Morgunblaðið - 23.11.1967, Blaðsíða 17

Morgunblaðið - 23.11.1967, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. NÓV. 1967 17 ,Átök við aldahvörf' framhald sjálfsœvisögu Jónasar Þorbergss. 1 FYRRA kom út bókin ,,Brét til sonar míns“, sem er fyrra bindi endurmininga Jónasar Þorbergs- sonar fyrrum útvarpsstjóra. Seg- ir Jónas þar frá bernsku sinni og uppvexti í iÞngeyjarsýslu, bú- skaparháttum í sveitum þar á þeim árum, skólanámi sínu á Ak- ureyri, Ameríkuvist sinni og loks því, er 'hann aftur fluttist heim til íslands til búsetu og starfa. Jónas Þorbergsson. Nú er komið framhald þessarar bókar pndir heitinu „Átök við aldahvörf". Spannar sú bók yfir viðburðarríkasta tímabil ævi Jónasar, það tímibil, sem hann nefnir ævistarfið. Hann segir þar frá ritstjórnarárum sínum á Ak- ureyri og í Reykjavík, en eins og kunnugt er ritstýrði hann Degi og Tímanum um alllangt skeið j og þótti harðskeyttur og óvæg- inn í ritdeilum. Hann segir frá svæsnum átökum nýrra blaða og stjórnmálaflokka frá þessum tíma og aldahvörfum þeim, sem verða upp úr lokum sjálfstæðis- baráttunnar 1918. Jónas var kosinn á þing fyrir Daljmenn árið 1931, en átti þar skamma setu, vegna stofnunar og starfa við Ríkisútvarpið, sem þá var að komast á legg. Lýsir 'hann allnáið aðdraganda að þingrofiniu og eftirköstum þess og koma þar margar kunnar stjórnmálakemp- ur við sögu. Hann segir frá stofn un Happdrættis Háskólans og Kristneshælis. Loks er langur ur þáttur um stofnun og starf- semi Rikisútvarpsins, en eins og kunnugt er stjórnaði Jónas þeirri stofnun fyrstu tuttugu og þrjú árin, sem það starfaði. Saga Jónasar Þorbergssonar snertir mjög sögu síðustu áratug- anna þar sem margir núlifandi menn koma við sögu, ekki hvað sízt þeir, sem stóðu í eldi stjórn- málanna á þessum árum, jafnt samherjar Jónasar sem .andstæð- ingar. Bókin er 340 bls. að stærð. Út- gefandi er Skuggsjá. — Kosið í nefndir Framh. af bls. 12 Varamenn: Af A-lista: Guðmundur V. Jós efsson, Hafsteinn Baldvinsson og Lúðvík Gisurarson. Af B-lista: Guðjón Styrkárson. Af C-lista: Sigurður Baldurs- son. Verðlaunanefnd Gjafar Jóns Sigurðssonar Af A-lista: Þór Vil'hjálmsson, prófessór og Þórður Eyjólfsson fyrrv. Hæsta réttardómari. Af B-lista: Magnús Már Lárus- son, prófessor. Stjórn Minningarsjóðs Jóns al- þingismanns frá Gautlöndum: Af A-lista: Sigurður Jónsson, verkfræðingur. Af B-lista: Jón Gauti Péturs- son. Framkvæmdastjóri Söfnunar- sjóffs fslands Frú Gunnlaug Briem. Útvarpsráff Affalmenn: Af A-lista: Sigurður Bjarnason ritstjóri, Þorvaldur Garðar Kristjánsson, framkvæmdastjóri, Kristján Gunnarsson skólastjóri og Benedikt Gröndal alþingismað ur. Af B-Iista: Þórarinn Þórarins- son alþingismaður og Þorsteinn Hannesson. Af C-Iista: Björn Th. Björns- son listfræðingur. Varamenn: Af A-lista: Gunnar G. Schram deildarstjóri. Valdimar Kristjáns son viðskiptafræðingur, Ragnar Kjartansson framkvæmdastjóri og Stefán Júlíusson. Af B-lista: Tómas Karlsson blaðamaður og Ólafur Ragnar Grímsson hagfræðingur. Af C-lista: Óskar Halldórsson cand. mag. Stjórn síldarverksmiffju ríkisins Affatmenn: Af A-lista: Sveinn Benedikts- son framkvæmdastjóri, Sigurður Ágústsson fyrrv. alþingismaður og Jóhann Möller bæjarfulltrúi. Af B-lista: Eysteinn Jónsson alþingismaffur. Af C-lista: Þóroddur Guð- mundsson, Siglufirði. Varamewn: Af A-lista: Sverrir Hermanns- son, Eyþór Hallsson og Kristján Sigurðsson. Af B-lisba: Jón Kjartansson. Af C-lista: Tryggvi Helgason. Tryggingaráff Affalmenn: Af A-Iista: Gunnar Möller, Kjartan J. Jóhannesson og Björg vin Guðmundsson. Af B-lista: Ásgeir Bjarnason, alþingismaður. Af C-lista: Geir Gunnarsson, alþingismaður. Varamenn: Af A-lista: Guðmundur H. Garðarsson, Ágúst Bjarnason og Karl Steinar Guðnason. Af B-lista: Baldur Óskarsson. Af C-lista: Adda Bára Sigfús- dóttir. Ve rffl agsnef nd Af A-lisba: Ólafur Björnsson prófessor, Björgvin Sigurðsson og Jón Sigurðsson skrifstofu- stjóri. Af B-lista: Stefán Jónsson. Af C-lista: Hjalti Kristgeirs- son. Flugráff Affalmenn: Af A-lista: Alferð Gíslason bæjarfógeti og Jón Axel Péturs- son bankastjóri. Af B-lista: Þórður Björnsson. Varamenn: Af A-lista: Guðmundur Guð- mundsson slökkviliðsstjóri og Björn Pálsson flugmaður. Af B-lista: Guðbrandur Magn- ússon. Úthlutunarnefnd listamanna. Af A-lista: Andrés Björnsson lektor. Hjörtur Kristmundsson skólastjóri. Magnús Þórðarson framkvæmdastjóri og Helgi Sæ mundsson ritstióri. Af B-lista: Halldór Kristjáns- son frá Kirkjubóli og Andrés Kristjánsson ritstjóri. Af C-Iista: Einar Laxness. Yfirkjörstjórn Reykjaneskjör- dæmis Af A-lista: Guðjón Steingríms- son, Hafnarfirði, Ólafur Bjarna- son, Brautarholti og Ásgeir Ein- arsson. Keflavík. Af B-lista: Björn Ingvarsson, lögreglustjóri. Af C-lista: Árni Halldórsson, Kópavogi. Varamenn: Af A-lista: Tómas Tómasson, Kristinn Víum Jóhann Þorsteins son. Af B-lista: Þórarinn Ólafsson. Af C-lista: Hjörleifur Gunn- arsson. Yfirkjörstjórn Reykjavíkur Affalmenn: Af A-lisba: Páll Líndal, Hjört- ur Torfason og Eyjólfur Jónsson. Af B-lista: Jón A. ólafsson. Af C-lista: Halldór Jakobsson. 142 þúsund stór- gripum slátraö London, 22. nóv. — (NTB) MÁNUÐUR er nú liffinn frá því gin- og klaufaveiki varff vart í Bretlandi, og er hér um aff ræffa versta faraldur veikinnar á þess ari öld. Hennar varff fyrst vart á búgarffi einum í Wales, en hefur síffan breiðzt mjög út, allt norffur til landamæra Skotlands. Um fjögur þúsund gripum var slátraff í dag í því skyni aff reyna aff hefta útbreiffslu veikinnar, og hefur þá alls veriff sltáraff 142 Jónas St. Lúðvíksson „A helvegum hafsins" - 5. frásagnabók Jónasar St. Lúðvikssonar ÚT er komin hjá Ægisútgáf- unni bókin „Á helvegum hafs- ins“ sem geymir sannar frásagn- ir sjómanna á hafinu, af slys- förum og hetjudáffum. Bókin skiptist í sex frásagnarkafla um örlagaríka atburffi er orffiff hafa á hafinu og hetjudáffir sjómanna. Jónas St. Lúðvíksson hefur tekið efni þessarar bókar saman, þýtt og endursagt. Er þetta fimmta bók Jónasar um slíkar hetjudáðir og frásagnir, en hin- ar fjórar fyrri „Brimgnýr og boðaföll“, „Brotsjór og bylgju- rót“, „Hafrót og holskeflur“ og „Sjóslys og svaðilfarir" eru all- ar uppseldar. Jónas St. Lúðvíksson er fædd- ur í Vestmannaeyjum, þar sem sjómennska er snarasti þáttur- inn i lífi og starfi fólksins. Hef- ur Jónas lengi lagt stund á frá- sagnir af sjóslysum og afrekum sjómanna í hættum og mann- raunum og er manna kunnugast- — Ástardrykkurinn Framh. af bls. 8 stundum ekki hafa mátt þrengta vera, þegar þangað var kornið á þriðja tug manna. En fram úr öllum slíkum vanda hafði leik- stjórinn, Gísli Alfreðsson, ráðið með lipurð og hugkvæmni og notið til þe.ss aðstoðar Þórhild- ar Þorleifsdóttur, sem stjórnaði nokkrum sviðsatriðum. Allar hreyfingar voru- furðu frjáls- legar, þrátt fyrir þrengsilin á sviðinu, og mun' leikstjórinn hafa átt mikinn og góðan þátt í þeim léttleikablæ, sem yfir sýningun'ú var. Það mundi hafa þótt léleg spá fyrir bráðum tveimiur áratugum, þegar ópera var að nema tand í Þjóðlikhúsinu, að á þessu herrans ári yrði fagnað ópe:u- sýningu, þar. sem tvö píanó kæmu í stað hljómsveitar. Víst er það ekki fagnaðarefni ,,í sjálfu sér“, en við það verður þó að una, meðan hér er ekki búið betur að þessari listgrein. Hér vill það til, að Ástadrykk- urinn er eindregin „söngópera", og svo 'hitt, að undirleikurinn var í öruggum höndum, þar sem voru Guðrún Kristinsdóttir og Ólafur Vignir Albertsson. Textaiþýðinig Guðmundar Sig- urðssonar virtist mjög vel af hendi leyst, oft hnyttin og að mestu laus við þann þýðingar keiim, sem oft vill loða við verk af þessu tagi. En á einstaka stað hefði mátt hagræða nóbunum betur við textann til þess að koma í veg fyrir rangar eða óheppilegar áherzlur. Það er rík ástæða til að fagna framtaki þess hóps listamanrva, sem að þessari sýningu stendur, og þakka Ragnari Björnssyni forustuna fyrir því vaska Uði. Þess er óskandi, að þessi tilraun hljóti þær undirtektir, sem hú.i á í fyllsta máta skilið, svo að tryggt sé að framhald verði á starfseminni til aukinnar og vel kominnar fiölbreytni í íslenzku listalifi. Jón Þórarinsson. ur orðinn innlendum og erlend- um stórviðburðum á hafinu. í hinni nýju bók „Á helveg- um hafsins" er sagt frá þýzka beitiskipinu Blúcher sem reyndi siglingu inn Oslófjörð í styrjöld- inni, en var sökkt og um 1500 Þjóðverjar fórust. Þá er sagt frá „Monte Cevant- es“ 15000 lesta farþegaskipi og örlögum þess er það strandaði og fórst við suðurodda Amer- íku. í kaflanum „Ægislys á Eystra- salti“ er sögð saga þýzka skips- ins „Múnchen 111“ (siðar Steub- en). Það átti viðburðaríka sögu en fórst á tundurskeyti og fórust 4000 manns. Er rakin saga þessa slyss. „Upp á líf og dauða“ segir frá árás Japana á Pearl Harbor og átökum banadrískra sjóliða við Japani siðar. Rakin er saga þess er kafbáturinn Albacore ræðst á 34 þús. lesta japanskt skip og sökkvir því. Þá er löng og ítarleg frásögn um Titanic-slysið og rakin saga þess. Segir höfundur að í þess- ari frásögn skýrist margt sem ekki hafi komið fram áður. Loks er kaflinn „Aleinn gegn úthafinú' og segir frá‘ því er 24 ára gamall Norðmaður synti með línu milli skipa á hafi úti í stór- sjó og stormi. Hann starfar nú í Álasundi og segir sjálfur sög- una af afrekinu sem gerði hann víðfrægan á sínum tíma. — Mikil sala Framh. af bls. 3 við verðlagsyfirvöld“. Sem fyrr segir, seldust spariskírteini fyrir um 36 milljónir króna á þremur dögum. Morgunblaðið fékk eftirfarandi upplýsingar hjá Seðlabankanum: Á mánudag voru eftir 10 milljónir frá fyrri útgáfu og 25 milljónir frá þeirri síðari. Það getur verið að eitthvað örlítið meira verði sett á markaðinn til þess að fara hærra í þessa heimild ríkis- stjórnarinnar til lántöku, en þau yrðu þá aðeins seld sam- kvæmt pöntun. Þessi spari- skírteini er hægt að fá fyrir 500, 1000 og 10.000 krónur og þau eru laus til útborgunar þremur árum eftir að þau byrja að bera vexti. Lengst má geyma þau í tólf ár og vextirnir eru 6%. ÁRMÚLA3 SÍMI 38900 þúsund nautgripum, svínum og geitum frá því faraldurinn hófst. Brezkir bændur hafa nú lagt fram kröfu á brezku stjórnina um skaðabætur fyrir gripinu, sem slátrað hefur verið, og hljóð ar krafan upp á sex milljónir sterlingspunda. Er tekið fram, að þetta sé aðeins bráðabirgða- upphæð, sem berytist að sjálf- sögðu eftir því sem sláturgrip- unum fjölgar. Auk þess benda bændurnir á, að erfitt sé að meta tjón þeirra aðila, sem nú verða að koma sér á fót nýjum hjörð- um í stað þeirra, sem slátrað hefur verið. Talsmaður brezka landbúnað- arráðuneytisins sagði í dag, að ómögulegt væri að spá um það hvenær faraldurinn næði há- marki, því daglega væru skráð ný tilfelli. Slátrun væri því hald ið áfram jafnt og þétt. Reynt er að halda faraldrin- um innan vesturhéraða Bret- lands, og eru bændur, dýralækn ar og sveitir lögreglu og her- manna á verði til að fylgjast með því að flutningabann á bú- peningi verði haldið. Var bann þetta sett á í síðustu viku, auk þess sem allar dýrasýningar voru bannaðar. í dag var tilkynnt að allir herflutningar væru stöðvað ir í Wales, og írska ríkisstjórn- in hefur tilkynnt að frá og með morgundeginum verði bannað um óákveðinn tíma, að koma með bifreiðir og önnur farartæki til landsins. Vegna niðurskurðar bústofns- ins á mörgum bæjum, er óttazt að atvinnuleysis gæti á næstunni meðal landbúnaðarverkamanna. Þessir verkamenn hafa þó nóg að gera sem stendur, því land- búnaðarráðuneytið hefur ráðið þá til að sjá um greftrun slátur- dýranna. Nokkuð hefur verið rætt um að gin- og klaufaveikin geti valdið kjötskorti í Bretlandi, en þessar lausafregnir hafa verið bornar til baka. Segir talsmaður landbúnaðarráðuneytisins enga hættu á skorti, því 35 milljónir stórgripa séu utan sýktu svæð- anna í Bretlandi, auk þess sem alltaf sé unnt að flytja inn við- bótarkjöt erlendis frá. Þótt fjöldi landbúnaðarverka- manna hafi að undanförnu unn- ið við að grafa hræ slátraðra dýra, hafa þeir engan veginn undan. Víða hefur hræjunum verið hlaðið í stafla, sem síðan hefur verið kveikt í. Er þessi að- ferð einnig talin öruggari, því ekki er álitið víst, að sýkillinn verði skaðlaus þó skrokkarnir séu grafnir. LOFTU R H F. Ingólfsstræti 6. Pan'ið tíma í síma 14772. HÖRÐUR EINARSSON héraðsdómslögmaður MÁLFLUTNINGSSKRIFSTOFA Blönduhlið 1. — Sími 20972. Borvélai frá kr. 1000,- Slipivélar frá kr. 1400.- Stingsagir frá kr. 1400.— Hjólsagir frá kr. 2500.— dyrasímar innanhússsímar og alls konar rafmagns- vörur. Verzlunin cté/'a/z % jírnnílá 14 sirni 37700 L_______________________

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.