Morgunblaðið - 10.10.1967, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. OKT. 1067
MAGNÚSAR
SKIPHOLTI21 símar 21190
eftir lokun iimi 40381
t ^SIM11-44-44
mniF/o/fí
Hver/isgötn 103.
Simi eftir lokun 31160.
LITLA
BÍLALEIGAN
Ingólfsstræti 11.
Hagstætt leigugjald.
Sím/ 14970
Eftir lokun 14970 eða 81748
Sigurður J ónsson
BÍLALEIGAN
- VAKUR -
Sundlaugaveg 12. Simi 35135,
Eftir lokun 34936 og 36217.
Flesl til raflapa:
Rafm agnsvör ur
Heimilstæki
tltvarps- og sjónvarpstæki
Rafmagnsvörubúðin sf
Suðuriandsbraut 12.
Sími 81670 (næg bílastæði).
AU-ÐVITAÐ
ALLTAF
Siðbót eða siða-
skipti?
J. G. skrifar:
Kærí Velvakandi!
Biskupinn yfir íslandi hei,
ir ritað prestum bréf og einn.
ig sent það blöðum og útvarpi
til birtingar, vegna þess ao
ákveðimi hefur verið svokall-
aður „siðbótardagur" í minn-
ingu þess, að á þessu hausti
eru 405 ár liðin frá því að
Lúter „festi athugagreinar sín
ar á hurð hallarkirkjunnar í
Wittenberg."
Það vekur athvgli mína, að
biskupinn talar jafnan um „sið
bótina“, og blöðin nota sama
orð, þegar þau skrifa sjáif-
stætt um þetta afmæli. Stund-
um tala þau um „siðabótina",
setn er rangnefni, því að hafi
einhver siður verið betrum-
bættur, þá var hann ekki nema
einn, þe.. hinn kaþólski siður.
Þetta er nokkuð hlutdrægn
islegt orðalag, og mun vera
langt síðan þetta orð, „siðbót“,
var lagt niður sem samheiti
atburðanna hér á miðri sex-
tándu öld, þegar danskir og
lágþýzkir plebejar og ribbald-
ar þvinguðu íslenzka höfðingja
og alþýðu alla til þess að
hverfa frá fornri trú. Beittu
þeir falsi, svikum og hreinu
ofbeldi, til þess að berja „sið-
bót“ sína í gegn.
★ Siðbylting
í rauninni er mér skapi
næst að nota orðið „siðbylt-
ing“ um þessa atburði, svo sem
Guðbrandur heitinn Jónsson
gerði ævinlega. En að því
slepptu, þá hefur sú hefð kom
izt á að nota orðið „siðaskipti"
enda er það orð alveg hlut-
laust og nær alveg yfir það,
sem um er að ræða. Hér var
einn siður aflagður og annar
tekinn upp; sem sagt höfð
siðaskipti.
Finnst mér nær að halda
því orði en að reyna að end-
urvekja notkun hins áróðurs-
kennda orðs „siðbót.“ Kaþólsk
ur siður var ekki bættur og
honum breytt yfir í einhverja
lútherska útgáfu af sjálfum
sér; heldur var hann hrein-
lega bannaður og lútherskur
siður upptekínn.
Börnin og stytt-
urnar við Stjórn-
arráðið
„Skrifstofustúlka" skrif-
ar:
„Kæri Velvakandi!
Tvær listakonur, þær Bar-
bara Árnason og Guðrún Jac-
obsen, hafa nýlega skrifað um
ófriðinn í krimgum listaverk
í borginni. Það eru víst fáar
styttur og fá iistaverk á al-
mannafæri I Reykjavík, sem
hafa ekki einhvern tímann
fengið heimsókr. pörupilta og
skemmdarvarga. Qft eru
krakkarnir þó bara að ólát-
ast og klifra utan í styttun-
um, án þess að gera sér grein
fyrir skemmdunum, sem þau
geta valdið.
En satt er það, sem þær
segja börnunum tiL Ég á oft
leið eftir Hverfisgötu neðan-
verðri og kemst þá ekki hjá
því að sjá krakka hanga utan í
styttum íslandsráðherra og
Danakonungs, sem standa víst
á mest áberandi stað í bæn-
um, við Lækjartorg neðan
Stjórnarráðsins. Aldrei hef ég
'heyrt eða séð nokkurn mann
amast við þvL að börnin klifr
um stytturnar. Einu sinni kall
aði ég til unglingsstráka, sem
príluðu upp eftir kommgi, en
fékk ekki nema skæting til
baka. í annað skipti benti ég
lögregluþjóni, seir þarna var
nærstaddur, á athæfi barn-
anna en í nágrenninu er venju
lega fjöldi lögregluþjóna, sem
láta eins og þeir sjái þetta
ekki. Lógregiuþjónninn leit
á klukkuna og sagðL að lög-
regluþjónn kæini ekki á vakt
í Stjórnarráðshúsinu fyrr en
kl. hálfsex. Þar með var mál-
ið útrætt af hans hálfu! Fram
til kl. hálfsex má því víst
skemma stytturuar að vild.
Hættulegt að hafa
afskipti af börnum
Annars er það víst
reynsla flestra, að betra er að
hafa sem allra minnst af-
skipti af börnuni, þótt maður
sjái eitthvað misjafnt til
(þeirra. Einhver skrifaði þér
um daginn og bað foreldra að
taka boga og örvar af börn-
um sínum, en ekki hef ég
heí mikla trú á, að þeir verði
almennt við þeirri ósk. For-
eldrunum virðist alveg sama
í sumar var ég eitt sinn á
gangi með unnusta mínum
uppi á Öskjuhlíð. Þetta var
sunnudagur og sólskinsveður,
svo að margt fólk var þarna
statt með börn sín. Á milli
hitaveitugeymanna var hópur
af börnum í grjótkasti. Þegar
ein valan flaug út á milli geym
anna og lenti rétt hjá' okkur,
kallaði unnusti minn: „Krakk-
ar mínir, hættið þessu grjót-
kasti.“ Börnin gerðu þá hróp
að honum, og fullorðna fólkið
leit illilega til okkar vegna
þessarar afskiptasemi. Ein
konan sagði jafnvel stundar-
ihátt, til þess að við kæmumst
ekki hjá því að heyra það:
Hann hlýtur að vera fullur!
Með þökk fyrir birtinguna,
Skrifstofustúlka."
Veitingabúð
Sigurður Magnússon hjá
Loftleiðum skrifar:
„Kæri Velvakandi!
Ég sá nýlega — innan gæsa-
lappa — orðið „Cafeteria“ 1
bréfi, sem þú birtir.
Einhvern tíma barst þetta
orð í tal við málhaga frænku
mína, sem vinnur við Alþýðu
blaðið. Ég kvartaði undan því
við hana, að ég hefði árang-
urslaust reynt að finna gott
íslenzkt orð til útrýmingar á
þessu erlenda heiti einnar
deildar Loftleiðahótelsins. Hún
hringdi skömmu síðar, kvaðst
'hafa lagt vandamál sitt fyrir
eiginmann sinn og spurði
'hvort tillaga hans VEITINGA-
BÚÐ, væri ekki athygli verð.
Ég ræddi þetta við nokkra
félaga mina hér hjá Loftleið-
um, og að lokinni þeirri skoð-
anakönnun ákváðum við, að
þar sem nú væri „kaffitería"
Loftleiða skyldi eftirleiðis
heita VEITINGABÚÐ.
Þetta verður að nægja til
þess að losa okkur við „kaffi-
teríuna“, en hins vegar væri
ekki úr vegi að birta tillögur
þeirra, sem e.t.v. kunna að
finna annað og betra heiti en
það, sem við erum enn ánægð-
ir með hérna á Laftieiðum —
VEITINGABÚÐ.
Sigurður MagnússonV
— Hver veit nema þetta orð
festist í málinu? Annars eru
menn stundum seinir til að
taka upp ágæt orð. Til dæmis
auglýsa öll blöðin enn eftir
„blaðburðarbörnum" og „blað-
burðarfólki", þrátt fyrir til-
lögu Norðmanns eins í þess-
um dálkum, að notað verði
orðið „blaðberar". Starfsmað-
ur Morgunblaðsins hefur
stungið upp á orðinu „útleigu-
bíU“ í stað orðskrípisins „bíla
leigubíl“, en það sést þó all-
oft enn.
Hjón — síldarvinna
Óskum eftir að ráða bæði karlmenn og
kvenfólk í síldarvinnu. Saltað inni, fríar
ferðir. Kauptrygging, Mötuneyti. Upplýs-
ingar í símum 40692 í Kópavogi og 51223
í Raufarhöfn.
íbúð óskast til kaups
80—130 ferm. í smíðum eða í nýlegu húsi (ekki
jarðhæð). Útb. 500—700 þús. Tilboð sem greini
stærð íbúðarinnar, stað, ástand og áætlað verð
sendist Mbl. fyrir 15. þessa mánaðar, merkt: „Fall-
eg íbúð 154.“
Borgfíröingafélagið
Spilakvöld verður í Tjarnarbúð. fimmtu-
daginn 12. okt. kl. 8.30.
SKEMMTINEFND.
Til leigu
af sérstökum ástæðum skrifstofup'áss þrjú herb.,
þar af tvö teppalögð með öllum skrifstofuáhöldum
í Miðbænum. Tilboð merkt: „Einstakt tækifæri
668“ sendist afgreiðslu Mbl. fyrir vikulok.
Veðskuldabréf
Hef kaupendur að fasteignatryggðum veðskulda-
bréfum.
Hrafnkell Ásgeirsson hdl.
Vesturgötu 10, Hafnarfirði.
Sírni 50318. — Opið 10—12 og 4—6.