Morgunblaðið - 06.02.1969, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. FEBRÚAR 1969.
23
Lokuð hæli til endurhæf
ingar drykkjusjúkum
Áfengismálafélag verði stofnað 8. rebrúar
Frá Bindindisráði kristinna
safnaða hefur Mbl. borizt eft-
irfarandi:
2. febrúar 1969.
BINDINDISRÁÐ kristinna safn-
aða gekkst fyrir ráðstefnu um
málefni ofdrykkjumanna og
hvað helzt væri til úrbóta í þessu
mikla vandamáli.
Ráðstefna þessi var í safnað-
arheimili Hallgrímskirkju 2.
febr. sl.
Var þangað boðið fulltrúum
allra helz.tu bindindis- og áfeng-
ismálasamtaka þjóðarinnar,
preatum á höfuðborgarsvæðinu
og auk þess þátttakendum 20
safnaða á sama svæði.
Aðalmálefni til umræðu voru
þessi:
a. Hver eru helztu úrræðin til
verndar og varnar gegn böli
áfengisins.
b. Hvað gerir samfélagið til
varnar gegn þessum voða og
hvað ber því að gera samkvæmt
lögum?
c. Þörfin á lokuðum hælum
til gistingar og endurhæfingar
drykkjusjúku fólki.
Framsögumenn voru:
Úlfur Ragnarsson, læknir,
Bjarki Elíasson, yfirlögreglu-
þjónn, Steinar Guðmundsson,
framkvæmdastjóri til stofnunar
væntanlegs áfengismálaráðs fs-
lands.
- DUBCEK
Framhald af bls. 1
örugga vernd gegn hættunni er
stafaði frá heimsvaldasinnum.
Tékkóslóvakar mundu leggja
sinn skerf af mörkum til efling-
ar Varsj árbandalagsins meðan
NATO væri við lýði og meðan
Evrópu væri skipt í tvær ríkja-
blakkir og meðan ekki væri til
sameiginlegt öryggiskerfi.
Ludvik Svoboda, forseti, sagði
á sama fundi, að eina vöm Tékkó
alóvaka í sundruðum heimi fæl-
ist í bandalaginu við sósíalista-
Kndin og samvinnunni við þau.
Hann varaði við vestrænum
röddum, er þættust vera vin-
samlegar og jafnvel hafa áhuga
á sósíalisma. Hann sagði, að
Tékkóslóvakar vildu aukin sam-
skipti við kapítalistaríkin, en
þeir gerðu sér engar tálvonir um
stefnu þeirra.
Rússar gagnrýna
í Moskvu hélt málgagn aov-
ézka rithöfundasambandsins, Lit
eraturnaja Gazeta“ því fram í
dag, að innlend og erlend öfl
hefðu gert með sér samsæri síð-
an Jan Palach avipti sig lífi til
þess að koma af stað vandræð-
um í Tékkóslóvakíu. Blaðið gagn
rýndi tékkóslóvakíska blaðamenn
og menntamenn og sagði að
„starfsemi andsósíalistískra afla
í Tékkóslóvakíu væri stjórnað af
heimsvaldasinnum á Vesturlönd
um.“ Vestur-Þjóðverjar voru að-
allega sakaðir um að standa á
bak við þessa meintu herferð.
Blaðið sagði, að áróðursvélar
heimsvaldasinna hefðu heilaþveg
ið almenning í Tékkóslóvakíu
og heiminum yfirleitt á skipu-
lagsbundinn hátt og eftirtektar-
vert væri, að þessi áróður hefði
aukizt um allan helming síðan
Tékkóslóvakar tóku að hverfa
aftur til eðlilegs ástands.
Blaðið sagði, að heræfingar
NATO í Vestur-Þýzkalandi beind
ust greinilega að því að styðja
hægriöfl í Tékkóslóvakíu og
vitnaði í bandarískar blaðafregn
ir, þess efnis að einn liður í æf-
ingunum væri ráðsrtafanir er
grípa mætti til ef til svipaðrar
uppreisnar kæmi og í Ungverja-
Ræddar voru og samþykktar
eftirfarandi tillögur:
Skorað á ríkisstjóm og borgar-
stjórn Reykjavíkur að koma sem
allra fyrst til framkvæmda lög-
um, sem nú þegar eru í gildi um
hjúkrun, lækningu og lokuð hæli
til endurhæfingar drykkjusjúku
fólki.
Meðan á þessum framkvæmd-
um stendur telur ráðstefnan
brýna nauðsyn að opna strax
gistihæli fyrir heimilislausa hér
í borginni, þar eð ástandið nú
er allsendis óviðunandL
Ráðstefnan vill vekja athygli
og áhuga alþjóðar á að fylgja
sér í raðir þeirra, sem ljóst og
leynt vilja styðja áfengismála-
félag það, sem stofnað verður 8.
febr. Þetta ár til baráttu fyrir
bættum hag og endurhæfingu
drykkjusjúkra.
>á telur ráðstefnan nauðsyn-
legt að athuga sérstaklega hag
og afkomu fjölskyldna ofdrykkju
manna og bæta þar úr eftir föng
um.
Ráðstefna B.K.S. telur brýna
þörf að opna strax hjúkrunar-
stöð, þar sem unnt sé að veita
drukknum mönnum viðtöku um
stundarsakir, aðhlynningu og
fyrstu tilraunir til hjálpar.
(Sent frá formanni B.K.S. sr.
Arelíusi Níelssyni).
landi á árunum meðan á æfing-
unum stæði.
í Slóvakíu gagnrýndi aðalrit-
ari slóvakíska kommúnistaflokk
inn Gustav Husak „gasprara og
lýðskrumara" í ræðu, sem hann
hélt á fundi tékkóslóvakíska
æskulýðssambandsins. Husak,
sem talinn er í hópi íhaldssöm-
uatu leiðtoga Tékkóslóvakíu, sak
aði viss öfl um niðurrifsstarf-
semi og sagði, að þau hefðu ekk-
ert „jákvætt“ til máianna að
leggja.
Kadar í Moskvu
Utanríkisráðherra Tékkóslóvak
íu, Jan Marko, kom í dag til
Moskvu. Tilgangur heimsóknar-
innar er sagður sá að gera Marko
kleift að kynnast sovézkum leið-
togum. Þetta er fyrsta utanlands-
ferð Markos siðan hann tók við
embætti utanríkisráðherra.
Ungverski kommúnistaleiðtog-
inn Janos Kadar kom einnig til
Moskvu í dag í óvænta óopin-
bera heimsókn.
Ekki hefur verið skýrt frá því
hvers vegna hann fór til Moskvu
eða hve lengi hann dvelst þar.
Athygli vekur, að Kadar fór frá
Búdapest skömmu áður en for-
sætisráðherra Júgóslavíu, Mika
Spiljak, var væntanlegur þang-
að í heimsókn. Venja er í komm
únistalöndum að erlendir leið-
togar ræði við flokksleiðtoga.
Kadar heimsótti Moskvu
skömmú eftir innrás Varsjár-
bandalagsríkjanna í Tékkóslóvak
íu í fyrra. Langt er síðan Kadar
kom síðast fram opinberlega, og
hann hélt ekki ræðu á nýafstöðn
um miðstjórnarfundi. Orðrómur
er um að hann hafi verið veikur.
Óstaðfe3tar fréttir herma, að
flokksleiðtogar frá Varsjárbanda
lagslöndunum, þar á meðal Tékkó
slóvakíu, muni ef til vill halda
með sér fund í Moskvu áður en
langt um líður. Á það er bent
að austur-þýzki kommúnistaleið-
toginn Walter Ulbricht kom í
óopinbera heimsókn til Moskvu
í síðasta mánuði og er talið að
hann sé nú í orlofi í Káksus. En
tékkóslóvakískir heimildarmenn
í Moskvu segjast ekkert vita um
slíkan fund og telja ekki ástæðu
til að setja heimsókn Markos í
samband við slíkar fyrirætlanir.
- PUEBLO
Framhald af bls. 1
ur. Þegar við gátum ekki lengur
komist að borðstokknum fyrir
skothríðinni byrjuðum við að
rífa skjöl og bækur í tætlur. Við
vorum mjög æstir og rifum og
tættum eins og óðir menn.“
Fyrsti stýrimaður skipsins,
Edward Murphy, kvaðst íhafa
verið — og vera enn — sam-
mála skipherranum í öllu sem
hann gerði meðan á árásinni
stóð og meðan þeir voru fangar
og staðfesti fullyrðingu Buohers
um að Pueblo hefði aldrei farið
inn í landhelgi N-Kóreu. Ýmsar
getgátur hafa verið á lofti um
að „CIA”, leyniþjónustan Banda
ríska hafi átt þátt í starfsemi
Pueblos, en í bréfi frá Richard
Helms, yfirmanni leyniþjónust-
unnar, er þessu neitað og sagt
að skipið hafi aldrei gegnt nein-
um störfum fyrir hana.
Það hefur komið fram að marg
ir af áhöfn Pueblos eru mjög
reiðir út af þessari rannsókn,
eins Og reyndar þúsundir ann-
arra Bandaríkjamanna. Meðan
Budher bar vitni, fyrstu dagana,
barst honum skeyti frá skips-
höfninni þar sem sagði: „Kæri
skipper, við stóðum saman í
Kóreu og við munum einnig
ganga saman í gegnum þetta?“
Undirsrkriftin var „Buchers Bast
ards“.
- KÓPAVOGSBÆR
Framhald af bls. 24
fræðingur tóku v»el í að þessi
beiðni yrði athuguð og hefur
bæjarráð síðan skipað viðræðu-
nefnd af sinni hálfu og eiga sæti
í henni, bæjarstjóri, bæjarverk-
fræðingur og lögfræðingur Kópa
vogsbæjar.
Að því er Axel Jónsson bæjar-
ráðsmaður Sjálfstæðisflokksins
í Kópavogi, tjáði Mtol. í gær, er
talið fullvíst, að greiða verði ein-
hverjar bætur vegna skipulags-
breytingarinnar en skoðanir
manna hins vegar skiptar um
það, hve miklar líklegt sé, að
þær geti orðið. Þá kvað Axel
heldur ekki liggja ljóst fyrir
hvort bæjarsjóður Kópavogs
eigi að greiða þær bætur eða
hvort þær skuli greiðast af fram-
kvæmdafé Hafnarfjarðarvegar-
ins.
Axel Jónsson sagði hins vegar,
að bæjarstjóri og bæjarverkfræð
ingur hefðu lýst því yifir, að þeir
teldu einsýnt, að bótaskyldan
hlyti að falla á vegasjóð. Ákveð-
inn hefur verið aukafundur í
bæjarstjórn Kópavogs um þetta
mál n.k. mánudag.
- 100 MILLJÖNIR
Framhald af bls. 1
gerðar til þess að turinuverk-
smiðjurnar á Akureyri og
Siglufirði tækju þegar í stað
til starfa.
Bjarni Benediktsson sagði,
að það tæki nokkurn tíma að
ráðstafa þeim 300 milljónum
króna, sem ríkisstjómin hefði
tekið að sér að útvega skv.
samkomulaginu um aðgerðir
í atvinnumálum og yrði fyrst
að fá yfirlit um það hvar þörf
in væri mest. Hann sagði, að
Atvinnumálanefnd Reykjavík
ur kannaði nú möguleika á,
að þeír togarar, sem legið
hafa ónotaðir um nokkurt
skeið hefji veiðar á ný, en
kostnaður við það væri
nokkru meiri en gert hefði
verið ráð fyrir í fyrstu.
Þá skýrði Bjarni Benedikts
son frá því, að Atvinnumála-
nefnd ríkisins hefði rætt
starfsreglur nefndarinnar í
gær og mætti búast við frétta
tilkynningu um starfshætti
nefndarinnar eftir helgina.
Bjami Benediktsson, for-
sætisráðherra lagði að lokum
áherzlu á, að þessar aðgerðir
kæmu að litlu gagni nema
verkfall sjómanna leysist og
vinnufriður haldist í landinu.
- RÆÐA EYJÖLFS
Framhald af bls. 16
að ná hagkvæmari samningum
en náðust við Svisslendingana,
þegar menn sjá, að erlend fyr-
irtæki, eða fyrirtæki, sem er-
lendir aðilar eiga einhverja að
ild að, njóta fulls réttar á ís-
landi og ekki þarf að óttast
pólitískar aðgerðir til að koma
þeim á kné, eins og óneitan-
lega hefur hent víða um heim.
Á íslandi er hafin iðnbylting
og vissulega á hér vel við að
„hálfnað er verk þá hafið er“.
Framhaldið er svo miklum mun
auðveldara en upphafið, að
varla fer hjá því, að hvert stór
fyrirtækið rísi af öðru alveg á
næstu árum, aðeins ef við ein-
beitum kröftunum að rannsókn
náttúruauðlindanna og höfum
djörfung til frjálslegra sam-
skipta við erlenda menn á jafn-
- BIÐUR UM
Framhald af bls. 1
í boðskap til öldungadeildar-
innar kveðst Nixon alltaf hafa
verið fylgjandi útbreiðslubanni,
en í fjrrrahaust hefði hann hvatt
til þess að staðfestingu samnings
ins yrði frestað vegna atburð-
anna í Tékkóslóvakíu. Hann
bætti því váð, að þótt hann færi
fram á skjóta staðfestingu nú
breytti Það í engu um það að
hann hefði fordæmt atferli
Rússa.
Leiðtogi repúblikana í öldunga
deildinni, Everett Dirksen sagði
á blaðamannafundi í Hvíta hús-
inu, að hann teldi engin vand-
kvæði á því að öldungadeildin
staðfesti samninginn. 90 ríkis-
stjórnir hafa undirritað samn-
inginn, en aðeins níu hafa stað-
fest. hann. Dirksen taldi að samn
ingurinn yrði staðfestúr í lok
mánaðarins.
f boðskap sínum til öldunga-
deildarinnar kveðst Nixon fara
fram á staðfestingu samningsins
að loknum umræðum í Þjóðar-
öryggisraáðu. Hann sagði, að
staðfestingin yrði í þágu þjóðar-
hagsmuna.
- ELDSKÍRN
Framhald af bls. 22
mætum standa mjög framar-
Iega í handknattleik og eru
afar erfiðar viðfangs á sín-
um heimavelli. Við sknlum
einnig vera minnugir þess að
Danir urðu nr. 2 á síðustu
heimsmeistarakeppni og Svíar
nr. 5.
Þess vegna er engin skömm
að þvi þó einhver munur yrði
á þessum liðum og okkar unga
og upprennandi lið i keppni
þeirra við rótgróin og reynd
lið.
En það er höfuðnauðsyn að
okkar unga lið fái sína eld-
skírn á erlendum vettvangi,
áður en liðsmönnum verður
att út í erfiða keppni sem
framundan er í undanriðlum
heimsmeistarakeppnL
— Viltu spá einhverju um
úrslit?
— Ég er ekkert feiminn við
að segja það hjartans álit mitt
að ég tel það sigur fyrir okk-
ar lið ef liðið tapar með
minna en 5 mörkum í hvor-
um leik, og verði markamun-
urinn þar um bil tel ég það
sómasamlega útkomu.
Ég dreg þó enga dul á, að
alltaf setur maður vonir sín-
ar hærra og með slíku hugar-
fari fer þetta landslið okkar
að heiman í dag. Strákarnir
voru hér heima hjá mér í
fyrrakvöld og ég get stað-
hæft að þeir eru staðráðnir í
að gera sitt allra bezta — og
helzt að koma með sigur heim
aftur.
Það eru góðar óskir fjölda
manna sem fylgja handknatt
leiksliðinu í dag og í leikjum
liðsins á morgun og sunnudag
og í borgakeppninni á þriðju-
dag.
Mbl. mun reyna að segja
lesendum sem bezt og gleggst
frá öllu og fer Atli Steinars-
son utan með landsliðinu í því
skynL
réttisgrundvelli. Þessi fyrir-
tæki verða að sjálfsögðu í vax-
andi mæli í eigu íslendinga, og
um það er líkur verða þau
öll eign auðugrar íslenzkrar
þjóðar, sem búa mun við betri
lífskjör en annars staðar
þekkjast.
Það er regla en ekki undan-
tekning, að ein stórframkvæmd
kallar á aðra. Þess vegna má
ekkert lát verða á virkjunar-
framkvæmdum og er sjálfsagt
að hefjast þegar handa um
frekari virkjun í Þjórsá og
jafnframt að fullrannsaka
Dettifoss, Blöndu og önnur stór
fljót, sem líklegust eru til virkj
unar, svo að þar megi hefjast
handa innan 3—4 ára. Ég tel
engan vafa á því, að óhætt sé
að halda áfram framkvæmdum
við Þjórsá þótt ekki hafi ver-
ið gerður orkusölusamningur,
því að unnt muni verða að
selja orkuna á því verði, sem
hún mun þaðan kosta, nú á
næstu árum, þótt það reyndist
sjálfsagt ókleift eftir 10 ár
eða svo.
En þótt orka frá fallvötn-
unum verði of dýr í framtíð-
inni, nema orkuverin hafi ver-
ið afskrifuð að verulegu leyti
(þá er vatnsorkan ódýrari en
nokkur önnur orka) eigum við
aðra auðlind, þar sem er hvera
hitinn, og nú er jafnvel gert
ráð fyrir að virkja megi hvera-
orkuna til rafmagnsvinnslu á
2 mill eða jafnvel 'lægra, sem
yrði ódýrasta orka, sem á boð-
stólum væri, a.m.k. nú um nokk
urt skeið. En þar að auki yrði
svo varminn notaður til ýmis
konar framleiðslu, ekki sízt í
efnaiðnaðinum.
hið nýja ísland
Já, við heyrum sögur af því,
að fólk sé að flýja land, jafn-
vel til fjarlægustu heimsálfunn
ar, vegna þeirrar smáskvettu,
sem gefið hefur á skútuna, eða
hvað eru 2 eða 3 erfiðleikaár í
sögu einnar þjóðar, ár sem þó
eru ekki erfiðari en svo, að
lífskjör geta orðið svipuð og
fyrir fáum árum. Nei, þeir
menn, sem nú flýja af hólmi,
vita sannarlega ekki hvað þeir
eru að gera, sér og sínum.
En hið nýja ísland, ísland
iðnvæðingar og hagsældar,
verður ekki til alveg af sjálfu
sér. Á næstu mánuðum mun
reyna á manndóm og þroska
íslenzku þjóðarinnar. A það
mun reyna, hvort við berum
gæfu til að lægja öldur ósam-
lyndis og kröfuhörku. Á það
mun reyna, hvort unnt verður
að halda vinnufriðinn og hvort
menn hafa þroska til að taka
á sig byrðar um nokkurra mán
aða skeið til þess að njóta stór
felldra framfara og batnandi
lífskjara um allan aldur.
Ég held, að flestum eða öll-
um skiljist nú, að við getum
ekki treyst á sjávaraflann
einan. Við verðum að efla iðn-
aðinn á þann veg sem hér er
um rætt, ekki með neinum smá-
skammtalækningum heldur
stórstígum framförum og öflug-
um fyrirtækjum, sem í engu
gefa eftir sambærilegum
rekstri í öðrum löndum. Þegar
það hefur verið gert, verður
auðvelt að fást við erfiðleika £
sjávarútveginum.
Það er hlutverk okkar Sjálf
stæðismanna að slá skjald-
borg um íslenzka hagsmuni og
hopa hvergi fyrir óvinaher, því
að gæfa íslands um langa fram-
tíð verður ráðin einmitt á
þessu ári. Ef við missum nú
tökin á efnahags- og atvinnu-
málum, er líklegt að þær dyr
lokist, sem nú standa opnar,
til allsherjar iðnvæðingar —
og það sem meira er, þær dyr
kynnu aldrei að opnast aftur,
af þeirri einföldu ástæðu, að
orkulindir okkar verða ekki
samkeppnishæfar eftir að þró-
un kjarnorkuvísinda hefur gert
unnt að framleiða ódýrustu
orkuna. Þá kynni syo að fara
að erfitt yrði að letja menn
Ástralíuferða.
En svo fer ekki, það skulum
við Sjálfstæðismenn sameinast
um að tryggja.