Morgunblaðið - 12.02.1971, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 12. FEBRIÍAR 1971
23 1
Kynnir Decca
staðarákvörð-
unartæki? —
EINN af fulltrúum brezka
fyrirtækisins Decca Radar
Ltd., Ronnie Sleight, dvaldist
hér í tvo daga í þessari viku,
tii að kynna kennurum og
nemendum staðarákvörffunar-
tæki sem heitir Decca Naviga-
tor System, og er talið með
þeim fullkomnustu og beztu i
heimi, sem m. a. má sjá á því
að það er t. d. notað í Japan,
á Spáni, í Bandaríkjunum,
Kanada, Frakklandi, Belgíu,
Hollandi, Þýzkalandi, Dan-
mörku, Noregi, Svíþjóð, Ind-
landi, og auðvitað í Bretlaiidi.
Miðað er við að ataðar-
áfevörðunartækið sé eiinkuim
notað af fiskiskipum, sem séu
við veiðar, anmaðhvort á land-
griuinni eða í nánid við það og
það er svo nákvæmit, að stað-
aráfevörðun skipa, sem eru
hundrað sjómilur frá landi,
skeilkar ekki nema um 20 m
eða svo.
Kerfið er byggt þanniig upp
að í landi er ein aðallstöð og
tvær eða þrjár semdistöðvair,
sem senda út mierki. Um borð
í skipuuum er móttökutæki,
sem sýniæ stöðugt hvar það er
statt. Móttökutækið er svo-
nefht „digital system“, og til
að útskýra það er bezt að taka
kliukku, einis og víða eru í
bönkum. Á þeim eru ekíki vis-
ar, heldur sýna tölustafir
hvað tímanfum Mður, t. d. 3:30
og svo framrvegis.
Eims er staðarákvörðun gef-
m upp í töliurn, á móttölku-
tæfeinu, og því flljótlegt að
færa imn á kortið. Þar að aulki
er hægt að setja það í sam-
band við sjáilfritara, og er þá
sigilingalíeiðiin jaifnóðum mierkt
inn á kortið sjálifkrafa, þann-
ig að skipstjórinn þarf ekki
nema líta á það til að vita ná-
kvæmlega hvar hann er.
Menn geta ímyndað sér hve
mikill kostur þetta er fyriir t
d. Skipstjóra á trollskipi, sem
er kannski að veiðum á svæði
þar sem emu miklar ójöfnur,
flök og þessháttar. I stuttu
rabbi við Mongunblaðið, sagði
Sleight, að gamlir og reyndir
skipstj órar hér við land,
Ronnie Sleight.
þekfetu sjálifsagt sínar leiðir,
og gætu siglt um þær hjálp-
airll aust, en e-ngu að siður byði
Decca staðaráfevörðunartækið
upp á rtákvæmni, sem varla
fengist öðnuvísi.
Amnað mikilvægt atriði,
sagði Sleight, er að koma má
fyrir móttökutæki í fluigvél-
um og þyrllum, og það er aiuig-
ljós kostur, við hvens konar
björgunarstarfsemi. Ef t. d.
bátur iendir í sjávarháska og
sendir út neyðarkaill, geflur
hann upp staðarákvörðun
tækis sínis. Plugvél, þyrla eða
björgunarskip notar þá sitt
eigið tæki til að finina við-
komandi og aðStoða. Steight
sagði, að það væri nú svo ai-
gengt að þessi aðiferð væri
notuð aif briezbum filskiskip-
um, að það þætti ekki bllaða-
mátur iéngur. Bf t. d. skip sé
mleð slasaðan mann um borð,
sé send þyrla sem geti látið
sig síga niður svo tii beint
yfir skipið, þótit skyggni sé
lítið sem ekkert.
Morguinlbllaðið hafði sam-
band við Jónas Sigurðsson,
skól'astjóra Stýrimanniaskól-
ans, og sagði hann að þetta
tæki væri mólkið notað við
siglingar og veiðar í Norður-
sjó t. d., og væri eitt það ná-
kvæmasta sem væri í notkun
í dag. Hann nefndi sem dæmi
Færeyj ar, þar sem botn er
grýttur og erfitt að fisfea mieð
troffli, og væri tækið þar nær
ómetanl'egt, þar sem það gérði
skipstjórum klleift að þræða
af mikiilii náfevæmni þau
svæði sem hættuflauis væru.
Sparaði þetita eflaust mifljón-
ir kr. í veiðarfærum.
Hann sagði að það hefði nú
um nokfeurt Skeið verið til at-
huguinar að kaupa svona tæki
til landsins, en engin ákvörð-
un tekin ennþá. Annars sé
tækið geysiílega dýrt og
refestrarkostnaðuir máikill, og
ýmislegt annað komi til
greina, sem hafa verði hug-
faist þegar endanlleg ákvörðun
verði tekin.
Rætt um hækkun f yr-
irframgreiðslu gjalda
í GÆR kom til umræðu í neðri
deild Alþingis frumvarp til laga
um fyrirframinnheimtu opin-
berra gjalda og mælti Magnús
Jónsson, fjármáiaráðherra fyrir
þvi og óskaði jafnframt að frum
varpið fengi skjóta afgreiðslu,
svo að unnt yrði að nota það
strax við innheimtuna.
Frumvarpið gerir ráð fyrir að
heimilað sé, þegar sérstaklega
stenduir á að inmheimta fyrstu 6
mánuði ársins 60% af gjöldum
næstliðins árs, en lögum sam-
kvæmt er aðeins heimilt að inn-
heimta á þessu tímabili 50%. I
Eru ininrasarsveitimar nú að búa
um sig áðuir en lemgra verður
haldið. Miiklir hergaignaiflutniing-
ar eru nú frá stöðvum í Suður-
Viietniam, og hafla innráisairsveit-
unum meðal ainmars borizt lanig-
drægar faillbyssuir.
Þótt bamdarísk yfirvöld neiti
því að bandarískiir hermenm taki
þátt í inrorás Suður-Vieitniama,
viðurkenma þau stuðminig við imn-
rásinia á öðrum sviðum. Þaminiig
heflur bamdarískt stórskotalið í
Khe Sanih í Suður-Vietmiam
haUdið uppi skothríð á stöðvar
Norður-Vietoama í Laos, bamida-
rískar sprengjufluigvélar gert
Ikxftárásir á Ho Ohi Mimh sti/gimm>,
og bandarískar þyrfliur verið í
látlausum flutniiragum á her-
mönmium og vistum til imimrásair-
liðsims. Margar þyrtlur haifa ver-
ið skotnar niður, en ekki ber
fregnum samam hve margar.
Herma sumar fregnár að alls
halfi 40 þyrlLum verið graindað,
en þær fregnir segir bamdarísfea
herstjórmim mjög ýktair. Vitað er
að með þyrlu, sem sfeotim var
niður yfir Laos í gser, fórust
fjórir frét talj ósmiyndarar. Voru
þeir frá fréttaistofunum AP og
UPI, og frá tímaritunum Life og
Newsweek.
AUs hafa nú verið haldmir 102
Viðræðuifundiir í Parfs tiíl að
reynia að fiinma leið til friðar í
Vietnam, em áramgurimm hefuir
efeki verið mikill. Á fundimium í
þessu nýja frumvarpi er gert
ráð fyrir að hækka megi hundr
aðshlutann í 60 með sérstökum
úrskurði f jármálaráðuneytisins.
Magnús Jónsson sagði, að
þessi tilhögun ætti að vera bæði
hinu opinbera og gjaldendunum
sjálfum til hagsbóta. Á miklum
hækkunartímum, hefði það kom
ið fyrir, að er helmingur gjald-
árs var liðinn áttu menn bróður
part af gjöldum símum ógreiddan
sem gjaldféllu svo á síðari hlut-
anum. Reynslan hefði sýnt, að
til vandræða horfði í slikum til-
vikum. Málið vair í gær afgreittt
til nefndar.
Frú Nguyen Thi Bimlh, aðal-
fuíllltrúi Viet Cong, hélt því fram
að fjöimemmst bamdarískt fót-
gönigu- og stórskotailið hiefði tek-
ið þátt í kmráflimini í Laioa, og að
með því haifi fylgt margir sfcrið-
drekar og bryinvagtnair. Tók Xuan
Thuy aðalflulltrúi Norður-Viet-
nams í sama strenig.
Þessum ásökunum mótmæiti
Bruee harðliega og sagði þær
grófa og vísvitandi ramigfærsílu á
staðreymdum. „Ég á erfitt með
að skilja hvernig þið getið rætt
svo mikið um ástandið í Laoa í
dag án þess að minnast einu orði
á ástæðuna," sagði Bruce. „Með
því á ég að sjáiifsögðu við margra
ára ólöiglega setu fjölmemns her-
liðs frá Norður-Vietnam i Laos
og sífelilda notkun ykkar á land-
svæðum í Laos til eflingar árás-
arstefmu yfefear í Indókína.“
Varðandi hugsanlega alþjóða-
ráðstefn.u um ástandið í Imdó-
kína var U Thant framkvæmda-
stjóri SÞ spurður álits í dag.
Svaraði hann því til að hann væri
emn þeirrar skoðunar að ef tii
þesis kæmi ættu 15 aðilar að eiga
fuill'trúa á ráðtefnunni, en þeir
eru: Norður- og Suður-Vietnam,
Laos, Kambódía, auk fulltrúa
kommúnista í þrernur síðast-
töldu löndumum, Bamdaríkin,
Sovétríkim, Bretland, Frakklamd
og Kína, og að aufei löndin þrjú,
þ. e. tndland, Kanada og Pól-
lamd.
— Tveir bræður
Framh. af bls. 32
fimrn stíuborð af þilfari, rekið á
Kniarramesi og 2 stíufoorð til við
bótar og koddar í St.raumsfirði.
Síðdegils í gær hafði ranmsókn
leitt í ljós, að brak þetta er úr
Ásu RE 17.
Ása RE 17 fór í róður frá
Reykjavík fyrir hádegi á laugar-
dag. Síðast sást til bátsina mieð
vissu um klukkan 18 á laugardag
frá hjálparðkipinu Goðanum,
sem þá var statt um 1,7 sjómálur
út af Stafnesi. Ása var þá á norð-
urileið miklu nær lamdi. Slyisa-
vamaféfllag íslands hafði sam-
band við um 30 báta, sem komu
tifl. hafnar í Keflavík, Samdgerði
og sigldu fyrir Skaiga á tímabil-
iinu frá kliukkan 18 til 21:30 á
laugardagskvöld og fevaðst eng-
inm hafa orðið bátsins var, utan
hvað skipstjórinn á Jóni Bjarma-
syni, sem kom inm til Sandgiarðis
klukkan 19:45, kvaðst hafa séð
til flerða lítilfl báts mjög grumnt
og nærri landi út af Hvalsnesi.
Slysavarnafélag ÍSlands heifiur
beðið ál.la aðila að fyigjast vel
með reka á fjörum; bæði frá
Stafnesi í Garðskaga og á Mýr-
um. Einnig hafa sjómienm við
Faxaflóa verið beðnir að svipazt
um á ferðum sínum á og af fiski-
miðum.
Ása RE 17 var elileifu tonina
þilfarsbátur, smíðaður hjá Báta-
lóni hf. í Hafnarfirði í fyrra.
— Ævintýri
Framh. af bls. 1
hún að fá tækifæri til að
hugsa málið, og ef til vill
segja „nei“, telja rauðsokk-
urnar. í endurskoðuðum út-
gáfum ævintýranna gæti það
svo verið prinsessan, sem
frelsar prinsinn, en ekki öf
ugt.
Konurnar segja að aðal
kvenpersóna ævintýranna
eigi ekki alltaf að vera ung,
falleg og auðug, heldur ætti
að koma fram að hún hefði
sömu tækifæri og karlar. Þá
eiga stjúpur, systur og norn
ir ekki alltaf að vera ljótar,
illar og meinfýsnar. Hvernig
væri að hafa nornina ein-
staka sinnum fallega?
Rauðsokkurnar kvarta sár
an yfir því að kvenhetjurnar
í ævintýrunum séu tákn kyn
þokka, fallegar en heimskar,
meðan karlhetjurnar séu jafn
an hugrakkir, auðugir og lag
legir memn, er sigrist á ótrú
legustu erfiðleikum.
Enn sem komið er hafa
samtökin í Merseyside aðeina
látið „endurskoða“ Mjallhvít,
og eru konurnar nú að leita
að útgefanda.
í mýju útgáfunni öfundar
vonda drottningim ekki Mjali
hvít vegna fegurðar hennar,
heldur er það æskufjör Mjall
hvítar og lífsánægja, sem set
ur drottninguna út af laginu.
Veiðimaðurinn, sem sendur
er til að drepa Mjallhvít,
hættir við það af mannúðar
ástæðum og af því að hann
vonar að hún eigi mikinn
frama framundan. í gömlu út
gáfunmi er það æskufegurð
henmar, sem vekur miskunn
veiðimanmsins.
í sögulok nýju útgáfunnar
vinna þau Mjallhvít og prins
inm með dvergunum í nám-
unni þeirra, byggja sér þar
lítið hús og lifa saman ham-
ingjusöm til æviloka „starf-
andi saman, í ást og sam-
lyndi.“ Hjónaband er ekki
nefnt.
— Heföbundin
úrræði
Framh. af bls. 10
en einhverjar talsverðar kaup-
gjaldshækkanir eigi sér þá stað.
Að vísu er verð á útflutaingsaf-
urðum hagstætt sem stendur, en
hin langvarandi og erfiða kaup-
dieilla á togarafilotanum bendir ó-
tvrrætt til þess, að útgerðin telji
silg ekki geta tekið á sig mifelar
kostnaðarhækkanir. Já, það er
hrollvekja að hugsa til þeirra
vandamála, sem blasa við, þó að
sennilega verði eftir föngum
reynt að taka upp léttara hjal
í þeim efnum, a.m.k. fram að
kosningum. Og hvað sem öðru
líður, þá gerum við flutnings-
menn þessa frumvarps okkur
ljóst, að samþykkt þess mundi
ekki flytja nein fjöll í þessu efni
og ná út af fyrir sig skammt til
lausnar þeim geigvænlegu vanda
málum, sem framundan eru. En
ef sú skoðun mín er rétt, að þær
einhliða ráðstafanir, sem til
þessa hafa verið gerðar, hafi
gengið sér til húðar og ef sú
leið er ekki talin fær né heppi-
leg að lögbinda kaupgjald, verð-
ur ekki séð, að unnt sé að forða
upplausn í efnahagslífinu nema
náð verði einhverju samkomu-
— Laos
Framh. af bls. 1
metra imm í landið, og meðal
ammans náð miikluim vopnabingð-
uim og viistuim Norður-Vietinaima.
dag gerðist fátt nnarkvent ai
vamida, neana hvað David Bruoe
aiðalifu'Uitrúi Baindairíkj'ainna hvatt
til þess að boðuð yrði ný al-
þjóðaráðstefn-a til að ræða á-
standið í Suðaustur-Asiíu.
lagi við launþegasamtekin. Vissu
lega verður sú leið ekki auðveld,
jafnvel þó að hægt væri að skapa
stjórnmáaleg skilyrði fyrir slíku,
en sú hlið málsins verður ekki
rædd hér.
{
^ Þeir Bjarni Benediktason og
Ólaifur Thons höfðu í krimguim
1950 forustu um það, að stjóm-
völd tóku í þjóniugtu sína tæknl
nútím>alhiagfræðá við stjóm eiflna-
bagsmáflla, og þeir eiga fyrir þaC
skilið iof. Síðan haifa stjórravöld
niotað þessa tækmii við mótum
stefniunmar í efmabagsmáluim, og
vair vinistri stjórnin þar enigim
umdaniteknimg. En aifstaða laium-
þegasaimltafeainin>a til heminair hef- -
ur jaflmain verið neikvæð, þamrnig
að hjá þeún hefur jaflnrvel Skap-
azt sú trú, að þessari tækni hlyti
álltaf að vera beiinit gegn eér og
sínum hagsmunum, jatfnvel á
tímum vinistri stjórnarininiar, sem
hafði það á stefmuskrá að leita
samráðs við launþegasamtökim
um allar aðgerðir í efraalh>agsimál-
um var hið sama uppi á 'tenimgn-
um. Því eru gengiislækkanir og
aðrar slífear efn>aha>gsmáíl>a að -
gerðir orðniar það óvinsællar af
alþýðu manna, að óvíst má telj a,
að stjórnmálaleiðtogar þeir, seirn
að þeim haifa staðið, hvað eftiir
anmað, héldu heiðri og hömsum,
ef sjálfboðaliðar úr þeirra röð-
um gerðust ekki til þess a@ atf-
saka það fyrir fólkirau, að í raun
og veru séu það ekki þeir, eem
gera beri ábyrga fyrir þessu,
heldur hagfræðingana, sem þeir
hatfi látið blekkjast atf. Ekki má
Skilja þetta svo, að slíkt sé borið
út að þeirra undirlagi og viija.
En þó að slíkur áróður sé þeim
án efa á móti skapi, þá er hanm
seniniilega óhjákvæmiileg undir-
staða áframhaldandi fyigis þeirra
og valda>, þanraig >að mér dettur
í hug í þessu sambandi Stromip-
leikur góðskálds okkar, Hallldórs
Kiljains, sem margir hv. alþm.
fengu að sjá á sínum tima.
Það voru mæðigur tvær, sem nið-
ursetiraingur var hjá, en sú eldri,
sem húsum réð, kom þessum miið-
ursetningi fyrir kattamef,
en faidi svo Mkið í skor-
steiminum hjá sér, en hirti áfrtam
meðgjöfina með raiðursetaiin/gn-
um. Stúlkunirai, dóttur newnar,
var þetta mjög óhugðnæmt og
vildi láta fjarlægja líikið úr
strompiinium, en gamiia konian
benti henni á, að það hetfði verið
þetta lík sem hefði verið undir-
staða afkomu þeiisra mæðgna
fram að þessu. Svipað á
ef til vill við í því etfrai, sem hér
er um að ræða, því að það er
nú eirau sinni svo og það verðum
við hagfræðimgamdr einmig að
gera okkur Skiljanlegt, þó að
ofekur ®é þetta auðvitað ekki
hugðnaemt, að það verður að
halda fleirum við trúnia en þekn
senraill'ega tiiltölulega fáu þjóð-
félagsborgurum, sem lesa blaða-
greinar um efnahagsmál eða
þairfir þjóðarbúsins.
Auðvitað er ekki hægt
að gefia vonir um það,
að samþykkt þessa frv. kippi á
ricammri stund í þanin lið, að
grundvöllur verði fyrir samrænn-
iingu launamálastef'niu launþega-
samtakainma og þeirrair efraa-
bagsmálastefnu, sem rekin er af
ríklwa'ldinu. En þó að ekki væri
um araraað að ræða en að grund-
völilur væri myndaður fyrir því,
að þessir aðilar gætu þó siím á
milli tallað sama mál, þá væri
það að mánu áliti mikilvægt
spor í áttiraa til þess, að forðað
væri því geigværalega öngþveiti,
sem aran'ars virðist blaisa við.
Hér með þafeka ég Vopníirð-
ingafélaginu fyrir að minnast
áttræðisatfmæflis míns með
virðulegu samisæti I Lindarbæ
8. febrúar sl.
Sömuleiðis þakka ég öllum
þeim, sem minntust mín með
símsikeytum, gjöfum eða á
annan hátt.
Guð blessi Vopnafjörð og ykk-
ur ÖM.
Jakob Einarsson.