Morgunblaðið - 26.02.1971, Qupperneq 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1971
Ása Guðmundsdóttir Wright
Nokkur minningarorð
LAUGARDAGINN 6. febrúar sl.
lézt í Trinidad í Vestur-Indíum
Ása Guðmundsdóttir Wright.
Hún hafði dvalizt lengi fjarvist-
um frá ættjörð sinni íslandi,
fyrst í Engiandi og síðan í
Trinidad, en hin síðari ár var
nafn hennar oft nefnt hér
heima, einkum í sambandi við
hinar höfðinglegu gjafir, sem
hún eftirlét Þjóðminjasafni ís-
iands, svo og Vísindafélagi ís-
lendinga.
Ása Guðmundsdóttir var
fædd í Laugardælum 12. apríl
1892. Foreldrar hennar voru
hjónin Amdís Jónsdóttir, há-
yfiTdómara Péturssonar, og
Guðmundur Guðmundsson hér-
aðslæknir, sem lengst af þjón-
aði Laugardæla- og Stykkis-
hólmshéruðum, nafnkenndur
maður á sinni tíð. Systkini átti
Ása nokkur, en þau létust öll
löngu á undan henni.
Mér er í rauninni fátt kunn-
ugt um æviatriði Ásu, fyrr en
þá hin sáðustu ár, en hún fór
snemma utan og lá leið hennar
t
Eiginmaður mimn,
Gunnar Gunnarsson,
Kóngsbakka 10,
Jézt af sSysiförum 24. febrúar.
Hansína Þórarinstíóttir.
t
Móðir okkar,
Halldóra Kristín
Jonsdóttir,
Bárugötu 14,
lézt 25. þ.m.
Aiiður, Ásdís og Friða
Sveinsdætur.
til Englands. Þar gekk hún að
eiga mann sinn, Henry New-
come Wright lögfræðing, og
stofnuðu þau heimili sitt þar í
landi. í lok síðari heimsstyrjald-
arinnar fluttust þau vestur um
haf og settust að á eynni Trini-
dad skammt undan strönd
Venezuela. Mun það hafa verið
af heilsufarsástæðum manns
hennar sem þau brugðu á þetta
ráð, en þarna áttu þau heimili
upp frá því. Eignuðust þau þar
allvíðlendar plantekrur, sem
renndu stoðum undir traustan
efnahag þeirra, og er líklegt, að
þar hafi hagsýni Ásu ráðið
miklu um.
Föður sinn tók Ása til sín
þangað vestur, aldurhniginn og
hruman, og þar lézt hann árið
1946. Árið 1955 lézt svo eigin-
maður hennar og stóð hún þá
ein uppi, en þau hjón voru
barnlaus. Hélt hún enn um
langt skeið uppi hinum um-
fangsmikla búrekstri, en er hún
fann að halla tók undir fæti tók
hún að hugleiða, á hvern hátt
hún gæti ráðstafað eignum sín-
um og fundið þeim öruggan
samastað, þar sem þær kæmu
að nokkrum notum og varð-
veittu um leið minningu ætt-
menna hennar og skylduliðs.
Hún þóttist sjá íram á, að lítið
kynni að verða úr hinum veg-
lega húsbúnaði sínum og öðrum
persónulegum munum þar
vestra eftir að hún væri fallin
frá, heldur mundi það að lík-
indum tvístrast og verða sumt
eyðileggingunni að bráð.
Árið 1959 tókust bréfaskipti
milli hennar og fyrrverandi
Þjóðminjavarðar, dr. Kristjáns
t
Maðurinn minn,
Jón Þorleifur Jóhannsson,
fyrrum bóndi að Kjalveg,
andaðisit í sjúkrahúsinu í
Stykki.shólmi 24. fébrúar.
Jarðairförin ákveðin siðar.
Fyrir hönd bama minna og
annarra vandaananna,
Kristín Pétursdóttir.
Bræðurnir t THEODÓR SIGURBERGSSON,
stýrimaður, Hofi Garði,
! 'Jf og
HJALTI SIGURBERGSSON, vélstjóri, Meistaravöllum 7,
létust 24. febrúar af slysförum.
Marita Hansen og böm, Kristín Þóroddsdóttir og sonur, Ingveldur Guðmundsdóttir, Sigurbergur Hjaltason.
Otför t ÞORGEIRS SVEINBJARNARSONAR
Sundhallarforstjóra,
verður gerð frá Fossvogskirkju laugardaginn 27. þ.m. kl. 10,30
árdegis. Böm og tengdaböm.
Eldjárns, en Ása hafði látið að
þvd liggja, að hún vildi
senda Þjóðminjasafninu sitthvað
merkra hluta úr eigu forfeðra
sinna. Smám saman hóf hún að
senda ýmsa listmuni heim, fyrst
fáa í einu, en síðar urðu send-
ingar hennar æ stærri og kom
þar að lokum, að hún hafði sent
hingað meginhluta búslóðar
sinnar, það er dýrmætast mátti
kallast. f upphafi þessa árs
kom frá henni stór sending, og
um það bil sem lát hennarfrétt-
ist kom tilkynning um enn eina
sendingu, sem að líkindum er
því hin siðasta til safnsins.
Þessir hlutir, sem hún sendi
Þjóðminjasafninu á þennan hátt,
eru allt úrvalsgripir. Bæði eru
þar ættargripir hennar og
manns hennar, svo og vandaður
og dýrmætur húsbúnaður þeirra
hjóna. Sýna þeir, að þau hjónin
hafa haft glöggt auga fyrir
vönduðum og fögrum hlutum
og kunnað að meta þá, þótt
reyndar hafi loftslagið á Trini-
dad verið nokkuð óhollt sumu
af innbúi þeirra.
Nokkrir hinir smærri þessara
gripa hafa vertið til sýnis í
safninu síðastliðin ár, en ástæð-
ur hafa ekki verið til að hafa
nema lítinn hluta af gjöfum
Ásu til sýnis. Verður að vona,
að í framtíðinni skapist mögu-
leikar til að bæta þar um, er
hægist um sýningarhúsnæði
safnsins.
Ekki lét Ása þar við sitja að
senda safninu framangreindar
gjafir, heldur átti hún eftir að
verða enn stórgjöfulli. Á árinu
1968 var tilkynnt um mikla fé-
gjöf hennar til safnsins, er
mynda skyldi minningarsjóð,
Alúðarþakkir fyrir samúð og
vinarþel við andlát og útför
Oddnýjar Elínar
Vigfúsdóttur,
Snæhvammi, Breiðdal.
Eíginmaðiir, börn,
tengdabörn og barnabörn.
t
Þökkum innilega auðsýnda
samúð og hlýhug við amdlát
og útför
t
Hugheilar þakkir þeim mörgu, sem sýndu fjölskyldum
okkur samúð við fráfall og útför
ÞORBJARGAR GUTTORMSDÓTTUR
Öldugötu 51.
Sérstakar þakkir færum við læknum og hjúkrunarfólki á
deild A-4 Borgarsjúkrahúsinu.
Halldóra Haraldsdóttir, Hörður Stefánsson,
Guðmundína Guttormsdóttir, Helgi Sigurðsson,
og fjölskyldur.
GuÓfinnu Helgu
Guðmundsdóttur,
Austurbrún 6.
Helga G. Zoéga,
Ernst Ziebert,
Anna G. Ólafsdóttir,
Páll Valdimarsson,
Helga G. Ólafsdóttir,
Halldór Pálsson,
Erna Ó. Ólafsdóttir,
Michael Rothe
og barnabarnabörn.
sem bæri mafn hennar og hefði
það markmið að bjóða heim
hingað einum erlendum fræði-
manni árlega til að flytja fyrir-
lestur á vegum safnáns um
þætti úr norrænni menningu,
sem snertu Island að einhverju
leyti. Skyldi sjóðurinm bera
nafn hennar og vera til minn-
ingar um eiginmann hennar og
nokkur náin skyldmenni. Með
þessu rættist gamall óskadraum-
ur safnmanna og er það von
okkar, að sjóðurinn muni gegna
sínu hlutverki um langa hríð
og halda á lofti minningunni
um höfðingslund þessarar mætu
konu. Verðlaunasjóð af svip-
uðu tagi stofnaði hún við Vís-
indafélag íslendinga um sama
leyti.
Allar þessar gjafir Ásu til
safnsins eru einn mesti heiðurs-
vottur, sem því hefur nokkru
sinni veitzt. Þær sýna svo ekki
verður um villzt, að þrátt fyrir
að hún væri áratugum saman
fjarvistum frá ættjörð sinni og
kæmi hingað sjaldan, víst aldrei
síðustu 27 árin, hafði hún þó
sterkar taugar til gamla lands-
ins. Þótt örlögin höguðu því svo,
að hún ætti heimili ytra alla
tíð og hefði aðeins bein sam-
skipti við örfáa íslendinga, var
henni landið kært og hún unni
því heitt. Sá ég glöggt á bréí-
um henmar, að bún mat mikils
forfeður sína og ættmenni, og
það voru í upphafi ekki sízt
hlutir þeir, sem frá þeim voru
komnir, sem hún lagði kapp á
að koma í heila höfn.
Ég kynmtist Ásu ekkert nema
af bréfaskiptum síðustu árin.
Ég sá hana aldrei, en af frá-
sögnum kunnugra svo og bréf-
um hennar var greinilegt, að
hún var heilsteypt og stjóm-
söm, ákveðin í skoðunum og lét
ekki sinn hlut fyrtr neinum.
Tekið er til þess, hve glæsileg
hún hafi verið á yngri árum,
og reisn sinni og virðingu hélt
hún til dauðadags.
Síðustu árin voru henni að
ýmsu leyti erfið, sem von var
eftir að heilsan var tekin að
bila og hún þurfti eim að ráða
fram úr margs kyns vandamál-
um. Henni tókst þó nokkrum
árum fyrir andlát sitt að selja
hinar miklu landareignir sínar
til náttúruverndarsamtaka, og
þá rættist stór draumur hennar,
því að hin síðari ár bar hún
náttúruverndarmál mjög fyrir
brjósti.
Ása G. Wright var jarðsett
hinn 13. þ.m. við hlið eigin-
manns síns og föður í Port of
Spain í Trinidad.
Þór Magnússon.
Ingibjörg Nielsen
— Minningarorð
Fædd 26. nóv. 1892
Dáin 21. febr. 1971
í DAG fer fram kveðjuathöfn
frá Fossvogskirkju um Ingi-
björgu Nielsen, sem andaðist 21.
þ.m. Duft hennar verður sent
til Kaupmannahafnar, þar sem
jarðneskar leifar eiginmanns
hennar og sonar eru varðveittar.
Foreldrar Ingibjargar voru
þau hjónin Guðrún Þorsteins-
dóttir og Jón Jónsson bóndi í
Neðri-hreppi í Skorradal. Þar
fæddist Ingibjörg 26. nóv. 1892
og var hún næst yngsta bamið
í hópi átta systkina. Nú eru
þrjú systkinin á lífi: Jón fyrr-
uim bóndi í Neðra-hreppi, og
systurnar Elka og Ingigerður,
báðar búsettar í ReykjaVík.
Ingibjörg ólst upp á gestrisnu
reglu- og rausnarheimili. Þótt
ekki væri um ríkidæmi að ræða
voru foreldrar Ingibjargar frem
ur veitendur en þiggjendur, og
gestrisni þeirra var viðbrugðið.
Tæplega tvítug að aldri flyzt
Ingibjörg að heiman og heldur
til Reykjavíkur, ekki til náms,
sem hún hafði þó góða hæfi-
leika til, heldur í atvinnuleit.
En slík var saga flestra ung-
menina á fyrstu áratugum þess-
arar altjar.
f nokkur ár vann Ingibjörg
við afgreiðslustörf í verzlun.
Þau störf sín leysti hún af hendi
með prýði, eins og allt sem
henni var trúað fyrir.
Á þessum árum kynntist
Ingibjörg ungum dönskum sjó-
manni, Kristjáni Nielsen. Hann
var glæsimenni og bar í fasi
sínu töfra hins ókunna og fjar-
læga. fslenzka afdalastúlkan og
sveinninn frá sólgylltri strönd
Eyrarsunds felldu hugi saman
og bundust tryggðaböndum.
Nokkru síðar fór Ingibjörg til
Kaupmannhafnar og þar giftust
þau Kristján og hófu búskap
árið 1921.
Allan sinn búskap bjuggu þau
Ingibjörg og Kristján síðan í
Kaupmannahöfn eða þar til
hann andaðist árið 1962. Lengst
áttu þau heimili sitt í einbýlis-
húsi, litlu en snotru úti á Am-
ager. Staðurinn var fallegur og
kyrrlátur, og sérstakt yndi
höfðu þau Ingibjörg og Kristján
af, að rækta blóm, ávexti og
annan gróður í garðinum í kring
um húsið. Þessi margbreytilegi
og litriki reitur bar skipulags-
hæfileikum hjónanna, natni og
umönnun fagurt vitni.
Rikur þáttur í eðli Ingibjarg-
ar og sama mátti segja um
Kristján, var framúrskarandi
gestrisni. Það var ekki einungis
að skyldmenni og venzlafólk
sæktu þau hjónin heim, og
gistu hjá þeim lengri og
skemmri tíma, heldur stóð hús
þeirra öllum opið. Ótaldir
munu þeir íslendingar sem nutu
fyrirgreiðslu þeirra á einn eða
annan veg.
Þau Ingibjörg og Kristján
reyndu að leysa hvers manns
vanda eftir beztu getu og tóku
öllum opnum örmum. Húsbónd-
inn var glaðvær og skemmtileg-
ur, en húsfreyjan hlédrægari og
hlý í viðmóti. Hún var ein
hinna mörgu kvenna, sem kjósa
helzt að vinna störf sín í kyrr-
þey, og hugsa meira um aðra
en sjálfa sig. Ingibjörg var
mjög sýnt um alla matargerð
og einkar smekklega fram-
reiðslu. Þó hafði hún stundum
ekki of mikið á milli handanna,
en hún hafði lag á að láta end-
ana ná saman.
Á fyrstu hjúskaparárum sín-
um hætti Kristján sjómennsk-
unni, enn fékk starf í sykurverk
smiðju, og þar starfaði hann til
dauðadags. Launin voru ekki
há, en nægðu þó til að fram-
fleyta fjölskyldunni.
Heimili þeirra Kristjáns og
Ingiþjargar vár sérstaklega
smekklegt og snyrtilegt. Híbýla-
prýðin var að miklu leyti verk
íslemku húsfreyjunnar. Það ef
ekki ofmælt að Ingibjörg var
snillingur í höndunum. Frí-
stundir sínar notaði hún til að
sauma út, hekla og knipla. Hún
vann svo fíingerða og lystilega
vel gerða hluti, að telja má