Morgunblaðið - 09.05.1969, Blaðsíða 20

20
MOBGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. MAÍ 1969
sen var að yfirgefa leiWhúsið
og .við kvöddunn hann með
leíkfðr wn Norðurlörídin. Síð-
as?i viðkonrustaðurin'n í Ieik-
ferðinni var Reykjavík og hér
sýndum við tvisvar sinnufm'*.
Fmnski fulltrúinn heitir
Anítra Invenius, frá Helsing-
fors, og er þetta í fyrsta skipti,
sem hún kermir til íslarads.
Hún segxst hvergi vera fast-
ráðin þeissa stundinia, en hef-
uir leíkíð m. a. við Svenska
Teatret í Helsingfors.
Þetta er einnig í fyrsta
skipt.i, aem Elna Hallenberg-
Naess kenaur til íalands, en
hún er fulitrúi norskra leik-
aira á þessari Norrærvu leik-
araviku. Elna býr í Ósló og
hefur leikið þar við ein þrjú
leikhús, en er hvergi fastráð-
in nú.
Þær íáta báðar vel af fyrstu
kynnum sín.uim af íslandi og
vona, að þær eigi eftir að
koma hingað aftur, því einis og
Jossie og Birtíhe segja: „Það
er ágaett að koma til íalainids
f fyrsta sikipti en enrtþá betra
að koma aftur“.
Nú berst talið að fjölda
leikara á Norðurlöndum.
„Þeir eru ailltof margir“,
segiir Birthe Baofchausen og
hlær við. — „Segðu bara, að
við séuim nokkuir þúsumd tals-
ing“, segir Brynjólfur.
Og það kemur í Ijós, að rétt-
indabaráttan er eitt aðalmál
le i'ka r asamband anna á Norð-
urlöndum nú.
„Á föstudag og laugardag
verður haldirm hér í Reykja-
vik fumdur Norræna leiikara-
ráðsins", segir Brynjólfur.
^Þann fund sækja formenm
leikarasaimbandanna og lög-
fræðingar þeirra og eifct mieg-
inimál fundarinis verðuir ein-
mitt sameigiraleg stéttarbar-
átta leikara á Norðurlöndum.
Á lauigardagskvöldið vorður
svo ánsih&tíð Félags íslenzkra
léikara, sem jafnframt verð-
ur kveðjuhóf fyrir gesti okkar
og fulltrúana á fundi Nor-
ræna leikararáðsins".
Nú er mjög farið að líða á
þann tímia, sem leikarairnir
hafa lausan ein ofekur tekst að
bera upp spui-r.mgu uim ís-
1-enzk leikirit á Norðurlöndum.
„Við þekkjum öll „Fjalla-
Byvind“ og „Galdra-Loft“
eftir Jóhann Sigurjóns®on“,
segir Birthe Baokhausen. „At-
riði úr þeim leikriitum eru
meðal verkefna við leiklistar-
Skólama og ég man, að þegar
ég var í sióla, lék ég m. a.
Steinunni í „Galóra-Lofti““.
Af viðbrögðum hiinina leik-
kveraraanina sjáuim við, að þær
kannast allar við „0nsket“ og
„Bjerg-Eyvirad“ og hans bus-
•tru“.
Svo kveðj-uim við leikkon-
urnar og Brynjóíf.
„Hefurðu komið í Þjóðleik-
hússkjallarpjran nú?
„Nei. Ég hef bara ekki haft
tíma til þess eraniþá. En auð-
vitað heímsæiki ég hann áður
en ég fer“.
Birtlbe Backbausen, fulltrúi
danskra leikara, hefur líka
heimsótt ísland áður; sama ár-
ið og Jossie Pollard skemmti
íslendiriiguim í Þjóðleikbúss-
kjalíaranum. Nú starfar
Brrthe við Gladsaxe Teater,
sem er eitt af nýjustu leik-
húsum Kaupmanna/hafnar —
aðeins tveggja ára.
„Ég kom bingað með Folke-
teatret 1958“, segir Birtlhe.
„Leikhússtjóriran Torvaild Lar-
skal ég kynraa ykkur fyrir
dömunium".
Jossie Pollard heitir full-
trúi sænska leikarasambande-
iras. Þeiöta er í aranað sinn,
sem hún heimsækij- íslamd.
„Ég sörag í Þjóðleikhúss-
kjailararaum í eiran og hálfan
mánuð 1958“, segir Jossie.
„Hvetrnig féll þér að
skemmta Isleradingum?"
„Vel. Ég man ekki eftir
öðru era elskuleguim gestum".
„NÚ fer ég að skilja Ibsen,
þegar hann talar um „eneste
hane i kurven**", sagði Bryn-
jólfur Jóhannesson, leikari,
þegar við hittmn hann á förn
um vegi í gær í fylgd sex
leikkvenna. „En ég verð víst
að viðurkenna, að kvenhylH
mm í dag er eingöngu Nor-
rænu lerkaravikunni að
þakka“, hélt Brynjólfnr áfram
og glotti nm leið.
„Hvað er Norræha Ieikara-
vikain*4, spyrjum við.
„Tja. Norrænu leikaravik-
unni var komið á fót til að
gefa norrænum leikurum
tækifæri til að kyranast hverj-
um öðrum“, segir Brynjólfur.
„Þetta byrjaði atlll fyrir 13 ár-
um í Kaupmararaaihöfn. Hótel-
stjóri þar í borg, Kesby að
nafni, sem var mikiji leik-
húsaðdáandi, byrjaði a þessu.
Hainn baiuð leikuruim frá hin-
um Norðurlöndurauara til Dara-
merkur og þetta tókst svo vel
til, að leikarasamböradin héldu
þessu áfraara.
Norræraa leikaravikan er
haldin á hverju ári í Ðan-
mörku og Svíþjóð; með ein-
hverju áramiílibili í Noregi og
Firaníandí og þetta er sú
þríðja, sem við bjóðum til.
íslenz'kir leikarar hafa ávaRt
sótt vikumar sér til gagns og
ánægju og þar sem nú voru
liðin tíu áir síðan við buðum
til viku héir, fara.rast ofckur
t'ími til komiran, að við tækj-
«m að okkur hlutverk gest-
gjafane ekm sinni. — En nú
„Eneste hane i kurven". Frá vinstri: Anitra Invenius frá Finalandi. Birthe Backhausen frá
Danmörkn. Jossie PoIIard frá Sviþjóð, Brynjólfur, Elna Hallertberg-Naess frá Noregi, Gnð-
björg Þorbjamardóttir og Anpa Guðmundsdóttir. (Ljósm. Mbl.: ÓI.KJVI.).
SVEINN KRISTINSSON SKRIFAR UM:
KÓPAVOGSBÍÓ
Leikfangið ljúfa.
(Det kæie legetöj)
EKKI ER nú beint hægt að segja.
að mynd þessi sé nýstárleg, þótt
bvo sé augiýst, að minnsta kosti
eklki bvað efni áihrærir. Hún er
víau í hópi þeírra mynda, sem
almennt munu taldar til „klám-
mynda“, en sUkt er ekkert ný-
inæmi leragiur fyriir okkur, sem
anraað kastið göngum í kvik-
myradahús. Þó má vera, að þetifca
eé eirahver mesta k’ámmynd,
6em sýnd hefur verið á þessium
vetri í Stór-Reykja'vík. Slíkt er
erfitt að meta, enda ekki brýn
þörf á því-
Gabríel Axel, leiki-tj’óri, iætur
á lok „prógramms" þá óek í ljós.
að kvikmynd þessi fá fólk till að
lita „á málin með umburðarlyndi
og — húntor“. Myradinni er þaran
ig ætlað allstórt hlutverk, þar
sem með benni virðist þá stefnt
að þvi að koma á hugarfarsbreyt
ingu í þá veru að gera stallsytr-
■um hennar léttara fyrir í fraim-
tíðinni. — Þetta er þá ekki ein-
a-.ta k’aámmyrad, heldur á hún,
eftir pógramminu að dæma,
eiranig að hafa nokkurn boðskap
að f'lytj.a, þótt boðskapurinn sé
■að vísu prédikun í þágu áfram-
haldandi kiáms.
Bkki fór hjá því, að verulégur
hluti kvikmyradahússgesta tæki
myradinni roeð ,thúmor“, og um-
■bufðarlyndið sýndist viðumandi.
Að minrasta kostí sá ‘uradirrit®Sur
ekki nema þrenrat garaga út und-
ir sýningu. Er það Iág prósentu-
itala, þar sem nær hvert sæti húss
ins vax setið, þnátt fyrir strang
an lögregluvörð við innganginin,
sem gætti þess að því er virtkt
vel og dyggilega — að sexitán ára
alidursmarkið væri virt.
Eigi að síður er það trúa márn,
að kvikmyradir sem þessi, þjóni
ibver og ein aðallega því þrönga
markmiði að þéna peninga,
fremur en stuðla að því um-
burðarlyn-di, sem leikstjóiriiran ýj
ar í. Öfgar fæða sjaldnast af sér
umburðarlyndi, mjög gróft klám
veldur tæpast hugarfarsbreyt-
ingu bjá þeim, sem eru hlyn'ntir
bófsemi í sýniragu kynlífsatriða
‘Fremur muradi það styrkja þá í
isirani fyrri afstöðu. — Hitt er
evo sjónarmið út af fyrir sig, og
•raunar dável skiljainlegt, að
reyna að þéna peninga á kreppu
•tírmrim.
Þarraa eru sýrad mörg gömiul
listaverk — málverk og hög,g-
myndir — af nökfcum likömíuim
ikverana og karia og samlífi þeirra
isum eftir fræga, klassiska Iista-
menn. Þessu er hrært íiaman við
ihinar grófu, ,Jireyfanáegu“ sen-
1 ur og kannski að eirahverju leyti
>æfclað að réttlæta þær. Gæti það
'bent til STnávæ-g'Uegrair sektar-
kerandar hjá leikstjóra, óskar um
■að gera aem flesta samábyrga
isér. Að öðru leyti hafa myndir af
þessium iistaverkum ekkert sér-
stakit gildi sem kvikmyndaefni-
‘VÍðui'. Þær fást víst fiestar í
,næstu bókabúð.
SamfeJIdur efnisþráður er ekki
í þesisari kvikmynd, og mig bresfc
iur bæði kjartk og orðaforða til
að lýsa hiraum möngu, en ein-
ihliða, . sýningarati'iðum hennar-
— Þrátt fyrir alilt, fiinmBt mér
„húrraoriran" beízt gefa hemni
•gildi, þótt æði sé haran grófur
á köfium og þræði ekki ávallt
ihimn giullna meðalveg hins róm
iaða, fína. danska húmors. — Það
'kemur eiranig víða fram í mynd
inni, að Danir draga mjög dám
HÆTTA Á NÆSTA LEITI —— efiir John Saunders og Alden McWilliams
Svo að fyrir fjórum áium, þegar ég heim-
.sótti afa minn og emmu i Carnita fékk
ég ást á skíðaíþróttinni. En hvers vegna
tJ fara alla Ieið tíl Evrópu Bebe? Það
eru hnndrað stafflr heima sem maður gel-
ur beinbrofcrð sig á. 2. mynd) Carníta er
... öðruvisi... það er eina skýrirrgin sem
ég get gefið. 3. mynd) Kanrrske er það
vegna þess, að Carnita er náfægt hetmili
forfeðra mínna Troy ... eða kannski er
það eínhver önnur ástæða. Jæja, nemend-
ur góðir, þið fylgið mér eftir niðuf hlíð-
ina, munið eftir að beygja þegar ég beygi.
Ég myndi fylgja honum HVERT SEM ER.
‘áf öðrum þjóðum, hvað sböpu-
lag snertór.
Vonandí fer kvikmyndaeiftir-
litið ekki að fetía fingur út i
,mynd þessa. Éig er „í prirasiiplnu"
iá rnóti því að banna sýniragu
ikvikmyinda, raema mjög brýnar á
etiæðuir séu taIdar krefjætt þess.
KyraMfsmyxKfir, af svupuiðu.m
istyrkleika og þessi, eru I'íka bún
.ar að vinna sér hálflgildii-ngs hetfð
i íslienz.k,um kvikmynda'hiúsum,
Þvf er orðið tímabært fyrir
siðbótameran að hörfa til nýwar
'varnarlrnu, en vanda þá fvo vei
,gerð hennar, að hún falli ekki í
fyrsta áhlaupi.
S. K-
JHðfgtntMififeife
AUGLYSIHGAR
SIMi 22.4*8n