Morgunblaðið - 20.04.1967, Síða 5

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. APRÍL 1907.
5
Hafliði Jónsson garðyrkjustjóri:
LÍDANDI STUND
VORIÐ er tími vona og fyrir-
heita og við bíðum morgun-
dagsins með eftirvæntingu.
Allt er í óvissu en þó eru
hugir okkar bundnir við hin
góðu áform um að hagnýta
vel þann tíma, sem í hönd
fer.
íslenzk náttúra er að vakna
til lífs eftir langan og myrkar.
vetur. Við finnum til t'agnað-
ar að mega enn á ný teyga af
lindum eilífðarinnar. Fram-
undan er nóttiaus veröli með
dýrðarsöng í lofti yfir grænm
jörð, sem angar af hunangi.
Vlð skulum nota hveija sól-
skinsstund, sem við megum,
til útiveru. En sumarið er þó
fyrst og fremst tími athafna
og verðmætasköpunar. Hvert
sem litið er. blasa við okkur
verkefnin. Landið er allt í
flakandi sárum. Engin eign er
okkur dýrmætari en landið.
Þar aí leiðandi megum við
ekki vanrækja það. Ættjarðar
ást okkar einkennist því mið-
ur, fremur al söng fagurra
ættjarðarljóða. en raunsannri
alúð að fegra landið og bæta
það með ræktun. Frá fyrstu
tíð hefur landið verið kraf ð
um stærri hlut af gæðum sín-
um, en það mátti veita bö-n-
um sínum. Berangur íslands
er ógnvekjandi hrollve.Ua
fyrir hvern þann, sem hugsrr
og vili farsæid niðja sinna.
Gróðurfeldur iandsins er eins
og gatslitin f.ik, og það sem
verra er, að þessi tölraklæði
hafa ekki braggaz'' í neinu
samræmi við þá ve megun
sem hvarvetna hef tr orðið
vart í lífshögum þjóðarinnar.
Bændur hafa að visu aukið
og bætt ræktunarlönd sín, til
þess að geta rekið stærri og
arðsamari bú, en það hefur
jafnhliða átt þátt í því að arð
ræna á freklegri hátt en áður
beitilöndin úti í hinni viitu
náttúru landsins, með auk-
inni mergð bitpenings í ef-
réttarlöndin.
Vakningarsöngvar skóg-
ræktaráhugamanna hafa að
vísu vakið marga til umhugs-
unar um það sem gera þarf
til að draga úr nekt landsins.
Ekki skal heldur vanmetið
það hljóðláta starf sem unnið
er af Sandgræðlu ríkisins. En
betur má ef duga skal. fíverj-
um eyri sem varið er til upp-
græðslu og gróðurverndar,
er vel varið, og það e”j ekki
þjóðhollir menn, sem telja þá
peninga eftir. Þó heyrast slík-
ar raddir, og það jafunvel frá
mönnum er þvkjast k inna að
meta fegurð íslenzk-ar nált-
úru. Landið er faguvt en þó
gæti það fegurra verið ef við,
sem eigum það og bygg.um,
sýndum þvi meiri ræktar-
semi.
Af því er oftlega gaumað
bæði í ræðum og ritum, að
Reykjavík sé falleg byggð.
En þegar að er hugað, mun
það vefjast fyrir okkur flest-
um að færa rök að því, að hún
sé fögur vegna þeirra handar
verka sem okkar kynslóð hef-
ur unnið henni. Það er henti-
ar aðal fegurð að Esjan skuli
vera á Kjalarnesi og Tjörnin
skuli ennþá af hreinni til-
viljun, hafa verið hlíft á
gamla Miðborgar-svæðinu.
Turnar og gálgatimbur, sem
skarta hæst á borgarsvæðmu,
eru sjaldnast mikil listaverk
frá fagurfræðilegu sjónar-
miði. Ný borgarhverfi rísa
upp með þeim hraða, að erfitt
er að fylgjast með því sem
aðhafzt er í þeim efnum, fyrr
en litrík hús eru einn daginn
komin þar, sem maður las í
blóm lyngmóans í sumar er
leið. Moldarhaugar og manna
byggð í hvítum steini og blá-
um eða hvítúm og rauðum,
jafnvel hvítum broddskytu-
gulum. Þar er fegurðin mál-
uð í sem mestri mótsögn við
fegurð landsins. Hin nýja
byggð er stollt líðandi stund-
ar og þar er allt á tjá og
tundri. Jafnvel upprunaleg
lega landsins hefur ekki feng-
ið að halda sér, heldur hafa
stórvirkar vinnuvélar koll-
steypt öllum jarðvegi í sam-
ræmi við kröfurnar um kjall-
aradýpt húsanna. Að húsa-
baki eru forarvilpurnar leik-
svæði fyrir verðandi sjó-
menn og dætur fslands, en
fast upp að inngöngudyrum
stendur þétt röð ökucækia,
sem órækur vitnisburður
þess, að þjóðin er þegar orðin
svo sporlöt, að við liggur að
einakaakbrautir séu lagðar
inn í hverja nýja fbúð, setr.
nú er byggð.
Verksmiðju- og iðnaðar-
hverfin í borginni eru orðin
mörg og margvísleg þjónustu
hlutverk þeirra. Eitt er þeim
þó að heita má sameiginlegt
en það er vanhirðan, sem
einkennir lóðirnar er fyrir-
tækjunum var úthlutað fyrir
athafnasvæði. Hið sama gildir
einnig um lóðir flestra
stærri og smærri verzlunar-
fyrirtækja. Nær undantekn-
ingalaust er margra ára sam-
safn af rusli á baklóðunum,
en víðast hvar er þó reynt að
gera akandi viðskiptamönn-
um fyrirtækjanna sæmilega
greiðfært að inngöngudyru n
stofnananna.
Um götur borgarinnar aka
bifreiðar af dýrustu gerð
sem fáanlegar eru á heims-
markaðinum, og það er fátt
sparað til að gera vistarverur
íbúanna, sem vistlegastar.
Allir keppast við að fægja og
fága bílana sína og hreinsa
sem bezt húsnæði, en mikill
misbrestur er á umhirðu og
umgengni gatna og lóða.
Umgengnismenningin nær
sjaldnast út fyrir dyr þeirra
húsakynna sem við höfum
yfir að ráða. Þó teljum við
okkur meðal menningar-
þjóða. Hvernig er mati okkar
á sannri menningu varið?
Við skulum reyna að finna
svarið við þeirri spurningu,
með því að ganga um borgina
okkar, og kynnast því með
eigin augum á sólskinsstund-
um þess sumars sem í hönd
fer.
Gleðilegt sumar.
ALLTME
ÓLAFUR SIGURÐSSON SKRIFAR UM:
KVIKMYNDIR
Háskólabíó
Vonlaust en vandræðalaust
(Situation Hopcless but not
Serious).
Nú er orðið nokkuð langt síðan
Alec Guinness hefur sést hér í
kvikmynd. Við að horfa á þessa
kvikmynd, verður manni ljóst
hversu mikill skaði það er. Hann
hefur undanfarið leikið meira á
sviði en í kvikmyndum. Við hér
á íslandi, sem ekki erum alltaf
á ferð í London, verðum að vona
að það breytist aftur.
Sir Alec Guinness, eins og
hann heitir núna, er í þeim valda
hópi enskra leikara, sem hafa
verið aðlaðir. Aðrir eru til dæm-
is Sir Ralph Richardson, Sir
Laurence Olivier, Sir Michael
Redgrave, og Sir John Gielgud,
sem var að fá Oscarverðlaunin.
Þetta er stórbrotinn hópur og
er Sir Alec Guinness eini leik-
arinn úr þessum hópi, sem fyrst
og fremst hefur leikJð gaman-
hlutverk.
Kvikmynd sú, sem hér um
ræðir, fjallar um Herra Frick,
lítilsigldan aðstoðarmann í lyfja
búð. Hann er einmana, þykir leið
inlegur og fólk vill ekki umgang
ast hann. Meira að segja fær
hann engan til að fara ofan í
loftvarnaskýli sitt. þegar loftár-
ásir eru, en myndin hefst árið
1944, þegar loftárásir Banda-
manna stóðu sem hæst í Þýzka-
landi.
Tveir amerískir flugmenn
kasta sér út í fallhlífum og lenda
nálægt borg Fricks. Setur hann
þá í loftvarnabyrgi sitt og leyn-
ir þeim þar. Skömmu síðar taka
Bandamenn þorpið og Frick
horfir með kvíða fram til þess
dags, þegar þessir gestir fari,
en þeir höfðu læknað hans ein-
manaleika.
Hann fær þá snjöllu hugmynd
að láta þá ekki vita að stríðdð
sé búið og heldur þeim hjá sér
í alls sjö áir. Þegar þeir svo
komia út geta þeir ekki annað en
trúað sögum Fricks um að Þýzka
land hafi unnið stríðið, því að
þeir sjá hermenn í þýzkum ein
kennisbúningum, þotur með
þýzkum merkingum o.s.frv.
Leikur Sir Alec Guinness á
hlutverki Frick, er slíkur, að
unun er á að horfa. Það er
hreint og beint stórkostlegt að
horfa á það, þegar hann er orð-
inn tvísaga við fanga sína, að
sjá á svipbrigðunum hvað hann
er að hugsa. Það er einnig ó-
gleymanlegt, þegar hann hefur
samningaviðræður við konu, um
að útvega sér stúlku. til að þjón-
ast öðrum fanganum. Sú sena á
vafalaust eftir að verða klassisk
í sögu gamanmynda.
Flugmennina leika Michael
Connors og Robert Bedford á
smekklegan og hóflegan hátt, í
hlutverkum, sem auðvelt hefði
verið að eyðileggja með yfirleik.
Óhætt er að ráðleggja öllum
að sjá þessa kvikmynd, hvort
sem menn eru að leita eftir
hressandi hlátri eða meistara-
legri leiklist.
„Réttarhöldin í máii
Lees H. Oswalds"
— Leikrit á Broadway
t HAUST verður sýnt á Bro-
adway Ieikrit, sem nefnist
„Réttarhöldin í máli Lee
Harvey Oswald.“ Höfundar
leiksins eru tveir: Amram
Ducovny og Leon Freidinan.
Alls koma þar fram 28 leik-
arar.
Að sögn fréttamanns NTB
í New York eru í leikritinu
sett á svið réttarhöld í máli
Oswalds, eins og höfundar
hugsa sér að þau hefðu orð-
ið, hefði Jack Ruby ekki drep
ið Oswald, áður en tókst að
leiða hann fyrir rétt.
Haft er eftir Leon Fried-
man, að þeir reym að leiða
fram bæði eins sterlcan ákær
anda og verjanda í leikritinu
og þeir geti, en síðan muni
þeir láta áheyrendum eftir að
kveða upp dóminn. Freid-
man, sem er sjálfur lögfræð
ingur, segir, að leikritið sé
að verulegu leyti byggt á
Warrenskýsrlunni og öðrum
atriðum, sem fram hafa kom
ið um forsetamorðið.
,Byltingarnefnd* fari með
borgarstjórn ■ Peking
Peking, 18. apríl, NTB, AP.
SKÝRT var frá því i einu mól-
Ungverskir
stríðsglœpa-
mesm dœmdir
Búdapesit, 18. apríl.
NTB — AP.
* DÓMSTÓLL í Búdapest
dæmdi í dag þrjá Ungverja
til dauða fyrir stríðsglæpi og
sextán aðra til fangavistar.
I Níu þeirra hlutu átta ára til
fjórtán ára fangelsi og sjö voru
dæmdir í fimmtán ára fangelsi.
Menn þessir voru forystumenn
fasistaflokks, sem tók völdin í
Ungverjalandi árið 1944. Þeir
voru allir sekir fundnir um
manndráp, py ndingar og auð-
mýkjandi framkomu.
gagni Rauðu varðliðanna' í Pek-
ing í dag, að skipa eigi þar í
borg nýja „byltingarnefnd“ sem
fara eigi með mál borgarinnar
og stjórna framkvæmd menn-
ingarbyltingarinnar þar.
í Peking, sem telur sex millj-
ónir íbúa, hefur engin borgar-
stjórn verið að kalla síðan þar
var vikið úr embætti Peng Chen
borgarstjóra fyrir tíu mánuðum.
í blaði Rauðu varðliðanna
sagði að kjörnir hefðu verið 15
menn til setu í nefndinni og
myndi forstöðumaður hennar
verða Hsieh Fu-Chinh öryggis-
málaráðherra.
Bezt að auglýsa
í Morgunblaðinu
EIMSKIP
| A NÆSTUNNI ferma skip ,
I vor til íslands, sem hér segirt
! ANTWERPEN:
! Seeadler 22. apríl
1 Mánafoss 2. maí **
I Marietje Böhmer 13. mai
] Seeadler 20. maí
] HAMBURG:
j Skógafoss 20. apríl
í Atzmatt 21. apríl
= Askja 28. apríl
=■ Skógafoss 9. maí
I Bakkafoss 13. maí**
| Goðfoss 18. maí
3 Askja 26. maí
^ROTTERDAM:
fjj Askja 25. apríl.
S Skógafoss 5. maí
g Bakkafoss 11. maí**
E Goðafoss 15. maí
i= Askja 23. maí
jÍLEITH:
R Marietje Böhmer 22. aprfl
flí Gullfoss 28. apríl
Gullfoss 19. maí
i^LONDON:
[jjj Seeadler 25. april.
[S Mánafoss 5. maí **
IE Marietje Böhmer 16. mal
E Seeadler 23. maí
j&HULL:
p Seeadler 28. apríl.
p Mánafoss 8. maí **
iTfl Marietje Böhmer 18. mat
ffji Seeadler 25. maí
jfjjNEW YORK:
jfjj Selfoss 21. apríl
15 Brúarfoss 5. maí
JE Tungufoss 17. maí*
L Selfoss 31. maí
GAUTABORG:
nl Reykjafoss 22. apríl
ni Fjallfoss 26. apríl **
^ Reykjafoss 12. maí
|j=jj Fjallfoss 23. maí**
[5 KAUPMANNAHÖFN:
IE Fjallfoss 22. apríl**
U Gullfoss 26. apríl.
P Reykjafoss 10. maí
P Gullfoss 17. maí
p Fjallfoss 20. maí **
ÍHl KRISTIANSAND:
Fjallfoss 27. apríl *•
S Reykjafoss 13. maí
{§ Fjallfoss 24. maí **
ÍEOSLO:
E Rannö 27. apríl
P Reykjafoss 15. maí
P BERGEN:
p Fjallfoss 29. apríl **
OT Fjallfoss 26. maí **
KOTKA
jpjj Lagarfoss 24. apríl
Dettifoss um 29. april
JE Skip um 20. maí
j3 VENTSPILS:
P Dettifoss um 24. apriL
[p Lagarfoss 26. apríl
p GDYNIA:
3nl Dettifoss um 2. maí
□ni Skip um 18. maí
]ö * Skipið losar á öllum aðal-
=p höfnum Reykjavík, ísa-
p firði, Akureyri og Reyðar-
aHÍ firði.
Norðfirði.
p ** Skipið losar á öllum aðaL
3n! höfnum auk þess í Vest-
anl mannaeyjum, Siglufirði,
□nj Húsavík, Seyðisfirði af
^ Norðfirði.
p Skip, sem ekki eru merkt
p með stjörnu losa í Reykja-
aní vík. —
1 Ht
|[imskipafélag Islands