Morgunblaðið - 24.06.1971, Qupperneq 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. JÚNl 1971
15
MIKIÐ hefur verið ritað uni
farg-jaldastríð flugfélaga á
leiðunum yfir Atlantshafið, en
það stríð hófst snemma í
þessum mánuði þegar belg-
íska félagið Sabena tók upp
sérstök fargjöld fyrir ungl-
inga og nemendur á aldrinum
12—29 ára.
Bandaríska vikuritið Tiime
birti grein um fargjaidastríð-
ið í heftinu, sem dagsett er

PANAMANNOUNCES
EUROPE FOR*105.
Auglýsingar og ungir fiugfárþegar á Kennedy-flugvelli í New York,
Fargjaldastríð
á flugleiðinni yfir Atlantshafið
2. jún/í, og fer greiiniin hér á
eftir í lauslegri þýðingu og
stytt:
Árlegar pílaigrímsiferðir am-
eríakra ferðamanna til Evr-
ópu hefjast atf alvöru um
þetta leyti, og verður sitraum-
urinn meiri nú en nokkru
sinni fyrr — mun meiri. Ein
ástæðan: sikæruhernaður hef-
ur brotizt út mffli flugféiag-
anna varðandi fargjöldin. Þau
hafa teekkað fargjöldin fyrir
„ungl'inga" á aldrinum 12—26
ára — og fyrir „nemendur"
alHit að 29 ára — um rúmlega
50% frá yenj'ulegum sumar-
fargjöldum. 1 sumum ti'lvik-
um fcostar nú aðeins 16 doll-
unum meira að fljúga tfrá
vesturströnd Bandaríkjanna
til Evrópu en til New York.
Hefur f argj aldast rí o i ð einntg
lækkað gjöldin niður undir
það, sem teigufluigtfélögín
taka. Vitað er um að minnsita
kosti eitt stærri leigu'flugfé-
laganna, sem hetfur í hyggju
að bjóða 100 doilara fargjöld
fram og aifltur mili New York
og London fyrir „eldri borg-
ara“; við hvaða aldur verður
miðað er óvisit.
Fargjaldaistríðið hófst fyrir
háltfum mánuði þegar belg-
íska stjómin gaf opimbera
fliugtfétaginu Saber.a fyrir-
mæli um að taka upp ný
„stúdemtafangjöld“, er nerna
220 dofflunum fram og til baka
miili New York og Brussel.
Þetta kænskubragð til að iaða
farþega til Sabena kom af
stað fargjaOdasamkeppni inn-
an verndarsamtakanna IATA
(Alþjóð asamtök flugf élaga).
Sabena og öðrum ftiugfélög-
um innan IATA er ekki heim-
ilt að ákveða einhliða hækfcun
eða lækkun fargjalda — nema
sam'kvæmt fyrirmætum við-
komandi ríkisstjórna. Sam-
kvæmt reglumum mega svo
önnur flugfélög, sem starfa á
sömu fiugleiðum, taka upp
svipuð flargjödd til að istand-
ast samkeppni. Fan Am, eina
bandaríska flliugfélaigið með
beinar ferðir til Briissel,
fyigdi fljótlega fordæmi Sab-
ena og tók upp sörnu tfargjöíld.
Franska stjómin, sem óttað-
ist að þessar aðgerðir leiddu
til þess að bamdarískir ferða-
menn á leið til Parísar færu
um Brúissel, fyrirskipaði Air
France að tafca upp 220 doll-
ara fangjöld fram og til baka
miMi New York og Panisar.
Þetta varð aftur til þess að
heimila TWA að gera slifct
hið sarna.
Áður en vikan var liðin
höfðu forstöðumenn fflestra
stærstu evrópsku flugfélag-
anna farið þess á 'léit við
ríkisstjómir sínar að þær
„fyrirskipuðu" ný og lægri
fargjöld. Brezka ílugfélagið
BOAC fékk samþykfct 210
dollara fargjald fram og aft-
ur milli New Yorfc og London.
Italisfca féla'gið Alitalia ákvað
199 dollara fargjald fram og
aftur milli New York og
Rómar — 1.427 kíiómetrum
lengri flugleið en til London
— fyrir 11 dolQiurum iægra
verð. Og Air France færði
stríðið út til vestunstrandar
Bandarikjanna með því að til-
kynna 362 dollara fangjald
fnam og atftur milli Los
Angeles og Parísar. Hjá sum-
um fliugtfélögum verða jafn-
vel farþegar undir 26 ára
aldri að vera nemendur til að
fá keypta farseðia á lægri
fargjöldum. En hver er nem-
andi? Nær það orð aðeins
yfir mennta- og hásfcólanem-
endur, eða geta til dæmis hár-
greiðstanemar einnig fllokkazt
undir það hugtak? Jafnvel
fl'Ugfölögin sjáltf voru ekki
viss.
Reynt verður að ráða fram
úr þesu vandamiáll þegar flull-
trúar 108 félaga IATA koma
saman tii fundar í Montreal
síðar í þessum mánuði tii að
ræða breytingar á öllum fllug-
fargjöLdum. Þótt fargjalda-
stríðið hatfi nú þegar hjálpað
til að fyfla í sum aukasætin,
sem 'komiu með risaþotunum,
gæti þessi grófa samkeppni
grafið undan getu IATA til að
vernda aðildarfélögin frá
gagnkvæimum undirboðum, er
leitt gætu til gjaldþrota.
Þetta er einmitt það, sem for- .
u'stumenn flugtfél'aganna ótt-
ast — og þá ekki sizt ef far-
gjaldastríðið breiðist út á
aðra aldurstflokka farþéga. I
vikulokin hötfðu st.m stærri
flugfélaganna áforrn um 200
dol'lara fargjöld fraum og
aftur milli austurstrandar
Bandaríkjanna og Evrópu.
Um það segir Guido Vitt-
ori framkvæmdastjóri Alitalia
fyrir Norður-Amerifcu: „Þeg-
ar svona styrjöld er hafin,
hver veit þá hvert hún leið-
ir?“
Meðal þeirra, sem ólmastir
vilja stöðva stríðið, eru for-
stöðumenn þeirra fluigfélaga,
er ekki halda uppi föstum
fluigferðum, heidur stunda
hóp- og leigutflug. Á fyrsta
ári flerðuðust nærri 20% al'lra
fluigtfarþega ytfir Atlantshafið
með leiguflugi. Nú, þegar
dregur úr styrjöldinni í Vi-
etnam og bandaríska stjórnin
hefur minnkað þörf fyrir
flutninga á hermönnum með
leiguvélum, standa leigu-
fiugfélögi'n gagnvart yfir-
framboði. Á sama tíma hafa
svo þau hlunnindi leigufllug-
féiagarana að geta boðið lægri
fargjöld ti'l Evrópu orðið að
enigu — í það minnsta varð-
andi æstoufólk.
Meðan ertfiðleiikar eru fram-
undan hjá leiguflluigfélögun-
um og áætliunarfélöguraum,
eiga hótel- og veitingahúseig-
endur Evrópu góðu gengi að
fagna. Búasit má við því að
Evrópa verði þéttsetin síð-
hærðum ferðamönnum í sum-
ar og að margir ferðamenn
verði að láta sér nægja úti-
legu í almenningsgörðum og
torgum.
Gagnf ræðaskóla Akureyrar slitið:
Sérkennari veit-
ir námshjálp
utan stundaskrár
GAGNFRÆÐASKÓLANUM á
Akureyri var slitið 29. maí. í
upphafi athafniarinnar minntist
skólastjórirm, Sverrir Pálsson,
fjögurra látiinna kennara, Árna
Jónssonar, Áskels Snorrasonar,
Helga Valtýssonar og Jóhanns
Þorkelssoniar, og tveggja nem-
enda, sem létust á skólaárinu,
Láru Harðardóttur og Helga
Rafns Ottesen, og risu við-
staddir úr sætum til virðingar
við mininingu hinna látnu.
Nemendur voru í upphafi
skólaárs 826, oig s'kiptust þeir í
32 bekkjardeildir. Fáeinir nem-
endur hættu námi á vetrinum
af ýmsum ástæðum og nokkrir
settust i skólanin, þarvnig að alls
innrituðust 834 nemendur á
skólaárinu. Kennarar voru 51,
33 fastakennarar og 18 stunda-
kennarar. Auk þess störfuðu
nokkrir forfallakennarar. Skól-
inn hafði á leigu, eins og áður,
4 kennslustofur auk skólaeld-
húss utam skðlahússins sjálfs.
Prófi úr framhaldsdeild (5.
bekk) luku 23 nemendur, og
stóðust allir, hvað tekur til að-
aleinkunnar, en 4 þuría að end-
urtaka próf í haust í einstökum
greinum vegna ákvæða um lág-
mark samtölu tveggja lægstu
einkunna. Hæsta einkunn í 5.
bekk hlaut Eyrún Eyþórsdóttir,
7.7.
Gagnfræðapróf stóðust 127
nemendur, 74 úr bóknámsdeild,
29 úr verzlunardeild og 24 úr
verknámsdeild. Hæstar og jafn-
ar urðu Pálína Héðinsdóttir og
Anna M. Árnadóttir, I. 8.24.
Til landsprófs miðskól'a inn-
rituðust 79 nemendur. Af þeim
stóðust 68 landspróf og 53 náðu
réttindaeinkunn (6.0). Hæstu
meðaleinkunn hlaut Sigurjón
Hauksson, I. 8.7, og fékk að laun
um bókaverðlaun frá bókaverzl
uninini Bókaval.
Hæstu einkunn í skóla hlaut
Hjördís Finnbogadóttir, 3. verzl-
unard., I. ág. 9,30.
Anna M. Árnadóttir, 4. verzld.
hlaiut íslenzkubikar G.A. fyrir
hæstu eimkunn í íslenzku á
gagnfræðaprófi og auk þess
bókaverðlaun frá þýzka sendi-
ráðinu ásamt Magnúsi V. Magn
ússyni, 4. verzld., Guninari H.
Sigurðssyni, 4. verzld. og Arn-
fríði Jónasdóttur, 5. þekk, fyrir
góða þýzkukunnáttu. Herdís
Klausen, 4. A., fékk bók frá
danska kennslumálaráðuneytinu
fyrir kunnáttu í dönsku og
Kristján Vilhelmsson, 4. A, og
Snjólaug Pálsdóttir, 4. verzld.,
hlutu verðlaun Lionsklúbbsins
Hugins fyrir hæstu einkunmir
pilts og stúlfcu í skritfstofugreim-
um á gagnfræðaprófi. Þeir Ómar
Einarsson og Guðni Snædal
fengu bókaverðlaun frá skólan-
um fyrir trúnaðarstörf og for-
ystu í félagslífi.
Nokkrar nýjungár í skólastarf
inu voru teknar upp á vetrin-
um. Sérmenntaður kennari var
ráðinn til að veita nokkrum
nemendum 2. bekkjar náms-
hjálp utan venjulegrar stunda-
skrár, einkum í íslenzku og
reikningi, fámerunum hópum í
senn. — Ný námsgrein var tek-
in upp í 4. bekk, og fjallaði hún
um bíla og umferð. Kennt var
um gerð bíla og einstakra
hluta þeirra, meðferð þeirra og
hirðingu, umferðarreglur og
umferðarmál almenrat, 3vo sem
siðtfræði umferðarinmar. — Mat-
reiðsla var nú kennd bæði pilt-
um og stúlkum í 4. bekk. —
Eðlisfræði var í fyrsta sinn
kennd í 1. bekk samkvæmt
nýrri námsskrá, bæði bókleg og
Addis Abeba, 21. júní. AP.
FULLTRÚAR frá Einingarsam-
tökum Afríkurikja hófu fund í
Addis Abeba í dag og hafa 39
af 41 ríki sent fulltrúa á fund-
inn. Haile Selaissie, keisari, setti
fundinn og sagði það vera
tímasóun og sjálfsblekkingu að
skiptast á skoðunuin við livita
minnihlutafulltrúa, sem vildu
ekki leggja við hlustir.
í upphafi fundarins í dag voru
lesin upp skeyti frá ýmsum
þjóðhöfðingjum, þar á meðal
Kosygin, forsætisráðherra Sovét
ríkjanna, Nixon, Bandaríkj afor-
seta, og Chou en Lai, forsætis-
ráðherra Kína. Á fundinum eru
verkleg. Vegna þessarar keinmslu
var innréttuð sérstök kennslu-
stofa og keyptur mikill og vamd
aður tækjakostur. — Verzlun-
ardeiildir störfuðu í fyrsta sinn
í 3. og 4. bekk, sniðnar eftir til-
svarandi deildum í nokkrum
gagnfræðaskólum í Reykjavík
og víðar. Námsefni var ætlað til
undirbúnings sérnámi í verzlun
arfræðum.
Félagslíf nemenda var fjöl-
breytt. Margar skemmtisamkom
ur voru haldnar, vel sóttar og
fóru vel fram. Keppt var í mörg
um greinum íþrótta, málfunda-
starfsemi og blaðaútgáfa jókst
stórlega, og skólakór starfaði.
Nokkrir gestir heimsóttu skól-
ann og fluttu talað orð eða tón
list. Nemendur sóttu ýmis nám-
skeið, m.a. leiðbeindi Ingólfur
Ármannsson, kennari, um ræðu
mennisku og fundarsköp.
aðeins mættir ellefu þjóðhöfð-
ingar Afríkuríkja og hafa þeir
ekki á fyrri fundum samtak-
anna verið svo fámennir. AJ3-
fréttastofan segir að ýmsir hafi
bersýnilega setið heima, þar sem
þeir hafi óttazt deilur um til-
lögur, er gengju út á að taka
upp friðsamlegri skipti við Suð-
ur-Afríku, Rhodesíu og portú-
galskar nýlendur. Enginn full-
trúi er frá Uganda þar sem
ákveðið var að færa fundinn frá
Kampala, eftir að herforingja-
stjórn gerði byltingu í landinu
og Mið-Afríku-lýðveldið sendir
ekki heldur fulltrúa vegna
ágreinings við Diallo Telli, að-
alritara Einingarsamtakanna.
Við skólaslit gáfu 25 ára gagn
fræðingar háa fjárupphæð til
kaupa á tækjum til kennslu í
eðlis-, efna- og náttúrufræði.
20 ára gagnfræðingar færðu
skólanum vandaða sýruLngarvéi
og sýningartjald. 10 ára gagn-
fræðingar gáfu brjóstmynd af
Jóhanni Frimann, fyrrum skóla
stjóra, og landsprófsnemendur
gáfu minningarskjöld um
bekkj arbróður sinn, Helga Rafn
Ottesen. — Á 40 ára afmæli
skólans hinn 1. nóvember 1970
gáfu nemendur allir blekfjölrit-
ara af fullkomnustu gerð ásamt
bleki, stenslum og öðru fylgifé
að undangengnum almennum
samskotum. Hefir hann komið
skólanum að miklu gagni og
einnig ýmsum samtökum nem-
enda, t.a.m. við útgáfu skóla-
blaða.
í ávarpi sínu sagði Eþíópiu-
keisari, að aðalmál fundarins
væri það efni sem rætt var á
ráðherrafundi samtakanna í
fyrri viku, þess efnis hvort
þeim málstað að binda endi á
yfirráð hvíts minnihluta yrði
unnið gagn með því að taka
upp friðsamlegri samskipti við
þau, og taldi keisarinn það af
og frá. Sú skoðun var og rikj-
andi á ráðherrafundinum á dög-
unum. Ráðherrarnir voru þeirr-
ar skoðunar — að fulltrúa Fíla-
beinsstrandarinnar undanskild-
um — að viðræður við hvíta
minnihlutafulltrúa gætu því að-
eins farið fram að Afríkumenin
fengju að taka þátt í þeim og
jafnrétti kynstofna yrði algert.
Fundur OAU haf inn
— Eþíópíukeisari skorinorður