Morgunblaðið - 31.10.1968, Blaðsíða 1
28 SIÐUR
Rúmenar sátu fund
Varsjárbandalagsins
Varnarmálaráðherrar samþykkja að
efla bandalagið
Moskvu, 30. október. NTB.
Vamarmálaráffherrar Austur-
Evrópuríkjanna, þeirra á meðal
Rúmeníu, urðu ásáttir um það á
tveggja daga fundum, sem lauk
í Moskvu í dag, að efla Varsjár-
bandalagið.
Viðstaddir fundinn voru sett-
ur varnarmálaráðherra Tékkó-
slóvakíu, Karel Rusov, hershöfð-
ingi og yfirmaður herliðs Var-
sjárbandalagsins, Ivan Yaku-
Mótmæli í
Brutislava
Bratislava, Tékkóslóvakíu.
30. október. AP.
LÖGIN um stofnun sam-
bandsríkis Tékka og Slóvaka
voru undirrituð í dag við há-
tíðlega athöfn í Bratislava-
kastala, og náðu þar með há-
tiðahöldin á 50 ára fullveldis-
afmæli Tékkóslóvakíu há-
marki. Skömmu áður en lög-
in voru undirrituð í Brati.
slava efndu um 2.000 ung-
lingar til mótmælaaðgerða
fyrir framan óperuhúsið, veif-
uðu tékkóslóvakískum fánum
og hrópuðu: „Rússar farið
heim“. Helztu leiðtogar Tékkó
slóvakíu, Svoboda, Cernik.
Smrkovsky og Dubcek fylgd-
ust með mótmælaaðgerðun-
Montgomery
fékk aðsvif
London, 30. okt. — NTB—AP
MONTGOMERY lávarður, einn
af mestu stríðshetjum Breta, var
næstum faliinn í yfirlið, er hann
var viðstaddur hátíðlega setn-
ingu brezka þingsins í dag.
Lávarðurinn, sem er áttræður
bar ríkissverðið í litrikri skrúð-
göngu í Efri deild þingsins og
tók þá skyndilega að skjálfa og
verða reikull í spori. Sverðið var
fengið í hendur öðrum og Mont-
gomery var hjálpað inn í aðliggj
andi bókasafn.
Nokkrum mínútum síðar var
tilkynnt, að Montgomery væri
staðinn upp aftur og að honum
liði betur.
bovsky, marskálkur, sem nýlega
heimsótti höfuðborgir Varsjár-
bandalagsríkjanna til að ræða
vandamál bandalagsins. Fundur-
inn í Moskvu er sá fyrsti sinnar
tegundar síðan innrásin í Tékkó-
slóvakíu var gerð, en hana for-
dæmdu Rúmenar harðlega.
í Moskvu er sagt, að á fund-
inum hafi aðallega verið rætt
um tæknileg atriði og birg'ða-
vandamál. Því er neitað að rætt
hafi verið um áform um að halda
nýjar heræfingar á vegum Var-
sjárbandalagsins á næstunni.
Eftir hernám Tékkóslóvakíu
var þrálátur orðrómur á kreiki
um að Rússar reyndu að þvinga
Rúmena til að fallast á að her-
Framhald % bls. 27
Stönduoi ekki einir grípi Sov
étríkin til hernaðaraðgerða
VETRARSOL
í REYKJAVÍK
— segir varaforsætisráðherra Israels
Jerúsalem, 30. október
NTB.
Yigal Allon, varaforsætis-
ráðherra ísraels, skýrði frá
því í þjóðþingi landsins í dag,
að ísrael muni ekki standa
eitt, ef Sovétríkin grípi til
hernaðaraðgerða í Austur-
löndum nær og gaf í skyn, að
Bandaríkin myndu þá koma
fsraelsmönnum til hjálpar.
— ísrael stendur eitt, er það
þarf að vernda sig fyrir árás frá
löndum Araba, en ég hef gildar
ástæður til þess að álíta, að ísra
el verði ekki skilið eftir eitt og
yfirgefið, ef Sovétríkin grípa til
hernaðaraðgerða gegn okkur,
sagði Allon.
Varaforsætisráðherrann sagði
ekki beinlínis, að Bandaríkin
myndu hjálpa ísrael á hernaðar-
sviðinu, en aðrar yfirlýsimgar í
ræðu hans, sýndu ljóslega, að það
var bandarísk hernaðarhjálp,
sem hann hafði í huga.
Bandaríkin eru ekki skuidbund
in samkvæmt neinum samningi
eins og NATO-samninginum til
þess að koma ísrael til hjálpar,
en Allon skírskotaði til aðvörun-
ar Johnsons forseta til stjórnar-
valdanna í Moskvu gegn hernað
arlegri íhlutun í júnístyrjöldinni
í fyrra.
Tilefnið til yfirlýsingu varafor
sætisráðherrans var fyrirspurn
frá stjórnarandstöðunni um
ásókn Sovétríkjanna fyrir botni
Miðjarðarhafsins. Sagði varafor-
sætisráðherrann, að hún hefði
skapað kvíða og ókyrrð á öllu
svæðinu fyrir botni Miðjarðar-
'hafsins. Hún gæti ógnað Júgóslav
íu og hún væri mikil hætta fyrir
lönd Aralba, sem sjálfu tækju
að sér að skjóta skjóldhúsi yfir
herlið Sovétríkjanna.
Allon ræddi ekki nánar um,
hvers vegna hann var svo viss
um, að Bandaríkin myndi grípa
til sinna ráða gagn hernaðarlegri
íhlutun gegn ísrael. Hann lagði
áherzlu á, að sjötti floti Banda-
ríkjanna á Miðjarðar'hafi væri
miklu öflugri en sá 'floti, sem Sov
étríkin 'hefðu komið sér upp þar.
Þá lagði hann á'herzlu á, að ef
Sovétríkin myndu ráðast á ísra-
el, þá yrði þar ekki um neina
nýja Tékkóslóvakíu að ræða, því
að ísraelsmenn myndu berjast
gegn sérahverjum árásaraðila.
Úthlutun Nóbelsverðlauna:
Tveir Bandaríkjamenn hlutu efna
fræði- og eðlisfræðiverðlaunin
Annar fyrir framlag sitt i hitaaflsfrœði
og hinn i frumagnaeðlisfrœði
Stokkhólmi, 30. október.
NTB-AP.
Sænska
tilkynnti
vísindaakademían
dag, að Nóbels-
Beregovoy lentur - engin met
Fór tenging út um þúfur?
Moskvu, 30. október. AP.
Sovézki geimfarinn Georgy
Beregovoy lenti í dag geimfari
sánu Soyuz 3 í Sovétrikjunum
eftir gemferð, sem stóð í tæpa
f jóra daga. Beregovoy er 47 ára
gamall og elzti geimfari heims-
ins, en hann setti engin met í
ferðinni og virðist ekki hafa gert
neinar mikilvægar tilraunir, sem
leitt geta til tunglferðar.
í hinni opinberu tilkynningu
um ferðina segir, að Beregovoy
hafi leyst af hendi allt sem
honum var ætlað að gera í ferð-
inni, en bollalagt er hvort tilraun
til að tengja geimfar hans öðru
geimfari, Soyuz 2, sem skotið var
á loft einum degi á'ður, hafi farið
út um þúfur. Beregovoy flaug
tvívegis nálægt Soyuz 2 áður en
það geimfar var látið lenda á
sunnudaginn.
Ferð Beregovoy var fyrsta
mannaða geimferð Rússa síðan
geimfarinn Vladimir Komarov
fórst í fyrsta Soyuz-geimfarinu
í apríl 1967 og fyrsta vel heppn-
aða mannaða geimferðin siðan
Alexei Leonov var skotið á loft
fyrir 3% ári, en hann fram-
Framhald á bls. 27
ar
verðlaunin í efnafræði í
myndu verða veitt Banda-
ríkjamanninum Lars Onsag-
er, sem er norskur að upp-
runa og Nóbelsverðlaunin í
eðlisfræði yrðu veitt Banda-
ríkjamanninum Luis W. Al-
vares. Hvor þeirra hlýtur
350.000 sænskar kr. (tæplega
4 millj. ísl. kr.)
Lars Onsager, sem er 65 ára að
aldri og fæddur í Osló, er nú
prófessor í fræðilegri efnafræði
við Yale-háskólann í New Haven.
Hann hlaut Nóbelsverðlaunin
„fyrir uppgötvanir á andhverfu
sambandi er ber nafn hans og
hefur grundvallarþýðingu fyrir
hitaaflsfræði (Thermodynamics)
í einstefnuefnabreytingum (Irre-
versibie processes).
Onsager iauk prófi í efnafræ'ði
frá Tækniháskóla Noregs áriS
1925 og stundaði síðan tvö ár nám
í Zúrich. Síðar fór hann til Banda
ríkjanna, þar sem hann lauk
doktorsprófi í efnafræði 1935.
Hann vann við rannsóknarstörf
á árunum 1928—1935 við Brown-
háskóla, en varð um leið aðst.oð-
arkennari við Yale-háskóla 1934
og síðan 1945 hefur hann verið
prófessor í fræðilegri efnafræði
vi'ð sama háskóla. Hann varð
bandarískur ríkisborgari 1945.
Onsager hefur hlotið margvíslega
viðurkenningu sem vísindamaður
og hann varð erlendur meðlimur
sænsku vísindaakademíunnar
1957.
Onsager gerði uppgötvun sína
þegar 1931 og hefur hún siðan
skipt meginmáli iyrir þróun
fræðilegra hitaaflsfræði. Þá hafa
rannsóknir Onsagers orðið mjög
til þess að hvetja til rannsókna
í tilraunaskyni á einstefnuefna-
breytingum í eðlisfræði, efna-
Framhald á bls. 27