Morgunblaðið - 29.08.1973, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐfÐ — MIÐVIKUDAGUR 29. ÁGÚST 1973
17
Dýrtíðin versti óvinur
inn og markvissari
uppbyggingu vantar
MIKLAR umræður hafa verið
um Ilúsnæðismálastjórn ríkis-
Itis að nndanförnu. Ekki er
hægt að segja að nelnn hafi
hrósað Húsnæðismálastjórn-
inni í þessnm umræðiim, því
hún hefur ekki getað stað-
ið við lánaúthlutun þá, sem hún
á að sjá um á þessti ári. Þeir
eru því margir, sem eru búnir
að gera hús sín fokheld, en
hafa ekkert ián fengið. Fólk á
rétt á fyrri hluta láns frá stofn
uninni er hús verður fokhelt
og seinni hluti iánsins á að
koma sex til átta mánuðum
seinna. Heimild er til að veita
allt að 800 þús. kr. lán til ibúða
sem byrjað var á 1973 en enn
sein komið er hefur enginn feng
ið slíkt lán. Nú er talið að Hús-
næðismálastjórn vanti um 2000
milljónir króna til að geta stað
ið við þær skuldbindingar, sem
henni er falið. Það er fjárveit-
ingavaldið, sem á að sjá um að
stofnunina skorti ekki lánsfé.
En því miður hefur lítið verið
luigsað um. að skapa sjóðum
stofnunarinnar nægjanlegt fjár
magn að iindanförnu, og nú
sem áður hefur ekkert verið
hugsað um það atriði, fyrr en
allt er komið í strand. Margir
seni tala um Húsnæðismála-
stjórnina beina spjótum sin-
um oft að starfsfólkinu en eins
og flestir vita er það aðeins
starfsfólk þessarar ríkisstofn-
unar, en ekki einhverjir töfra
menn sem geta ávallt töfrað
fram peninga.
Fyrir nokkru ræddum við við
Skúla S'igturðsson skrifstofu-
stjóra Húsnaaðismálastjórnar
og báðum hann að sagja okkur
frá starfsemiinni.
VANTAR 600 MILL.IÓNIR
t FRUMLÁN
— Um þessar miundir vantar
600 miiHjónir til að gieta veitt
þeim ián, sem vænta má að
þuirfi á lánii að halda á þessu
ári. Þetta fé vantar á þessu ári
til þeirra sem búnir eru að giera
fokhelt eða gera fokhelt á þessu
ári, að auki vamtar fé til þeirra
sem fengiu fyrrihluta lán fyrr á
þessu ári.
— Hvað eru þá margar ibúðir
í bygginigu núna?
— Samkvæmt könnun sem
Húsnæðismálastjórn hefur
látið ‘gera, þá hafði verið sótt
um lán út á 1505 íbúðir í bygg
inigu 1. jú.ni sl., þessar íbúðir
voru antrtaðhvort fokheldar eða
byrjunarframikrvæmdir voru vel
á veg komnar. Helztu bygig'ruga
svæðin eru í Breiðlhoitshverf-
imu og svo í Kópavogi hér
suinnanlands. Úti á lanidi hafa
bygg'irugar einnig aukizt mi'kið,
og þar hafa verkamaíraniabú-
staðalánin komiið mikið við
sögu. Eftir þessa körunun., sem
gierð var í samráði við félags-
málaráðuneytið og Seðlabank-
ann, var ráðuneytinu sernd nið-
urstaðan til athuigunar. Enn hef
ur eruginn íerngið úthliuitað 800
þús. kr. lláni — hæst geta láinin
niumið 700 þús. kr., — lögin um
800 þújs. kr. hámiarksllán eru að
eins heimildarákvæði og ekki
hefur enn verið tekin ákvörðun
um að nota þá heimild.
LÁNAÐ TIL 17700 ÍBCÐA
Hvað hefur Húsnæðismála-
stjónn veitt lán úfct á margair
íbúðir og hvað verða memn að
•uppfylla og gera tll að eiga von
á láni?
— Til ársloka 1972 hafði stofn
unin lánað tæplega 5 miilijarða
kr. til smíði 17700 ibúða. Þessi
byiggiinigalán eru í daglegiu tali
nefnd „ h úsn æðismá l;a,st j ó m a r-
lán“, en til aðgreiningar frá öðr
uim lánuim, sem stofnunin veitir
eru þau nafnd E-lán.
eins vexti af láninu, en síðan
er lánið greitt með jöfnum árs
grelðslum vaxita og afborgana
á 25 áruim. Grunnvexitir nema
4,25% og skiuiliu meðaitvextir alílt
lánstímabilið aldrei vera hærri
ein 7,75%. Lánin eru veitt í
tveimiur jöfnum hliutum, venju
Skúli Sigurðsson á skrifstofu sinni í húsakynnuin Húsnæðis-
málastjórnar. (Ljósm. Mbl.: Brynjólfur).
iishús. 2—5 manna fjöiskylda
igefcur fengið lán út á 110 ferm.
ibúð í fjölbýlishúsi en 125 ferm.
ná sér stiundum skki upp úr og
sumir verða að sel’ja húsin hÉíif
gerð. Er ekki hægt að koma
í veg fyrir þetta með einhverjiu
móti?
Rsett við Skúla Sigurðsson,
skrif stof ust j ór a
Húsnæðismálast j ór nar
Unnið að teikningu
í einbýli, 6—8 manna fjölskyida
■gefcuir fenigið lán út á 135 ferm.
í einbýli og 135 ferm. í fjölbýl-
ishúsi, 9 manma fjölsikylda get-
ur fieinigið láei út á 150 ferm.
íbúð hvort sem um er að ræða
fjöiibýl'shús eða einbýlishús.
— Það er oft kvartað yfir því
hve sitofnunin sé lengii að svara
uimisókniarbréfum, hver er ástæð
an fyrir því?
— Það hef'ur verið rætt tölu-
vert um þetta atriði, og eru
rnargar ástæður fyrdr því. En
áríðandi er, að umsækjandi
sendi öll gögn og svari öll'Um
spurningum á útfyllinigarblað-
imu Oift er það svo, að upplýs-
ing.ar frá viðkomatndi emu ektoi
mógu nákvæmar og rmi'kið verk
er því að skrifa eftir upplýs-
inigum og gögnum, og berast
svör því rniður ekki ávallt. M.a.
Sá, sem ætlar að sækj,a um
E-lán, ætti að leggja inn um-
sókn með öllum tiiskildum gögm
uim, áður en bygigimigafram-
kvæmdir hefjast eða kaup eru
getrð, og ganiga þannig úr
skugga um hvort hann muni fá
lán.. Lánisumisókn er að sjálif-
sögðu veitt móttaka árið um
kring, en hins vegar geta þeir
eimir gert sér vonir um lán á
hverju ári, sem iegigja um-sókn
ir sínar fram í stofniuminni fyrir
1. febcrúar ár hvert. Hámark
lána hafiur breytzt frá ári til
árs og getur, sem fyrr segir orð
ið 800 þús. krónur.
Þegar umsækjandi veit, að
hann mun fá lán, og hversu hátt
Hán hann muni geta fengið,
verður honum næst fyrir að
spyrja hvenær lánið muni
verða afgreitt. Þvi er til að
svara, að lánin eru ekki greidd
út á fyrirfram ákveðnum tíma
ám Umsókn'r eru aígreiddar
eftir röð, i þeirri, sem þær og
fokheldisvottorð berast. Ekki
er veitt lán út á hús fynr en
það er fokhelt. Umsækjanda
ber sérstakiega að gæta þess,
að senda fokheldisivottorð húss
síns uim le-ið og því byggimgar
stigi er náð. Eimdagi fyrir skil
á fokheldisvottorðuim er 15.
febrúar, 15. maí, 15. ágúst og
15. nóvember ár hvent.
— Hvemær koma iámim síðan
tíi afgreiðslu?
— Það er algjörlega háð fjár
haig Bygg ngasjóðs. Lánim eru
jafnigreiðsliuilán til 26 ára. —
Fyrsta árið er afborgunairlaust
og greiðir lántakandinn þá að-
Þessar tvær ungu stúlkur hafa ærinn starfa vlð að svara um-
sókniun og fyrirspurnnni.
lega með 6—8 mánaða mililib'Ji.
Tekið er veð fyrír lán-um þess-
um, undantekningarlaust í íbúð
unum.
Veðdeild Lamdsbanka íslamds
sér um alla afgreiðsliu lána og
innheimtu vaxta og afborgana
fyrir stofunina. Húsbyggjamdi,
sem hefur áhuiga á að sækja um
lán úr Bygigdnigasjóði ritoisins,
amnaðhvort til byggingar eða
kaupa á nýju húsnæðd, skal
gera það á þar til gerðu eyðu-
blaði.
— Hvað gilda þessi lán út á
stórar ibúðir?
— Það er noktouð mismiun-
andi og fer eftir fjölskyldu-
stærð. Eimhleypinigar ei'ga rétt
á lánii út á 60 ferm. ibúð i fjöl
býlishúsi, en 100 ferm. einbýl
þess veigma tekur oft lan.g.aíi
tíma að svara bréfum.
EKKIANA ÚT í HÚSAKAUP
EÐA BYGGINGAR
— Þá vi'l ég benda á það, að
réttast er að kanna áður en
kaup ediga sér stað á íbúð, hvoirt
einhver möguleiki sé á að fá
ián út á viðkomandi ibúð. Því
mdður kemur það alltof oft fyr
ir að menn kaupa íbúð eða
hefja byggingu án þess að at
huiga nokkuð hvort l'án miuni
fást, og þagar ektoi er um lán
að ræða er oft verr af stað far
ið en heima setið.
— Nú er bygigingakostnaður
orðimn gifurleguir hér á landi,
og oft á t’íðum steypa menn sér
þá út i stórskuLdir, setu þelr
-— Þetta er oft vegna þegs, að
mienn vilja byggj a eims stórt og
regiur ieyfa -— helzt pmuiítið
stærra. Menn g.leyma oft að
taka með i raikninginn hvað
bygiginigakostniaðurinin hætokar
við hvern íermetra.
DÝRTÍÐIN VERSTI
ÓVINURINN
Hvað er helzta vandamál
Byigigimgas j óðs' ns ?
— Dýrtíðin er okkar lainig-
versti óv'niur. Tekj'Uistoflnar
Byigigingaisjóðs haldast ekki í
hendur við dýrtíðima, og þesis
vegna eru þessi árlegu vanda-
mál ef svo má segja. Ef tekjur
sjóðsins hækkuðu með dýrtíð-
inn.i væru vandamálin ekki
svona m'ki'l. Anmars er það svo
að með hverju árinu seim liður
verður meiri og rneiri þörf fyr
ir íbúðairbygg'imgar. Fram-
kvæmdastofniuinin muin nú vera
að gera áætlun um bygigimga-
þörfiina. Okkar hugmynd er að
koma upp miðstöð, safma hinig-
að nákvæmiuim upplýsingium
um íbúðabygiginigar um altt
land. Slíkt myndi auðvelda
S'tarfsemina hér og alla áætí
anagerð mikið. Nauðsynlegt er
að geta gert nákvæmar áætlan
ir urn láin'sfjárþöirf sjóðsins að
minnsta kosti eit-t ár firam í
tímann. Nú liggur t.d. óafgreidd
ur nokikur fjöldi umsókna, sem
við vitum ekki erun hvenær
unnt er að veita lán.
— Eru ekki ein.hver ný verk
framiundan hjá Húsnæð''sm'ála-
stjórn'nni?
— Það er kannski ekiki hægt
að tala beiinium orðum um ný
verkefmi, ein stofmunarinnar
bíða mörg innri verkefni, sem
efcki hefiur unnizt tímd ttl að
simna. Hér er sérstakur sjóður
fyrir verkamannabústaði, lán
ti-1 útrým'mg'ar heilsuspillandil
húsnæðd, liánasjóður tii bygig-
inga leigiuiibúða og ný ákvæði
eru koim.in um þær byggintgar,
að auki eru þessi venjulegu E-
lán. Þar fyrir utan eru G-lán,
sem ætluð eru 11 kaupa á eldri
íbúðum. Þanmiiig er þetta kerfi
orðið noktouð of flókið. Það stem
vamtar er fastara heiitíarskipu
lag og markivissari uppbyigg-
ing. Reyndar var gert stór-
átak í Reykjaví'k með# tilkorS'U
Framkvæmdaniefndar bygiginigia
áætiuniar. Með li'kuim hæfH
mœtfci gera svipað átak úti á
lamdi. Sjóðirnir eru al'ltof smáir
og vanroegnuigir til stærri á-
taka.
— Hvað lánaði svo Húsnæð's-
málastj órn mikið á síðasta
ári og hvað mun hún íána mikið
á þessu ári?
— Á árinu 1972 vedtti stofn.
un n lán út á um 1500 ibúðir að
upphæð u.þ.b. 1,2 milljarðar kr.
Hve mikið verður veitt á þessu
ári veit enginn, þvi ekki er ljóst
hvernig mætt verður fjárhags-
vandanum sem nú blasir v.ið.
En athugum á því stendur yi r
þessa dagana.
— Þ. Ó.