Morgunblaðið - 11.04.1968, Side 28
38
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. APRÍL 196«
þegar þeir komu þangað. Að-
staeður til björgunar voru á-
kjósanlegar, skipið aðeins um
30 metra frá landi og góðar
aðstæður til að koma línubyss-
unni og björgunartækjum fyrir.
Bj örgunarsveitarmennirnir
gerðu ráð fyrir að geta bjarg-
að öllum mönnunum fimmtiu á
skömmum tíma. En þá fréttu
þeir sér til skelfingar að stór
hópur hefði farist við að reyna
að komast í land á björgunar-
bátum.
Skipstjórinn á dráttarbátn-
um varpaði öndinni léttara þeg
ar hann sá björgunarmennina
skjóta línu yfir í Clam. Síð-
ustu tímarnir höfðu verið eins
og martröð, og hann og áhöfn
hans höfðu horft skelfingu lostn
ir á örvæntingarfulla baráttu
mannanna í sjónum. Tvisvar
hafði dráttarbáturinn verið
hætt kominn þegar skipstjór-
inn sigldi honum á fullri ferð
inn í brimgarðinn til að reyna
að ná einhverjum þeirra um
borð. En það var árangurslaust.
Björgun mannanna nítján sem
eftir voru á Clam gekk greið-
lega og var strax farið með
þá upp í vitann. Er mjög lík-
legt að skipshöfnin hefði öll
bjargast ef enginn hefði yfir-
gefið skipið. í fyrstu var tal-
ið að þeir hefðu farið frá borði
í óleyfi skipstjórans, en það
var aldrei almennilega upplýst
hvort svo var.
Það var nóg að gera heima
hjá Sigurjóni, vitaverði.
„Mennina fjóra sem fyrst
björguðust varð að hreinsa með
smjörlíki til að ná af þeim olí-
unni, og svo þvo þá með heitu
sápuvatni. Reyndar voru þeir
fyrst teknir og drifnir ofan í
rúm með hitapoka til að ná úr
þeim kuldanum sem nísti merg
og bein því þeir voru lítið
klæddir og rennblautir. Þetta
féll í hlut konunnar minnar,
og vinnukonu af þýzkum ætt-
um, sem hjá okkur var, og síð-
ar komu konur frá Grindavík
þeim til hjálpar.
Clayton skipstjóri var síðasti
maðurinn sem yfirgaf Clam.
Hann var geðugur maður, en
mjög miður sín eins og vænta
mátti því að auk þess að hafa
misst þarna skip sitt var bróð-
ir hans meðal þeirra sem fór-
ust. Ég tel satt að segja ólík-
legt að hann hafi ekki gefið
þeim leyfi til að fara í bát-
ana, því að í þeim hóp var m.a.
einn stýrimannanna. Skipstjór-
inn lét sér mjög annt um Bret-
ann sem slasaður var, og hinn
sem var dreginn upp úr hell-
inum. Hinsvegar leit hann ekki
á Kínverjana frekar en þeir
væru ekki til, og virtist standa
alveg á sama hvort þeir væru
lífs eða liðnir.
f viðtali sem birtist í Morg-
unblaðinu fimmtudaginn 2 marz
segir Clayton skipstjóri, að
skipshöfnin hafi aldrei sýnt
nein æðrumerki og lengst af
talið að takast myndi að bjarga
skipinu. Þeim leið þó ekki vel
um borð og voru fegnir komu
bj örgunarsveitarinnar.
„Sjórinn sem skip mitt fékk
á sig er það smásaman þokað-
Holskeflurnar færðu skipið
ist nær landi voru geysilegir
og háir. Ógerlegt var auðvitað
með öllu að hafast við í þetm
helmingi skipsins, sem vissi á
haf út og það hefði verið sama
og sjálfsmorð að reyna að setja
stundum í kaf. (Ljósm. Ól.K.M.
út bátana sem þeim megin voru.
Björgunarsveitinni tókst að
skjóta línu út í skip mitt og
ég gekk sjálfur frá festum og
öðrum björgunartækjum. Litlu
síðar yfirgaf fyrsti skipbrots-
maðurinn Clam í björgunarstól
og ég fylgdist með því mér
til geysimikils hugarléttis er
hann komst heilu og höldnu á.
land. Hinir skipbrotsmennirn-
ir fylgdu honum síðan hver af
öðrum en síðastur fór ég frá
borði. Er í larid kom vorum við
færðir upp í Reykjanesvita þar
sem allt var gert til að hlúa
að okkur og hjálpa.
í þakkarávarpi sem birt var
í Morgunblaðinu þennan sama
dag segir svo (sic):
Sem skipstjóri á Clam vildi
ég biðja yður að gefa mjer
tækifæri til að láta í ljósi í
blaði yðar hjartkærar þakkir
mínar og innilegt þakklæti fyr-
ir þann dugnað og þrótt, sem
auðkenndi allt starf björgunar
sveitarinnar, þótt unnið væri
við mjög erfiðar aðstæður, en
varð til þess að bjarga lífi
mínu og 10 skipsmanna minna.
Þá vildi ég og þakka hinar
ágætu viðtökur og þann hlý-
hug, sem hvarvetna hefur mætt
okkur og þá ekki síst í Reykja-
nesvitanum, og sem stefnt hefur
að því að gera alla aðhlynn-
ingu okkar og líðan sem bezta.
Ég á ekki orð til þess að lýsa
þakklæti mínu sem skyldi, og
tala þar fyrir munn allra skips
hafnar minnar.
Capt L. E. Clayton.
Það höfðu margir áhuga fyr-
ir að gera sér pening úr því
að bjarga Clam. f fyrstu var
talað um að reyna að ná því
út í heilu lagi, og var jafnvel
sagt að dráttarbátur með sér-
þjálfaða björgunarsveit væri á
leiðinni. En sá bátur kom aldrei.
Þeir sem gengu um fjörurnar
til að leita að líkum gutu oft
augunum á skipið og hugleiddu
á hvern hátt þeir gætu hagnast
á því. Sigurjón, vitavörður, var
einn þeirra sem leitaði líkanna.
— Fyrsta daginn rak sjö
lík að landi og þau voru öll
flutt til Reykjavíkur. Svo rak
ekkert fyrr en eftir viku, þá
rakst ég á eitt af tilviljun.
Eftir það rak bara parta og
bein sem ég safnaði saman.
Olíufélagið Shell lét sækja
þetta allt. Þeir greiddu mér
fyrir alla mína vinnu og gáfu
okkur hjónunum að auki 4000
krónur, sem var dálaglegur
skildingur á þeim tíma. Það
varð úr að ég notaði 3.500 kr.
af þessum peningum til að
kaupa hlut í Clam með öðrum
mönnum. Flakið var keypt á
70 þúsund krónur og ég átti
tuttugasta part, en Sveinn í
Héðni átti stærstan hlut. Hluta-
félagið keypti svo gamlaninn-
rásarpramma og notaði við flutn
ingana. Við hirtum allan kopar
og lausar vélar og svo katlana.
Þetta var töluvert magn. en
hvernig sem á því stóð varð
ágóðinn enginn. Draslið var allt
geymt í Héðinsportinu í lengri
tíma en við fengum ekkert al-
mennilegt uppgjör. Ég þóttist
heppinn að fá mínar 3.500 kr.
óskertar til baka þótt ég upp-
skæri engin vinnulaun.
Nú er það sem eftir var af
flakinu löngu horfið, og ekkert
sem minnir á nóttina hræðilegu
þegar óhappaskipið Clam fórst.
Viceroy Filter,
I fararbroddi.
9.00 “Mætt á skrifstofuna”.
10.15 “Lokið við módel af nýju
hóteli. Slappað af með Viceroy”.
12.00 “Byggingaráætlun rædd á
leið til næsta stefnumóts”.
“Við bröna með yfirverk-
fræðingi og eftirlitsmanni.
Viceroy fyrir alla”.
Ekki of sterk,
ekki of létt,
Viceroy gefur
bragðiö rétt...
rétt hvaða tíma
dagsins sem er!
17.30 >
“Aríðandi fundur um nýja
byggingaréætlun”.
21.30,
‘Notið skemmtilegs sjónleiks
eftir erilsaman dag-og ennþá
bragðast Viceroy vel”.