Morgunblaðið - 31.07.1975, Blaðsíða 4

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 31. JULI 1975
efþig
Nantar bíl
Til að komast uppi sveit ut á land
eða i hinn enda
borgarinnar þá hringdu í okkur
áLll^ ^
i, m j /£]
LOFTLEIBIR BÍLALEIGA
StærstajMlaleiga landstns RENTAL
1190
(§
BÍLALEIGAN—
51EYSIR
CAR RENTAL
24460
28810
PIONŒŒTl
Útvarpog stereo, kasettutæki.
Hópferðabílar
8—22ja farþega í lengri og
skmmri ferðir
Kjartan Ingimarsson
Sími 86155 — 32716 —
37400.
Afgreiðsla B.S.f.
FERÐABÍLAR h.f.
Bilaleiga, sími 81260.
Fólksbilar — stationbilar
— sendibílar — hópferðabilar.
BÍLALEIGAN
MIÐBORG hf.
sími 19492
Nýir Datsun-bílar.
Bíleigendur ath:
Höfum á boðstólum mikið úrval
af bílútvörpum, segulböndum,
sambyggðum tækjum, loftnets-
stöngum og hátölurum.
Isetningar og öll þjónusta á
staðnum. TÍÐNI H.F.
Einholti 2
s: 23220
Minar innilegustu þakkir til allra
sem glöddu mig með heimsókn-
um skeytum og gjöfum á átt-
ræðisafmæli mínu.
Guðblessi ykkur öll.
Guðrún Jónsdóttir,
Eyrarveg 9, Se/fossi.
Útvaro Reykjavik
FIMMTUDIkGUR
31. júlf
MORGUNNINN
7.00 Morgunútvarp Veður-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og
forustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00.
Morgunbæn kl. 7.55
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Silja Aðalsteinsdóttir
ies söguna „Sverrir vill ekki
fara heim“ eftir Olgu Wik-
ström (10).
Tilkynningar kl. 9.30. Létt
lög milli atriða.
Við sjóinn kl. 10.25: Ingólfur
Stefánsson ræóir við Tryggva
Gunnarsson skipstjóra frá
Vopnafirði.
Morguntónleikar kl. 11.00:
Sinfóniuhljómsveit Lundúna
leikur Forieik eftir Georges
Auric / Boyd Neel strengja-
sveitin leikur Capriol svít-
una eftir Peter Wariock /
Fíladelfíu hljómsveitin
leikur „Vocalise“ op. 34 nr.
14 eftir Rachmaninoff/
Eugene List og Eastman-
Rochester Sinfóníuhljóm-
sveitin leika Píanókonset f
F-dúr eftir George Gershwin.
12.00 Dagskráin Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veóurfregnir.
Tilkynningar
SÍÐDEGIÐ
A frfvaktinni Margrét
Guðmundsdóttir kynnir
óskalög sjómanna.
14.30 Miðdegissagan: „1 Rauð-
árdalnum“ eftir Jóhann
Magnús Bjarnason Örn Eiðs-
son les (3).
15.00 Miðdegistónleikar
Fílharmoníuoktettinn í
Berlfn leikur Oktett f F-dúr
op. 166 eftir Schubert.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veðurfregnir).
Tónleikar.
16.40 Litli barnatfminn
VERK vestur-íslenzkra lista-
manna eru fremur sjaldgæft
efni i islenzkum fjölmiðlum,
enda án efa erfitt að afla efnis.
eftir þá til birtingar. En í kvöld
kynnir hljóðvarpið þrjá Vestur-
Islendinga sem gátu sér gott
orð fyrir sköpunarverk sín og
er vel við hæfi að minnast
þeirra nú, er yfir standa í
Winnipeg í Kanada hátíðarhöld
í tilefni af 100 ára afmæli ís-
lendingabyggðar þar um slóðir.
VESTUR-fSLENZK
TÓNSKALD
Klukkan 20:00 er einsöngur i
útvarpssal, þar *em Guðmund-
ur Jónsson kynnir lög eftir þá
Gunnstein Eyjólfsson og Jón
Friðfinnsson. Ölafur Vignir Al-
bertsson leikur undir á píanó.
I Vestur-íslenzkum æviskrám
er m.a. að finna þessar upplýs-
ingar um tónskáldin tvö:
Gunnstein Eyjólfsson fædd-
ist að Unaósi í Norður-
Múlasýslu árið 1866, sonur Vil-
borgar Jónsdóttur og Eyjólfs
Magnússonar. Gunnsteinn
fluttist vestur með foreldrum
sínum til Nýja-íslands árið
1876. Hann bjó alltaf á Una-
landi við Islendingafljót, land-
námsjörð föður síns. Hann naut
ekki skólalærdóms, en var mjög
viðlesinn og menntaður af
sjálfsnámi. Hann byrjaði
snemma að rita greinar um
ýmis efni i blöð, sumar undir
dulnefni, einnig sögur f blöð og
tímarit. Helztu sögur eftir hann
eru: Elenora, Amerisk gest-
risni, Hvernig ég yfirbugaði
sveitarráðið, Góðar taugar,
Þingkosningin, I helvíti, Is-
lenzk þröngsýni, Dauðinn og Ti-
und. Sögum hans var safnað í
bók: Jón á Strympu og fleiri
sögur, sem út kom i Winnipeg
1952. Gunnsteinn hafði og num-
ið söngfræði af bókum og samdi
nokkur sönglög. Voru sum
þeirra gefin út fjölrituð í
Margrét Gunnarsdóttir sér
um þáttinn.
17.00 Tónleikar
17.30 „Sýslað í baslinu" eftir
Jón frá Pálmholti Höfundur
les (8).
18.00 Tónleikar. Tilkynn-
ingar.
18.45 Veóurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
KVÖLDIÐ
19.35 Þættir úr jarðfræói Is-
lands Guttormur Sigbjarnar-
son jarðfræóingur talar um
loftslag og jökla.
20.00 Einsöngur í útvarpssal
Guðmundur Jónsson kynnir
lög eftir Vestur-fslenzk tón-
skáld; Gunnstein Eyjólfsson
og Jón Friðfinnsson, Ölafur
Vignir Albertsson leikur á
pfanó.
20.25 Framhaldsleikritið:
„Aftöku frestað" eftir
Michaei Gilbert
Fimmti þáttur.
Þýóandi: Ásthildur Egilsson.
Leikstjóri: Gfsli Alfreðsson.
21.00 Píanókvartett í h-moll
op. 3 eftir Mendelssohn Eva
Ander, Rudolf Ulbrick,
Joacim Schindler og Ernst
Ludwig Hammer leika.
21.30 Skáldkonan frá Akur-
eyjum Lúðvík Kristjánsson
rithöfundur flytur erindi um
Júlfönu Jónsdóttur, sem gaf
út Ijóðabók fyrst fslenzkra
kvenna.
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir
Kvöldsagan: „Knut Hamsun
lýsir sjálfum sér“ Martin
Beheim-Schwarzbach tók
saman. Jökull Jaokbsson les
þýðingu sfna (12).
22.35 Ungir pfanósnillingar
Þrettándi þáttur: Antonio
Barbosa Halldór llaraldsson
kynnir.
23.25 Fréttir í stuttu máli.
Dagskrárlok.
M^XBER
Winnipeg 1936. — Gunnsteinn
rak bæði búskap verzlun, póst-
afgreiðslu og umboðssölu, sat í
sveitarstjórn og vann að kirkju-
og safnaðarmálum og var
sískrifandi ritgerðir í blöð,
einkum Lögberg. Sum sönglög
hans hafá tapazt. Kona hans var
Guðfinna Eiríksdóttir, fædd í
Heiðarseli í Hróarstungu. Þeim
varð níu barna auðið. Gunn-
steinn andaðist árið 1910.
Jón Friðfinnsson fæddist að
Þorvaldsstöðum i Breiðdal,
Suður-Múlasýslu, árið 1865,
sonur Halldóru Pálsdóttur og
Friðfinns Jónssonar. Jón flutt-
ist með foreldrum vestur um
haf 1876 ásamt systkinum sín-
um, Páli, Guðnýju og Ragn-
heiði. Friðfinnur nam fyrst
land við Islendingafljót á Nýja-
Islandi, þar sem hann nefndi
Finnastaði, en fluttist fáum ár-
um seinna, um 1882, til Argyle-
byggðar og bjó þar til dauða-
dags. Jón sonur hans stað-
næmdist fá ár í Winnipeg en
fluttist til Argyle 1885 og nam
þar land og bjó þar um 20 ára
bil. Hann fluttist aftur til
Winnipeg 1905. Jón aflaði sér
lærdóms í tónfræði í bréfaskól-
um, en mest af sjálfsnámi.
Hann Iærði að leika á fiðlu og
orgel af sjálfum sér. Gat hann
sér þegar orð sem hljómlistar-
maður í Argylebyggð og var 11
ár organleikari og söngstjóri
kirkjukórsins þar. Eftir að
hann kom til Winnipeg naut
hann tilsagnar hjá víðfrægum
tónsnillingi, Rhys Thomas, sem
hvatti hann eindregið til tón-
listarstarfa og taldi lög hans
bera vitni um frumleik og
fegurðartilfinningu. Prentuð
sönglög eftir hann eru þessi: 12
sönglög (1904), Vögguljóð
(1913), Jólavisur til Islands
FÖSTUDAGUR
1. ágúst
MORGUNNINN
7.00 Morgunútvarp
Veðurfregnir kl. 7.00, 8.15 og
10.10.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og
forustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00.
Morgunbæn kl. 7.55.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Silja Aðalsteinsdóttir
lýkur Jestri þýðingar sinnar
á sögunni „Sverrir vill ekki
fara heim“ eftir Olgu Wik-
ström (11).
Tilkynningar kl. 9.30. Létt
lög á milli atriða.
Spjallað við bændur kl.
10.05.
Morgunpopp kl. 10.25.
Morguntónleikar kl. 11.00:
Oskar Michallik, Jiirgen
Buttkewitz og Utvarpshljðm-
sveitin f Berlfn leika Dúett-
konsertfnu fyrir klarinettu,
fagott, strengjasveit og hörpu
eftir Richard Strauss/Sin-
fónfuhljómsveitin f Prag
leikur Sinfónfu nr. 3 í Es-dúr
op. 10 eftir Dvorák.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tiikynningar.
SÍÐDEGIÐ
13.00 Við vinnuna: Tónleikar.
14.30 Miðdegissagan: „1
Rauðárdalnum" eftir Jóhann
Magnús Bjarnason Örn Eiðs-
son les (4).
15.00 Miðdegistónleikar
Giuseppe di Stefano syngur
lög frá Napolf. Hljómsveit
Iller Pattacinis leikur með.
N.B.C. sinfónfuhljómsveitin
leikur „Furutrén f R6m,“
sinfónfskt ljóð eftir
Respighi; Arturo Toscanini
stjórnar.
15.45 Lesin dagskrá næstu
viku
HB HEVRR rP
Jón Friófinnsson
Gunnsteinn Eyjólfsson
(1916), Þótt þú langförull legð-
ir (1917), Ljósálfar, 24 sönglög
(1921). I blöðum og tímaritum:
Vorvísur og Þú litli fugl á
laufgri grein i Eimreiðinni,
Herför og Þú nafnkunna landið
í Lögbergi, Sumar, Vordísin og
Canada i Heimskringlu, Jól í
Freyju, Vormenn tsland í
Framtiðinni og Hver er allt
of uppgefinn f Veröld.
Ennfremur er margt verka
hans til í handritum, t.d.
Aiþingiskantata 1930 við
Hátiðarljóð Davíðs Stefánsson-
ar, er sungin var af íslenzk-
um söngflokkum í Winnipeg
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veðurfregnir).
16.25 Popphorn
17.10 Tónleikar
17.30 „Sýslað í baslinu“ eftir
Jón frá Pálmholti
Höfundur les (9).
18.00 „Mig hendir aldrei
neitt"
stuttur umferðarþáttur f um-
sjá Kára Jónassonar.
Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
KVÖLDIÐ
19.35 Daglegt mál
Helgi J. Halldórsson flytur
þáttinn.
19.40 Frá sjónarhóli neyt-
enda: Meistarakerfið og hús-
byggjandinn
Reynir Hugason ræðir vid
tvo iðnmeistara úr Keflavfk
um galla meistarakerfisins.
20.00 Frá tónlistarhátfðinni í
Helsinki í fyrrahaust
Sinfónfuhljómsveitin i Vfn
ieikur undir stjórn Carlo
Maria Giulini Sinfónfu nr. 11
c-moll op. 68 eftir Brahms.
20.50 Ljós á vegi
Séra Björn Jónsson flytur er-
indi um fyrstu prestana í
vestur-fslenzkum söfnuðum.
21.10 Novelettur op. 21. nr. 1,
3 og 4 eftir Schumann
Dmitri Blago leikur á pfanó.
21.30 Otvarpssagan: „Hjóna-
band“ eftir Þorgils gjallanda
Sveinn Skorri Höskuldsson
les (4).
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir
Iþróttir
Umsjón: Jón Ásgeirsson.
22.40 Afangar
Tónlistarþáttur í umsjá Ás-
mundar Jónssonar og Guóna
Rúnars Agnarssonar.
23.30 Fréttir í stuttu máli.
Dagskrárlok.
1936 í minningu sjötiu ára af-
mælis tónskáldsins. Jón Frið-
finnsson var mjög ljóðelskur og
hafði góða söngrödd. Hann
gerði sér einkum far um að
semja lög við ljóð vestur-
íslenzkra skálda. Hann var um
tíma farandkennari í söng i is-
lenzkum byggðum í Manitoba.
Kons hans var Anna Sigríður
Jónsdóttir, fædd að Þverá í
Staðarbyggð í Eyjafirði. Þeim
varð átta barna auðið. Jón
andaðist árið 1936.
VESTUR-ISLENSK
SKALDKONA
Klukkan 21:30 flytur Lúðvík
Kristjánsson rithöfundur er-
indið „Skáldkonan frá Akureyj-
um“ um Júliönu Jónsdóttur,
sem gaf út ljóðabók fyrst is-
lenzkra kvenna, en hún bjó í
Vesturheimi síðari hluta ævi
sinnar.
I Islenzku skáldatali Menn-
ingarsjóðs segir um Júliönu:
Júlfana Jónsdóttir fæddist
1837 á Búrfelli í Hálsasveit I
Borgarfirði. Hún ólst upp til 13
ára aldurs á Rauðsgili í Hálsa-
sveit, en var næsta ár á ýmsum
stöðum við Breiðafjörð og í
Strandasýslu. Vinnukona í
Akureyjum var hún frá því um
1860 til 1874, er hún fluttust til
Stykkishólms. Hún bjó þar i
sjálfsmennsku að mestu óslitið,
þar til hún fluttist til Vestur-
heims um 1880. Atti hún fyrst
heima i Norður-Dakota, en
siðar á Kyrrahafsströnd Banda-
ríkjanna og andaðist í Blaine í
Washington-fylki árið 1918.
Hún varð fyrst íslenzkra
kvenna til að gefa út ljóðabók.
Ljóð hennar sem úi hafa komið
eru: Stúlka (1876) og Haga-
lagðar (1916). Þá er til eftir
hana óprentað leikrit: Víg
Kjartans Ólafssonar, sem var
frumsýnt i Stykkishólmi
1879—1880 og fór Júlíana þá
með eitt hlutverkanna.