Morgunblaðið - 11.09.1974, Blaðsíða 1

32 SIÐUR
171. tbl. 61. árg.
MIÐVIKUDAGUR 11. SEPTEMBER 1974
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Mim Ford
náða alla
Washington 10. september — AP.
TALSMAÐUR Geralds Ford, Bandarfkjaforseta, skýrði frá þvf, að
forsetinn hugleiddi nú náðun allra þeirra, sem hafa verið dæmdir eða
ákærðír fyrir afbrot f tengslum við Watergate-málið. Eftir fund með
ráðgjöfum sfnum f morgun gaf Ford settum blaðafulltrúa sfnum, John
Hushen, umboð til að skýra frá þvf, að málið væri f athugun. Samtals
hafa 48 einstaklingar verið ákærðir fyrir afbrot f tengslum við
Watergate en 39 þeirra hafa annaðhvort játað sekt sfna eða verið
dæmdir. 5 eru nú í fangelsi og 4 hafa þegar setið af sér dóm. Þá hafa 14
fyrirtæki viðurkennt brot á lögum um gjafir til kosningasjóða og hafa
þau öll verið sektuð.
r
Irar
mót-
mæla
Dublin 10. september
— Reuter.
STJÖRN Irska lýðvelsisins vill
ekki viðurkenna tilkall Breta til
100 þúsund ferkflómetra svæðis f
kringum klettinn Rockall á land-
grunninu vestur af Skotlandi.
Þá hefur verið skýrt frá því af
talsmanni Hvíta hússins, að
áætlanir um að hjálpa liðhlaupum
eða mönnum, sem neituðu að taka
þátt í Vietnem-stríðinu, að gerast
á ný þátttakendur I bandarísku
samfélagi, verði birtar eftir
miðjan septembermánuð. Þessar
áætlanir áttu að vera tilbúnar á
þriðjudag en féllu í skuggann
fyrir náðun Nixons og því fjaðra-
foki, sem af henni leiddi.
Talsmaðurinn vildi ekkert
segja um hvers konar meðferð
mennirnir fengju ef þeir sneru
aftur, en flestir þeirra eru nu
búsettir í Kanada, nema að það
yrði eitthvað mitt á milli náðunar
Grikkir
vilja
íEBE
Bonn 10. september —
AP, NTB.
UTANRtKISRÁÐHERRA Grikk-
lands, George Mavros, sagði á
þriðjudag, að ákvörðunin um að
draga her Grikklands úr sam-
eiginlegu varnarkerfi Atlants-
hafsbandalagsins væri endanleg.
Hann lagði þó áherzlu á, að þessi
ákvörðun hefði að öðru leyti ekki
áhrif á utanrfkisstefnu Grikk-
lands.
Hann sagði þetta á blaðamanna-
fundi, sem hann hélt við komu
sína í opinbera heimsókn til
Bonn. Hann sagði einnig, að
Grikkland leitaði nú fyrir sér með
fulla aðild að Efnahagsbandalagi
Evrópu. Sagðist hann vona, að af
fullri aðild gæti orðið innan
næstu þriggja til fjögurra ára.
Guinea Bissau
formlega sjálfstæð
FORSETI Portúgals, António
de Spinola, undirritaði á
þriðjudag viðurkenningu á
sjálfstæði Guineu Bissau,
fyrstu nýlendu Portúgala, sem
fær sjálfstæði.
t sjónvarpsávarpi á þriðju-
dagskvöld, sagðist Spinola
vera sannfærður um, að Guin-
ea Bissau yrði lýðræðislegt og
framfarasinnað rfki. Hann
hvatti landsmenn til að standa
vörð um lýðræðið og frelsi
lands síns og sagði, með tilliti
tíl hættunnar á að alræði eins
flokks kæmist á f landinu, að
land kæmist ekki af nýlendu-
stigi fyrr en lýðræði hefði ver-
ið komið á.
og fangelsis. Hér er um að ræða
um 50.000 menn.
Þeirri ákvörðun Fords að náða
Nixon er enn mótmælt harðlega
hvarvetna um Bandaríkin. Skeyti
streyma til Hvíta hússins og í
flestum er Ford gagnrýndur fyrir
ákvörðun sína. Þá hefur verið
farið í mótmælagöngur og dómari
einn í Ohio náðaði tvo menn, sem
nýlega höfðu verið dæmdir fyrir
umferðarlagabrot f mótmæla-
skyni við ákvörðun Fords. Þá
heldur þekktur dálkahöfundur,
sem skrifar i blöð víða um Banda-
ríkin, því fram, að Ford hafi lofað
Nixon náðun ef sá sfðarnefndi
segði af sér.
Samfara þvf að lauf fell-
ur af trjánum byrja
börnin f skóla á ný og
skammdegið sfgur að.
Því er ástæða til að vara
foreldra og ökumenn við
aukinni slysahættu. Ber
að brýna aðgætni vel
fyrir börnum og bíleig-
endur verða að ganga úr
skugga um, að ljós og
önnur öryggistæki
bifreiðarinnar séu f lagi.
Ljósm. Mbl. Br. H.
Bretar gerðu opinberlega tilkall
til svæðisins síðasta föstudag og
lýstu einkarétti sinum á nýtingu
náttúruauðæfa á og undir sjávar-
botninum.
írska utanríkisráðuneytið
sagði, að svo virtist sem Bretar
væru að gera tilkall til svæðis,
sem samkvæmt alþjóðarlögum
væri innan lögsögu trlands. Sagði
ráðuneytið, að svæðið væri nær
Irlandi en Bretlandi, og að trar
gætu ekki fallizt á tilkall Breta.
Aftökur og
pyndingar
í Chile
London 10. september— NTB
SAMTÖKIN Amnesty In-
ternational skýrðu frá því
á þriðjudag, að aftökur og
pyndingar héldu áfram í
Chile, ári eftir að Allende
fyrrverandi forseta var
bolað frá völdum.
r
Oeirðir í Mósambique
— eftir að uppreisn hvítra var bæld niður
Lourenco Marques 10. september
— AP, NTB
UPPREISN hvftra manna í Mosambique var bæld niður á þriðjudag,
en samkvæmt upplýsingum lögreglu voru enn á þriðjudagskvöld
óla. En hann lagði einnig áherzlu
á, að hún myndi ekki leyfa öfga-
mönnum að vaða uppi.
t skýrslu, sem samtökin hafa
látið gera um ástandið í Chile,
kemur fram, að fórnarlömb séu
fleiri en um getur í allri nútima-
sögu Suður-Ameríku. Milli 6og 10
þúsund manns sitja nú í fangels-
um án dóms og þúsundir hafa
verið teknir af lifi. Þeir hafa
annaðhvort verið skotnir á flótta
eða látizt af völdum pyndinga.
óeirðir f höfuðborginni Lourenco Marques.
Yfirvöld segja, að margir, bæði hvítir og svertingjar, hafi látið lffið f
óeirðum undanfarna daga, en AP fréttastofan segir eftir óopinberum
heimildum, að 10 hafi týnt lffi. Þrátt fyrir hvatningar lögreglustjórans
f Lourenco Marques um að fólk léti af ólátum héldu óeirðirnar áfram
og f jöldi manns yfirgaf heimili sfn f leit að öryggi annars staðar.
Öróaseggirnir, sem kalla sig
Hreyfingu fyrir frjálsri Mosam-
bique og eru andsnúnir samning-
um Portúgalsstjórnar við skæru-
liðahreyfingu Frelimo um sjálf-
stæði nýlendunnar, lögðu undir
sig fyrir fjórum dögum útvarps-
stöð og flugvöll við höfuðborgina.
Lögreglan tók aftur útvarps-
stöðina á þriðjudag og portúgalsk-
ir hermenn réðust inn á flugvöll-
inn og náðu honum á sitt vald.
Brutust óeirðirnar út í kjölfarið
og bar mest á þeim á mörkum
hverfa svartra og hvítra.
Lögreglan viðurkennir, að
óákveðinn fjöldi beggja kynþátt-
anna hafi látizt. Sjúkrabílar hers-
ins voru á stöðugum þeytingi um
Lourenco Marques með vælandi
sfrenur á þriðjudag og frétta-
menn urðu vitni að því þegar
svertingi var dreginn út úr bif-
reið sinni og drepinn af hópi
hvítra manna. Margir hvftir flúðu
heimili sín og vinnustaði og leit-
uðu öryggis í miðborginni þar
sem allt hefur verið með kyrrð. 1
einu úthverfinu var kveikt í
strætisvögnum og svertingjar
báru eld að verzlunum eftir að
hafa rænt þær.
Antonio de Spinola sagði í sjón-
varpsávarpi á þriðjudag, að stjórn
Portúgal væri ekki búin að svíkja
hvitt fólk í Mósambique og Ang-
Ræða náðun
fanga á Kýpur
Nikósíu 10. september —
AP — NTB
LEIÐTOGAR þjóðarbrotanna
tveggja á Kýpur munu væntan-
lega komast að samkomulagi á
miðvikudag um náðun stúdenta,
særðra og sjúkra fanga, að þvf er
áreiðanlegar heimildir hafa skýrt
ftá.
Leiðtogarnir, Glafkos Klerides,
forseti Kýpur, og leiðtogi Kýpur-
Tyrkja, Rauf Denktash, hittast á
þriðjudag, tveimur dögum fyrr en
búizt var við, til að ræða vanda-
málin.
Þá er ætlunin, að þeir hittist
aftur á föstudag í aðalstöðvum
Sameinuðu þjóðanna í Ledra
Palace gistihúsinu við grænu lín-
una.
Ekki er búizt við því, að þeir
hafi tima til að ræða um almenna
náðun stríðsfanga, þar sem annað
mun mikilvægara inál liggur
einnig fyrir, nefnilega vandamál
um það bil 190 þúsund flótta-
manna á eyjunni.