er lagleg og dökkhærð. er
vel þekkt meðal rithöxunda
París. Hún hélt upp á
launamóttökuna með
sækja feboð, er vinkona
hennar, Elsa Tiolet, er fékk
sömu verðlaun 1944, efndi
Ungfrú Charles-Roux var
ritstjóri franska útgáfublaðs-
ins, „Vouge“ þar til í júní sl.
Sögu sína, „Oublier Palerme“
skrifaði hún í frístundum,
um helgar. Þetta er fyrsta "
skáldsaga hennar (sögulegt
rit hennar um Don Juan var
gefið út í Austurríki fyrir
sjö árum), og hún er fimmta
konan, sem Goncourt-verð-
launin hlýtur, þótt þau hafi
nú verið veitt síðan 1903.
Sagan gerist í New York
og á Sikiley. Þar er gerður
samanburður á tvenns konar
menningu, og tvenns konar
konum: Giönnu, bölsýnni
konu með rómantíska frá-
sagnargáfu, og Babs, sem er
ljóshærð, og ritstjóri (sér-
grein fegrunarfræði) tíma-
ritsins „Fair“.
„Gianna“, segir ungfrÚ
Charles-Roux, „er tortryggin,
jafnvel undarleg — hálfgerð
vandræðakona í bandarísku
samfélagi11. í stuttu máli má
segja, að hún sé ekki ólík
höfundinum sjálfum, sem
heimsótti margsinnis Banda-
ríkin, meðan hún ritstýrði
„Vouge“.
„Oublier Palerme“ var
gefin út í haust, og um bók-
ina var rætt í fimm dálka
grein í „I‘Humanité“, og
fjögurra dálka grein í „La
Croix“, sama daginn.
Bókin er sögð gefa mjög
nákvæma, og sanna, lýsingu
á lífi þeirra, sem mestan þátt
taka í samkvæmislífi í New
York, og því, sem gerist í
hópi þeirra, er skrifa tízku-
tímaritin.
Sjálfur segir höfundurinn;
„Ég hef ákaflega gaman af
fötum, og þau skipta mig
miklu máli. Hins vegar verð
ur að ákveða, hvernig lýsa
skal fötum, og hvernig Mic-
helangelo, styrjöld, hörmung-
um, dauða og Picasso“.
Það voru Christian Dior og
Christian Berard, sem opn-
uðu ungfrú Charles-Roux
leiðina til „Vouge“, fyrir 16
árum. Hún er fædd nærri
Avignon, komin af þekktu
fólki; var alin upp í Prag og
Róm, þar sem faðir hennar
var sendiherra. Sjálf segist
hún vera „suðrænni“ i sér
en Parísarbúar almennt.
f styrjöldinni var hún í
neðanjarðarhreyfingunni, og
gengndi hjúkrunarstörfum.
Tvisvar sinnum særðist hún,
og tvívegis var hún særnd
heiðursmerkj um.
Að lokum segir hún: „Þetta
er ekki saga tímabils. Það,
að vera útlendingur, er bund
ið við langan tíma, aldir. Sag
an á sér engan aldur. Hún
fjallar um útlegð, útlegð
hjartans og sálarinnar“.
Fyrirlesfur Þór-
haEBs á sunnudag
Þórhallur Vilmundarson próf-
essor flytur þriðja fyrirlestur
sinn um náttúrunafnakenning-
una í hátíðasal Háskólans sunnu
daginn 27. þ.m. kl. 2.30 e.h. Fyr-
irlesturinn nefnist „Hver er sá
karl karla?
Öllum er heimill aðgangur.
—- Danmörk
Edmonde Charles-Roux.
— Kennedy
Framhald af bls. 1
vegar var Connally ekki þeirr-
ar skoðunar. að hefja þyrfti rann
sókn að nýju, á grundvelli þeirra
upplýsinga, sem nú hafa komið
íiam.
Boswell heldur því hins vegar
fram, að þótt teikning sín hafi
verið röng, þá hefði það ekki
átt að koma að sök, þar eð hann
hafi skriflega gert grein fyrir
máli sínu, neðanmáls á teikn-
inguna, og þar hafi greinilega
verið kveðið á um skotsárið.
Mark Lane, sem ritað hefur
bók um Warren-skýrsluna, opin-
bert gagn um rannsóknina á
morði forsetans, sagði í dag, að
það væri leiðinlegt til þess að
vita, að ConnaRy ríkisstjóri,
vildi nú reyna að koma í veg
fyrir nýja rannsókn.
— Kina
Framhald af bls. 1
hefði verið haldin í Peking.
Reiknað var með að um þrjár
milljónir manna tækju þátt í úti-
fundi í sambandi við hátíðina.
En ekkert varð úr fundinum á
miðvikudag. Benti ýmisegt til að
honum hefði verið frestað til
fimmtudags, en þá var einnig
allt með kyrrum kjörum í borg-
inni. Og lítið var um umferð á
Tienanmen-torginu, þar sem áður
hafa verið haldnir átta fjölda-
fundir Rauðu varðliðanna.
A þriðjudagskvöld fengu flug-
farþegar boð um að halda til
flugvallarins fyrir dögun næsta
morgun, því aðalgötur borgarinn-
ar yrðu lokaðar. Þá var mjólk
afgreidd til kaupenda um mið-
nætti, en það þykir jafnan benda
til þess að útifundur verði hald-
inn daginn eftir. Sama gerðist
einnig á miðvikudagskvöld, og
Tienanmen-torgið var lokað fyrir
allri umferð í nokkrar klukku-
stundir í nótt. Nokkrir ungling-
ar söfnuðust þar saman um
nóttina, en voru allir á brott í
morgun.
Þeir, sem bezt þykjast vita,
telja að frestun útifundarins eigi
rót sína að rekja til viðræðna
á æðri stöðum, sem snúast um
einhvern háttsettann embættis-
mann. En ekki hefur verið opin-
berlega staðfest að útihátíðin
verði haldin.
— Flugslys
Framhald af bls. 1
slóvakíu. Flugvélin var á
leið frá Sofíu til Prag með
viðkomu í Budapest þeg-
ar slysið varð um klukk-
an 18 eftir staðartíma. Eng
inn komst lífs af úr brak-
inu.
Ekki er vitað hvað olli
slysinu, en veður var vont
á þessum slóðum, snjó-
koma og slsemt skyggni.
Er rannsóknamefnd farin
frá Prag á vegum umferða
málaráðuneytisins til að
kanna aðstseður.
Um miðjan dag í gær var Eyrarbakka. Frost mátti heita
grunn lægð skammt VSV af um allt land, víðast um 5
Reykjanesi á austurleið og stig, en allt upp í 11 stig
snjóaði kL 11 á Reykjanes- í innsveitum nyrðra.
skaga, Vestmannaeyjum og
— ASÍ-þingið
Framhald af bls. 2
Tillaga um breytingu á lögum
A.S.í. Ákvæði til bráðabirgða.
Þegar lokið er aígreiðslu mála
á 30. þingi Alþýðusambands ís-
lands, þar á meðal kosningum
samkvæmt 41. grein og 24. grexn
sambandslaganna, skal þinghaldi
frestað.
Þingið skal kvatt saman að
nýju eigi síðar en 15. nóvember
1967 og skal verkefni þess það
eitt að fjalla um tillögur laga-
og skipulagsnefndar og eða
breytingatillögur sem fram
kunna að koma í sambandi við
þær.
Þingið hefur vald til að gera
breytingar á lögum og skipulagi
Alþýðusambandsins samkvæmt
52. grein laga sambandsins.
Rétt til þingsetu eiga þeir full-
trúar sem kjörnir voru á 30.
þingi A.S.f. eða varamenn
menn þeirra, sbr. þó ákvæði 33.
greinar sambandslaganna. Við
atkvæðagreiðslur um lagabreyt-
ingar skal viðhafa allsherjarat-
kvæðgreiðslu og hefur hver full
trúi jafnmörg atkvæði og félags
mannatölu þeirra nemur, sem
hann er fulltrúi fyrir. Nú vill
félag senda færri fulltrúa, en
það á rétt til, og fara þá full-
trúar (fulltrúi) þeir sem mæta
með atkvæði, miðað við heildar-
tölu félagsmanna.
Tillaga um kosningu.
Laga- og skipulagsnefndar.
30. þing A.S.Í. samþykkir að
kjósa nefnd í laga- og skipulags-
málum.
Nefndin starfi til framhalds-
þings og geri tillögur um nauð-
synlegar breytingar á lögum og
skipulagi A.S.Í.
Tillögur nefndarinnar skulu
lagðar fyrir framhaldsþing það.
er halda skal samkvæmt bráða-
birgðarákvæði A.S.Í., en megin-
efni tillagna sinna, skal nefndm
senda sambandsfélögum fyrir lok
marzmánaðar 1967.
Sambandsfélögin skulu ræða
og taka afstöðu til tillagnanna
eigi síðar en mánuði fyrir fram-
haldsþingið“.
Undir þetta skrifuðu:
Eðvarð Sigurðsson, Óskar
Hallgrímsson, Jón Sn. Þorleifs-
son, Jóna Guðjónsdóttir, Pétur
Sigurðsson, Bjöm Þórhallsson,
Björgvin Sighvatsson, Jón Ingi-
marsson, með fyrirvara, Sveinn
Gamalíelsson, með fyrirvara,
Jón Bjarnason, með fyrirvara.
Sigfinnur Karlsson var fjar-
verandi við afgreiðslu málsins í
nefnd.
Þá var og samþykkt tillaga
frá fjárhagsnefnd, vegna kostn
aðar við þinghaldið næsta haust.
Hljóðar tilagan svo:
„Til þess að standa undir kostn
aði við þinghaldið og fram-
kvæmd skipulagsmálanna skulu
sambandsfélögin á árinu 1967
greiða aukaskatt er skal vera 15
kr. af körlum og 10 kr. af kon-
um.
Fjárhagsáætlunin fyrir árið
1968 skal gerð á framhaldsþing-
inu og skattur sambandsfélag-
anna ákveðinn fyrir það ár.“
Framhald af bls. 1
danska aliþýðusambandið hafl á
miðvikudagsmorgun, stuttu eftir
að úrslit kosninganna voru kunn
snúið sér til Jens Otto Krag með
áskorun á jafna'ðarmenn um að
taka upp stjórnarsamvinnu við
Sósíalska þjóðarflokkinn. Kom
þetta að sögn mjög flatt upp á
hinn gamla kjarna jafnaðar-
mannaflokksins. Eftir þetta hef-
ur Krag átt viðræður. við full-
trúa S. F., og í kvöld var s.vo
komið að búizt var við tilnefn-
ingu S.F. í ráðherraembætbi með
morgninum.
Kunnugir telja að helzt komi
til greina að fela S.F. stjórn hús-
næðis-, dóms-, Grænlands- og
menningarmála í væntanlegri
samsteypustjórn. — Núverandi
menntamálaráðherra, Hans Sölv
höy, lýsti þvd yfir í dag að hann
tæki ekki þátt í samstarfi við
S.F. Hann er forstjóri danska
útvarpsins, og hyggst snúa sér
að því embætti á ný. Líklegastir
til a'ð skipa ofangreind fjögur
embætti eru Aksel Larsen, for-
maður flokksins, Morten Lange
prófessor, Poul Dam lýðháskóla-
stjóri og Erik Sigsgaard kenn-
ari.
Eftir fund sinn með Friðrik
konungi sagði Jens Otto Krag
að hann mundi eiga annan fund
með konungi í fyrramálið. —
„Flokksstjórn jafnaðarmanna og
stjórn þingflokksins hafa veitt
mér umboð til áframhaldandi
samningaviðræðna við S.F.“,
sagði ráðherrann við fréttamenn.
— Arnasafn
Framhald af bls. 1
blad á morgun, 25. nóvember,
segir hann þar m. a.:
„Ákvörðunin (um bótakröfu)
hlýtur að vekja furðu. Afhend-
ingarlögin hafa verið samþykkt
á tveimur þjóðþingum, og bæði
landsréttur og hæstiréttur hafa
staðfest þau. Hver er tilgangur-
inn? Formlegar bætur. En þegar
vísað er til ummæla verjanda
í málarekstrinum um að ekki
væri óskað eftir að lögin kæmu
til framkvæmda ef greiða ætti
skaðabætur fyrir handritin, er
um misskilning að ræða. Lög-
fræðingurinn lýsti því hinsvegar
yfir að ef hæstiréttur kæmist
að þeirri niðurstöðu að lögin
væru í fullu samræmi við al-
menningsheill, en að greiða
bæri skaðabætur, kærði hann
sig ekki um samstöðu dómsins.
Hæstiréttur komst svo að þeirri
niðurstöðu að afhendingarlögin
brytu ekki í bága við almenn-
ingsheill, og að því ekki bæri
að greiða neinar skaðabætur.
Formlega gat hæstiréttur ekki
kveðið upp úrskurð um bóta-
atriðið, því ekki lágu fyrir nein-
ar kröfur um bætur. í rauninni
gerði hæstiréttur það samt
þegar hann lýsti því yfir að í
málarekstrinum hefði ekki
komið fram nein ástæða „til að
ætla að Árnastofnunin mundi
bíða það tjón, sem unnt væri að
byggja skðabótakröfur á.“ Dr.
jur. Poul Andersen hefur látið
í ljós sömu skoðun.
Bent A. Koch segir að lok-
um: Hvernig ætti yfirleitt að
vera unnt að ákveða upphæð
skaðabótanna, og til hvers
ætlaði Árnasafnsnefnd að nota
féð? Þetta vita að sjálfsögðu
nefndarmenn mæta vel. Nefndin
fær ekki neitt. Lögin standa, og
úr afhendingunni verður. Jú,
eitt gæti ef til vill fengizt. Nýr
úlfaþytur, og ef til vill frestur.
Og það verður sennilega að líta
á aðgerðir nefndarinnar, sem
síðustu tilraun hennar í þá átt.
— Rytgaard.
t,
SKEMMDARVERK
Aden, 24. nóv. — (AP) —
Yfirvöldin í Aden skýrðu
frá því 1 dag að skemmdar-
verk hefði grandað Dakota-
vélinni frá flugfélaginu Aden
Airways, sem fórst á mánu-
dag. Með vélinni fórust 28
manns. Málið er í rannsókn.
Hugheilar þakkir fyrir auðs /nda samúð við andlát og
jarðarfór systur okkar,
SIGRÍÐAR J. ÞÓRÐARDÓTTUR
Laugavegi )9, Rvík.
Systkini hinnar látnu.