Morgunblaðið - 22.05.1974, Blaðsíða 1

36 SIÐUR
81. tbl. 61. árg. MIÐVIKUDAGUR 22. MAl 1974 Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Enn nýjar
„ráðstafanir”:
V í sitölusker ðing launa
- verðtrygging húsnæðislána
• RlKISSTJÓRN Ólafs Jó-
hannessonar setti f gær bráða-
birgðalög, þar sem svo er fyrir
mælt, að kaupgreiðsluvfsitala sú,
sem gildi tðk I. marz sfðastliðinn,
skuli gilda til 31. ágúst 1974. Ráð
hafði verið fyrir gert, að kaup-
greiðsluvfsitalan og þar með verð-
lagsuppböt á laun myndi hækka
um 17 til 18% um næstu mánaða-
mót, en með auknum niður-
greiðslum á landbúnaðarafurðum
hafði vfsitalan verið lækkuð um 8
stig. Þýðir þetta, að þau stig, sem
eftir eru og ekki hafa verið afmáð
með niðurgreiðslum, eru tekin af
launþegum. Þá segir í bráða-
birgðalögunum, að við útreikning
framfærsluvfsitölu skuli reikna
hana út á tvenns konar hátt —
með og án hækkunar á liðnum
„eigin bifreið", sem orðið hefur
frá 1. nóvember 1973.
0 Laun bónda og verkafólks eða
hlutfall það, sem ákveðið var 1.
marz síðastliðinn milli þessara
tveggja launaliða f vfsitölunni,
skal haldast óbreytt til 31. ágúst
og þýðir það í raun, að samteng-
ing þessara tveggja atriða er
numin úr gildi þennan tfma. Al-
mennt fiskverð, annað en verð á
skarkola, humri og rækju, skal
haldast óbreytt til 31. ágúst og
ætlar ríkisstjórnin að tryggja
verð á brennsluolfum til fiski-
skipa þannig, að það verði hið
sama og gilti f nóvembermánuði
1973.
0 Þá er f bráðabirgðaiögunum
ákvæði um að fjárfestingasjóðir
megi vfsitölutryggja útlán sfn. Er
hér með veitt lagaheimild til þess
að Húsnæðismálastofnun rfkisins
megi breyta lánakjörum sfnum á
þennan hátt. Lánakjörin fara eft-
ir þvf, hve mikið hlutfall ráð-
stöfunarfjár Húsnæðismálastofn-
unar er vfsitölutryggt, er hún fær
það að láni. Ákveður rfkisstjórn-
in, að fengnum tillögum Seðla-
bankans og Framkvæmda-
stofnunarinnar, lánskjör og kem-
ur sú ákvörðun í staða laga og
reglna, sem áður hafa gilt um
þetta efni.
0 Þá setur rfkisstjórnin með
bráðabirgðalögum þessum á verð-
stöðvun og er bannað að hækka
verð á vöru og þjónustu frá og
með 22. maf. Ekki má hækka
hundraðshluta álagningar og
gildir það um hvers konar um-
boðslaun, álagningu, þar með
vinnu. Segir jafnframt, að rfkis-
stjórnin geti lækkað verð á vöru
og þjónustu, ef hún telur gilda
ástæðu til eða brýna nauðsyn. I
raun breytir þetta ákvæði engu,
þar sem hækkun á vöru og þjón-
ustu er hundin verðlagsákvæðum
og gat verðlagsnefnd og verðlags-
stjóri og þar með rfkisstjórnin
haft allan þann hemil á þróun
Framhald á bls. 35
Horft yfir Laugardalinn — Ljósm. Ól. K. M.
10 flokkar
og flokksbrot
til vinstri
Verjum Reykjavík
upplausn og öngþveiti
SlÐUSTU daga hefur öngþveitið og upp-
lausnin á vinstri væng fslenzkra stjórnmála
farið vaxandi og hefur nú komizt á það stig,
að menn hljóta að hafa af því þungar
óhyggjur, hvar í flokki sem þeir standa.
Um sfðustu helgi gerðist tvennt: Fram-
sóknarflokkurinn klofnaði endanlega er
Möðruvallahreyfingin svonefnda tilkynnti
að hún mundi hafa samstarf við hluta SFV
um framboð í alþingiskosningunum. Sam-
tök frjálslyndra og vinstri manna sundruð-
ust vegna djúpstæðs ágreinings um það,
hvort hafa bæri samstarf við Alþýðuflokk-
inn eða Möðruvallahreyfinguna um þing-
framboð. t gær var opinberlega tilkynnt, að
stofnuð hefðu verið svonefnd Samtök jafn-
aðarmanna, sem nokkrir vinstri sinnaðir
menntamenn standa að, er undanfarin ár
hafa talizt til Alþýðuflokksins. Hafa þessir
aðilar lýst því yfir, að þeir muni hafa
samstarf við SFV og Möðruvellinga um
framboð.
10 flokksbrot
Nú er svo komið, að vinstri öflin í landinu
eru klofin í 10 flokka og flokksbrot. Þessi 10
brot eru:
1. Framsóknarflokkur
2. Möðruvallahreyfing
3. Alþýðuflokkur
4. Samtök jafnaðarmanna
5. Hannibalsarmur SFV
6. Magnúsar Torfa-armur SFV
7. Frjálslyndi flokkur
8. Alþýðubandalag
9. Fylkingin
10. Kommúnistasamtökin Marxistar-Lenin
istar
Endurspeglast í framboðum
til borgarstjórnar
Með ýmsum hætti munu allir þessir aðil-
ar — hugsanlega að Fylkingunni undanskil-
inni, — bjóða fram við næstu alþingiskosn-
ingar. Sú hætta er augljóslega yfirvofandi,
að vinstra fylgið, sem þessir flokkar og
flokksbrot berjast um, skiptist mjög milli
þeirra þannig, að erfitt verði um vik að
tryggja samstæðan meirihluta að baki nýrri
ríkisstjórn. En sú hætta er ekki einskorðuð
við þingkosningarnar einar. Sá klofningur í
10 flokka og flokksbrot, sem nú er orðinn að
veruleika á vinstri væng íslenzkra stjórn-
mála, endurspeglast i þeim fjórum fram-
boðslistum, sem vinstri menn hafa boðið
fram til borgarstjórnar Reykjavíkur. Sem
dæmi má nefna, að efsti maður á framboðs-
lista Framsóknarflokksins í Reykjavík er
nákominn þeim aðilum, sem að Möðruvalla-
hreyfingunni standa, og fulltrúi SFV, sem
skipar 2. sæti á sameiginlegum lista Al-
þýðuflokks og SFV við borgarstjórnarkosn-
ingar, styður Magnúsar Torfa-arm SFV,
sem vill ekki samvinnu við Alþýðuflokkinn
í þingkosningum!
Flytjum upplausnina ekki
inn í borgarstjórn
Sundrung af því tagi, sem nú einkennir
vinstri öflin á Islandi, er þekkt fyrirbæri
frá Danmörku, þar sem ótal flokkar og
flokksbrot fengu þingmenn kjörna á
danska þjóðþingið. Afleiðingin varð sú, að
ókleyft reyndist með öllu að mynda meiri-
hlutastjórn í Danmörku og þar ríkir nú veik
og völt minnihlutastjórn, sem engan veginn
er fær um að takast á við vandamálin. Þetta
sundurlyndi vinstri flokkanna hér, sem oft
markast af persónulegri óvild milli forystu-
manna einstakra flokksbrota, getur valdið
miklum erfiðleikum við stjórnarmyndun að
þingkosningum loknum. En þetta upp-
Framhald á bls. 35