Morgunblaðið - 19.11.1972, Síða 2
34
MOROU'N'BLAÐÍÐ, SUNiNUOAGUR 19. NÓVEMBER, 1972
selja úr lafndi, en þaö er eWri
nrikfcur leið I smáum stíl —
það er einfaldara að láfa
íerðamennina sjálfa halda á
þessu heim til sín.
Kvikmyndin
áhrifameiri
Sýniilega hefur Haukiur
Dór ekki alveg lagt málara-
listína á hilluna, þvi að í
vinniustjof'unni stóð ófuligert
málverk í trönum og önnur
stóðu þar upp við veggi.
Ha*m sagðist fást við þetta,
þegar tími gæfist til — en lét
ekfci mikið yfir. — Ég ætlast
ebki til að öðrum líki þetta,
mig skiptir það raunar engu
máli. Ég mála vegna þess, að
ég hef ánægju af þvi að
giiima við þetta. Hins vegar
neita ég því ekki að það er
alltaf auðveldara að vinna
að tiltéknu verkefni, ef aðr-
ir hafa lika áhuga á því, sem
maður er að gera. En ég æti-
ast ekki til að aðrir haldi mér
uppi, af þvi að ég hef gaman
af að mála.
— Hvernig finnst þér að-
staða íslenzkra listmálara
hér samanborið við það, sem
þú þekkir erlendis?
— Ég get ekki séð annað en
að hún sé furðu góð. Við verð
um auðvitað að miða við
höfðatöl'una í listum eins og
öðru og mér finnst nsestum
ótrúilegt hvað selst af mál-
verkum hér, svo að segja á
hverri einustu sýningu. — Ég
er ekki hrifinn af þeirri hug-
mynd, að listamönnum sé
haldið uppi af almannafé
nema í þeirri mynd, að fúll-
unnin verk séu beypt af þeim
— að list þeirra sé notuð. Við
vitum, að á öllum timum hafa
orðið til góð listaverk við
slæmar aðstæður og slæm við
góðar — svo að þær ráða ekbi
úrslitum. Æöi maður að mála
og hafi þörf fyrir það, finn-
ur hann sér til þess tíma.
Þeir, sem telja að listin eigi
beinltrús að þjóna pólitískum
tilgangi líta þetta eðiilega
öðrum augum.
— Hver er þín afstaða til
pólitískrar listar?
— Að vissu leyti lít ég svo
á, að öll góð list sé pólitísk
— en ég er á hinn bóginn lítt
hrifinn af því, að hið póli-
tíska markmið verði aðalatr-
iði, slík verk verða oft leið-
inleg. — Ég sfcil raunar ekki
hvers vegna þeir, sem gerast
talsmenn pólitískrar listar
hér á landi, hafa ekki ein-
beitt sér meira að kvikmynda
gerð. Kvikmyndin er að mínu
vití sýnú heppilegri og áhrifa
meiri miðill pólitískrar listar
en málverkið. Málverk
hræra ekki eins upp í fólki
og áður fyrr.
— Að minnsta kosti valda
myndlistarsýningar ekki
lengur sams konar fjaðrafoki
og sú fræga Septembersýn-
ing, sem oft hefur ver-
ið minnzt að undanfömu.
— Nei, það er-rétt, mál-
verkið hefur ekki sörnu áhrif
og áður. Menn verða ekki
svo glatt reiðir út af mynd,
þótrt þeim líki hún ekki.
Kannski er þetta afskipta-
leysi áhorfandans mesta
vandamái nútíma myndlistar.
— Nú verður þess oft vart,
að listaimenn eru ákaf-
lega „egoœntriskir" — upp-
tjeknir af sjálfum sér. Er það
ef tíl viU nauðsynlegur eig-
iinleiki?
-— Ja, æiili það ekfci, öðru
visi verður lífclega heldur lít-
ið úr mönnum. Þess vegna
eru listamenn líka oft ákaf-
lega eigtngjamir og þröng-
sýnir.
— Ég hjó eftir því í viðtali
við Þorvald Skúlason á dög-
unum, að hann sagði eitthvað
á þá leið, að svo virtist sem
listamenn þörfnuðust þess á
vissu skeiði á ferffi sinum að
hafa mikið og náið samband
við aðra listamenn en svo
breyttist þetta og þeir gerð-
ust einrænni.
— Já, ég man eftir þessu.
Þetta er líklega alveg rétt hjá
Þorvaldi. Kannski stafar
þetta af einhvers konar ör-
yggisleysi í upphafi,
menn eru að þreifa fyrir sér,
leita að sjálíum sér. Svo efl-
ist sjálfstraust þeirra og þeir
gera sér smám saman meiri
grein fyrir því hvað
þeir vilja og ætla sér — og
þá fara þeir meira að bauka
hver í sínu horni.
Óhæfa að eyða
gjaldevri í það sem
við eetum framleitt
siálf
Frá húsinu númer 47 við
Auðbrekku skokkum við spöl
inn yfir á númer 53, þar sem
Ástrún stendur yfir kerlitar-
pottunum og skreytir kertin,
sem koma einlit úr nýju vél-
inni. — Þetta er foriátavél,
sem afkastað gæti allri árs-
þörf Islendinga fyrir kerti á
hálfu ári, ef hún væri fiull-
nýtt, segir Ástrún.
Við kertagerð eru aðallega
notaðar þrjár aðferðir, ann-
aðhvort eru kertin steypt í
mótum, pressuð í vélum vlð
mikinn þrýsting eða kveikn-
um er dýft í kertavax aftur
og aftur, þar til kertið hef-
ur fengið tilætlaða þykkt.
Til þessa hefur Ástrún
steypt sín kerti í mótum, mis-
munandi stórum en það er
seinleg aðferð og ekki væn-
leg til f j öldaframleiðsl u. Með
nýju vélinni gefst aftur
á móti kostur á að framleiða
mikið magn og við miklu
brennsluofninn.
lægra verði.
— Við ættuim að geta stað-
izt samkeppni við innfllutta
vöru, sagðd Ástrún og bætti
við. „Það er óhæfa að eyða
verðmætum gjaldeyri í kerta
innflutning ef við getum fram
leitt jafn góða vöru sjálf við
svipuðu verði.“
Með Ástrúnu voru nokkr-
ar ungar konur að störfuim.
„Við erum fímm núna, sem
að þessu vinn-um, en yfirleitt
aðeins hluta úr degi. Þetta
eru húsmæður sena hafa einn
ig heimili og börnum að sinna.
Við vitum ekbi ennþá hve
framleiðslan verður mikil né
hverrdig salan gengur en ger-
um okkur vonir um að geta
flutt eitthvað af þessu , út.
Þetta er þó allt á byrjunar-
stigi ennþá.
— Haukur sagði að leir-
munir hans væru svo til ein-
göngu seldir í verzluninni
yfckar „Kúnigúnd" í Reykja-
vík. Verða kertin líka aðeins
þar?
— Nei, við reiknum með
þvi að dreifa þeim sem við-
ast.
„Kúnigúnd" reka þau hjón
in í samvinnu við kunningja
sína Guðrúnu Magnúsdóttur
og Jens Kristleiifsson, sem
einnig leggja til hennar list-
muind.
Þangað er gaman að
koma, þvi þar eru sýnishom
af margs konar listiðnaði
ungra Islendinga, svo
sem batik, tauþrykk, trévör-
ur, smlðajárn, silfur og fledra
og málverk Hauks og grafik-
myndir Jens á veggjunum;
— Því miður finnst ofckur
nauðsynlegt að vera með
þetta í miðbænum, sagði
Haukur Dór. Helzt vildi ég
flytja alla starfsemina suður
að sjó, þar sem við búum og
hafast þar við. Raunar stefni
ég að því að flytja. verkstæð-
in þangað, einkum er mér í
mun að koma leirbrennsl-
unni þangað, því að þá gætí
ég hlaðið, brennsluofn og
brenmt við opinn eld. Með
þeim hætti gætí ég náð
til muna náttúrulegri litum.
Ég hef þá hugmynd, að Ieir-
munir eigi að geta fallið al-
veg inn í náttúruna.
Við ökum heim til þeirra
hjóna, þar sem þau hafa kom
ið sér fyrir í óvenjulegu húsi
alveg niðri í fjöru, þar sem
brimið kastar iðulega stórum
steinum upp að stofugluggum
um og þau vakna öðru hverju
við, að húsið er um-
flotið vatni.
— Hér var áður fyrr hlað-
inn flóðgarður, segir Hauk-
ur Dór, en harnn hrundi i of-
viðri. Nú er ég að undirbúa
að láta steypa hér flóðgarð
— annað dugir ekki, því við
förum ella í kaf í verstu vetr
arveðrum. Burtséð frá því er
ákafflega gott að vera hér.
Við fengum þetta hús
skömmu eftir að við komum
heim. Það var þá mjög niður-
nítt enda verðið eftir því,
sem kom okbur vel, því að
greiðslugetan var þá engin
eftir námisárin. Síðan höfum
við unnið að því að innrétta
og laga og höfum nú komrið
okkur þægilega fyrir.
Og víst er húsið óvenjulegt
enda hafa þau stundum ekki
fengið frið fyrir forvitnum
vegfarendum. Það er eins og
gamall íslenzkur bursta-
bær, veggirnir hlaðnir úr
fjörugrjóti og mjög þykkir.
Loftið hafa þau klætt
bæsaðri furu og málverk og
listmunir, blóm og veggteppi
gefa heimilinu hlýlegan svip.
Reyk j anes-f jallgarðurinn
skartar hvítMæddur og hand
an við hlaðinn fjörugrjóts-
vegginn umhverfis húsið
janma kindur á beit. Éram-
undan hvítfyssandi ölidu
toppar Atlantshafsins og
sjóndeildarhringurinn ösnort-
inn fyllir mann tilfínnihgu
frelsis. Að vitunum berst anig
an af þangi og sjávarseítu.
Við kveðjum með söknuði og
höidum á vit ertantH hávaða
atvinnullfsins, tjörulyktar og
göburytas. — mbj.
Frystihólf
til leigu
Getum leigt út nokkur frystihólf til heimilisnota.
REYKHÚSIÐ HF.,
SkiphoUi 37. — Sími 38567.
Karlmannaföt
Ný sending. Verð kr. 3.775.—
Terylenebuxur, íslenzkar og danskar.
ÁNDRÉS, herradeild, ANDRÉS,
Aðalstræti 16. Skólavörðustíg 22.
r- &
Séð yfir kertasalinn.