Morgunblaðið - 10.10.1967, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. OKT. 106?

Útgefandi:
Framkvæmdast j óri:
Ritstjórar;
Ritstjórnarfulltrúi:
Fréttastjóri:
Auglýsingar:
Ritstjórn og afgreiðsla:
Auglýsingar:
t lausasölu:
Áskriftargjald kr. 105.00
Hf. Arvakur, R’eykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Jphannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
■Árni Garðar Kristinsson.
Aðaistræti 6. Sími 10-100.
Aðalstræti 6. Sími. 22-4-80.
Kr. 7.00 eintakið.
á mánuði irinanlands.
ALÞINGI SETT I DAG
k Iþingi íslendinga kemur
saman til fundar í dag, í
fyrsta sinn að afloknum þing-
kosningunum, sem fram fóru
í vor. Að þessu sinni taka all-
margir nýir þingmenn til
starfa á þingi og mun þjóðin
vænta sér mikils af störfum
þeirra.
Allmiklar breytingar hafa
orðið í efnahags- og atvinnu-
málum þjóðarinnar síðan Al-
þingi var sett fyrir einu ári.
Þá sáust að vísu fyrstu merki
þess, að erfiðleikar væru að
skapast í helztu markaðslönd-
um okkar íslendinga vegna
neikvæðrar verðlagsþróunar,
en þá var hins vegar ekki
hægt að sjá fyrir hversu víð-
tæk eða langvarandi sú þróun
mundi verða. Ríkisstjórn og
Alþingi beittu sér þá fyrir
ákveðnum aðgerðum til þess
að létta undir með höfuðat-
vinnuvegum þjóðarinnar.
Verðstöðvun var komið á til
þess að koma í veg fyrir frek-
ari hækkun á framleiðslu-
kostnaði, verkalýðshreyfingin
tók þeim ráðstöfunum með
skilningi og þegjandi sam-
komulag varð um, að ekki
yrðu kaupgjaldshækkanir á
þessu tímabili. Ennfremur
var greidd uppbót á fiskverð
og sérstakar ráðstafanir gerð-
ar til þess að létta undir með
hraðfrystiiðnaðinum jafn-
framt því sem allsherjarrann-
sókn var hafin á rekstrarað-
stöðu frystihúsanna. Þegar
Alþingi verður sett í dag
blasir sú staðreynd við þing-
mönnum, að verðfallið hefur
haldið áfram og jafnframt
hefur orðið alvarlegur afla-
brestur á vetrarvertíð og allt
enn í óvissu um síldveiðarn-
ar, þótt þær virðist nokkuð
vera að glæðast nú. En jafn-
vel þótt takist að salta upp í
samninga er ljóst, að útflutn-
ingstekjur þjóðarinnar munu
minnka mjög verulega, lík-
lega um 1300—1500 milljónir.
á þessu ári. Það verður höfuð-
verkefni Alþingis að ráða
fram úr þeim erfiðleikum,
sem af þessu hafa skapazt.
En hér þarf einnig fleira til
að koma en aðgerðir Alþing-
is. Þær munu aðeins koma að
takmörkuðu gagni, ef fólkið
í landinu og hagsmunasam-
tök þess leggja ekki einnig
sitt af mörkum til þess að
ráða fram úr þeim vanda, sem
orðinn er.
Samtök verkalýðs og vinnu
veitenda eiga hér mikinn hlut
að máli. Allt frá því er júní-
samkomulagið var gert hefur
nánari samvinna og ríkari
skilningur verið með þessum
aðilum og ríkisvaldinu en áð-
ur var. Nú þurfa þessir að-
ilar að meta þær staðreynd-
ir, sem fyrir liggja, og von-
andi markast afstaða þeirra
til nauðsynlegra aðgerða af
sömu ábyrgðartilfinningu og
þeir hafa sýnt undanfarin ár.
Með sameiginlegu átaki mun
þjóðin komast í gegnum þá
erfiðleika, sem nú steðja að.
Landsmenn allir munu vænta
sér mikils af störfum þessa
þings og jafnframt að hin
áhrifamiklu hagsmunasamtök
í landinu leggi sitt lóð á vog-
arskálarnar til þess að vel
megi til takast.
STÓRT ÁTAK
í HÚSNÆÐIS’
MÁLUM
Á vegum Reykjavíkurborgar
hefur á undanförnum ár-
um verið gert mikið átak til
að bæta húsnæðisaðstöðu lág-
launafólks og fjölskyldna,
sem búa við erfiðar aðstæður.
Samtals hefur borgin byggt
808 íbúðir, sem seldar hafa
verið með hagkvæmum kjör-
um. Árið 1966 voru teknar í
notkun 68 íbúðir, sem leigðar
voru öldruðu fólki, einstæð-
um mæðrum og öryrkjum.
1965 voru teknar í notkun 54
íbúðir, sem leigðar voru barn-
mörgum fjölskyldum og 1964
voru teknir í notkun 48 íbúðir
sem einnig voru leigðar. Á
tímabilinu 1961—62 voru 108
nýjar íbúðir byggðar og seld-
ar á vegum borgarinnar og
1963 seldi borgin 128 íbúðir
með hagkvæmum kjörum.
Nú fyrir skömmu er lokið
fyrstu úthlutun íbúða, sem
byggðar eru á vegum Fram-
kvæmdanefndar byggingar-
áætlunar, en samtals verða
byggðar á hennar vegum 1250
íbúðir. Af þeim koma 250 í
hlut Reykjavíkurborgar, sem
mun leigja 200 þeirra, en
væntanlega selja hinar 50.
Fyrstu 52 íbúðir borgarinnar
verða tilbúnar á næsta ári og
verða þær væntanlega leigð-
ar. Markmiðið með bygging-
arstarfsemi þessari er hið
sama og Reykjavíkurborgar
að gera láglaunafólki kleift
af eignast eigin íbúðir, og er
það einnig í samræmi við
grundvallarstefnu Sjálfstæð-
isflokksins.
Það er jafnan álitamál,
hvort opinberir aðilar geti
byggt á jafn hagstæðu verði
og einkaaðilar og vissulega er
tilgangurinn með byggingar-
áætluninni ekki sá að draga
úr byggingarstarfsemi einka-
aðila, enda má búast við, að
það fólk, sem hlýtur þessar
íbúðir, hafi ekki fjárhagslegt
bolmagn til þess að kaupa
íbúðir á frjálsum markaði.
Y0USS0UP0FF príns,
morðingi Raspútíns látinn
NÝLEGA andaðist að heim-
ili sánu t Paría, Felix, prlnis
af Rússlandi, Youssonpoff,
áttræður að aldri. Á sínuin
tíma var haHn foringi flokks
manna, sem myrtu „miunk-
inn óða“, Raspútín. Prins-
inn fæddist í Sankti Pétuirs-
borg, 17. apríi 1887, og Vtar
í móðrtrætt kominm af ein-
hverri tríkustu og elztu ætt
Rústslands.
Faðirinin var liðsforingi,
sem er fram liðu stundir,
hækíkaður í tign, og var í
heiimsstyrjöldinni fyrri gerð-
ur að yfirhershöfðimgja í
Mosfevu, en því starfi hélt
hann elklfci lengi, því að agi
hans á fólkinu var heldur
af iéttara tagimi, en mun hon
um hafa þar gengið tii föður-
landsástin,
Gg er löndum hans, jafn-
framt honum sjálfum, ofbauð
hve veiL þýzkum þar í borg-
in-ni gekk með verzlunarstörf
sín og er þeir í hamsiausri
reiði sánni yfir þessu kveiktu
í verzlunum og heimiium
Þjóðverjanna, sýndi hann lít-
inn álhuga á að stöðva hermd
arverfein.
Zarinn reiddist og yfir-
hershöfðinginn var leystur
undan ábyrgð stöðu sinnar.
Sem barn var Youissoupoff
lítið augnayndi, en er fram
liðu stundir varð ha'nn mesta
glæsimenni.
Hainn fór 1909 til Oxford
til að ganga frá sínum slkóla-
málum, og samtímis því festi
hann kaup á nokknu af fevik-
fénaði. Stærni skepnurnar
sendi hann heim tii Rúss-
lands, en smádýrin tók hann
með siér á Hótel Carlton.
Ekki er óiíMegt, að ensk-
um mönnum hafi þótt það
nýstárleg sjón að sjá meðal
hótelgesta fiðurfé með meiru,
vappandi um anddyri gisti-
hússin®. Menn áttu og eftir
að minnast hains í Oxford.
Það var þetta sama ár,
sem hann hitti Raspútín
fyrst. Og efeki hefur honum
nú beinit litizit á fuglinn, því
að hann á að hafa sialgt: „Frá
fynstu hafði ég ímugust á
sjálfistrausti hans og eítthvað
var í fari hans, sem vakti
með mér viðbjóð“.
Nsestu þrjú árin var hann
s’vo í Oxfond, og voru þau
með ndkkrum glæsibrag.
Hann vatoti tal9vert um næt-
ur, dáði rússneska sígauna
og sönig fallega tenúrrödd.
Hann framdi mörg strákapör
þar og var á því sviði enginn
viðvaningur. Hann kynntist
öllum fegurstu konum Eng-
lands og var ánægður þar.
1914 gekk hann að eiga
írinu, frænku Zar®ins. í
heimsstyrjöldinni fyrri ávann
hann sér viðurkenningu ver
aldarsögunnar. Er leið að ára>
mótuim 1916, fór að gæta
munnmsela um vaMaleysi
Zarsins, en meira þó miunn-
mæla um Raspútín og völd
hans yfir keisarafrúnnii, er
Youssoupoff
nanglaga var sögð þýzk sinn-
uð. Raunveruleg áhrif Rasp-
últins yfir henni voru hins-
vegar helzt í sambandi við
erfðaprinsinn unga, en hann
var heiilsuvei-li.
Felix, prins, Youisisouipoff,
ákvað að fyrir föðurlandið
yrði bjargræðið að ráða Rasp
úti.n af dögum. Hann trúði
nú Dmitri s-tórhertoga fyrir
þessum áfor-muim sínum og
tók svo að kynna sér tounn-
inigjahóp Raispútíns og síðair
að stunda hann af alvör-u,
með fjörráð á prjónu-num.
í dasemlber 1916 var ailt
tiíibúið til þess að hrinda í
firamkvæmd áfor-mi þess-u, og
var nú boðið til gleðskapair
í h-öll Felix pri-ns, og ein-
h-ver óstoöp bökuð af blásýru'
tertum og kökuim á heimlil-
iruu fyrir veizlu! þeissa.
En hvernig, s-ern nú á því
stóð, þá lá við, að áfiormið
yrði eyði'lagt; ef til vill hafði
ein-hver mis-st kjarikinn, og
ekki farið efltir því, sem fyrir
hann h-a-fði verið la-gt er á
voru lögð ráðin, því að ein-
hver ókjör lét Raspútin i
si-g atf þesisu l-os-t-seti, án þesis
svo miMð sem að blikna. Eit-
rið hiaut að hafa gleymzt.
Felix g-erðist nú all ókyrr,
er allt ætlaði að fara út um
þúfur, leiddist þófið, hleypti
af skamimbysisu sinni og
hæfði í hja'rtais-t-að. Nú ætlaði
han-n að sæfcj-a einihvern af
tryggum virmwn sínum, er á-
tekt-a biðu á efri hæð húsis-
ins, er hann sá Rapsúptín
Hins vegar munu allir vona
að þessi tilraun takist vel.
Framkvæmdanefndin hefur
nú úthlutað 283 íbúðum í
Breiðholti. í viðtali við Mbl.
sl. sunnudag sagði Magnús L.
Sveinsson, skrifstofustjóri
VR, sem sat í úthlutunar-
nefndinni: „Nefndinni bárust
alls 1429 umsóknir. Var henni
því mikill vandi á höndum
við tillögugerðina, þar sem
stór hluti umsækjenda var í
brýnni þörf fyrir bætt hús-
næði og um 500 þeirra í mjög
brýnni þörf ... Enda þótt
margir hafi orðið útundan við
þessa fyrstu úthlutun tel ég,
leggj-a til útgöngu þrátt fyrim
skotið, er hafði hæft hann.
TaLsivert hafði Felix nú
heyrt um man-nlega yfirburði'
Ralspútíms; og er át Másýru-
bollanna hafði etokert fengið á
hann og nú að síðustu ekki'
stootið, sem hann sfea-uf hann,
þá var honu-m n-óg boðið, og
kom h-omum til hj-álpar Puri®-
hkevitcih, félagi í Duma, er
ska-ut Ra-spútín öðru sinni, o-g
féll hann þá loks daiuðuir til)
j-a-rðar.
Þeir snöru-ðu nú Leif-um
Rasipútíns í vagm, sem Dim-
itri stór hertogi ók, og fiuttu
þær allit, hivað af tók yfiir að
Nevu flj-óti og fleygðu þeim-
niður um sprumgu á í&n-um-,
í þeiirri von, að þær bærúsfc
tiil sjávar. Þetta va-r að tovcMdii
dagis, 29. des. 1916.
Ýms-um var fróttin lijúf, en
etoki hægt um vik fyrir fólk-
ið a-ð taika landsstjóm í sínar
hen-dur, þar sem einvaldu-r
ríkir. Svo var ekki heldur
þarna.
Einhver hafði orð-ið þes-s
var, er p'urishkevitch hleypti
bana'skoti af á Raspútín, lög-
regdan tólk málið í sínar hand-
ur líkið fa-nn-st og það sem
verst var: Zarinm og d-roittn-
ing hans voru öskuvond.
Nú var Dimitri, stór hertogi,
send-u-r í ú tlegð til Pensíu og
vesalings Felix, prin®, til
Rakitnoe í veldinu-. Kursk,
og þa-r-na át-ti hamn a'ð dúsa.
Til-gangur morðsins á Raspú
tín ha-fiði geigað.
Það vor arðdð otf áli-ðið styr-
jöíldina, til að þjóna meint-
um til'gangi þes-s, en hann var
sá, að styrkja o-g en-durnýja
hin hnignan-di öfl Rússilands.
í stað þes-s sfcuðla-ði það
s-tjórnleysi og byfit-ingu. Yoss-
oupocff fjöls'toylclan áitti meira
láni a@ fagna en margar því
hún steig á sikípsfjöl í Yalfca á
Krímisskaga á Krimskaga í
apríl, 1919.
Felix, prins reit tvær bæk-
ur í útl-egð sinni. Hin fyrri
var: „Rapisútim, völd hams og
dróp, rituð 1927 og „Heillum
hionfinn", rituð 1953. Báðar
bækurnar eru ritaðar á
franska tungu af mikiili snilIL
Sa-gt er frá því, að dóttir
Raspútins, Ma-ría, 68 ára göm
u-1, hafi fregnað lát You-ssou-
poff, gama-is og farlama.
Mun henni hafa verið þetta
nolkkur fróun, en-da þótt fund
um þeirra hafi aldrei borið
saman. Hann eyddi efri ár-
um sínum í París, en hún í
Kaliiflorníu. Orð hennar um
föðurinn eru eðlilega hin ást-
úðlegustu og segir „News-
week, að hún hafi sa-gt han-n
búa yfir yfirnáttúrulegum
hæfileikum.
að með þessari framkvæmd
hafi verið stigið langstærsta
skref, sem hingað til hefur
verið stigið, til að koma til
móts við það fólk, sem ekki
getur byggt eða keypt íbúðir
á hinum almenna markaði."