Morgunblaðið - 30.08.1975, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. ÁGÚST 1975
17
Afmœliskveðja:
Sigurbergur á
Garðskaga sjötugur
1 dag, laugardag, er sjötugur
Sigurbergur H. Þorleifsson,
hreppstjóri, vitavörður og bóndi á
Garðskaga. Sigurbergur er fædd-
ur á Hofi í Garði 30. ágúst 1905. Á
sínum yngri árum er mér tjáð að
hann hafi stundað sjómennsku og
búskap, og einnig unnið að vita-
byggingum. Allt er þetta fyrir
mína tíð, svo ég veit að mér
verður fyrirgefið þótt ég fjölyrði
ekki nánar um það tímabil á ævi-
ferli hans. Hinsvegar hefi ég
áhuga á að géta að nokkru þeirra
starfa er hann hefur með höndum
fyrir byggðarlag sitt.
Má þar fyrst til taka að hann
hefur verið meðhjálpari Útskála-
kirkju frá 1926 og i sóknarnefnd
og formaður hennar frá 1928. I
stjórn og formaður ungmenna-
félagsins Garðars árin 1932—1954
og unnið hefur hann ötullega að
málefnum bókasafnsins á staðn-
um. Við Gerðaskóla hefur Sigur-
bergur starfað sem prófdómari
frá 1947 og fulltrúi Gerðahrepps i
sýslunefnd Gullbringusýslu um
fjölda ára. Þá hefur hann gegnt
embætti vitavarðar á Garðskaga
frá 1951.
Sigurbergur hefur verið hrepp-
stjóri Gerðahrepps frá árinu 1943
og ekki má heldur láta hjá liða að
minnast á búrekstur hans um ára-
bil.
Af þessu má hverjum vera ljóst,
að hér er meira en meðalmaður á
ferð, og vafalaust um mörg önnur
störf að ræða sem hér hafa ekki
verið rakin, en þeir, er til þekkja,
vita á hvern hátt Sigurbergur
hefur gegnt fyrrgreindum störf-
um. Þeim er til hans hafa leitað er
æ í minni hin ábyrgðarfulla af-
staða hans til allra hluta og allrar
afgreiðslu mála. Samvizkusemi
Sigurbergs, vandvirkni og með-
fædd kurteisi er að ég hygg
einstök. Rómuð er framkoma
hans við athafnir í Útskálakirkju
og erfitt að hugsa sér þær án
hans.
Margur er oróinn sá maðurinn
og konan er minnast Sigurbergs
frá prófunum í Gerðaskóla, þeim
blæ er hann skapaði og ekki sízt
ræðum hans og hollráðum er
leiðir skildu. Gaman væri ef
einhverjir nemendanna hefðu
skrift Sigurbergs, sem er glæsi-
leg.
Traustur liðsmaður Sjálfstæðis-
flokksins er Sigurbergur og hefur
setið i kjördæmisráði flokksins í
Reykjaneskjördæmi um fjölda
ára.
En við sem til þekkjum vitum
einnig, að Sigurbergur stendur
ekki einsamall. Við hlið sér hefur
hann atorkusama konu sína, Ás-
disi Káradóttur. Leitun er að
meiri hlýju, myndarskap og gest-
risni en þá er maður sækir þau
heim. Þess utan hefur Ásdís haft
tíma til að leggja félagsmálastarf-
seminni í Gerðahreppi ómælt lið-
sinni, t.d. með formennsku í slysa-
varnadeild kvenna, stjórnar-
störfum í kvenfélaginu Gefn, setu
í skólanefnd o.fl.
Þau hjón hafa eignazt 2 börn,
Sigrúnu, húsmóður i Reykjavík,
Kára, lækni á Reykjalundi, og
einnig ólst upp hjá þeim Val-
gerður húsm. i Reykjavík.
Það er vissa min að fordæmi
það, er þið hjón hafið sýnt okkur
samsveitungum ykkar með vönd-
uðu líferni er vandmetið.
Fyrir það er ykkur hér með
þakkað, og ég óska þér, Sigur-
bergur, og fjölskyldu þinni til
hamingju á þessum tímamótum
og þakka þér framlag þitt til
sveitarfélagsins.
Finnbogi Björnsson.
Þeir sem ólust upp kringum
seinustu aldamót og á fyrstu tug-
um þessarar aldar, kynntust mjög
vel viðhorfi ólíkra tima, svo að
næstum mætti segja að þeir hafi
öðlazt „tveggja heima sýn“, svo
ólik eru lffskjör íslenzku þjóðar-
innar nú því sem þau voru þá. En
þetta varð til þess, að þeim sem á
annað borð voru gæddir greind og
þreki, tókst að sameina svo
reynslu sína af fortíðinni og hin-
um óliku aðstæðum og breyttu
viðhorfum á flestum sviðum þjóð-
lífsins, að úr varð raunhæf og
traust þekking, sem kom í veg
fyrir öfgar og gönuhlaup, sem oft
vilja fylgja snögglega breyttum
þjóðlifsháttum. Þessir menn urðu
því oft leiðandi menn, hver í sínu
umhverfi og verkahring. Einn
þessara mætu manna er Sigur-
bergur Helgi Þorleifsson, hrepp-
stjóri og vitavörður á Garðskaga,
sem í dag fyllir sjöunda tug
aldurs síns.
Fæddur er hann á Hofi í Garði í
Gullbringusýslu 30. ágúst 1905,
sonur hjónanna Þorleifs Ingi-
bergssonar útvegsbónda og konu
hans Júlíönu Hreiðarsdóttur, er
þar bjuggu. Bæði voru þau ættuð
úr Skaftafellsþingi vestra, hann
frá Sléttabóli á Brunasandi, hún
frá Hátúnum í Landbroti. Voru
þau komin af traustu og dugmiklu
bændafólki, skaftfellsku, langt
aftur í ættir.
Sigurbergur ólst upp í góðum
foreldrahúsum við þeirra tíma
lífskjör, sem nú á tímum þykja
fábrotin, en urðu mörgum nota-
gott veganesti.
Sigurbergur þroskaðist skjótt
og varð snemma fjölhæfur, bæði
til hugar og handa, svo sem hann
á kyn til; varð hann fljótt virkur
þátttakandi í hvers konar störf-
um, með slíkum árangri, að sam-
tíðarmenn dáðust að. Kom þar
fram meðfædd verklagni og áhugi
sem jafnan hefur fylgt honum, að
hverju sem hann hefur gengið.
Þótt Sigurbergur gengi ekki
hinn svonefnda menntaveg, tókst
honum að afla sér all-viðtækrar
þekkingar í mörgum greinum,
sem sfðan hefur komið honum að
góðu liði í fjölþættu starfi. Hann
stundaði nám í unglingaskóla
Gerðahrepps og kennslu í tungu-
málum naut hann hjá séra
Friðriki J. Rafnar, sem þá var
prestur á Útskálum og Þórunni
Lýðsdóttur, kennara.
Jafnframt því og eftir það
stundaði hann sjómennsku og
landbúnaðarstörf hjá foreldrum
sínum, einnig vann hann að smið-
um og byggingarvinnu, þ.á m.
vitabyggingum. Útvegsbóndi var
hann á föðurleifð sinni, Hofi, frá
1930—1951. Þar kvæntist hann
konu sinni, Ásdisi Káradóttur frá
Hallbjarnarstöðum á Tjörnesi,
bónda, hreppstjóra og alþingis-
manns, Sigurjónssonar, fágætri
greindar- og mannkostakonu. En
Kári, faðir hennar, var lands-
kunnur maður, sjálflærður
náttúrufræðingur, sem vakti að-
dáun lærðra manna. Eiginkona
Kára var Sigrún Árnadóttir frá
Þverá í Reykjahverfi.
Árið 1951 gerðist Sigurbergur
vitavörðyr á Garðskaga og fluttist
þá þangað og hefur búið þar síð-
an. Einnig hefur hann annazt
rekstur radiomiðunarstöðvarinn-
ar á Garðskaga og gæzlu Hólms-
bergsvitans við Keflavík, frá þvi
að hann var tekinn í notkun 1958.
Jafnframt þessu hafa hlaðizt á
hann opinber störf, sum tímafrek
og vandasöm. Hreppstjóri Gerða-
hrepps hefur hann verið frá 1943.
Meðhjálpari Útskálakirkju frá
1926. I sóknarnefnd frá 1928 og
form. hennar frá 1950. Formaður
ungmennafélagsins „Garðars" frá
1932—1952. Félagið hafði
unglingaskóla í 11 vetur og
stofnaði bókasafn. Prófdómari við
barna- og unglingaskóla Gerða-
hrepps hefur Sigurbergur verið
frá 1947, í sáttanefnd frá 1953 og
sýslunefndarmaður frá 1970.
Hér hafa verið nefnd nokkur
störf Sigurbergs og þá aðeins þau,
sem skráð eru í skýrslum og
gjörðabókum. Hin störfin, sem
hvergi eru skráð, eru þó miklu
fleiri, en það eru líknar- og
mannúðarstörfin, sem hann hefur
unnið í kyrrþey við fjölbreyttar
og oft erfiðar aðstæður, kærleiks-
og fórnarstörf við menn og mál-
leysingja, sem aðeins kunnugir
vita um og þó fæstir að fullu.
Ótaldir eru og þeir sem til hans
hafa leitað til úrlausnar margs
konar vandkvæðum og þegið góð
ráð og margháttaða fyrirgreiðslu.
Öll störf, hvort heldur um úti-
störf eða bókiðju er að ræða, innir
Sigurbergur af hendi með þeim
hljóðláta áhuga og samvizkusemi,
sem einkennir þroskaðan mann.
„Vitur maður starfar án strits
og kennir án orða“, segir Lao-tse.
Engan veit ég betur hafa sannað
þessi orð spekíngsins en Sigur-
berg á Garðskaga.
Þegar þau hjónin komu á Garð-
skaga var þar litill túnblettur, en
land allmikið. Tók Sigurbergur
þegar til við að rækta og færa út
túnið og létti ekki fyrri en allt
landið var fullunnið og gert að
ágætu túrii; hafði hann þar tals-
verðan búskap um árabil, því
hann nytjaði jafnframt jörðina á
Hofi. En ræktun var erfið á Garð-
skaga og ekki öllum hent að
brjóta það land til fullra nytja,
einkum þegar þess er gætt, að allt
var þetta aukaverk við önnur
störf, sem flestum mundi þykja
ærin, þótt ekki væri á bætt. En
þau hjón hafa jafnan verið sam-
hent í öllu og hefur oft verið með
ólíkindum hversu miklu þau hafa
komið í verk, af hinum fjölbreyti-
legustu viðfangsefnum. Heimili
sitt hafa þau gert að slíku
menningarheimili, að torfundin
mun hliðstæða við sambærilegar
aðstæður.
Oft er gestkvæmt á Garðskaga
og það svo að stundum er húsfyll-
ir. Þó er þar aldrei þröngt um
neinn. Gesturinn finnur, að þótt
húsrúm geti orðið takmarkað, þá
er hjartarúm húsbændanna án
takmarkana.
Sigurbergur er glæsimenni og
skarpgreindur, raunsær er hann
um allt og hefur fastmótaða af-
stöðu til allra mála, þó án alls
einstrengingsháttar, enda alla tíð
farið að ráði Ara fróða, að „hafa
það heldur er sannara reynist".
Tvö eru börn þeirra hjóna:
Sigrún, kennari i Reykjavík, gift
Tómasi Þ. Sigurðssyni deildar-
stjóra hjá Vitamálum, og Kári,
læknir á Reykjalundi, kvæntur
Karítas Kristjánsdóttur. Þau
Sigurbergur og Asdís ólu einnig
upp frá sex ára aldri Valgerði
Marinósdóttur, gjaldkera, gifta
Valdimar Þ. Valdimarssyni,
bankastarfsmanni.
Á þessum merkisdegi í ævi
Sigurbergs sameinast hugir hinna
fjölmörgu vina hans nær og fjær
um að árna honum, ástvinum
hans og heimili blessunar um
ókomin ár.
Einar Einarsson
SMAMIÐAHAPPDRÆTTl
1525
VINNINGAR!
SKATTFRJALSIR
Hitaveitan byggir yfir
vinnuflokka sína
yfir
KODAK
VASAMYNDAVÉLAR
HAFNAR eru framkvæmdir á
vegum Hitaveitu Reykjavfkur á
— Opið bréf
Framhald af bls. 19
rauðum páfastól Þorleifs Hauks-
sonar.
Að endingu hlýt ég að kveðja
þig kæri kollega með smá pistli
um bókasöfn. Nú virðist nýrri
byggingu fyrir Borgarbókasafn
hafi enn verið skotið á frest. Verð
ég að segja að Eiríkur Hreinn
borgarbókavörður á sannarlega
annað skilið en vera settur hjá
svo mjög sem Borgarbókasafnið
hefur fært út kvíarnar og aukið
útlán sin siðan hann tók þar við
stjórn. Og hvaða undirtektir
hefur þú sjálfur fengið um nýtt
og betra húsnæði í Kópavogi?
Ráðamenn ríkis og sveitarfélaga
verða að gera sér grein fyrir að
almenningsbókasöfn eru höfuð-
menningarmiðstöðvar nútímans.
Lifðu heill Hilmar Jónsson.
lóð, sem Hitaveitan á rétt við
gatnamót Grensásvegar og Suður-
landsbrautar. Þar hyggst Hita-
veitan reisa bækistöð fyrir vinnu-
flokka sfna, en þeir hafa haft
aðstöðu f vinnuskúraþyrpingu á
lóðinni. Áætlað er að byggingar-
tfmi bækistöðvarinnar verði eitt
ár.
Samkvæmt upplýsingum Jó-
hannesar Zoéga, hitaveitustjóra,
hljóðaði tilboð verktaka upp á 68
milljónir króna. Jóhannes sagði
að með tilkomu hinnar nýju bæki-
stöðvar vinnuflokkanna batnaði
öll aðstaða þeirra til mikilla
muna, en bækistöðin hefur um
árabil verið undir áhorfenda-
pöllunum á Laugardalsvellinum,
en fyrir nokkrum árum varð Hita-
veitan að rýma það húsnæði, sem
tekið var undir íþróttaæfingar
eins og upphaflega var ráð fyrir
gert. Framkvæmdum við hina
nýju bækistöð hefur verið frestað
hvað eftir annað, unz nú að fram-
kvæmdir eru hafnar.
HciUUmmnðmmtí vhmbtga
6,M«,ða^Mkn
ENGLISH LEATHER
GJAFASNYRTISETT
RIMA
MINUTUGRILL
■káá " tikmi '
.
ÁGÓÐINN AF Þ€SSU HAPPDRÆT71 RENNUR ÓSKIPTUR TIL
RAUÐAKROSSTARFSEMIINNANLANDS, SEM FRAM FER
Á VEGUM DEILDA R.K. i., UM LAND ALLT
SMAMIÐAHAPPDRÆTTI RAUDA KROSSINS