Morgunblaðið - 15.06.1972, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. JÚNÍ 1972
*— Leikhúsmenn
Framh. af bls. 10
S 10 ár, en er ráðinn forstjóri
Hamborgaróperunnar frá ár-
inu 1973.
— Ég er mjög ámægður yfir
þvi að hafa fengið tækifæri til
þess að heimsækja IsJiand að
þessu sinni og halda hér fyrir-
lestur um þetta etfni, sem er
najóg áhugavert. Ég þeiktki
noræna leikhúsmrDenningu
að góðu, þar sem ég
dvaldist um nokikurt skeið
í Fínnlandi. Hér hef ég
á ráðstefnunni tál dæmis
hitt austur-þýzkan starfs-
féiaga og átt við hann
viðræður. Það er skritið, en
ísðand verður að vera sá vett-
vangur, sem við ræðumst við
á — sJSkt gæti efcki gerzt í
heimaJandi okkar.
... — Ég dáist: að því, hvernig
, unint er að hafa 2 leikhús í svo
litlum bæ sem Reykjavik.
Siikt er einsdæmi o>g Gisii
Alfreðsson, sem fyrir 13 árum
var nemandi minn í Miinctien
sagði að nýlega hefði hér ver-
ið sýndur Höfuðsmaðurimn frá
Köpemick og hann hefði
. g’engið lengi. Þetta er stór-
kostlegt og ég dáisit að áhuga
íslendinga á leiklist.
— Ég er formaður leik-
. stjórasambands Þýzkaiands
og hef setið silíikar ráðstefnur
sem þessa hér með austur-
riskum og svissneskum ieik-
stjórum. Ég hatfði gaman af
þvi, er við sáium Sjáltfstætt
fólk eftir HaUdór Laxmess, er
ég varð þess var að hinir
erfendu þátttakendur hér
ski'ldu ekki eitt einasta orð í
verkinu. Þeir voru ekfcert bet-
ur settir en ég, sem kominn
var firá Þýzkalandi.
August Everding setti fyrir
nokkrwn mánuðuon upp sýn-
ingu á Tri'stan og IsoMe við
Metropolitanóperuna í New
York. Hann stundaði nám í
heimspeki og guðfræði sem
ungur maður og prófverkeÉni
hans var um dauðann í bók-
menntuinum. Hanin kynntist
svo leikh úsmann inuim Fritz
Kortner, sem hann segir að
hann hatfi iært mjög mikið af
og þegar hann þurfti að flýja
land, þar eð hanin var Gyð-
ingur, tók hanin við störfum
atf honum. Fyrsta vertoetfni
hans sem leik'hússtjóra var
Latravíata í Múnohen. Auigust
Everding hefur fasfan þátt í
þýzka sjónvarpinu, sem nefn-
ist Leikhúsið gagnrýnit.
— Mér hefur verið sagt,
segir Everding í lok viðtals-
ins, að mikill fjöldi íslenzkra
arkitekta sé þýzkmenntaður.
Everding lítur út um glugg-
ann og virðir fyrir sér svip-
mót Reykjavíkur, og bætir
svo við: — Kannsiki er þýzkur
arkitektúr ekki eiras góður og
ég hefi haldið hingað til —
hanin brosir við og við kveðj-
um hamn..
• AÐALATRIÐIÐ ER
HIÐ PERSÓNULEGA
SAMBAND
E. Hass Ohristensen þekkja
allir sjónvarpsáhorfendur hér
á landi, en hann lék aðal-
gliæpamanninn í sjónvarps-
þæfitinum um Smyglarana,
siern danska sjónvarpið lét
gera og sýndur var hér i
vor. Við spurðum Ohristen-
sen fyrst um ráðsfefhiuma og
hantn sagði:
— Jú auðvitað er alltaf
eitthvað á slíkum ráðstefn-
um að græða, e<n tiíminn er
þó of skamimur og ekki reyn-
ist unnt að atfgreiða málin
ilTVIKXA ATVINNA ATVINNA
Bifvélavirki
eða maður vanur bilaviðgerðum óskast. Gott kaup.
Tilboð, merkt: „1559" sendist Mbl. fyrir 19. þ. m.
Netamaður
Netamaður óskast til stairfa í netaverkstæði
voru, nú þegar.
Upplýsingar hjá verkstjóra í netaverkstæði.
Ekki í síma.
HAMPIÐJAN HF.,
Stakkholti 4.
Framreiðslumaður og nemi
í framreiðsluiðn óskast
Upplýsingar hjá yfirframreiðslumanni.
HÓTEL BORC
Skriistofustúlka dskust
Óskum að ráða sem fyrst stúlku til
símavörzlu og vélritunarstarfa.
Umsóknir sendist í pósthólf 529.
E. Ifuss Christen.scn, seni er formaður danska leikarafélagsins, ræðir við Brynjólf .Ióhann«-s.son,
leikara.
eins gaumgæfilega oig æski-
legt værf. Aðalatriði slíkra
ráðstefna er hið per.sónule'ga
samband, sem skapasf milli
manma af ólíkum lei'khúsum.
Þetta stef ráðstefnunnar um
sá'gild verk og nútimamn er svo
miangrætt og mér er óskiijan-
tegt þetta dáilæti é sijgild-
um vartkuim. Þau eru að vísu
svo sterk, að þau geta staðið
edn sér og óþanft er að sikreyta
þaiu með leiktjöldum. Orðið
í þeim er kynngimagnað. í
raun er samt efcki mitoill mun-
ur á gamalli og nýnri lei'klist.
Þair hefur listform eins og t. d.
tónilist náð miklu meiri um-
sköpun eða orðið fyrir mieiri
breytingu. Nútíma veric er
etolki heldur hægt að dæma —
það verður framtiiðin sjálf að
gera. Menn getá aðeins sagt,
hvort þeim persónulega Iiíkar
eitflhvað eða ekki. Van Gaugh
gat t. d. ekki selit miyndir sdn-
ar á 400 dansfcar króinur á siín-
um tiírna, þótt það sé nú
hlægilegt verð fyrir þær og
þær seljist á svimandi háar
upphæðir.
— Þér hafið mikið leikið í
kvikmynduim ?
— Já, og ég er mjög hrif-
inn af því listformi. Kvik-
myndin hefur það fram yfir
leikhúsverkið, að hún varir.
Þebta 'getur að sjáltfsöigðu
haft sina ókosti sem kosti.
Takisrt manni iltfa upp, þá
geymasrt misrtökin og takist
mainini ve(l upp, þá er það að
sjáflfsögðu ánægjulegt og
heldur áfram að vera það.
Á senunni er þó ál'litatf unnt
að reyna að gera bertur næsta
kvöld.
— Hvað eruð þér með í bí-
gerð nú?
— í ráði er að taka upp að
nýju sjónvarpsiþáttinn Komim-
únistinn, sem vakti mikfla at-
hygli í Danmörku og er efrtir
Leif Petersen. Það verður
næsta veitoieÆnið.
Kona E. Hass Ohristensen
er atf ísflenzku foreldri. Faðir
heninar var sonur Jakobs
Gunnlauigssonar á Aikureyri
og ftu'btist hann ungur til
Danmerkur, þar sem hann
varð kaupmaður. Verzlaði
hann þó alltatf við ístendinga
og hélit sambandi sínu við
landið á þann hátt. Þefta. er í
þriðja sinn, sem Ghrisfensen
kemur til íslands og í lok
samfaisins hatfði hann það á
orði að hann myndi innan
skamms taka sér sutmarfní og
þá mynidi hann við fyrsta
tækifæri reyna að toomast til
Isflands og dveljast hér í svo
sem hálfan rniánuð. — Siðast,
þeigar ég var hér — sagði
Cbristensien, fór ég til Þinig-
valfla og ók hringinn. Ég hélt
þá að ég hefði séð meárihfluta
ísiands, en þegar ég fór yfir
teiðina á lamdafcorfi, var ég
þess var að é'g hafði harla
litið séð atf þessu fagra landi.
Or því þarf ég að bæta. Ég
kann afskaptega vel við ís-
lendánga, þeir eru gflaðværir
og afskaptega h'amingjusamir
ytfir að vena ístendingar.
Þorvarður Björnsson
— Minning
í dag er Þorvarður Bjöms
son, fyr'rum yfirhafnsögumaður
við Reykjavi'kiurhötfn tifl moMar
borinn. Hann dó á sjámanna-
daginn 4. júní s.i. 82 ára gamtall.
Þóitit Þorvarður væri kominn
á þann aldiur, er venjulega fer
að styttast tii æviloka, þá áfti
maðiur fynst í stað erfitrt með að.
skilja, að hamn vætri ekki leng-
ur á meðal vor. Olfli því cn.a. að
andflát hants bar bráitt að og að
ekkiert hafði heyrzt um veikind:
ha.n.s áður em hann var iátinn.
Hann fann til lasleika um 10
leytið þennan dag, var fJuttiur á
Boirgarspítalann og lézt þar
mil'ld 4 og 5 síðdegis.
Fyrstu kyntni okikar Þorvarð
ar voru á árinu 1923, þeigar hann
gerðdst hatfnsögumaðiur við
Reykjavíkurhöfn.. Nánári urðu
kynnin eftir að Þorvarður gekk
í Skip6tjóraféla.g íslands 30
marz 1938, og tók þar við ritara
störfum i ágúst sama ár. Ritara
störfum í SKFÍ g.egndi hann í
24 áir, en þessi ritairastörf hans
voru an-nað og mié'ra en ven.ju-
lega gerist í siíkum félögum. Á
Þorvarðd hví' di að mestu leyti
að sjá um framtovæimdir þeirra.
sajnþykkta, sem gerðar voru í fé
iáginu, hvort sem þær voru gerð
ar af stjórn féiagsims eða á fé-
ia.gsfundium. Hann var sá mað-
ur, sem tók iangmestan þátt í
öilum stjórnarstörf'um í féflaginu.
Hann héft öiium þráðum i hendi
sér, og var þvá oft erfitt að
taka áikvarðanir nerpa Þorvárð-
ur væri með í ráðum. Hann var
engu síður framtovæimdastjóri fé
iagsins en riitari þess. Og hann
gerði margt fieira. Hanin var
fuiitrúi SKFl í Sjómannadags
ráði og í stjórn þess (igjaidkeri)
árum saman. Hanm var tfu.lltrúi
féiagsins á þingum Fatrnanna-
og fisk:m.annasamibands ís-
lands. Hann va.r í samminga-
nefnduim fyrir féiagið, og hann
mærtíi fyrir hönd þess, þegar það
átrti í miálaferiium úit af samm-
in.gsré.tti sdnumu Og fleira mætti
tei.ja. Ég hield, að vdð í SKFÍ.
höíuun ekki gætit þess eða skilið
það oft og tiðuim, hve mckið
6tarf það va.r er við liögðium á
herðar Þorvarðar. Það var orð-
ið svo fast í huga ofckar, að
þetta va?ri a’veg sjálfsagt og
eðlilegt, og það leiit helzt út fyr
ir, að Þorvarður væri sjálfiur
sama hiugar.
Ég minnist þess ek'ki, að hafa
nofck'urm tíma heyrt hamn fær-
ast undan því að siixna þassuim
féiagsstörfium, hann var alltaf
boðinn og búinn að taka að sér
ný og ný verkefni af þessu tagd.
Þann tiim.a, sem ég gegndi for-
mannsstönfum i SKFÍ á m.eð-
an Þorvarður var þar ritari,
var samstarf okkar mieð ágæt-
um, og ég var vSst sizt betri em
aðrir í þvii efni að komia möng-
úm þeirn s-törfum á Þorvarð, sem
mér bar að vimma. Varð biátt á-
fram að gera það, þvi tflmi
ofcfcar, sem í siiglinigum voiru, var
oft mjöig taikmarkaður. Öll voru
þessi srtörf Þorvarðar í þágu S
KFÍ unnin í aligerlega óeigin-
gjömium tilganigd af hans háifu.
Hamn naut sjáitfur einskis ábata
af þeim oig hann fókk afldrei
neina greiðslu fy.rir þau.
Ein það var eins og Þorvarði
nægðd þertta ekki. Hann lét sér
fátt óviðkomandi, sem gat orðið
sjómönnum og sjómannastéttdnni
í heiid til heilla. Hann var rrneð-
afl anmars tfulltrúi á þdnigmm
FiskiféCags ísiands í 30 ár og í
stjórn þess um marigra ára bil.
Þorvarður var mikiflll baráttu
maðiur og var þá stundium ówisag
ilnn við andstæðiinga sina. Hlaut
hann af því nokkra andúð
þeirra manna er fyrir skeytum
hans urðiu. Hanin lét sér það í
léfltu rúmi lCfegja oig hélt fast við
sirnni miálstað, enda hélt hann því
einu tfram, sem hann var sann-
færður um að væri það eima
rétta. Ég hygig líka, að sú and-
úð manna, sem hann hflaut af
þessum sötoum, hafi í fflestum til
vikum ekfci orífið larugvinn.
Þorvairður var gtæsimiennii að
valflarsýn, og framtooma hans
var iátlaus en þó ávalilt vdrðiu-
fleg. Var þar emginn miunur á
hvort heldur hann var staddwr
í gfliæs'tium sölum hötfðKnigjanma
eða i koti karfl's. Hann undi sér
vel í hópi góðra vkia oig var þar
emiginn eftirbét'ur annarra mieð
gflaðiværð og annað það, er lytfti
huganum firá hinum gráa hvens-
dagsdegi. í því sem öðru gœtti
hann þó ávailrt hóf.s.
Þorvarður var tfœddiur 14.
nóv. 1889 í Kirkjubófli á Bæijar-
nesi I Múlahneppi, AtBarða-
Framh. & bls. 23