Morgunblaðið - 15.01.1971, Blaðsíða 1

28 SIÐUR

Bandaríkin
gegn stækkun EBE
Óttast að hún hafi óheillavænleg
áhrif á heimsviðskiptin
Briis'sel, 14. jam. -— NTB
FBAMKVÆMDANEFND Efna-
liagsbandalags Evrópu er nú að
athuga orðsendingu frá Banda-
rikjastjórn, þar sem látinn er í
Ijósi óttí um að það muni hafa
óheillavænleg áhrif á heimsvið-
skiptin færi Efnaliagsbandalag-
ið út kiíarnar og nái einnig til
Bretlands, Danmerkiu-, Noregs
og Irlands, að þ\ í er talsmaður
nefndarinnar sagði í dag. Hann
vildi hins vegar ekki tjá sig
frekar um þessa orðsendingu,
sem send liefur verið ríkisstjóm-
um Efnahagsbandalagslandanna,
svo og ríkisstjórn Bretlands.
Ba:ndaríkjamenn munu óttast
að fæ>ri Efnahag sban clala g ið út
kvjarnar miunii það leiða til þess
a-3 enin fleiri steinar verði lagðir
í götu bandairísikis útfliuitndngs til
Ráðstefna brezku samveld-
isríkjanna er nú hafin í Singa'
' pore. I»etta er í fyrsta sinn,
sem slík ráðstefna er lialdin |
l í Suðaustur-Asíu og eru mál-
efni samveldisríkjanna í þeim '
heimshluta ofarlega á baugi (
' á ráðstefnunni. — Mynd |
I þessi var tekin af Edward ,
Heath, forsætisráðherra Bret-
lands og Tun Abdul Razak,
' forsætisráðherra Malasiu, er |
I Heath kom til Kuala Lumpur, ,
I böfuðborgar landsins á leið '
sinni til Singapore.
Biskup náðaður
Yaounde 14. jan. — NTB.
DAUÐADÓMNUM yfir Albert
Ndongmo, biskup, sem sakaður
var um að hafa tekið þátt í sam
særi um að steypa forseta Kam
erún, Ahmadou Ahidjo, af stóli,
hefur nú verið breytt í ævilangt
fangelsi, að því er tilkynnt var
hér í dag. Hinsvegar hefur for-
seti landsins staðfest dauðadóma
yfir fimm öðrum mönnum, sem
dæmdir voru til dauða um leið
og bisikiupinn. Alíl-s vair 101 mað-
ur ákærður í saimsærisimáli þessu
sem herréttur f jailaði um.
Búizt við hörðum deil-
umásamveldisráðstefnu
Nokkur ríki reiðubúin til þess að ganga úr
samveldinu, selji Bretar Suður-Afríku vopn
Singapore, 14. jan. NTB-AP
RÁÐSTEFNA forsætisráðherra
brezku samveldislandanna hófst
í Singapore í morgun. Á ráð-
stefnan að standa í 9 daga og á
meðal mikilvægustu mála þar
verða öryggismál á Indlandshafi,
umsókn Bretlands um aðild að
Efnahagsbandalagi Evrópu og
efnahagslegt og tæknilegt sam
starf innan samveldisins. Hugs-
anleg vopnasala Breta til S-
Afríku verður sennilega mesta
hitamál ráðstefnunnar, en gert
var ráð fyrir, að það mál yrði
tekið til umræðu í byrjun næstu
viku.
Það er framar öðrum forseti
Afríkuríkisins Zambíu, Kenneth
99
Minnir á þinghús-
brunann 1 Berlín“
— segja Berriganbræður, sem
sakaðir eru um samsæri
—■ Þögn í Páfagarði
Kaunda, sem einkum hefur beitt
sér fyrir því, að vopnasala Breta
til Afríku verði tekin til um-
ræðu á ráðstefnunni, sem 31
land tekur þátt í. Hefur hann
hótað hörðum viðbrögðum ella.
Þá lýsti formaður ráðstefnunin
ar, Lee Kuan Yew, forsætisráð
herra Singapore yfir því í morg
un, að ólíklegt væri, að brezka
samveldið fengi haldið velli, ef
ekki næðist samkomulag varð-
andi afstöðu Breta til vopnasölu
til Suður-Afríku.
Þessi ummæli eru túlkuð á
þann veg, að viss samveldislönd
fyrst og fremst í Afríku — séu
nú þegar reiðubúin til þess að
ganga úr samveldinu, ef Heath,
eins og gert er ráð fyrir, snýr
aftur heina til London' og fær
þar endanlegt samþykki stjórn
ar sinnar fyrir vopnasölu til Suð
ur-Afríku.
Gert er ráð fyrir mjög storma
sömum umræðum á ráðstefn-
unni, þegar vopnasalan verður
tekin til umræðu í næstu viku.
Evrópu. TiQ. þeisisa hefiuir Bamida-
rikjastjórn htns vegar stuit't hu,g-
myndina um út'færsil'u baindalaigs-
i:ns vegna þeirra stjómimál alegu
kosta, sem það miundi haifa i för
með sér varðamdi vestræna
samvtoiu.
Þá mium verzluin Bandarikj-
amma og EBE-landainna veirða tál
uimræðu á þri'ðjudag í mœstu
vikiu á fumdi Evrópuiráðsáins í
Strasisbourg. Þar mum hSran v-
þýzM fram'kvæmdamefndannað-
ur EBE, Ralf Dahrendorf, sem
átt hefur Viðræður við batnda-
riisiku stjórniina, gera grein fyrir
ástandimu og gamigi mála.
Talismaðuir framkvæmdamefnd-
arinnar sagði einmig í dag, að
nefmdim hefði með ánægju veittt
því athyglli, að Öldumgadeild
Bandaríkjaiþinigs hafli eklM sam-
þykkit hiö svoneiflnda „Mdills-
frumvarp", em það fjállLar um
hömliur á inmifLuitmimigí vissra
vöruitegunda tiiil Bamdaríikjamma.
Ef frumvarp þetta mæði fram
að gamga að fuillliu, gætó það orð-
ið till miiMiMa örðuigleika fyrir
útfiliutmiimg lamdanma tál Bamda-
riikjanma, sem neimur um 1,6
miitjárðii doliara á ári. Hims vegar
er það all útibreidd slkoðum með-
al manma í Brússel að nýtlt frum-
varp, svipaðs eðllis og „Miíds-
frumvarpið", verði lagt fyrir
Bamdaríikjaþimig eæ það kemiur
næsst saman.
Bretland:
Aldrei hagstæðari
viðskipta j öf nuður
Lomdon, 14. jam. — NTB
VIÐSKIPTAJÖFNUÐUR Bret-
lands varð Iiagstæðxir uni 56
nxillj. sterlingspiuid í deseniber
og á síðasta ári varð hann hag-
stæður um meira en 500 millj.
pund alls, sem er það hagstæð-
asta sem berzkur viðskiptajöfn
uður hefur orðið á einu ári eftir
síðari heimsstyrjöldina. Jókst út
fliitningurinn mjög í desember
og varð meiri þá en nokkru sinni
í einum mánuði áður í sögu
landsins.
Verðmæti útflutmingsins nam
759 miiil’j. pumda, em veirðmætö
immifi'utmiinigstns 785 mMj. Mis-
mumiurimn er greiddur með tekj-
um af fragtflutnimgum og trygg-
imigum erlendis, þanmlig að við-
skiptajöfmuðurimm í heiild varð
hagstæðuir um 56 miiililj. pumd.
Stutöiu áður em töliunnar um
Framh. á bls. 27
,Dubcek leiddi landið
á barm borgarastríðs6
Fullyrðingar Sovétmanna gerðar að hinni opin
beru flokksskýringu í Tékkóslóvakíu
Washington og Rómaborg 14.
jan. NTB—AP.
LÖGFRÆÐINGUR við banda-
riska dómsniálaráðnneytið sagði
í gærkvöldi, að líklegt væri að
fleiri menn, seni talið væri að
viðriðnir væm liið meinta sam-
særi nm að ræna Henry Kissing-
er, ráðgjafa Nixons forseta í ut-
anríkismálum, yrðu ákærðir.
Phiiip Berrigan, kaþólski prest-
nrinn, sem sagður er hafa verið
höfuðpaurinn í samsæri þessu,
hefur vísað ákærunni á hendur
sér á bug og líkt henni við Itík-
isdagsbrunann í Berlin 1933.
Lögfræðingur dómsmálaráðu-
neytisins, Guy Goodwin, sagði
fyrir alríkisdómara í Harrisburg
i Pennsylvania að stórkviðdóm-
ur, sem þegar hefur ákært sex
manns vegna samsærismálsins,
yrði að halda áfram athugunum
sínum á málinu. Stórkviðdómur-
inn hefur ákært fjóra rómversk-
kaþólska presta, eina nunnu,
einn fyrrverandi prest og stúdent
frá Pakistan um að hafa gert
samsæri um að ræna Kissinger
og sprengja fimm opinberar
byggingar í Washington í ioft
upp.
Séra PbMp Berrigan og bróðir
hans, Daniel, sem sagður er hafa
verið í vitorði með honum, hafa
vísað ákærunni á bug með yfir
lýsingu frá fangeisi því sem þeir
nú gista í Connecticut-ríki. „Fyr-
ir 38 árum brenndu nazistar Rík
Framh. á bls. 27
Prag, 14. jan. NTB.
KOMMÚNISTAFLOKKUR
Tékkóslóvakiu hefur nú opinber
lega viðurkennt hinar sovézku
fullyrðingar frá ágústdögunum
1968, er fimm Varsjárbandalags-
ríki með Sovétríkin í broddi fylk
ingar gerðu innrás í Tékkósló-
vakíu, undir því yfirskini að
„þúsnndir" tryggra Tékkósló-
vaka í komnninistaflokkmim
hafi óskað eftir innrásinni.
1 opinberu flokksskjali, sem
samþykkt var af miðstjórn
flokksins í s.l. mánuði og í dag
var birt í öiium helztu blöðum
Tékkóslóvakiu, er sagt að Alex-
ander Dubcek hafi sem flokks-
leiðtogi leitt landið fram á barm
„borgarastyrjaldar og ringulreið
ar, sem mundu hafa kostað þús-
undir manna lífið.“
1 skjali þessu er sagt að þús-
umdir kommúnlisita, eimstök'u borg
arar og heilar flokksdeildir, svo
og einstakir flokksleiðtogar Qg
ráðherrar, hafi tekið að leita hóf
anna hjá bræðraflokkunum og
ríkisstjórnum bandalagsríkjanna
með beiðnir um að tryggður yrði
alþjóðlegur stuðningur til varn-
ar sósíalismanum.
„Koma herliðs bandalagsríkj-
anna . . . hindraði slikar bióðs-
úthellingar og var því nauðsyn-
leg og hin einasta rétta lausn,“
segir í plaggi miðstjórnarinnar.
Með þessu hefur miðstjórn
flokksins staðfest fullyrðingar
Sovétmanna og gert þær að
hinni opinberu flokksskýringu á
þvi, sem gerðist í ágúst 1968.
Fyrst eftir innrásina vildi eng-
inn viðurkenna að hafa beðið
Framh. á bls. 27
>
*
4