Morgunblaðið - 26.09.1967, Blaðsíða 3

MOKGU NBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. SEPT. 1967
3
Frá vinstri: Gimnar Guðmun dsson, framkvæmdastjóri Sinfó niuhljómsveitarinnar, Vilhjalm-
ur Þ. Gíslason ,útvarpsstjóri, og Bohdan Wodisczko, aðalstjór nandi Sinfóníuhljómsveitarinn-
ar starfsárið 1967 til ’68.
Fyrstu sinfoníutónleikarnir
á fimmtudagskvöld
— Bohdan Vfodiczko aðalstjórnandi
Sinfóníuhljómsveitarinnar í vetur
FYRSTU tónleikar Sinfóníu-
hljómsveitar Islands á þessu
starfsári verða á fimmtudaginn,
28. september og hefjast klukk-
an 20.30. Þá verða flutt: „Sym-
phonusche Metarmorphosen“ um
stef eftir Weber eftir Hindemith,
píanókonsert nr.' 3 í C-dúr op.
26 eftir Prokofieff og píanókon-
sert nr. 5 í Es-dúr eftir Beetho-
ven. Einleikari á tónleikunum
verður bandaríski píanóleikarinn
Augustin Anievas en stjórnandi
Bohdan Wodiczko og er þetta
þriðja starfsárið, sem Wodiczko
er aðalstjórnandi Siníóníuhljóm-
sveitarinnar.
1 vetur verða 18 sinfóníutón-
leikar í stað 16 í fyrra en einnig
lék Sinfóníuhljómsveitin á þrem-
tónleikum á Tónlistarhátíð Norð-
urlanda, sem haldin var í Reykja
vík dagana 17. til 22. september
sl. Á seinasta starfsári voru flutt
ir 48 opinberir tónleikar, undir
stjórn 9 hljómsveitarstjóra, en
36 einleikarar og einsöngvarar og
4 kórar komu fram me'ð hljóm-
svaitinni. Alls voru flutt 180 tón-
verk, þar af 16 verk eftir 9 ís-
lenzk tónskáld. 48 erlend verk
voru flutt í fyrsta sinn hérlendis
og frumflutt voru 5 íslenzk verk.
Leikið var við 36 sýningar í
Þjóðleikhúsinu og 11 verk voru
flutt fyrir Ríkisútvarpið sérstak-
lega. Þá voru farnar tónleika-
ferðir á fimm staði úti um land.
Áheyrendur í tónleikasal voru
um 34 þúsund.
Auk framangreindra 18 S’n-
fóníutónleika (A-flokkur) ‘ eru
fyrirhugaðir ein,s og á undan-
förnum árum sunnudagstónleikar
(B-flokkur), þar sem flutt verða
vinsæl klassisk tónverk. Ekki
verða seld áskriftarskírteini að
þessum tónleikum, eins og síðast-
liðið ár. Þá eru fyrirhugaðir sér-
stakir skólatónleikar með svip-
uðu sniði og á undaníörnum ár-
um. Um fyrirkomulag og fram-
kvæmd þeirra verður leitast við
að hafa sem nánasta samvinnu
við skólayfirvöld en siíkir skóla-
tónleika fyrir unglinga á aidrin-
um 16 til 21 árs gengu mjög
illa á síðasta starfsári. Voru átta
tónleikar fyrirhugaðir . en urðu
ekki nema fjórir vegna lélegrar
aðsóknar. Aftur á móti tókust
skólatónieikar fyrir börn á aldr-
inum 6 til 12 ára mjög vel og
verða fjórir slíkir tónleikar haldn
ir í vetur.
Alls munu sex hljómsveitar-
stjórar stjórna A-flokks-tónleik-
um Sinfóníuhljómsveitarinnar í
vetur auk Bohdan Wodiezko, þar
af þrír íslendingar. 21 einleik-
ari og einsöngvari munu koma
fram með hljómsveitinni auk
þess sem Söngsveitin Fílhar-
monía tekur bátt í einum tónleik-
unum, þar sem flutt verður
Requiem eftir Verdi.
Á starfsárinu mun Sinfoníu-
hljómsveitin hald,a tónleika á
ýmsum stöðum utan Reykjavík-
ur svo sem Akranesi, Keflavík,
Selfossi, Vestmannaeyjum, Akur-
eyri og víðar. Þá leikur hljóm-
ur imiu iiyjci siaiuruusi ■ uuryurucai
ÞESSI mynd er tekin í gær í
hinu nýja sláturhúsi í Borg-
arnesi, sem tekið er til starfa
og rekið með nýrri aðferð
slátrunar, þar sem frumskil-
yrðin eru, að sögn forráða-
manna, að vinnan gangi kerf-
isbundið og sem fljótast fyrir
sig og ennfremur sé aðstaða
til alls hreinlætis mun full-
komnari en gerist í sláturhús
um hér.
Sláturhúsið í Borgarnesi er
hið nýjasta og fullkomnasta
sem tekið hefir til starfa hér
á landi. Afköst þess eru nú
orðin, eftir viku þjálfun
starfsfólks, 2100 fjár á dag.
Allar starfsaðferðir eru með
nýjum hætti.
Þjálfari og kennari við
störf í hinu nýja húsi er Ný-
sjálendingurinn William
Apps, en í sínu heimalandi
stjórnar hann sláturhúsi, sem )
afkastar 12500 gripum dag-
lega. Kerfi það, sem notað er
í þessu nýja húsi er frá Nýja
Sjálandi.
(Ljósm. Hörður)
sveitin við þrjár sýningar í Þjóð- j
leikhúsinu: Galdra Loft, Horna-;
kóralinn og Brosandi land eftir;
Lehár. Einnig mun hljómsveitin
leika nokkur verk sérstaklega j
Ifyrir Ríkisútvarpið eftir því sem .
gietan leyfir.
Þetta er sjöunda starfsár Sin-
fóníuhljómsveitarinnar síðan Rík
dsútvarpið tók við rekstri hennar
en hljómsveitin var stofnuð ár-
ið 1950.
Á fundi með fréttamönhum í
gær ræddu þeir: Gunnar Guð-
mundsson, framkvæmdastjóri
ibljömsveitarinnar, Vilhjálmur Þ.
Gíslason. útvarpsstjóri og Bohd-
tan Wodiczko, aðalstjórnandi, um
isfarf Sinfoníuhljómsveitar ís-
'lands.
Kváðust þeir hafa orðið mjög i
undrandi yfir hinum lélegu
móttökum, sem skólatónleikarn-
ir í fyrra hlutu hjá unglingun-
um. Hefði ætlunin verið að
kynna unglingunum tónlist frá
hinum ýmsu timabilum með
átta tónleikum en aðeins fjórir
hefðu verið haldnir. Aitur á
móti hefðu börnin sótt sína
skólatónleika mjög vel. Sagði
Wodiczko, að hérna þyrftu
skólayfirvöld að ryðja brautina.
Tónlistin ætti að vera allra eign
og áhugi barnanna sýndi, að af
sliku gæti orðið. í fyrra hefði
unglingunum ver:ð boðið upp á
ágætis verk en áhugaleysi skóla-
valda hefði kæft tilraunina.
Kvaðst Wodiczko vona, að betur
tækist til í vetur. Þá ræddi
Wodisczko einnig hlutverk blað-
anna og sagði að mikið skorti
til, að þeirra hlutur á gagnrýni
og kynningu, á Sinfónáuhljóm-
sveitinni og verkum þeim, sem
hún flytti, væri sem skyldí. Blöð
in ættu að leiðbeina almenningi
en ekki aðeins tala um góðan eða
slæman leik hljómsveitarinnar
sjálfrar.
Útvarpsstjóri gat þess, að í
fyrra hefði tveim fyrirtækjum
verið boðið að koma á hljóm-
leika Sinfóníuhljómsveitarinnar
sér að kostnaðarlausu. Hefði
það verið tilraun til að iát.a Ihlljóm
sveitima ná til fieiri manna og
gefa öllum almenningi kost á að
njóta góðrar tónlistar. Þessi boð
hefðu bæði verið afþökkuð.
Gunnar Guðmundsson sagði,
að sú stefna hefði verið tekin,
að selja sem flest áskriftarskír-
teini fyrir starfsárið. Væri það
mikið sama fólkið, sem sækti
tónleikana, frá ári til árs. Vissu-
lega væri það ekki heppilegasta
stefnan en á meðan allur al-
menningur sýndi tónleikunum
ekki áhuga og ekkd væri hægt
að búast við breytilegum áheyr-
endahóp á hina ýmsu tónleika
sæju þeir sér ekki annað fært.
Þá lögðu þeir þremenningar
áherzlu á, að áfram yrði haldið
á þeirri braut að gera tónleik-
ana að almenningseign eins vitt
og auðið væri, jafnframt því
sem til þeirra yrði vandað,
þannig að þeir yrðu þeim til
ánægju, sem mest unna tón-
iistinni og bezt skyn bera á
hana.
Flúðu af
innbrotsstað
BROTIZT var inn í benzín-
afgreiðslu Esso við Borgar-
tún aðfaranótt sunnudagsins.
Sprengdu þjófarnir upp dyr og
salerni og ætluðu að brjótast
inn í afgreiðsluna gegn um
vegginn. Sást til þeirra og komst.
styggð að þeim, áður en þeim
tókst að rjúfa veginn. Lentu
þeir þá að flótta og hurfu út í
myrkrið.
Tolstöð stolið
úr lnnglerðabíl
BROTIZT var inn í eina af bif-
reiðum Ólafs Ketilssonar í fyrri-
nótt og talstöðinni stolið. Bifreið-
in stóð við Umferðarmiðstöðina
og hefur þjófurinn spennt upp
einn gluggann til að ná 1 tal-
stöðina.
STAK8TEINAR
Tvöíeldni
BYLTIN'G herforingjanna i
Grikklandi hefur vakið mikla
reiði um allan heim og mótmæla-
alda vegna þessa framferðis rís
stöðugt hærra. Hér á landi hafa
þessir atburðir verið fordæmdir
ekki síður en annars staðar óg
öll dagblöðin hafa reynzt á einu
máli um, að ekki megi láta sitja
við svo búið. í samræmi við al-
menningsálitið hér á landi hefur
ríkisstjórn íslands gerzt aðili að
kæru Norðurlandanna á hendur
grísku herforingjastjórninni inn-
an Evrópuráðsins. Þessari al-
mennu samstöðu hér á landi til
atburðanna í Grikklandi ber að
fagna. Það er ekki oft sem slík
samstaða er fyrir hendi. Hins
vegar vekur afstaða manna hér-
lendis upp spurningar um þá tvö-
feldni í afstöðu til ýmissa heims-
viðburða, sem alltof oft verður
vart meðal ákveðinna hópa hér
á landi. Hvaða munur er t.d. á
einræði herforingjaklíkunnar í
Grikklandi og einræði herfor-
ingja t.d. í Egyptalandi og öðr-
um Arabalöndum. Að vísu var
lýðræðislegu stjórnarfari fórnað
í Grikklandi, en þótt rotinni kon-
ungsstjórn hafi verið steypt af
stóli í Egyptalandi 1952 hafa
Egyptar ekki hlotið lýðræðislegt
stjórnanfar í þess stað. Hvaða
munur er á einræði herforingj-
anna í Grikklandi og einræði
flokksklíkunnar í kommúnista-
löndunum austan járntjalds?
Kommúnistar hér á landi hafa
réttilega fordæmt harðlega bylt-
inguna í Grikklandi, en hafa
þeir fordæmt einræðisstjórn
Flokksins i löndunum austan
járntjalds?
■í"
V iðskiptabönn
Sama tvöfeldni kemur fram á
sviði alþjóðamála þegar við-
skiptabönnum er beitt gegn til-
teknum þjóðum til þess að knýja
þær til breytinga á innánlands-
stefnu sinni. Þannig hefur rétti-
lega verið komið á viðtæku við-
skiptabanni gegn stjórn hvítra
manna í Ródesíu, sem neitar að
veita blökkumönnum þar i landi
sjálfsögð mannréttindi. En hef-
ur viðskiptabanni verið beitt
gegn Sovétríkjunum, Tékkósló-
vakíu eða öðrum kommúnista-
lönduin, þar sem t.d. rithöfund-
ar og aðrir listamenn njóta ekki
sjálfsagðra mannréttinda?
Kaldur veruleiki
Sannleikurinn er auðvitað sá,
að það eru ekki einungis komm-
únistar, sem gera sig seka um
tvöfeldni í afstöðu til heimsvið-
burða. Það gera stórveldin líka.
Afstaða þeirra byggist oft á því,
hvort þeirra eigin hagsmunir eru
í veði eða ekki. Bandaríkja-
menn hafa reynt að einangra
einræðisstjórn Kastrós á Kúbu
en hafa þeir tekið sömu afstöðu
til annarra einræðisstjórna í
Mið- og Suður-Ameríku? Hér er
það kaldur veruleikinn, sem
ræður. Málstaður lýðræðisins í
Grikklandi nýtur almenns stuðn-
ings um heim allan og ekki er
ólíklegt að sú samstaða muni
fyrr eða síðar knýja herforingja-
stjórnina grisku frá völdum. En
það væri óskandi að málstaður
lýðræðis nyti jafn víðtæks
stuðnings annars staðar, hvort
sem það væri í rómönsku Amer-
íku eða í A-Evrópulöndunum.
Er það ekki kjörið hlutverk fyr-
ir Norðurlöndin að beita sér
fyrir slíkri samstöðu um málstað
lýðræðis um heim allan pða
markast afstaða þeirra kannski
líka af tvöfeldni og köldum
veruleikanum?