Morgunblaðið - 03.04.1971, Qupperneq 3
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. APRÍL 1971
3
ÖRLAGAXENINGURINN
heitir páskasýning Mynd-
lista- og handíðaskóla is-
lands, nefnd eftir frægri
abstraktmynd, sem Finnur
Jónsson, listmálari, málaði
1923 í Þýzkalandi og sem í
sumar var sýnd og vakti at-
hygli á alþjóðlegri sýningu
um frumherja þessa tímabils
í Evrópu. Myndlistar- og
handíðaskólinn sýnir um
páskana í húsakynnum sín-
um í Skipholti 1, 23 af fram
úrstefnuverkum Finns, sem
gerð eru á árunum 1921-25
og þera m.a. vott um hin
nánu kynni Finns að Sturm-
hreyfingunni þýzku. En
Finnur mun vera fyrsti Norð
urlandamáiarinn, sem gerði
óhlutlægar myndir.
Verður sýnlngi opnuð síð-
degis á laugardag og opin
frá 3. apríl til 13. apríl kl.
14—22 eða fram yfir páska.
Hörður Ágústsson, skólastjóri
skýrði fréttamönnum svo
frá, að tilgangurinn með
■ páskasýningum skólans, sem
teknar voru upp fyrir 3 ár-
um, væri að kynna sérstaka
þætti í íslenzkri eða erlendri
list. í hittifyrra var
kynnt sænsk grafík og í
fyrra tveir frægir erlendir
Finnur fyrir framan eina myndina á sýningunni, aðra þeirra, sem sýnd var í Strassbor:
Fyrstu íslenzku
abstraktmyndirnar
á páskasýningu Myndlista-
skólans
Myndir Finns frá 1921 - 25
grafiklistamenn. Og þegar
Hörður frétti í sumar af
frama Finns, datt honum í
hug að það væri verðugt
verkefni að kynna þetta
framiag og þetta ævintýri,
sem Finnur tók þátt í á sin-
um tíma og vekja athygli á
brautryðjendastarfi hans fyr-
ir fimrn áratugum.
Tveir nemendur skólana
hafa sett upp sýninguna í
samráði við listamanninn. Sá
háttur er á hafður í skólan-
um að þeir nemendur, sem
iokið hafa þar námi, fá á
fimmta ári þennan sal. Og
• bafa þeir örn Þorsteinsson og
Hailmundur Kristinsson feng
'58 það verkefni að koma upp
páskasýningunni. Hafa þeir
rýmt vinnusalinn, málað
hann, hengt upp myndirnar
og unnið sýningarskrána.
Sagði Hörður, að það væri í
rauninni mikil vanræksla að
ekki skyldi fyrr vera búið að
kynna þennan þátt í is-
lenzkri myndlist. En Finnur
mam hafa verið fyrstá Norður
iandabúinn, sem gerði óhlut-
lægar myndir. Héit hann
sýningu m.a. á slikum mynd
um í Reykjavik árið 1925.
Sagði Hörður að til vansa
væri hve lítið væri unnið að
markvissri kynningu á mynd
list og bíði þar mörg verk-
efni. Myndirnar, sem nú
verða kynntar, iágu hjá
Finni í 44 ár. Þegar unnið
var að uppsetningu sýningar
innar ,.Evrópa 25“ í Strass-
borg, kom í Ijós, að Finnur
hafði á þessum árum unnið
mjög merkt starf. Myndir
hans voru því valdar á sýn-
inguna og vöktu verðskuld-
aða athygli.
Til marks um það nefndi
Hörður, að nýlega fékk hann
nýjasta heftið af Cimaise,
einhverju merkasta tímariti
um myndlist og arkitektúr,
sem kemur út í París. Þar
ritar frægur listfræðingur,
Herta Wescher, grein um
sýninguna í Strassbourg og
birtir myndir eftir nokkra af
toppmönnum Evrópu í mynd
list og þar á meðal er Finn-
ur Jónsson.
Listgagnrýnendur frá
stórblöðum í Evrópu, eins og
„Le Figaro“ í París og „Die
Zeit“ í Hamborg nefna Finn
sérstaklega meðal fárra af
sýningunni í Strassborg og
lofa hann mjög. Er hann þar
nefndur í hópi þekktustu
iistamanna heims. í „Le
Figaro“ skrifar Jeannine
Warnod til dæmis:
„Á þessari sögulegu sýn-
ingu, þar sem saman eru
komin 222 verk, stöndum
við frammi fyrir safni af
verkum, sem eru með líku
svipmóti, og mynda því
sterka heild, en þó eru þarna
lístamenn, sem skera sig úr
þessum þremur listastefnum
(„expressionismi", „Kon-
struktvismi“, ,,surreali%ni“).
Til dæmis Klee eða Kan-
dinsky, sem eru í senn skáld
legir og töfrandi, ýmist
„abstrakt* eða „figurativir";
Léger, sem auðjáanlega legg
ur mikla áherzlu á flötinn;
fslendingurinn (Finnur) Jóns
son, „konstruktivisti", en þó
mannlegri; Magnelli, sem er
jafnstrangur i myndbygg-
ingu sinni og Ozenfant, sem
ekki á verk á þessari sýn-
ingu; Gromaire, sem er „ex-
pressionisti" i Cézanne-stil;
Nicholson, Werkmann og
fleiri brautryðj endur, sem
hú eru að falla í gleymsku
U
Og Helmut Schneider seg-
ir í „Die Zeit, eftir að hafa
nefnt listamenn eins og Salva
dor Dali, Shrimpf Max
Ernst, Karlo Mense, Braque,
Chagall o.fl. að það veki
traust að vita, að einnig ís-
landi eigi mjög virðulegan
Framhald á bls. 21
EJÖRIK ,
„ FERÐAFEL AGcAR
KASSETTUTÆKI
FRÁ PHILIPS
1. EL 3302 — rafhlöðu kassettu segulbandstæki,
2. N 2202 —„DE LUXE" rafhlöðu kassettu ségulbandstæki
3. N 2204 — ráfhlöðU/220 v kassettu segulbandstæki,
4. N 2205 — „DE LUXE" rafhlöðu/220 v kassettu
segulbandstæki.
Auðvítað 4 gerðir, svo þér getið valið rétta ferða-
. félaganrt tiil að hafa með, hvert sem yður herttar.
Lrtið við hjá næsta umboðsmanni og veljið yður
Philips kassettutæki. Það mun henta yður.
HEIMiLISTÆKI SF.
HAFNARSTRÆTI 3 - SÍMI 20455
STAKSTEINAR
Hafið yfir
dægurþras
SVERRIR Hermannsson, sem
skipar efsta sæti á framboðslista
Sjálfstæðismanna í Austurlands-
kjördæmi, ritar forystugrein í
nýtt tölublað af Þór, málgagni
Sjálfstæðismanna á Austurlandi.
Þar segir Sverrir Hermannsson:
Engum blandast hugur um, að
íslendingar eiga afkomu sína og
efnahagslegar framfarir fyrst og
fremst undir því komið, að þeim
takist að nýta fyrir sig eina
fiskistofnana í sjónum umhverf-
is landið.
Um ófyrirsjáanlega framtíð
mun það verða aðalundirstaða
íslenzks þjóðarbúskapar. Þess er
að vænta, að íslendingar beri
gæfu til þess að standa samati
sem einn maður í sókn til sigurs
í því mikla lífshagsmunamáli
þjóðarinnar. Það mál er nauðsyn
að hefja yfir pólitískt dæguxþras
og sundrung í málinu, sem fylgir
þvi jafnan.
Ástæður eru til að ætla, að svo
megi verða. Á síðasta ári var
skipuð nefnd fulltrúa allra þing-
flokka til að vera í fyrirsvari í
þessu veigamikla máli okkar.
Mikið starf hefur að undan-
fömu verið unnið til undirbún-
ings þessa máls. Sérstaka áherzJu
þarf að leggja á allan undirbún-
ing af okkar hálfu fyrir hafrétt-
arráðstefnu Sameinuðu þjóðanna
sem haldin verður á árinu 1973.
Ekki mun af veita, þar sem
fyrir liggur, að stórveldin í
austri og vestri munu fylkja liði
gegn hagsmunum íslendinga
ásamt með erfðafjendum okkar,
Bretum, að sjálfsögðu.
Á hitt ber að líta, að við mun-
um eiga marga góða Iiðsmenn
t. d. Suður-Ameríkuríkin og vel-
flest ef ekki öll hin svonefndu
þróunarlönd. í tíma þurfum vlð
að taka höndum saman við þau
um sóknaraðgerðir.
Skýlaus krafa
Síðan segir Sverrir Hermanns-
son:
Ástæðulaust er fyrir okkur að
örvænta um okkar hag þótt ris-
arair meðal þjóða gangi í móti
okkur. Brezka ljónið hefur áður
sýnt okkur vígtennurnar, og er
þess skemmst að minnást. Nó er
hins vegar svo komið, að Bretar
eru meðal þeirra þjóða, sem herj
ast fvrir því, að 12 mílna land-
helgi verði lögleidd. Hver skyldi
hafa tróað því á tímum „þorska-
stríðsins", að svo færi?
Þannig breytast viðhorfin á
skömmum tíma, og er þess enn
að vænta, að aflsmunir fái ekki
að ráða, heldur réttlætið.
Krafa okkar er skýlaus: Is-
lendingar eigi einir rétt til þess
að nýta fiskimiðin og önnur auð-
æfi hafsins umhverfis landið,
ásamt með öllum auðlindum hafs
hotnsins innan endimarka land-
grunnsins.
Um þetta höfum við sett okk-
ur ein lög allir og lög þau
munum við ekki sundur slíta.
Að eggja íslendinga lögeggjan i
máli þessu ætti að vera óþarft,
þar sem líf okkar liggur við.
En að fleiru þarf að hyggja.
fslendingar þurfa strax að miða
öll sín áform og aðgerðir við, að
við náum rétti okkar. Við verð-
um að sýna öllum þjóðum fram
á, að við séum menn til að nýta
og gæta hinna miklu verðmæta,
sem við fáum í hendur. Að við
séum til þess hæfari en nokkrir
aðrir. Því ber hina hrýnusin
nauðsyn til að leggja áherzlu á
stórauknar hafrannsóknir, rann-
sóknir á lífinu i hafinu, fiskimið-
unum, fiskistofnunum og síðan
rannsóknir á hafshotninum og
þeim auðiindum, sem þar kunna
að gefast.“
<
<