Morgunblaðið - 29.11.1967, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 29. NÓV. 1967
19
— Utvarpsumræður
Framíhald af bls. 17.
ri@I. Lánasjöðir landíbúnaðarins
verða efeki fyrir skakkaföllum
vegna gengislbreytdngiar að þessu
sinini. eins og á valdatíma Fram-
sóknar. StofnLánadeildin mun
halda áifiram að eflast og tryggja
áfnamlhaldandi framfarir í 'and-
búnaðinum. Á síðastliðnu sumri
bar talsvert á kalsikemmdium í
túnum í einstöiku landshlutum.
Hafa ráðstafanir verið gerðar til
að létta nokkuð undir með þeim,
sem torðast urðu úti með því að
effla Bjargráðasjóðinn og gera
honum mögulegt að veita lán og
greiðslur samkvæmt tillögum sér
stakrar nefndar sem skipuð var
til þess að gera atlhuganflr á því,
hvernig helzt mætti bæta það
tjón, sem af kalskemmdunum
tofur Motizt.
Miklar raforkuframkvæmdir
Hér á landi er mikil vatnsorka
og jarðhiti, sem má virkja í þágu
landsmanna. Vegna þess hvað
markaðurinn Ihetfur verið litill
hér á landi, hefir fram að þessu
verið virkjað í smááföngum, sem
hefur gert orkuna dýrari tíl
heimilisnota og iðnaðar, en verið
hefði, með því að ráðast í stærri
virkjun þar sem hvert virkjað
hestafl verður mun ódýrara en
í smærri virkjunum.
Virkjun Þjórsár við Búrfell er
stórvirkjun, sem gefur lands-
mönnum lægra raforkuverð en
orðið hefði með því að virkja
í litlum áföngum eins og áður.
Skilyrði fyrir stórvirkjun var að
tryggja sölu á nægilega stórum
hluta orkunnar. Það var gert
með því, að gera samning við
Svisslendinga um orkukaup til
áilbræðslunnar. Með því að haga
framkvæmdum þannig, getur
raforkuverð til landsmanna orð-
ið allt að 60% lægra heldur en
ef Þjórsá hefði verið virkjuð 1
litlum áföngum. Stjórnarand-
stæðingar sögðust vilja virkja
við Þjórsá, en þeir voru á móti
því að virkja á ódýran hátt. Þeir
voru á móti því að byggja kísil-
verksmiðju við Mývatn og þeir
voru á móti álbræðslunni, þeir
voru á móti stórvirkjun. Við
Búrfellsvirkjun vinna nú um
410 íslenzkir starfsmenn, við
Straumsvík 260, og í Kísiliðjunni
um 30, eða alls 700 manns við
þessar framkvæmdir. Við Kísil-
iðjuna munu síðar verða allt
að 100 starfsmenn. Hætt er við,
að erfitt hefði verið að finna at-
vinnu fyrir alla þessa menn, ef
ekki hefði verið ráðist í þessar
framkvæmdir.
Aðrar atvinnugreinar, svo sem
flugmál og siglingar, eru nú
mjög þýðingarmiklar og veita
þúsundum manna atvinnu. Ef
rétt er á haldið ætti að geta
orðið mikil aukning í þessum
þáttum atvinnulífsins á næstu
árum.
Stórátök í vega- og
hafnarmálum
f vega- og hafnarmálum hafa
verið gerð stórátök á undanförn-
um árum. Framkvæmdafé til
vega hefir aukizt um 550% á
síðustu 8 árum, en vegagerðar-
kostnaður aukizt á sama tíma
um 100%. Eigi að síður þarf hér
meira að gera, þar sem uppi eru
kröifur uim bætta vegi og að var-
anfegt slitlag verði sett á hrað-
brau'tir.
Aflatregða og verðfall
Eins og áður er sagt, hafa
undanfarin 8 ár verið tíma-
bil framkvæimda og attoÆna.
Á miðju ári 1966 dró bliku á
loft, þar sem verðfall varð mikið
á útflutningsafurðum þjóðarinn-
ar. Þetta verðfall hefur haldizt
og aukizt á ýmsum vörum. Við
verðfaRið hefir það bætzt, að
aflinn er miklu minni en hann
var árin 1965 og 1966. — Má
því segja, að aflatregðan og
verðfallið komi mjög þungt
niður á þjóðarbúskapnum.
— Er talið að tekjumissir
þjóðarbúsins á yfirstandiandi ári
verði um 30% miðað við sl. ár.
Af þessum sökum hefir síðustu
vikurnar verið rætt um kjara-
skerðingu og erfiðleika atvinnu-
veganna. Ríkisstjórniin reynir,
með ýmsum ráðstöfunium að
stuðla að því a@ kjaraskerðingin
verði sem minnst. Þessvegna eru
sérstaklega athugaðir möguleikar
á að bæta fyrir þeim, sem verst
eru settir, með því að hækka
tryggingabætur á eUi- og örorku
lífeyri ásamt bótum til barn-
margra heimila. Þá er einnig í
athugun tollalækkun. Gengi sterl
imgspundsins var fellt. Allir eru
sammála um. að íslendingar sem
seija mi'kið á brezkan markað og
til þeirra landa, sem haga genig-
isskráningu í samræmi við sterl-
ingspund, gátu ekki aninað en
breytt krónunni eftir að Bretar
höfðu lækkað gengið. Ríkisstjórn
in taldi eðlilegt að stíga sporið
nokkuð stærr a til. þess að skapa
útgerðinni þann rekstrargrund-
vöH, sem gerði hermi möguegt
að starfa án styrkjia úr ríkissjóði.
Til þess að gengisbreytingin nái
tilætluðum árangri, þarf að gera
það sem unnit er til þess að halda
reksturskostnaðinum niðri og
vinna gegn því að verðlag hækki
umfram það, sem brýnasta nauð-
syn krefur. Með því gengi, sem
nú gildir. batnar aðstaða hjá út-
fkitmngsatvinnuvegunum' í sam-
keppninni við erlenda aðila. At-
vinna mun örfast í landinu og
atvinnuleysi ætti að vera útilok-
að. Uppbygging atvinnuveganna
'getuir haldið áfram og lífskjörin
farið batnandl á ný.
Þjóðin vill ekki vinstristjórn-
arforustu til valda á ný. Van-
ti auststillagan verður felld, til
huggunar öllum, sem vilja áfram
framfarir og uppbyggingu í
landinu.
Magnús Kjartansson sagði að
á undanförnum tveimur áratug-
um hefði gengi ísl. krónunnar
fallið um 8/9 hluta og væri þar
ekki um að kenna óyfirstígan-
legum örðugleikum sem þjóðin
hefði átt við að etja, heldur
hefði þjóðarframleiðsla og þjóð
artekjur vaxið til mikilla muna
á þessum árum. Undirrótin að
þessum gengisfellingum væri sú,
að ráðamenn þjóðarinnar hefðu
álitið að íslendingar væru færir
um að taka upp stjórnarháttu
stórþjóða. Þetta hefði orðið til
þess að þjóðfélagið brotnaði nið
ur í litlar einingar þar sem
hver reyndi að tróða skóinn af
öðrum. Á undanförnum árum
hefði verið hér mikið stjómleysi
í fjárfestingamálum og væri
sömu sögu að segja hvert sem
litið væri. Það væri stefna nú-
verandi ríkisstjórnar að hleypa
erlendu fjármagni inn í landið
og gera það að hluta í stærri
heild efnahags- eða tollabanda-
laga.
Fyrirætlun ríkisstjórnarinnar
að skerða nú kjör launþega
mundi ekki takast og yrði öll-
um baráttutækjum beitt til að
svo yrði ekki.
Bragi Sigurjónsson sagði að
undanfarnar vikur' hefði ríkis
stjórnin lagt mikla áherzlu á að
ná samkomulagi við launþega-
samtökin við úrlausn þeirra
vandamála, sem við væri að etja
í efnahagsmálunum. Væri það
mikil vonbrigði fyrir þá stjórn-
arandstæðinga sem hefðu ætlað
sér að nota launþegasamtökin
sem bakþúfu upp í stjórnarstóla.
Stjórnarandstæðingar héldu á
lofti að fyrir kosningar hefði
verið beitt miklum blekkingum
af hendi stjórnarflokkanna. —
Minnti Bragi á nokkur atriði er
fram höfðu komið hjá Alþýðu-
flokknum fyrir kosningar. Sagði
hann ennfremur að með þessu
tali sínu væru stjórnarandstæð-
ingar að gefa í skyn dómgreind-
arleysi hjá almenningi.
Til þess að gengisifellingin gæti
nú orðið aitvinnuivegunium nauð-
synleg lyftistöng, sagði Bragi, að
kioma þyrfti til skilningur ailra
landismanina á eðli hennar og
vilji, til þesis að taka á sig sinn
hluta byrðanna, — því ella
mœtti aðeins skoða hana sem
bráðabirgðaaðgerð.
Athugasemd
AÐ gefnu tilefni vill Málara-
meistarafélag Reykjavíkur taka
fram, að útseld málningarvinna
í mælingu er kr. 84.30 og hefir
verið frá 1. sept. 1966.
Málarameistarafélag
Reykjavíkur.
Skipaárekstur
NTB-AP.
TVÖ norsk skip rákust á í þoku
á Ermasundi s.il. laugardagskvöld,
Annað skipanna sökk skömmu
eftir áreksturinn, en þýzkt skip
bjargaði áhöfninni. Skipið sem
sökk var timbuirflutningaskip og
brezfcir strandgæzlumenn segja,
að fanminn reki nú í áttina að
frönsku ströndinni og geti orð-
ið alvarleg hætta á ferðum fydr
skip á þessum slóðum. Hitt
norska skipið skemmdist lítið og
hélt áifram ferð sinmi frá Rotter-
dam til Vestur-Indía.
G.S. BÚÐIN
Athugið hið ótrúlega lága
verð
Fyrir dömur:
Jerseykjólar 600
Buxnadragtir 900
Hettukápur 1930
Peysiur 200
Nylonsokkar 25.00
Brjóstahöld 25.00
Blússur 75.00
Fyrir herra:
N ankinsbuxur 125.00
Skyrtur 90.00
Peysuskyrtur 90.00
Hanzkar 75.00
Á böm:
Húfur 75.00
Skyrtur 76.00
Náttföt 100.00
Gallar 50.00
Nærbolir 25.00
Nærbuxur, síðar 45.00
Þetta er aðeins smáhluti af
því sem til er.
Ódýrasta búin í borginni.
G.S. BÚÐIN
Traðarkotssundi 3
(á móti Þjóðleikhúsinu)
ÞETTfl GERDIST
/ SEPTEMBER1967
VEÐUR OG FÆRÐ
Fyrsta snjó haustsinis festir i Esju.
(16).
Eitthvert mesta úrfelli suð-vestan
lands um árabil (17).
Mesta jarðskjálftahrina á Reykja-
nesi i langan tíma (30).
ÚXGERÐIN
Landið næ- beitulaust (3).
Úranus fær „drauganet" með miklu
af dauðum fiski í vörpuna (8).
Fyrsta söltun á landi á sumrinu (8)
Síldarútvegtsnefnd fær vs. Héðin til
tilrauna á flutningi á saltsild (9).
Mjög miikil síldveiði, 38 skip með
9145 lestir (13).
Síldin vel söltunarhæf eftir 4 daga
geymslu í íá og pækli (16).
404 hvalir hafa veiðzt (16).
Vestmannaeyjabær reynir að örfa
línuútgerð með þvi að greiða hálfa
kauptryggingu og þriðjung þeituverðs
(16).
Hafrannsóknarstofnunin vill tak-
marka rækjuveiðar við I>j úp (17).
Heildarsíldaraflinn norðan og aust-
an 198.903 lestir 18. sept. (21).
íslenzk fyrirtæki kaupa 170 lestir af
þeitusild frá Noregi (21).
ískælda síldin fyrsta floklks (22).
Nær allar hömlur á ísfisksölu í
Bretlandi afnumdar (22).
Fyrsta óvarða síldin af miðunum
söltuð á Raufarhöfn (23).
Heildarsíldaraflinn norðan lands og
austan 516.850 lestir 25. sept. (27).
FRAMKVÆMDIR
Lokið smíði nýrrar brúar yfir Jök
ulsá á Breiðamerkursandi (2).
Hús reist í Garðahreppi á 5 klst (6).
1« sjálfvirkar símstöðvar teknar í
notkun á þessu ári (7).
Ferðafélagið reisir sæluhús á
Sprengisandi og við Veiðivötn (7).
Nýtt hafrannsóknarskip. Árni Frið
riksson, kemur til Reykjavíkur (8,12)
Sjómannastofa tekur til sta-fa í
Keflavik (8).
Landsvirkjun kaupir gasaflstöð fyr-
ir Straumsvík (14).
Nýtt 416 lesta fiskiskip, Eldborg GiK
13, kemur til Hafnarfjarðar (16):
Nýtt dagheimili reist í Keflavík (16)
Skáksamiband tslands og TR eign-
azt eigið húsnæði (16).
FuUkomin þvotta- og þónstöð tekur
tii starfa í Sigtúni (19).
Nœlonihiúðun hf„ nýtt fy-irtæki, sem
annast húðun ails konar mólmhluta
með nælon, stofnað í Kópavogi (21).
Skipulagsáætiun samþykkt fyrir
Breiðholt m (22).
Sjálfvirk simstöð opnuð í Stykkis-
hólmi (23).
Blómahöllin, ný verzlun opnar i
Kópavogi (24).
Ný. mjólkurstöð tekin i notkun á
Patreksfirði (27).
Nýtt 330 lesta fiskiskip, Guðbjart-
ur Kristján ÍS 20, kemur til ísafjarð-
ar (27).
Sementsverksmiðja rikisins reisir
mikia sementsgeymslu í Reykjavík
(27).
Kópavogskaupstaður kaupir nýja
strætisvagna af Leyland-gerð (28).
Seinni þurrkarinn kominn til Kis-
i'lverksmiðjunnar við Mývatn (29).
FÉLAGSMÁL
Gunnar Guðbjartsson endurkjörinn
formaóur Stéttarsamibands bænda(3,6)
Frímerkjasýsning. Filex 1967, haldin
í Reykjavík (3).
Stúdentaþing haldið í Háskóla ís-
lands (3. 19).
Fjórðungsþing Vestfjarða haldið á
Hrafnseyri (5).
80 barnakennarar á námsíkeiði (5).
Fjórðungsráð Norðlendinga heldur
fund að Hölum í Hjaltadal (7).
Ingólfur Ástmarsson kosinn formað
ur Prestafélags Suðurlands (13).
Kristinn Bjömsson, sálfræðingur,
kosinn formaður Landssambands ísl.
barnaverndarfélaga (16 og 21).
Sigurður Bjarnason endurkjörinn
formaður Norræna félagsins (16).
25. samlbandaþing UMFÍ haldið á
Þingvöllum (19).
Borgarstjórn Reykjavikur samþykk
ir að efla skólarannsðknir (22).
Ólafur B Thors kosinn formaður
Heimidallar (23)
Fyrsta landsþing FÍB haldið í Borg-
arnesi (26).
Umiboðsmenn Loftleiða á Æundl með
stjórnendum félagsins (27).
Vilbergur Júliusson endurkosinn for
maður Skólastjórafélags íslands (27).
29. Iðnþing íslendinga haldið i
Reykjavík (28).
Norræn samvinnunefnd um fiski-
mól á fundi í Reykjavík (30).
MENN OG MÁLEFNI
Skipbrotstmennirnir af vis. Stíganda
koma til Ólaísfjarðar (1).
Biskup íslands viðstaddur endur-
vigslu Ólafskirkju i Kirkjubæ í Fær-
eyjum (5., 9. og 12).
Lögfræðiritgerð Gonnars Thorodd-
senS, sendiherra, um fjölmæli send
lagadeild Háskólans til doktorsvarnar
(S).
Sex menn ljúka flugprófi á Egils-
stöðum (6).
George C. Wiliiams, prófessir við rík
ishásikólann i New York-fylki hefur
dvalið á íslandi undanfarið ár við
rannsóiknir á svifi i Faxaflóa (7).
Prófessor Arne Selberg frá Þránd-
heimi flytur háskólafyrirlestur hér(8)
Þormóður Ögmundsson róðinn að-
stoðarbankastjóri við Útvegsbankann
(9).
Hólmifríður Pétursdóttir ráðin skóla
stjóri húsm'æðraskólans að Löngu-
mýri í Skagafirði (10).
Sigurður A. Magnússon ritstjóri
Samvinnunnar (12).
Bjiarni Benediktsson, forsætisráð-
herra, í ppinberri heimsókn í Vest jr-
Þýzkalandi (13.—10).
Haraldi Ólafssyni, foretjóra, veitt
heiðursplata hljómplötufyrirtækisins
BMI (13).
Fyrrverandi slökkviliðsstjóri 1 Haln
arfirði krefst bóta af Hafnarfjarðar-
bæ (14).
Dreng bjargað frá drukknun i
Stykkisihólmi (16).
Bjöm Jóhannsson ráðinn fréttastjori
Morgumblaðsins (16).
ísland í 7. sæti á Evrópumeistara-
mótinu í bridge (16).
Ráöherrafundi um Loftleiðamálið
iauk í Kaupmannahöfn án endaniegs
samkomulags (19).
Aðalbjörg Ingvaredóttir frá Syðra-
Lóni teikur við stjórn Húsmæðraslcól-
ans á Blönduósi (19).
Hannes Kjartansson kosinn einn af
varaforeetum Allsherjarþings S.Þ.(22)
Þorkell Jóhannesson, læknir, ver
doiktoreritgerð við hóskóiann í Höfn
(22).
Bandartsk sjónvarpsstjarna, Sisan
Oliver, kemur hér við í einshreyfi's-
flugvéi (26).
Sigurgeir Sigurjónsson, hrl., dómari
í Mannréttindadómstól Evrópu (28).
Jólhannes S. Newton. formaður
Stofnunar Leifs Eirfkssonar kemur til
íslands (29).
Brjóstmynd af Jóni Eyþórssyni af-
hjúpuð í Jökuiheimum (29).
Njóll Sigurðsson brautskráður kant
or frá Tónskóla þjóðkirkjunnar (30).
BÓKMENNTIR OG LISTIR
Málverk eftir 17 islenzka listamenn
á sýningu í Glasgow (6).
Myndlistarskólinn gengst fyrir úti-
sýningu á „skultur" (6).
íslenzk myndlistarsýning haldin í
Lttbeck í Þýákalandi (7).
Arnar Herbertsson og Ragnhildur
Óskarsdóttir halda málverkasýningar
í Reykjavík (10).
Tónlistarhátíð Norðurlanda haldin í
Reykjavík (16.27).
Þjóðleiklhúsið sýnir Galdra-Loft,
eftir Jóhann Sigurjónsson (20).
Tvœr íslen2íkar konur, María Ólafs-
dóttir og Kristín Helgadóttir, taka
þátt í mólverkasýningu i Charlotten-
borg (23).
Bohdan Wodichko aðalstjórnandi
Sinfóníuhljómsveitarinnar I vetur(26)
Karólina Lárusdóttir heldur mál-
verkasýningu i Reykjavíik (29).
NÝJAR BÆKUR
Fróðleiksþættir og sögubrot, rit-
gerðasafn eftir próf. Magnús Má Lár-
usson (2).
íslenzkir samtíðarmenn, slðari bindi
(18).
Mannlif í deiglu, eftir Hannes J.
Magnússon (14).
Ásverjasaga. eftir Arnór Sigurjóns-
son (20).
Gamaniþættir af vinum miinum, eft
ir Magnús Á. Árnason (20).
Niðjatal Boga stúdents á Staðarfelli
eftir sr. Jón Pjetursson (22).
Undir Helgahnúk, eftir Halldór Lax
ness i endurútgáfu (30).
Tuttugu og tveir helgisöngvar, radd
settir og búnir til flutnings af dr.
Róbert A. Ottóssyni (30).
SLYSFARIR OG SKAÐAR
Mesta eignatjón í eldsvoða á íslandi
er vöruskemmur Eimskips við Borgar
tún brunnu (1).
17 ára piltur, Sigurður Jónsson, bíð
ur bana á Akranesi (6).
Tveggja hæða timburhús, notað sem
verbúðir, brennur á Reyðarfirði (6).
Tómas Hjaltason, lögregluþjónn, 30
ára, bíður bana í umiferðarslysi (7,8)
8 ára drengur bíður bana af slys-
förum í Vestmannaeyjum (8).
16 ára piltur, Guðjón Geirsson, bíð
ur bana í dráttarvélarelysi í MosfeJs
sveit (10).
Jón Bjarnason, blaðamaður, bíður
bana i bdlslysi (20).
Fjórir menn slasast í bívleltu við
Búrfell (20).
Hross komast i sjórekið mjöl og
drepast (20).
Þórunn Hallgrimsson. 19 ára, ferst
í bílslysi 1 Þýzkalandi (21).
Vs. Margrét SI 4 hlekkist á á mið
unum, en kemst til hafnar (24).
Bandarísk stúlka, nýkomin frá
Reytejavi'k, myrt í Edinborg (26).
Heybrunar á þremur bæjum, Hnjúki
í Vatnsdal, Keflavík á Hegranesi og
Lágafelli í Breiðdalsvík (27).
AFMÆLI
MólaSkóli Halldórs Þoretelnssonar
16 ára (14) .
Samiband austfirzkra kvenna 40 ára
(16).
Málaskólinn Mímir 20 ára (16).
Verzlunarráð íslands 50 ára (17).
ÍÞRÓTTIR
islandsmótið í knattspyrnu, 1, deild:
— Akureyri-KR 0:0 (5) — Fram-Akra
nes 2:1 — Valur-Keflavfk 4:2 (12) —
Valur íslandsmeistari 1967, vann Fram
í úrslitaleik með 2:0 — Akranes féll
niður í 2. deild (26).
Björk Ingimundardóttir, UMSIB, set
ur islandsmet í fimmtarþraut lcvenna
(3547) og langstökki (5,36) og Lilja
Sigurðardóttir í 80 m grindahlaupi,
12,3 sek. (5).
Ketflvikingar keppa í knattspyrnu i
Þýzkalandi (6).
Ólafur Bjariki Ragnareson sigrar i
keppni um Flugfélagsbikarinn í golfi
(6).
KR tapaði 10:0 fyrir Aberdeen í
biikarkeppni Evrópuliða (7) og í öðr-
um leite með 4rl (14).
Frjálsíþróttamenn ÍR I keppnisfðr
um Noreg og Svíþjóð (13).
Valur gerði jafntefli við Jeunesse,
1:1, í fyrri leik félaganna í Evrópu-
keppni meistaraliða (19).
Valbjörn Þorláksson varð 2. á Norð
urlandamótinu i tugþraut (20).
Erlendur Valdimarsson, ÍR, setur 3
ungiingamet sama daginn (28).
ÝMISLEGT
Gjaldeyrissk amrntur til elnstikra
ferðamanna læk'kaður úr 16 þús. kr.
i 10 þús. kr. (1).
Lagning Wsilgúrvegarins bönnuð i
bráð (1).
69 þús. kr. stolið úr seðlasendingu
til Seðlabankans (1).
Allt að 80—90% kal í túnum á kal-
svæðinu sunnan iands og norðan (1).
Sjaldgæfur fiskur á norðurslóðum
\