Morgunblaðið - 10.12.1969, Qupperneq 5

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. DiESEMBER H9'6'9
5
Leyniblaðið í Sovétríkjunum
spáir því að Stalín verði
von bráðar endurreistur
L
SOVÉZK blöð geta naiuraast
nolíkru sinmi wm m.'ótmæ'la-
aðgerðir, sem beinast gegn
atjórnvöldum þar í landi, em
slíkar aðgerðir haía færzt í
vöxt á síðustu árum. Varla
er heldur hægt að segja, að
þau minnist á handtökur og
refsiaðgerðir á hendur þeim,
sem taka þátt í því að láta
óánægju sína í ljós.
Þrátt fyrir þesisa opinberu
þöign, er þó blað í Sovétxíkj-
umm, sem birtir fréttir af
mótmæluim ,og ofsókmum á
hendiur þeim, sem eru í and-
stöðu við skipulaigið. Það er
fyrirferðarlítið fréttabrétf, oft
slitur eimar og getfið út m'eð
mestu leynd. Það eir kall'að í
lauslegri þýðinigu fréttaibrétf
um nýju'stu atburði. Þrátt
fyrir þrotlau'saa: tilraumir
KGB, sovézlkiu leynilögreg'l-
unnar, til að hatfa hendur í
hári ritstjóra þess og stöðva
útkamu bréfsins gemgur það
manma á meðal í Sovétníkjun-
um og þó einfcum menmta-
mamma; í öllum helztu borg-
um Sovétríkjamma fer það
la'umiulega, eims og elctur í
sirau mamma á milli.
Bak við luktar dyr, er blað-
ið vélritað og eíðan ljós-
premtað og því næst komið
áfrarn til lesenda á foeðjubréfa
hátt. Nýjum fréttum er komið
til himnia óþekktu ritstjóra á
sama hátt. Þó svo, að hver
sem tekux afrit atf blaðinu eða
beitir sér fyrir að dreitfa því
eigi á hættu þun'gan dóm, hatfa
þó komið út tíu eintök síðan
því vair 'hleypt atf stoklkumum
árið 1968. Á forsíðu sáðasta
heftis er tilvitnum úr mamimrétt
imdaskrá Sameimuðu þjóðanna
og birtuir listi ytfir efni í blað-
irau, sem venjulega er um 40
síður að stærð.
Asamt erlendum útvarps-
stöðvum hetfur Fréttalblaðið
orðið aðal uppsprettulimd
upplýsiniga og fræðslu fyrir
sovézka meninitamen.n um það,
sem er að gerast bæði imnam-
Larnds og utam. Það birti frétt
um handtöiku þri'ggja fLota-
forimgja, en þeir höfðu unnið
það til saka að senda yfir-
völdum beiðmi um máltfrelsi.
Það var eima blaðið í Sovét-
ríkjuimum, seni birti hið sögu-
fræga bréf Alexamders Solz-
henitsyn til sovézku rithöf-
umdaisamitakanma. í hréfinu er
að staðaldri skrá yfir nýjustu
bækur, sem bamiraaðar eru,
bæði eftir vesturlamdahötf-
unda og sovézka. Margar
'Slí'kra bóka hafa mláð eftir
krókaleiðum til lesenda í So-
vétrdkjuimum fyrir miliigönigu
Fréttabrétfsins.
Blaðið er hófsamit í frétta-
flutnimgi, það birtir stuttar
og gagmorðar tiikymminigar um
líðam ýmissa pólitískra famga,

Stalín
þar á mieðal þeiira Andxei
SinyavSky og Yuli Damiels,
eiimmig hefur verið birt heim-
ilisfanig þeirra í nauðumgar-
vimraubúðunum. Háttsettir
KGB ranmsóknaxmienm, og
dómarar sem eru viðriðnir
mikilvæg pólitísk mál eru
maifnigreindir. Tilgamgur Frétta
bréfs er að reyma að trygigja
borgararéttindi manma í So-
vétríkjuinum og stappa stál-
imu í lesendur sína..
Meðal nýjustu frétta í
blaðirau má nefna: — ekýrt
var frá (því, að Alexamder
Dainiel, tvítuigum syni Yul'i,
hefði verið meimaður aðgam'g-
ur að Tartulháskóflamum í
Estonia, þó svo að hanm hefði
áður femgið þar imnigömgu og
hanin 'hetfði lokið prófi frá
iwerantaidkóla með ágætum
vitnisburði. Fyrir skömmu
var hanm rekinm úr afgreiðslu
starfi við Vélfræðistofnun
Moskvuborgar. Á tfundi, sem
var haJdinn til að ræða mál
Damiels ynigra lét íram-
kvæmdastjórinn í ljós sér-
stafca óámægju með þanm
fjölda Gyðiraga, sem hefðu
verið ráðnir að sbofniuninmi
— en Daniel er Gyðinigur.
— Þanin 11. júlí var hand-
tekimn Genrikh Altundani,
roajor og kenmari við herskól-
amm í Khiarkov. Hafði verið
gerð húsleit hjá homum og
tfunduist í fórum harnis fj'ölrit-
uð eimtök atf skáldsögu Solz-
henitsyn, Krabbadeildin, swo
og hefti af Fréttabréfirau.
Majorinn var gerður brott-
rækiur úr kommúnistatflokfcn-
um, rökinm úr hermum með
Skömm, og settur í sérstakt
eimamigrumiar fanigelisi.
— KGB-snuðrari, Nikolai
Damilov hætti störtfum á eyj-
ummi Saikthalin og fékk sér
vinmiu sem löigfræðile'gur ráðu
mautur á skritfstofu í Lenin-
igrad. Hamm var síðar hand-
tekimn og dæmdur til veru
á geðveikrahæli og þar hetfur
hamn verið meðhöndlaður
með imsúlín immgjöfum.
— í Lemimgrad voru þrír
imierantamenm dreignir fyrir
rétt í desember s.l. ár og
dæmdir í þræltounarvimmu
fyrir að dreitfa veirkum amd-
sovézkra höfurada, þar á
meðal voru bæfcur Milovan
Djilas „Hin nýja stétt“ og
bók Barry Goldwaters „Því
ekki sigur“ og „Samvizka
íhalidsmainlms.“
í þeim atriðum, sem vest-
rænir sérfræðimgar eru færir
•uim að dæma og hatfa atíhngað
málið ofam í kjölinm, hefur
sammleiksgildi frétba og frá-
sagna í Frétbalbréfimu yfir-
leitt verið ótvírætt.
Eimmitt þetta gerir epá
Fréttabréfs um Stalín mun
eftirtektarvérðari em ella.
í síðasta tölublaði bréfsims, er
Skýrt frá því að sovézkir
leiðtogar umdirbúi nú alls-
herjiar herferð, Stailín tid end-
urreismar. Minmt er á að þann
21. desember n.k. eéú 90 ár
liðin frá fæðimgu hans og er
búizt við, að þá verði notað
tækitfærið til að veita honum
algera uppreisn æru.
Stórbrotnar greimar um
Stalin eru í bígerð hjá
Pravda og Izvestia ásamt með
því að verið er að legigja síð-
ui.stu hönd á útg’áfu á verk-
um hans í fjórum bindum.
Eiranig er fyrirhugað að reisa
homum eðla mynidaistyt'tu.
Svo sem þessum spádómi
bréfsims til staðtfeetinigar voru
tvær mymdir atf Stalín á
stórri myndasýmimigu í
MoSkvu fyrir rúmri viku.
Þar sem aifstaða Rremlar-
herra til Staffinis hefur otft ,
verið mælikvarði á, hversu
fús og fjáflig Sovétstjómin er
í að kúga þá og bæla þá ndð-
ur með harðri hendi sem sýna
stjórninni andstöðu, myndi
endurreisn einræðiSberrans al
ræmda boða nýtt og nötur-
legt tímabil fyrir lesemdur
Fréttabréfsins.
Fyrsta barnabók hins trœga barna
bókarhöfundar Catherine Woolley
Gunna gerist barnfóstra
I sínu ábyrgðarmikla starfi, að gæta nokkurra ósköp venjulegra
smábarna, kemst Gunna oft í þær aðstæður sem koma myndu
fullorðnu fólki úr jafnvægi.
Gunnar er indæl stúlka óhrædd við að reyna hæfileika sína
og nær líka óvæntum árangri.
Þessi fallega saga Catherine Wooley á sjálfsagt eftir að
gleðja lesendur sína hér sem annarsstaðar. Einkanlega telpur
á aldririum 8 til 14 ára.
Fyrsta Gunnubókin af hinum frægu
Gunnubókum Catherine Woolley.
STAFAFELL.
Jólagjafakorf
fyrir barnaleikritið „DimmalimnV' fást
í aðgöngumiðasölu.
Þjóðleikhúsið
H afnsögumaður
Keffavík — Njarðvík
Stjórn landshafnarinnar í Keflavík—Njarðvík hefur ákveðið
að ráða hafnsögumann.
Skipstjórnarréttindi og enskukunnátta eru áskilin.
Laun samkvæmt launakerfi opinberra starfsmanna.
Umsóknir þurfa að berast fyrir árslok.
HAFIMARSTJÓRI.
August Strindberg
HEIMAEYJAR
FÓLKIÐ
SVEINN VÍKINGUR þýddi
Heimaeyjarfólkið (Hemsöborna) er sú af sögum sænska stórskáldsins August Strindbergs
sem mestrar hylli hefur notið í Svíþjóð, komið út í fjölda mörgum útgáfum, verið kvik-
mynduð og sýnd í sjónvarpi. Hún hefur og verið þýdd á tungumál flestra menningar-
þjóða heims. — Sagan er nú komin á íslenzku, í þýðingu Sveins Víkings, í vandaðri mynd-
skreyttri útgáfu. — Úr blaðadótnum: „Þessi. mynd af sænsku mannfélagshorni er bæði
litrík og safamikil og auk þess krydduð sænskri sveitarómantík, kímni og jafnvel háði,
og er þar jafnt leikið á mjúka strengi og hrjúfa ... útgáfa bókarinnar er óvenju vönduð
Og Smekkleg ... Bókin er hið fegursta handverk og ekki á hverjum degi sem slíkur grip-
ur kemur úr íslenzkri bókagerð." - (AK, Tíminn 27.11.)
Bláfellsútgáfan
i