Morgunblaðið - 12.04.1975, Blaðsíða 1

^2 SIÐUR
80. tbl. 62. árg.
LAUGARDAGUR 12. APRÍL 1975
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Gomes eftir undirritunina:
Ekki taka all-
ir samningn-
um fagnandi
Lissabon 11. april
Reuter NTB.
FLLLTRL'AR stærstu stjórn-
málaflokka Portúgals undirrit-
uðu í dag hinn umdeilda samn-
ing, sem tryggir hernum öll völd I
landinu næstu þrjú til fimm árin.
Fór undirritunin fram við hátíð-
lega athöfn og að henni lokinni
sagði Fransisco da Costa Gomes
forseti, að ekki hefðu allir tekið
samkomulaginu fagnandi. En
aldrei hefði verið einróma stuðn-
ingur þjóðar við neina gerð eða
ráðstöfun og þrjú til fimm ár
undir herstjórn væri ekki óhæfi-
lega langur tími. Sagði forsetinn
að herinn hefði fengið völdin f
sfnar hendur til að hægt væri að
Framhald á bls. 18
Enn neitað að leynisamn-
ingar hafi verið gerðir
Washington 11. april
AP. Reuter.
TALSMAÐLIR Fords Bandaríkja-
forseta vfsaði þvf aftur á bug f
dag að leynisamningar hefðu ver-
ið gerðir milli Nixons Banda-
rfkjaforseta og Thieus forseta
Suður-Vfetnams, þar sem Banda-
rfkjamenn hefðu skuldbundið sig
til að koma til aðstoðar landinu ef
kommúnistar létu til skarar
skríða. Það var Henry Jackson
öldungadeildarþingmaður, sem
kvað upp úr með þetta, eins og frá
hefur verið skýrt f Morgunblað-
inu.
Nessen, talsmaður Fords, sagði
óhugsandi að slikir samningar
hefðu verið gerðir og Kissinger,
utanríkisráðherra, sem hefði ver-
ió helztur samningamaður Banda-
Framhald á bls. 18
WiLson vígieifiir
London 11. april Reuter
HAROLD Wilson, forsætisráð-
herra Breta, sagði f dag að hann
teldi að Verkamannaflokkurinn
myndi koma sterkari en áður út
úr þjóðaratkvæðinu um aðild
Breta að Efnahagsbandalagi
Evrópu, vegna þess að sú stefna
hefði verið ákveðin að leyfa
Manntjón í
sprengingu
Napoli 11. april.
NTB. Reuter
TÖLF manns að minnsta kosti
fórust i sprengingu i leikfanga- og
flugeldaverksmiðju skammt frá
Napoli i dag, að þvi er lögregluyf-
irvöld greindu frá i kvöld. 1 fyrstu
var talið að mun minna manntjón
Framhald á bls. 18
frjálsa tjáningu á skoðunum, að
því er hann sagði.
Wilson sagði, að Ihaldsflokkur-
inn hefði aðeins tekið „yfir-
bygginguna" inn i Efnahags-
bandalagið og ekki þjóðina i
heild. Færi nú aftur á móti svo að
meirihluti kjósenda styddi áfram-
haldandi aðild Breta i atkvæða-
greiðslunni þann 5. júni þýddi
það, að Bretar beinlínis æsktu eft-
ir að vera i bandalaginu og hefðu
sjálfir fengió að taka um það
ákvörðun. Myndu þá allár starfs-
greinar og allir sem rétt hefðu til
að greiða atkvæði una úrslitum
atkvæðagreiðslunnar i sátt og
samlyndi.
Eins og frá var sagt í Mbl. i dag
er mjög mikill ágreiningur og
skoðanamunur innan Verka-
mannaflokksins vegna málsins og
hefur Wilson verið gagnrýndur
fyrir að reka úr stjórninni Eric
Heffer, sem í umræðum á þingi
lagðist gegn tillögum stjórnarinn-
ar um aðild að EBE.
MARIO SOARES — foringi sósialista i Portúgal, skrif-
ar hér undir samning þann, sem stjórnmálaflokkarnir
féllust á að gera við byltingarráð hersins, en sam-
kvæmt honum fær herinn öll völd í landinu næstu þrjú
til fimm ár. Allir fulltrúar stærstu flokka undirrituðu
plagg þetta, en fulltrúar öfgaflokka til hægri og
vinstri, svo og smáflokkar konungssinna, neituðu.
Haft er fyrir satt, að Soares hafi tregðzt lengi við áður
en hann samþykkti að undirrita samninginn.
Kambódíustjórn
vonsvikin:
Engin
aðstoð
fráUSA
— búizt við afsögn
Long Borets
Phnom Penh 11. apríl.
Reuter
KAMBÓDlLSTJÖRN sagði I yfir-
lýsingu í dag að hún væri ákaf-
lega vonsvikin vegna ræðu Ger-
alds Fords Bandaríkjaforseta til
þingsins í gærkvöldi.
Kambódfska þjóðin hefði veitt at-
hygli að forsetinn hefði forðazt að
minnast á hjálp handa Kambódíu
og myndi stjórnin ekki hika við
að endurskoða afstöðu sína til
stórveldanna, en ekki var þarna
nánar kveðið á um hvað átt væri
við. Það var upplýsingaráðuneyti
Kambódiu sem gaf út þessa yfir-
lýsingu siðdegis.
Þar var einnig tekið fram aó
stjórnin væri reiðubúin að halda
áfram baráttu sinni til að koma á
friði i landinu og afstaða Fords
Bandarikjaforseta myndi ekki
hafa áhrif þar á.
Areiðanlegar heimildir i land-
inu höfðu fyrir satt að Long Bor-
et, forsætisráðherra, myndi segja
af sér innan 48 klukkustunda og
væri ætlunin að Chau Sau foringi
stjórnarandstöðuflokksins, demó-
krata, myndi verða falið að
mynda nýja stjórn, en Chau hefur
gagnrýnt mjög stjórnarstefnu
Lon Nols og hvað eftir annað
neitað að taka sæti i samsteypu-
stjórnum með öðrum stjórnmála-
flokkum i landinu. Binda stjórn-
málafréttaritarar vonir við að
honum takist að mynda breiða
Framhald á bls. 18
Fráleitt að fallizt
verði á beiðni Fords
Saigon, Washington, 11. apríl
NTB. Reuter. AP.
MARGIR bandarískir þingmenn
hafa í dag látið í Ijós þá skoðun að
fráleitt sé að Ford Bandaríkjafor-
seti fái samþykki fyrir þeirri 722
millj. dollara fjárveitingu til S-
Víetnams, sem hann óskaði eftir í
gær. Telja þingmennirnir að það
mætti teljast gott ef hann fengi
samþykki þingsins fyrir um 250
millj. dollara veitingu til
mannúðarmála og björgunarað-
gerða í landinu.
Talsmenn bandarísku stjórnar-
innar hafa i einkasamtölum
einnig viðurkennt aó sáralitil von
sé til að fjármagnió fáist. Aftur á
móti vefjist nokkuð fyrir þing-
mönnum að gera upp við sig,
hvort þeir eigi aó veita forset-
anum heimild til að láta banda-
BOLL BARG HANDRITUM
SOLZHENITSYN FRÁ SOVÉT
París 11. apríl.
Reuter.
SOVÉZKI Nóbelshöfundurinn
Alexander Solzhenitsyn skýrði
frá þvi í dag, að það hefði verið
þýzki höfundurinn Heinrich
Böll, sem smyglaði handritum
hans út úr Sovétríkjunum.
Sagði Solzhenitsyn frá þessu f
þröngum hópi franskra rithöf-
unda. Hann sagði að þeir Böll
hefðu alltaf hitzt, þegar hann
hefði komið til Sovétrfkjanna.
Hefði það gerzt fyrir opnum
tjöldum til að byrja með, en
sfðan hefði Böll hrist af sér þá
sem veittu honum eftirför og
þeir mælt sér mót á leynistað.
Þar hefði Solzhenitsyn sfðan af-
hent honum handritin að sög-
um sfnum og Böll haft þau á
brott með sér.
A fundinum sem um getur
var verið að kynna útkomu nýj-
ustu bókar Solzhenitsyns á for-
lagi Du Seuil. Solzhenitsyn
sagði rithöfundunum frönsku
frá því að hann væri stöðugt
undir eftirliti sovézkra snuðr-
ara sem legðu sig fram um að
fylgjast með ferðum hans. Væri
augljóst að áhugi KGB á ferð-
Framhald á bls. 18
Heinrich Böll.
riska hermenn fara til Suður-
Vietnams til aó aðstoða við brott-
flutninga á bandarískjum borgur-
um þaðan, verði það nauðsynlegt.
Telja þeir að þá geti sú hætta
verið fyrir hendi, að Bandaríkin
dragist á ný inn i stríðsátökin.
Sókn kommúmsta að héraðs-
höfuðborginni Xuan Loc hélt
áfram i dag, en her S-Víetnams á
þessu svæói mun hafa staðizt
sóknina og fallhlifasveitir voru og
sendar á vettvang til að styrkja
varnir borgarinnar gegn hersveit-
um kommúnista, sem reyna að
umkringja borgina. Bardagar
geisa einnig i óshólmum Mekong-
fljótsins og á nokkrum stöðum úti
við ströndina.
Sérfræðingar telja að hermenn
stjórnarinnar hafi öðlazt aukið
baráttuþrek við ræðu Fords
Bandaríkjaforseta, enda hefur
henni verið fagnað þar einróma
og hvatt til þess að þingmenn
verði við beiðni forsetans.
Mike Mansfield, leiðtogi
demókrata i Öldungadeildinni,
sagói i dag aó svarió vió beiðni
forsetans yrði örugglega nei-
kvætt. Hann sagði: „Eg hygg að
Framhald á bls. 18