Morgunblaðið - 17.06.1973, Blaðsíða 11

-MORGUNBLAÐIÐ, SONN'ITDAGUK 17. JÚNl 1973
II
Glefsur úr brezkum blöðum
um landhelgisdeiluna
Þingtnaðurinn Laurance Keed
Bkrifar m. a. í bréfi til Daily
Xelegraph:
Frelsi á úthafinu, sem einnig
inœr til fiskveiða, er ágætis kenn-
ing, fræðilega séð — alliir væru
frjálsir að notfæra sér auðæfi
hafsins. En það yrði ekki þannig
í reynd. 1 reynd þýðir það að
ríku löndin, með sína fjármuni
og tækni, fá að ösla um höfin í
leit að fæðu. Og eiftir að þau
hafa þurrkað upp miðiin á einum
stað, er þeim frjálst að hefja
eyðilegigingu þess næsta.
Fátækari löndin geta þetta
ekki. Þau geta eimgöngu stundað
miðin næst ströndum sinum.
Þeirra helzta vandamál er skort-
ur á eggjahvituefni, og fiskafl-
inn er þar bezta lausnin. Því
kemur það ekki á óvart að þró-
unarlöndin sikuli eiga samstöðu
með fslandi að því er varðar út-
fænslu fiskveiðilögsögunnar.
Að sjálfsögðu telst ísland ekki
til þróunarlandanna. Ekki er land
ið heldur fátæikt. En landið er á
sérstæðan hátt háð fiskveiðum,
og vissulega veit ég ekki um
neitt annað land svo algerlegá
bundið auðæfum, sem það —- að
áliti Breta — hefur enga lögsögu
yfir.
Þegar við fyrir 30 árum vor-
um að berjast fyrir lífi okkar,
lögðum við þá ekki einhliða allt
Island undir okkur, og afsökuð-
um það með því að hemámið
væri sjálfsvöm?
Laurance Beed,
Neðri málstofunni.
A. Menhinick, sem býr á Wight
eyju, skrifar tál Daiiy Telegraph
m. a.:
Það er óumdeilanleg staðreynd
að íslenzkir fallbyssubátar eru
að fremja sjórán á úthafinu.
Brezki flotinn ætti að taka þá
fasta, eða, ef nauðsyn krefur að
sökkva þeim . . .
A. Menhinick, Cowes, I.W.
Þingmaðurinn Anthony Meyer
frá West Flint skrifar Times:
Má ég, þingmaður Ihaldsflokks
inis, sem hef jafnan haldið því
fram að aBt frelsi sé byggt á
lagalegum rétti, lýsa í dálkum
yðair yfir vonbrigðum mínum yf
*r því að brezka stjómin skuli
haifa stigið þetta skref (að senda
flotamn inn í fiskveiðilögsöguna).
Ég veit að ríkisstjóm íslands hef
ur neiitað að viðurkenna ákvörð-
un Alþjóðadómstólsinis. En er
það í rauninmi rétt hjá brezku
stjómimni að taka að sér að
þvimga frarn ákvörðun Alþjóða-
dómstólsins?
Yðar einlægur,
Anthóny Meyer,
Neðri málstofummi.
Alan Gprst í Norwich, skrifar
til Guardian m. a.:
Það eru aðeims tveir eða þrlr
þingmenm, sem hafa þorað að
gagnrýna , árásaraðgerðir Bret-
lan4s gagnvart ísl.andi, sem er að
ber jast fyrir þvi að vemda mimmk
andi þorskstofn við strendur sín
ar. Perú er meðal þeirra landa,
sem hafa fært út fisirveiðilög-
sögu siírut rmm meir en ísland.
Eftiir að hafa búið í f jögur ár á
Nýfundmalandi væri ég fylgjandi
því að lögsagan þar yrði færð
út ií 100 rnilur. Erlend samkeppni
og ótákma>rkaðarJ veiðar ’hafa nú
þegrtir skáöáð fiesta fiskstofna.
ísland hefúír gefið smáum og
stórum þjóðum gott fordnrmi
mneð ákveðipni ste'fuu sinni.
Alan Gorst, Norwióh.
The Guardian er eina brezka
blaðið, sem fæst tíl að birta langt
bréf frá Breta, sem inísettur hef-
ur verið á íslandi undanfarið ár.
Bréfritarinn er Clive Stacey, og
hann býr að Eyrarvegi 12 á Flat-
eyri. Fer hér á eftir útdráttur úr
bréfi hans:
Ég hef lesið mikið um báðar
hliðair málsins, segir Stacey, og
vildi í stuttu máli skýra málstað
Islands, sem mér finnst hafa ver-
ið viiða misskilinm 1 Englandi.
1 fyrsta lagi er það viðurkemnt
samkvæmt alþjóðalögum að
strajndríki á lögsögu yfiir hafs-
botninum ög jarðlögunum á land
grunninu við strendur sínar. Is-
iaind heldur því fram að fárán-
legt sé að halda þessu fram, en
heimila jafnframt öðrum þjóð-
um að skrapa botn lamdgrunms-
ios með botmvörpum sínum.
Togarar frá öðrum þjóðum
hiirða nú helming heildanaflans af
miðunum umhverfis ísland og ný
legar skýrslur sýna að þeir eiga
sök á því að drepa um 80% aills
þess ókynþroska fisks, sem veidd
ur er. DánarhlutfaU þorskstofns
ins er nú 70% á ári. Þetta er að
sjálfsogðu hærra hlutfall en stofn
inn þolir til lengdar ... Það er
augljóst að ef mikið er veitt af
fiiski, sem er um það bil að
hrygna, eins og brezkir og þýzk-
ir togarar eru að gera, hlýtur
að koma fljótt að þvi að aflinn
minnki, eins og er að gerast. Það
er staðreynd að erlendum togur-
urn hefur farið fjölgandi á ís-
lenzkum miðum, en miðin farið
miinnkandi. Fjórtán erlendir fiski
fræðimgar, sem njóta alþjóða við
urkenningar, hafa saigt að ráð-
legt væri að mimnka veiðarnar á
Islandsmiðum um helming í nokk
ur ár að minnsta kosti.
Allt bendir til þess að um of-
veiði á þorski sé að ræða, og að
nauðsymJegt sé að grlpa til rót-
tækra ráðstafana til að vemda
harun. Ef Bretar sinna ekki þess-
um aðvörunum verða afleiðing-
amar alvarlegar. Aðeins um f jórð
ungur afla brezkra fiskiskipa
kemur frá íslandsmiðum. Þessi
fjórðungur fer til atvinnugrein-
ar, sem er ekki ýkja þýðingar-
mikil fyrir Breta. Því miður er
ekki sömu sögu að segja um Is-
lendinga. Fiskafurðir eru svo til
einu útflutnmgsvörur þeirra, og
nema 82% heildarútflutnings (í
BretJandi 0,002%).
Ef aðvörunum sérfræðinganna
verður ekki sihrnt og fallbyssu-
bátastefnan fær að ráða, kemur
að því innan fárra ára að brezkir
og þýzkir togarar verða að hætta
veiðum vegna þess að enginn
þorskur er lengur tii á miðunum,
en þá hafa þeir um leið brotið
niður efnahag Islands, sem að
öðru leyti hefur verið vinsamlegt
ríki og mjög . þýðingarmikið
bandalagsríki í NATO. Ef hins
vegar yrði dregið úr veiðum
eins og Islendingar hafa farið
fram á bendir allt. til þess að
þar verði nægur fiskur fyrir alla
í framtíðiinni.
Yðar einlægur,
Clive Stacey.
Einhver Edgar Banner í Sa-
vage Club skrifar Daily Tele-
graph m. a. þetta:
Hvers vegna flytja fjölmiðlar
okkar jafnan rangtúlkándi til-
kyrminigar eins og: „Togarar
okkar voru að veiðum 20 mílur
(eða svo) inman 50 irtílna mark-
anma“ í stað þess að segja eims
og rétt er að þeir hafi verið að
veiðum „20 milur fyrir utan al-
þjóða 12 milna mörkin"?
Edgar Banner.
Brezkur klerkur, Norman S.
Power í Birmingham, skrifar
Morgunblaðinu m.a.:
Það væri raunaJegt ef ísJenzka
þjóðin tryði því að öll brezka
þjóðin væri andstæð henni í fisk-
veiðideilunmi. Flestir okkar hafa
efckert með togara að gera; marg
ir okkar reyna að sikilja hvaða
þýðingu deilan hefur fyrir Island.
Brezk blöð birta greimar og
bréf, sem styðja málstað Islend-
inga. Nýlega birti „Birmingham
Post“ grein, sem var mjög hiið-
hoil íslendingum. 1 Birmingham
býr um ein milljón manna . . .
Árásin á sendiráðið var sizt
stuðningur'við þá, sem hafa sam-
úð með máistað Isiands og reyna
að skilja hvað þetta allt er mik-
ið mál fyrir Islendinga. Það ger-
ir heldur ekki skothríðin á Ever-
ton. Hvað sem þið hugsið tii
okkar vona ég að þið séuð sam-
mála um að það sé ykkur hag-
kvæmt ef brezkir lesendur styðja
málstað ykkar í brezkum blöðum.
Ég held ekki að það gæti gerzt
Bréf þetta er frá manni, sem
um langt skeið hefur verið hug-
fanginn af sögu og menningu
hetjuþjóðarininar á Isilandi.
Innileg kveðja,
Norman Power.
T. B. McGlynn, 15 Birdwood
Street, Launceston, Tasmaníu,
Ástraliu, skrifar:
Ég er Englendingur, og óska
ykkur alls góðs í deilu ykkar við
ríkisstjóm mína um fiskveiöilög-
söguna. Ég hef aldrei til Islands
komið, en þekki landið ykkar
gegnum bækur þess og þjóð. Ég
þekki eiinnig hafnarborgina Hull
og íbúana þar, togaraeigendur,
skipstjóra og sjóimenn. Ég vil
enskum fiskimönnum ekkert illt,
en ég sé mörg sterk rök fyrir af-
stöðu IsJands. Rétt er að jafn
margir búa í Hull og á öliu Is-
landi, en England hefur margar
aðrar leiðir til að sjá mömnum fyr
ir atvinnu, hvað Island hefur
ekki. Við höfum iðnað, verzJun,
bankaviðskipti, landbúnað og auð
velda mannflutninga til annarra
enskumælandi landa, en þið haf-
ið fisk, noklcra hveri og kiindur,
auk nokkurra rithöfunda, eftir
því sem mér skilst.
Brezki fiskiðnaðurinn hefur
verið gjaldþrota um lanigt skeið,
efnahagslega gjaldþrota og einn-
ig siðferðilega. Fiskimáladeild
landbúnaðarráðuneytisins í Lon-
don er iliræmd meðal opinberra
starfsmanna fyrir þjónkun sina
við samtök togaraeigenda. Ef
mennirnir í London hefðu litið
brezka fiskiðnaðinn þjóðlegum
augum, alþjóðlegum augurn,
eða EFTA augum (og það
er enn ekki of seint), hefðiu
þeir sparað milljónir punda með
þvl að segja togaraeigendum að
England geti ekki veitt þeim auð
mönnum fjárhagslegan styrk,
sem geti ekki skilað arði, geti
ekki greitt fyrir þjálfun áhafna
sinna, hafi ekki ráð á þedm lág-
marks öryggisbúnaði, sem fyrir-
skipaður er á öl'l'um öðrum skip-
um, geti ekki séð lífshagsimuni
nágrannaríkis, er gæti séð Eng-
landi fyrir fiski ódýrar og hag-
kvæmar, og svo framvegis. Þeir
eru siðferðilega gjaldþrota vegna
þess hverjum augum þeir líta al-
mannafé, velferð áhafha sinna og
hagsmuni mjög merkrar þjóðar,
Islendinga.
Meðal annarra orða þá er
brezki flotinn jafnan mjög ófús
að þjóna á hafinu við IsJand við
þau störf, sem hann gegnir þar
nú. Flotinn hefur ekki mikla trú
á þess konar aðgerðum, og auk
þess hefðbundið vanimat á fis'ki-
mönnum og mikla andúð á fiski-
máladei'ld ráðuneytiisins. Home
utanríkisráðherra er að sjálf-
sögðu maður með athyglisverðan
og fjölbreyttan feriJ í opinberri
þjónustu i augum ákveðinna
hópa Breta, en ekki sJcyldi gerð-
ur samanburður á opimiberum um
mælum hans að því ér varðar
samræmi, öliu heldur fyrir þá
fáguðu fastheldni við vaJdbeit-
ingu gegn smærri þjóðum, sem i
1 rím felst. Afstaða hans til Hiitl-
ers-Þýzkalands var áberandi önn
ur þegar hann var eiwkaritari
„Mr. J‘aime-Berlin“ (Neville
ChamberLain) árið 1939. Ég vona
og trúi að þið vinnið algeran sig
ur í baráttu ykfcar fyrir 50 miilna
fis'kveiðilögsögu, og mér þykir
leitt að málstaður Islands skuli
ekki fá að njóta sanmmælis I
mlnu eigin landi, sem áður gat
verið hreykið af að vernda rétt
smáþjóðanna, en er nú svo smátt
og hræsnisfullt.
Ykkar einlægur
T. B. McGlynn.
Einhver John í Aldershot 1
Englandi, sem skrifar eftirnafn
sitt svo iila að það er ólœsilegt,
segir m.a. í bréfi til Mbl.:
Meðan svo kallað þorskastrið
er nú háð verður að minnast
þess að hér í Bretlandi eru það
ekJtí allir, sem styðja stefnu
stjómar okkar í málimu hvað
vairðar að senda flotann inn I
íslenzka lögsögu. Gerið það því,
hugprúðu Islendingar, dæmið
okkur ekki of hart! Sjál'fur styð
ég ykkur í baráttu yfckar fyrir
50 mílna lögsögu. Og ég sJcamm-
ast mín ekki fyrir að viðurkenna
það opinberlega, þvi óg er ekltí
einn um það.
Án 50 mílna markanna yrði
fiskurínn ffljótlega uppurinn
vegna aukinnar eftSrsipumar,
hann hyrfi ffljótlega eins og af
öðrum miðum, þar sem ofveiði
hefur verið srtunduð.
Fiskverndunarstefna stjómar
ykfcar ætti að tryggja nægilegt
framboð af fisJtí mörg komandi
ár. Bn þar fyrfr utan, hvað ann-
að en frsk hefur Island til að
tryggja efnahag sinn? Beztu ám
aðaróskir Island,
John.......
Aldershot, Eniglandi.
Þannig telur sænska blaðið Dagens Nyheter að unnt væri að ná bráðabirgðasamkomulagi í
landhelgisdeilunni.
í neinu öðru landi!
Úr bréfum til Mbl.
um landhelgisdeiluna