Morgunblaðið - 07.10.1970, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKITDAGUR 7. OKTÓBER 1970
3
Byggingafélag verkamanna:
7 2 íbúöir síðan
sumarið 1967
Kosta frá 630-1400 þús. krónur
AÐALFUNDUR Byggingafélags
verk aimairwn’a í Reykjavík vatr
haldimin laiuigairdaginin 3. Október
.sfl. Tómais Vigfússon fartmiaður
félagsims fliuitti ský'rslu uim störf
og fraimkvæimidiir félagBiimis og
Si.gurú'Uir Kristinssom slkiritfstofiu-
stjóri lais upp endurskoðaða
reilk.ninga áraminia 1968 og 1969.
í slkýirisil'U formiamma koim það
moeðaH ammiairs fraim, að félaigið
Jiefuir firá þvá í jlúfliímámuði 1967
byggt 72 íbúðir í fjölbýlsihús'um
í Foissvogshverfi, þar atf 36 við
Hörðaiiamd 14—24 og vair flutt í
þæir íbúðir sumairið 1969. Si'ðam
'hafa veriið byggðair 36 íbúðiir við
Keld.u'laind 11—21 og er srníði
þeiirra miú það lamigt 'komim að
útlhlutun íbúðamma tifl. fcaiupemda
stemdur yfiir um þessair mumditr.
Þetta er 15. bygiginígarflokkuir fé-
laigsdmis, em aflfls hafa mú verið
byggðar 526 íbúðiir á vegum þeiss.
Ibúðirnar við Hörðaland voru
14. byggimigairflokkuir. Þar emu
tvö samlbýfliishús með þremur
stiigalhúsuim hvoirlt. í þessium hús-
um eru 24 þriggja til fjögumra
herbergja ibúðir 88 fermetrar
hver, og vairð kostmiaðairverð
þeiirra 1.126.312,58 ikir. eð með^
töldum vöxtum á byglgim,gairtím-
airnum. Þá eru 6 ibúðir tveggja
herbergja 51,85 fenmetrair hver,
og varð bygginiga'rkastmaður
þeirra 621.121,92 kr., og loks 6
tveggja herbergja íbúðir 42,70
fermetrar, og varð byggimgar-
flcostmiaðúr þeárria 508.196,65 'tor.
í húsiunium í 15. byggimigair-
flotoki vilð Keldulamd er fyrir-
tomulag íbúðamma og stærð him
sama og í 14. byggingamflok'ki.
Byggingarkastmaðuir stærstu í-
búðamma er áætlaður 1400 þús-
umd kránutr, tveggja herbergja
ibúðainna stærri 770 þúsumd og
tveggja heirbergja íbúðamma mámmd
630 þúsumd.
í byrjun jamúar sl. ®ótti stjórm
byggingafélagsins um nýjar ióð-
ir, oig fékk með bréfi boaigaristjóra
28. jamúar úthfliuta® lóðum fyrir
fjögur sambýli'shús við Sm'æHamd
1—7. Gemgið var frá tieilkningum
þessaira húsa og geirt náð fyrir
20 íbúðum tveggja, þriiggja og
fjöguirna herbergja.
En áðuir en lengra vaæð 'hafldið
gerðist það, að samþytkikt voru
á Alþimigi l)ög, sem igera róð fyrir
því, að framlkvæmdir á veg-
um byggingafélaga verkamanna
verðd laigðiar rniður, en staæfsemi
þeirra lögð til Húsmæðiismála-
stofnunar rikilsins. Samlkvæmt
hin.um mýju lögum, sem staðfest
voru 12. miaí sfl., ®kulu stjórmir
byggingafélaga verkamanna þó
ljúka þedm fraimkvæmdum, sem
hafnar voru og lóm höfðu verið
veitt til áður en lög þesisi öðfluð-
ust gildi. í samræmi við þetta
var stjórn Byggingafélags verka
maininia í Reýkjaivík nú endurkjör-
in fraim aið mæsta að'ailfundi, sem
haldimm verðuir, þegar flolkið er a@
fuillu framkvæmdum og uppgjöri
við 15. bygginigaæfloiklk, sem nú
er í smíðuim við Ke,ldulamd.
Kristján H. Jóns-
son, sjötugur
Kristján H. Jónsson fyrrum
framkvæmdastjóri og hafnsögu
maður á ísafirði er sjötugur í
dag. Yegna mistaka verður af-
mælisgrein um hann að bíða birt
ingar til morguns.
Þess oná að Wkum geta, a@
milkáflilar óánægju varð vairt á að-
adfimdimium meðal fumidarmaminia
með nýsfldpam þesisara mála, og
taldi fumdurinm. það milsráðið af
Alþingi að leggja niður bygginga
féflög verkamanna í þvi formi,
setm þau haf a sbairfaið me® góðum
ánaingrii í um rúmlega 40 ára
skeið.
í stjórm voru kjömir Sigurður
Kristimsson, Alfreð Guðmumds-
som, Jóhamm Eirí'kssom og Imigóflf-
ur Kristjámissoíi. Formaðuæ er
Tómas Vigfússom og er hamn
skipaðiur af ráðherna.
Á FUNDI borgarstjórnar
Reykjavíkur sl. fimmtudag
urðu nokkrar umræður um
greiðslu fæðingarkostnaðar
vegna tillögu frá Steinunni
Finnbogadóttur þess efnis að
greiða ætti fæðingarstyrk
auk fulls fæðingarkostnaðar
á fæðingarstofnunum. Borg-
arstjórn samþykkti hins veg-
ar tillögu frá Ólafi B. Thors
er gerði ekki ráð fyrir sér-
stökum umframstyrk.
Tidlaga Ólafs B. Thors er svo-
hljóðandi: „Borgarstjóm Reykja
víkur leggur áherzílu á, að fæð-
ingarstyrkur sé alltaf nægjanleg
ur til þess að greiða vist á sjúkra
húsi eða fæðingarheimili, auk
lækniskostnaðar. Borgarstjórn
telur, að frekari hlunnindi til
foreldra vegna fæðinga verði að
eins ákveðin við heildarendur-
skoðun á tryggingakerfinu."
Ólafur B. Thors gerði i ræðu
sinni nokkra grein fyrir eldri
lagaákvæðum um þessi efni, sem
sett voru meðan fæðingar á
Lýst eftir
tjónavöldum
EKIÐ var á R-8532, sem er Trab
ant, þar sem bíllinn stóð í heima
göbu við Bústaðaveg 75 frá laug
ardagskvöldi til kl. sex á sunnu-
dagsmorgun. 1 skemmdunum
íannst rauðbrún málning.
Þá var ekið á R-7819, sem er
ljósblár Opel, þar sem bíllinn
stóð í stæði suinnan Bergþóru-
götu gegnt Austurbæjarskóla.
Báðir þessir bilar skemmdust
nokkuð og skorar rannsóknarlög
reglan á tjónavaldana og vitni
að gefa sig fram.
sjúkrahúsum voru enn undan-
tekningar. Nú væri þessu öfugt
farið. Upphaflega hafi fæðingar-
styrkur verið ákveðinn án tillits
til ástæðna og þá miðaður við
9 daga. Síðar hafi verið talið
eðlilegt að miða hann við 7 daga,
enda nægjanlegur tími í flestum
tilvikum. Eðlilegt væri að fæð-
ingaraðstoðin miðaðist við dag-
gjald á sjúkrahúsi á hverjum
tima i 7 daga, enda greiddi sjúkra
samlagið, ef um lengri dvöll væri
að ræða.
Ólafur sagði ennfremur, að
það kæmi fyllilega til álita, hvort
ekki væri rétt, að dvöl á sjúkra-
húsi eða fæðingarheimili yrði
ókeypis, en þá þyrfti að vera
tryggt að ailar konur gætu feng-
ið aðstoð á fæðingarheimilum
eða sjúikrahúsum. í því tilviki
yrði fæðingarstyrkur felldur nið-
ur. í>á sagði Ólafur, að ef tillaga
Steinunnar Finnbogadóttur yrði
samþykkt, þá yrði fæðingar-
styrkurinn eins konar verðflaun.
En í þvi sambandi yrði að taka
tillit til annara atriða eins og frá
dráttar á útsvarsskyldum tekj-
um og fjölskyldubóta.
(Frá Byggingafélagi
verkamaminia).
Greiðsla fæð-
ingarkostnaðar
— til umræðu í borgarstjórn
STAKSTEII\IAR
*** ^
Umhverfis-
vernd
Víða um heim er nú um fátt
meira rætt en varnir gegn
mengun. Fá viðfangsefni virðast
nú erfiðari úrlausnar í ýmsum
háþráuðum iðnaðarþjóðfélögum
og svo virðist sem almenningur
hafi í skyndingu vaknað til um-
hugsunar um þá miklu ógn, sem
af þessu getur stafað. Þetta
nýja vandamál hefur hvatt fólk
til þess að huga meir en áður
að umhverfi sínu og verndun
náttúrunnar. Auknar umræður
um þetta efni valda því, að allur
almenningur hefur nú miklu
fremur en áður vakandi auga
með því, sem er að gerast í þess-
um efnum og standa á þann hátt
vörð um gæði landsins.
Nú liggur það í augum uppi,
að við óhjákvæmilegt framhald
á uppbyggingu iðnaðar og ann-
arra atvinnugreina má búast vlð
árekstrum milli hagsmuna at-
vinnutækjanna og ríkjandi við-
horfa um náttúruvemd. í slík-
um tilvikum er ógemingur *ð
koma við ákveðnum mælikvarða
við verðmætamat. Það er unnt
að reikna út hagkvæmni og þjóð
félagslegan hagnað af því að
koma upp ákveðnu atvinnutæki,
en gildi náttúruverndar verður
ekki metið eftir neinum slikum
mælikvarða. Þess vegna verður í
hverju tilviki að finna hinn gulla
meðalveg og taka skynsamlegt
tillit til beggja sjónarmiða. Auð-
vitað er þetta vandasamt og háð
mati hverju sinni, en eðlilegt er
í þessu sambandi að leggja
aukna áherzlu á rannsóknar- og
upplýsingarstarf, svo að í hverju
tilviki verði auðveldara að vega
og meta þær aðstæður, sem fyrir
hendi era.
Annað
Vera bandarlsks her-
liðs í Evrópu er nauðsyn
Sagði vestur-þýzki sendiherrann Blachstein á
fundi Varðbergs og S.V.S
— Atlantshafsbandalagið verður
að vera sterkt og reiðubúið til
aðgerða til þess að hindra, að
staðbundnar styrjaldir annars
staðar í heiminum geti náð til
Evrópu og síðan haft heims-
styrjöld í för með sér. Þess
vegna er ég þeirrar skoðunar,
að vera bandarisks herliðs í Evr-
ópu og þá einkum og sér í lagi
í Þýzka sambandslýðveldinu og
Berlín sé nauðsynleg því að þar
bera risaveldin, Bandaríkin og
Sovétrikin skuldbindingar frá
þvi í siðari heimsstyrjöldinni.
Svo lengi sem engin betri lausn
finnst í stað eldri bandalaga,
verður aflshlutfallið milli hem-
aðarbandalaganna tveggja að
haldast í eins miklu jafnvægi og
unnt er.
Hernaðarlegt öryggi, sem
fryggt er af NATO er mikilvæg-
asti þátturinn í varðveizlu frið-
ar í Evrópu. Sérhver einhliða
veiking á bandalaginu myndi
trufla þetta jafnvægi og kalla á
harkalegar breytingar. Við höf-
um sönnun þess hversu harka-
lega Sovétríkin bregðast við
breytingum í þeim hluta Evrópu,
sem þau álíta sitt áhrifasvæði.
Þar þarf ekki annað en minnast
Ungverjalands 1956 og Tékkó-
slóvakíu 1968.
Þamnáig koanisit ve&tur-þýzki
jaiflmaðainmiaöurinin Petier Blach-
stein m. a. að orði í erindi sem
bainm fliu'tti á laugairdaigiinin var á
h'ádegistverðanfumdi félaganina
Varð'bengs og Samtaka um vest-
ræna samivinmw, sem haldinm var
í Þjóðieikbúskjaliaramum. —
Blachstein sem er sérlegiur sendi
herna vestur-lþýzku stjórmarimm-
ar, ræddi í erindi sínu um ör-
yggismíál Evrópu og þá ekki
hvað sízt með tilliti til þeirrar
stefmu stjórnar sinmar er leitt
befuir til svoniefnds Moskvusamm-
ings og umdinbúnings að svipuð-
um sammingum við fiieiri Austur-
Evrópurí'ki.
Biiac'hstein semdiherra sagði,
að etftiir heimsstyrjöidmia heifði
tekizt að koma á niámu og vin-
samlegu samstairfi milli Þýzka
sambanidslýðveldisins og nlá-
gnanna þess í vestri og norðri,
en því þyrfti að fylgja enm beit-
uir eftir. Þesis vegnia styddi sam-
steypustjóm jafniaðanmamma og
ifrjálsæa demókrata undir forystu
þeirra Brandts og Seheels inn-
gömgu Bmetliamds í Bfnahags-
bamdalag Evrópu og eflinlgu
Evrópuróðsims og Vestux-Evr-
ópuibanidialagsiins (WEU) í því
Skyn'i að koma á enn nónara sam
starfi miMi rikja Vestur-Evrópu.
Á 'giruindvelli varnar- og efna-
hiaigssamstarfs vestrænna ríkja
leitaðist stjónn V-Þýzikalands
eftir því nú að korna á sættum
við kommúnisfarikin í Austur-
Evrópu. Allar mikiivægar á-
kvarðanir þar að lútandi væru
teikraaæ að viðhöfðu samráði við
bamöalagsr'íkii V-Þýzkalamds í
veStri. Sambandslýð'veldið færi
ekki neina aðsikilda leið og hefði
al'ls ekki hug á að gera það í
fnamtíðinini. Ástæða væri til
þess að fagnia þeim góðu undir-
téktum sem ný stefna Sam-
band.slýðveldisins gagmwart A-
Evrópu hefði hiotið úit um heim.
Biachstein sendiherra sagði
enintfremur, að griðasáttmálinm
'xniiili Sambandslýðveldisiins
Þýzkalands og Sovétríkjanna
væri stórtt Skref fnaim á við í átt
til aukins öryggis í Ewópu. Ör-
lög þessa samninigs væru að
sjáltfsögðu undir því komin,
'hvemig til tækist í samninigavið-
ræðum fj'ónveldanna, er nú ættbu
sér stað í Berlín. Aðeins þegar
nýtt samikomulaig héfði náðst
um Berlín, sem al'l'ir aðilar gætu
sætt sig við, myndi gæiðasátt-
málinm verða borinin upp til
staðfestingar á Samibandsþing-
inu.
Viðræður Vestur-Þjóðverja við
Póilverja, sem nú færu fram,
■skiptu Samibandslýðveldið miklu
miáli. Öllum væri Ijóst, að þar
væru erfið vandamál varðandi
lamidamæri fyrir hendi. En Brandt
kamslari hefði rétt fyrir sér, er
hamn segði, að með Mostovusamtn
imignium væri ekkert glatað, sem
ékki væri glatað fyrir löngu.
Þá vildi vestur-þýzka stjórnin
eirunig gera griðasá'ttmál'a við
Tékkóslóvakíu, Ungverjaland og
Búlgaríu. Alls staðar myndu þar
verða örðugleikar í vegi og mikl
ar viðræður myndu verða að
fara fram, áður en samningar
yrðu gerðir, sem báðir aðilar
gætu fallizt á.
Aukin verzlunarviðBkipti V-
Þýzkalands við Sovétríkin og
fyigiríki þeirra hefðu orðið til-
efni til gagnrýni sums staðar.
En spurning væri, hvaða grund-
vallarmunur væri á því, hvort
það væri Fiat, Renault eða Mer
cedes, sem byggðu bíllaverksmiðj
Peter Blachstein sendiherra.
ur í kommúnistaríkjunum og
hvaða mumur væri á því, hvort
það væru sænskar, þýzkar eða
ítalskar verksmiðjur, sem seldu
Austur-Evrópuríkj unum stálpíp-
ur.
Blachistein send iiherra lauk
máli sinu með þeim orðum, að
Þýzka siambamdislýðiveldið væri
reiðuibúið til þess atð tak'a iþátt í
ráðstefmu um öryglgiismál Evrópu,
ef húm yrði umdirbúin vandfleigia,
svo að áramigurs af henmd væri
að væmta og etf Bandiaríkdin og
Kamiada nytu þar tfullra réttimda,
sem aðilar og loiks, etf trygigt
væri, að deiflur milli Þýzkia sam-
baind'slýðveldisiinis og Þýzka al-
þýðulýðveldisins mymidu ekki
verða aflls ráðamdi á slíkri ráð-
stefmu. Á'ður en slík rá'ðsitefna
færi fraim, væri meiri áram/gluns
að væinta af tviflil.iða samniinig-
um eimis og M'osikvuBaimín'inigmum
og svipuðuim sammdmigum við
tfieiri rdki Austuir-Bvrópu, heldur
em stórri ráðstefnu, þar sem
að'iiar mynidiu freistast til þesis að
komia fram mieð hámar'kskröfur
í áróðiumsslkynd í stað þess að
náfligast laulsn á öllu vamdamálinu
með því að leysa eimstaka þætti
þeiss.
verðmætamat
En þegar slík viðhorf koma
upp, er eðlilegt, að fólk íhugi og
endurmeti ríkjandi viðhorf um
verðmætamat. Efnaleg velmeg-
un er víða orðin það mikil í vel-
ferðarríkjum vesturálfu, að fólk
ið bókstaflega hungrar eftir öðr-
um verðmætum. Það er mjög
eðlilegt, að við slíkar aðstæður
séu sjónarmið um vemdun um-
hverfisins og náttúrunnar í
nokkrum hávegum höfð, og þá
um leið lagt minna upp úr öðr-
um verðmætum.
Þessi sjónarmið eiga að vísu
aðeins að takmörkuðu leyti við
hér á landi enn sem komið er,
þar sem við erum nú fyrst að
stíga fyrstu skrefin i uppbygg-
ingu stóriðju hér á landi. En
engu að síður er vert að
hafa þessi sjónarniið í hnga,
enda getum við mikið lært a1
biturri reynslu annarra þjóða í
þessum efnum. Að því leyti er-
um við betur settir, að við vit-
um um afleiðingamar og getum
því gert eðlilegar ráðstafanir í
tíma til þess að verada um-
hverfi okkar.
• •
Ofgahreyfingar
Þessi nýju viðhorf, sem nú
blasa við í þessum efnum, hafa
ýmsar hreyfingar öfgamanna
reynt að notfæra sér til að færa
sönnur á, að það þjóðfélagskerfi,
sem við búum við, hafi beðið
skipbrot. En raunverulega lýsir
fátt betur þessum öfgahreyfing-
um, sem skotið hafa upp kolli
víða um heim, en þessi viðbrögð,
sem lýsa uppgjöf við að leysa
viðfangsefni nútímaþjóðfélags.
Þó að það geti að mörgu leyti
verið vandasamt að bregðast við
hinum nýju viðhorfum, þá er
engin ástæða til þess að halda,
að þau tákni einhver endalok
þessa þjóðskipulags. Þvert á
móti eiga ný viðfangsefni að örva
menn til frekari átaka.